vidu ankaŭ la klarigojn
nom⭑·/·o
nom⭑·o
1.
{komun⭑·a nom⭑·o^2} Adam⁽⁺⁾·o don⭑·is nom⭑·ojn al⭑ ĉiu·j best⭑·oj ; fizik⭑·o est⭑·as
la⭑ nom⭑·o de⭑ la⭑ scienc⭑·o mem⭑ ; nom⭑·oj de⭑ la⭑ liter⭑·oj ; la⭑ baz¹·a
du⭑+element¹·a metod¹·o, kiu·n la⭑ fam⭑·a sved⁸·a natur⭑+scienc⭑·ist·o iniciat⭑·is en⭑ la⭑ 18a jar⭑-cent⭑·o, est⭑·as konserv⭑·at·a:
substantiv⭑·a genr⁹·o-nom⭑·o (kun⭑ majuskl⁹·o) plus⁸ adjektiv⭑·a karakteriz¹·o
(sen⭑ majuskl⁹·o) . {esprim⭑·o} , {termin⭑·o} , {kategori¹·o}
2.
{propr⭑·a nom⭑·o} Dir⭑·u al⭑ mi vi⭑·an nom⭑·on ; la⭑ nom⭑·oj de⭑ land⭑·oj kaj⭑
ŝtat⭑·oj ; La⭑ nom⭑·oj de⭑ divers⭑·aj organiz¹·aĵ·oj kaj⭑ instituci⭑·oj est⭑·as
don⭑·it·aj aŭ⭑ komplet²·e, oft⭑·e kun⭑ la⭑ mal·long⭑·ig·o en⭑ parentez⭑·oj, aŭ⭑,
se⭑ ili est⭑·as tre⭑ kon⭑·at·aj, nur⭑ per⭑ la⭑ respektiv²·aj mal·long⭑·ig·oj:
Universal⭑·a Esperant⭑·o-asoci¹·o (UEA) aŭ⭑ nur⭑ UEA; Unu⭑·iĝ·int·aj Naci⭑·oj
(UN) aŭ⭑ nur⭑ UN, ktp. ; pli⭑ aŭ⭑ mal·pli⭑ fru⭑·e en⭑ la⭑ lingv⭑·o
inter·naci⭑·a ĉiu·j nom⭑·oj est⭑·u skrib⭑·at·aj laŭ⭑ la⭑ fonetik¹·o inter·naci⭑·a
de⭑ tiu ĉi⭑ lingv⭑·o, por⭑ ke⭑ ĉiu·j naci⭑·oj pov⭑·u leg⭑·i ĝust⭑·e tiu·jn
nom⭑·ojn .
3.
Vort⭑·o tradici¹·e uz⭑·at·a estkiel individu¹·a nom⭑·o: Oni don⭑·is al⭑ ŝi la⭑
nom⭑·on Helga .
Rim.: La⭑ sufiks⭑·o {-in/} serv⭑·as ankaŭ⭑ por⭑ in⭑·ig·i vir⭑·ajn
antaŭ·nom⭑·ojn: Johan⭑·o → Johan⭑·in·o; Stefan⭑·o → Stefan⭑·in·o; Francisk⁽⁺⁾·o →
Francisk⁽⁺⁾·in·o; Paŭl⭑·o → Paŭl⭑·in·o.
4.
En⭑ la⭑ skolastik²·a tradici¹·o, super·noci⁽⁺⁾·o por⭑ {substantiv⭑·o} ,
{adjektiv⭑·o} , {numeral⁽⁺⁾·o} ; la⭑ gramatik⭑·aj klas⭑·oj, kiu·j en⭑ la⭑
klasik¹·aj lingv⭑·oj posed⭑·as {kaz⭑·ojn} , kontrast¹·e al⭑ la⭑ verb⭑·oj kaj⭑
adverb⭑·oj: komun⭑·aj substantiv⭑·oj: nom⭑·oj de⭑ kategori¹·oj de⭑ ul⭑·oj,
lok⭑·oj, aĵ⭑·oj, ide⭑·oj, ktp.; vir⭑·in·o, val⭑·o, var⁴·o, virt⭑·o, ktp. .
nom⭑·i
(tr)
1.
