vidu ankaŭ la klarigojn
najbar·/·o

najbar·o

   1.
          Iu, kiu loĝ·as proksim·e de ali·a: kelk·aj hom·oj sent·as si·n la plej
          feliĉ·aj, kiam ili vid·as la sufer·ojn de si·aj najbar·oj ; mal·saĝ·o
          est·as najbar·o de mizer·o .

        a)
                Iu, kiu loĝ·as en apud·a dom·o  loĝ·ej·o: mi·a najbar·o
                ordinar·e vizit·as mi·n ĉiu+tag·e ; ni hav·as bon·ajn najbar·ojn,
                kiel super ni, tiel ankaŭ sub ni ; izol·it·aj famili·oj, kiu·j
                renkont·ant·e unu ali·an en la bazar·o […] pov·is  ne sci·i,
                ke ili est·as najbar·oj en la dezert·o ; Plej proksim·a
                dom·--najbar·oLoĝ·as je du·on·a mejl·' ; [li] prunt·is de la
                najbar·o ĉeval·on ; sur ĉeval·' de najbar·o la ŝarĝ·o ne pez·as
                ; pli bon·a est·as najbar·o proksim·a, ol frat·o mal·proksim·a .

        b)
                Apud·a land·o  popol·o: oni parol·is pri la mal·nov·a temp·o,
                pri la najbar·oj, la Angl·oj kaj Skot⁽⁺⁾·oj ; la Amonidoj, kaj
                kun ili ankaŭ najbar·oj de la Amonidoj, ir·is milit·e kontraŭ
                Jehoŝafaton ; protekt¹·i la civil¹·an pac·em·an loĝ·ant·ar·on de la
                mond·o kontraŭ milit·oj kaj sam+temp·e ĝi·n defend·i kontraŭ
                invad³·oj de unu najbar·o ĉe ali·a, est·as afer·o ne real¹·ig·ebl·a
                sur baz¹·o de divid·o kaj de rival·aj suveren⁽⁺⁾·ec·oj ;

   2.
          Iu, kiu apud·e star·as, sid·as ktp: kelk·aj pasaĝer·oj de la super·a
          ferdek·o de la 1—a klas·o fal·is de la kan·aj apog-seĝ·oj sur la
          najbar·ojn ; ĉe banked⁹·o mal·jun·a koket·ul·in·o […] klin·iĝ·as al si·a
          najbar·o kaj afekt·e demand·as: – episkop·a moŝt·o, ĉu vi kred·as, ke
          Jesu³·o sufer·as, kiam li kuŝ·as sur la brust·o de elegant¹·a vir·in·o ?
          ŝi·a soveti⁽⁺⁾·a najbar·o, kiu ŝi·an glas·on konstant·e re·plen·ig·is, ne
          rimark·is la inter·ŝanĝ·on .

   {proksim·ul·o}

najbar·a

   1.
          Rilat·a al apud·a loĝ·ant·o: najbar·aj famili·oj ; najbar·a mal·pac·o ;
          la reĝ·id·o dev·is […] ricev·i kiel edz·in·on la fi·lin·on de la najbar·a
          reĝ·o ; pri hav·o najbar·a oni est·as mal·avar·a .

   2.
          Est·ant·a proksim·e de io, {apud·a} : la tegment·o de unu najbar·a
          dom·o kun·tuŝ·iĝ·is kun la tegment·o de la ali·a dom·o ; najbar·a land·o
          ; vid·ant·e, ke en la najbar·a ĉambr·o est·as kort·eg·an·oj, li dir·is
          per mal·laŭt·a voĉ·o ; tri najbar·aj nomes⁽⁺⁾·oj ; najbar·a insul·o ; ŝi
          rimark·is en la najbar·a park·o tiel bel·an lud·on de kolor·oj ; ale¹·o,
          najbar·a al la ĝarden·o .

   3.

        a)
                (p.p. element¹·oj  kaj  de {ord·a ar·o}  ) Tia·j,
                ke ne ekzist·as tia element¹·o  , ke    : entjer⁽⁺⁾·o  est·as najbar·a nur kun  kaj  ;
                du racional⁽⁺⁾·oj neniam pov·as est·i najbar·aj. {antaŭ·ant·o} ,
                {postanto} .

        b)
                (p.p. pri du vertic⁸·oj en {grafe⁽⁺⁾·o} ) Tia·j, ke ekzist·as eĝ⁽⁺⁾·o,
                kies {rand·oj} ili est·as; (p.p. pri du eĝ⁽⁺⁾·oj en {grafe⁽⁺⁾·o} )
                Hav·ant·aj komun·an rand·on.

najbar·e de, najbar·e kun

   (prepozici·aĵ·o)

          {Apud} iu loĝ-lok·o, urb·o, land·o ks: najbar·e de l' arb·ar·et·o aper·is
          tut·e blank·a urb·et·o ; najbar·e de la kaldron·o, tra tru·o en la
          plank·o lev·iĝ·is terur·aj […] mal·ben·oj ; najbar·e kun ŝi labor·is
           ; vi do konstru·is flank·an dom·on […] najbar·e de la
          ban·ej·o . {apud·e de} , {flank-ĉe-flanke}

najbar·aĵ·o

          {Ĉirkaŭ·aĵ·o} , proksim·aĵ·o: trov·iĝ·is okaz·o, por vetur·i ĝis la plej
          proksim·a najbar·aĵ·o kaj re·turn·e ; en la najbar·aĵ·o de la piramid¹·oj
          oni en·ter·ig·ad·is nur kamp·ar·an·ojn kaj meti·ist·ojn de la ĉirkaŭ·aĵ·o ;
          grand·aj arme¹·oj […] detru·as la kviet·an najbar·aĵ·on ; de kiam Klar·o
          loĝ·is en la najbar·aĵ·o de la palac·o, lum·o aper·is la unu·an foj·on
          en la fenestr·oj .

   [artikol-versi⁹·o: 1.121 2024/01/29 15:21:35 ]
     __________________________________________________________________