(unu⭑-sol⭑·an) En·konduk⭑·i apart⭑·an disting⭑·ig·an nom⭑·on por⭑ iu aŭ⭑ io: li
nom⭑·is si⭑·an fil⭑·on Petr⭑·o; fil⭑·o nask⭑·iĝ·is al⭑ kaj⭑ ili nom⭑·is
li·n ; Di⭑·o nom⭑·is la⭑ lum⭑·on Tag⭑·o, kaj⭑ la⭑ mal·lum⭑·on Li nom⭑·is
Nokt⭑·o ; kiel⭑ la⭑ hom⭑·o nom⭑·is ĉiu·n viv⭑·an est⭑·aĵ·on, tiel⭑ rest⭑·is ĝi⭑·a
nom⭑·o ; la⭑ Etern⭑·ul·on, kiu parol⭑·is al⭑ ŝi, ŝi nom⭑·is:
di⭑·o-kiu-mi·n-vid⭑·is ; oni nom⭑·is tiu·n put⭑·on put⭑·o de⭑ la⭑
viv⭑·ant·o-vid⭑·ant·o ; Mose⁽⁺⁾·o pren⭑·is la⭑ tabernakl⁽⁺⁾·on, kaj⭑ […] nom⭑·is ĝi·n
Tabernakl⁽⁺⁾·o de⭑ Kun·ven⭑·o . {bapt⭑·i}
2.
(kategori¹·on) Indik³·i aŭ⭑ karakteriz¹·i iu·n aŭ⭑ io·n per⭑ nom⭑·o: kiel⭑ oni
nom⭑·as tiu·n il⭑·on? la⭑ arb⭑·o sur⭑ kiu kresk⭑·as pom⭑·oj est⭑·as nom⭑·at·a
pom⭑·uj·o aŭ⭑ pom⭑-arb⭑·o ; kio·n oni nun⭑ nom⭑·as profet⭑·o, tio·n oni antaŭ⭑·e
nom⭑·is antaŭ·vid⭑·ist·o ; est⭑·is la⭑ unu⭑·a foj⭑·o, ke⭑ ŝi nom⭑·is ŝi·n si⭑·a
fi·lin⭑·o ; ne⭑ sufiĉ⭑·as nom⭑·i lingv⭑·on inter·naci⭑·a por⭑ ke⭑ ĝi est⭑·u tia ;
nom⭑·i tio·n ĉi⭑ kontraŭ·gramatik⭑·a ni ne⭑ pov⭑·as ; cit⭑·i ĉiu·jn est⭑·as nun⭑
afer⭑·o ne·ebl⭑·a, mi nom⭑·os nur⭑ kelk⭑·ajn el⭑ ili . {cit⭑·i}
nom⭑·e
1.
Laŭ⭑ la⭑ nom⭑·o: nun⭑ ni⭑·a lingv⭑·o est⭑·as kon⭑·at·a de⭑ la⭑ plej⭑~mult⭑·o de⭑ la⭑
publik⭑·o almenaŭ⭑ nom⭑·e. {ne·efektiv⭑·a} , {nominal³·a} , {ŝajn⭑·a}
2.
Pli⭑ preciz⭑·e difin⭑·ant·e tio·n, kio est⭑·as antaŭ⭑·e dir⭑·it·a sub⭑ ĝeneral¹·a
form⭑·o: al⭑ la⭑ lern⭑·ad·o ni pov⭑·as dediĉ⭑·i nur⭑ part⭑·on de⭑ ni⭑·a mal·long⭑·a
viv⭑·o, nom⭑·e ni⭑·ajn infan⭑·ajn kaj⭑ jun⭑·ul·ajn jar⭑·ojn ; ni dev⭑·as antaŭ⭑·e
analiz¹·i ali⭑·an demand⭑·on, nom⭑·e: ĉu⭑ oni pov⭑·as antaŭ·vid⭑·i, kia lingv⭑·o
est⭑·os inter·naci⭑·a? . {tio est⭑·as} , {tio signif⭑·as}
3.
Adverb⭑·o serv⭑·ant·a por⭑ anonc⭑·i, ke⭑ tio, kio sekv⭑·as, est⭑·as pruv⭑·o,
klar⭑·ig·o aŭ⭑ motiv¹·ig·o de⭑ tio, kio est⭑·as ĵus⭑ dir⭑·it·a; {fakt¹·e} : mi
bedaŭr⭑·ind·e ne⭑ re·vid⭑·os vi·n, nom⭑·e mi dev⭑·as for·vetur⭑·i morgaŭ⭑; ni
neniel⭑ pov⭑·is kompren⭑·i, en⭑ kio nom⭑·e (efektiv⭑·e) konsist⭑·us la⭑
mal·feliĉ⭑·o por⭑ la⭑ hom⭑·ar·o, se⭑ […] montr⭑·iĝ·us, ke⭑ ne⭑ ekzist⭑·as jam⭑
plu⭑ naci⭑·oj ; oni pov⭑·as antaŭ⭑·e antaŭ·vid⭑·i kun⭑ plen⭑·a cert⭑·ec·o, kia
nom⭑·e lingv⭑·o est⭑·os iam⭑ inter·naci⭑·a . {ĉar⭑} , {efektiv⭑·e} ,
{konfirm⭑·e} , {pruv⭑·e}
nom⭑·iĝ·i
Hav⭑·i kiel⭑ nom⭑·on, est⭑·i nom⭑·at·a: kiel⭑ ŝi nom⭑·iĝ·as? Ŝi nom⭑·iĝ·as
Johan⭑·in·o (t.e. ŝi est⭑·as nom⭑·at·a Johan⭑·in·o). grand⭑·a urb⭑·o, kiu
nom⭑·iĝ·as laŭ·spirit⭑·e ; en⭑ Antioĥi⁽⁺⁾·a la⭑ disĉipl³·oj unu⭑·e
nom⭑·iĝ·is Krist⭑·an·oj ; laŭ⭑ uz⭑·ad·o ĝeneral¹·a, la⭑ „lingv⭑·o de⭑ Esperant⭑·o“
baldaŭ⭑ nom⭑·iĝ·is „Esperant⭑·o“ tut⭑·e simpl⭑·e ; la⭑ Mont⭑·o nom⭑·iĝ·as tre⭑
ĝust⭑·e La⭑ Blank⭑·a (mi⭑·aj vers⭑·oj ankaŭ⭑ nom⭑·iĝ·as blank⭑·aj, sed⭑ pro⭑
ali⭑·aj kaŭz⭑·oj) .
Rim.: Vid⭑·u ĉe⭑ {predikativ⁽⁺⁾·o} .
nomad²·o
Ag⭑·o aŭ⭑ manier⭑·o nom⭑·i: la⭑ nomad²·o de⭑ land⭑·o per⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ ia⭑ gent⭑·o
ĉiam⭑ konduk⭑·as al⭑ tio ke⭑ la⭑ dir⭑·it·a gent⭑·o rigard⭑·as si·n kiel⭑
mastr⭑·ojn de⭑ la⭑ land⭑·o ; en⭑ 2009 Litovi⁽⁺⁾·o celebr⁽⁺⁾·os mil⭑ jar⭑·ojn de⭑
post⭑ si⭑·a nomad²·o ; oni kre⭑·as la⭑ super·hom⭑·on – per⭑ simpl⭑·a ali⭑~nomad²·o
.
Rim.:Ne⭑ konfuz⭑·u kun⭑ sam⭑+nom⭑·a an⭑·o de⭑ migr⭑·ant·a popol⭑·o: {nomad²·o} .
nom⭑·ar·o
Tabel⭑·o, list¹·o da⭑ nom⭑·oj: komenc⭑·ant·e de⭑ Aŭgust⭑·o 1888 mi el·don⭑·ad·os
ĉiu·mon⭑·at·e nom⭑·ar·ojn de⭑ ĉiu·j verk⭑·oj pri⭑ la⭑ lingv⭑·o inter·naci⭑·a ; la⭑
redakt¹·a komitat⭑·o konsist⭑·as el⭑ 15 person⭑·oj plus⁸ la⭑ redaktor⭑·o, la⭑
plej⭑ alt⭑+prestiĝ⁹·a nom⭑·ar·o en⭑ la⭑ esperant⭑+lingv⭑·a mond⭑·o: pli⭑ ol⭑ dek⭑
membr⭑·as en⭑ la⭑ Akademi¹·o de⭑ Esperant⭑·o, la⭑ ali⭑·aj est⭑·as ĉiu+okaz⭑·e
renom⁽⁺⁾·aj si⭑·a+flank⭑·e .
nom⭑·um·i
(tr)
Difin⭑·i iu·n por⭑ iu posten⭑·o, ofic⭑·o, rang⭑·o: la⭑ ministr¹·o nom⭑·um·is li·n
juĝ⭑·ist·o; 800 person⭑·oj, el⭑ kiu·j est⭑·os nom⭑·um·it·aj ĵuri⁽⁺⁾·an·oj ; la⭑
juĝ⭑·ist·o nom⭑·um·is tri⭑ kurator⭑·ojn kiu·j, ĝis⭑ la⭑ definitiv¹·a decid⭑·o
[…] zorg⭑·u ke⭑ […] ; la⭑ arkeologi³·a lok⭑·o , ĉ. 30 km
nord⭑·--okcident⭑·e de⭑ la⭑ litov⁽⁺⁾·a ĉef·urb⭑·o , est⭑·as nom⭑·um·it·a
mond⭑·a hered⭑·aĵ·o . {elekt⭑·i} , {en·ofic⭑·ig·i} , {far⭑·i}
al·nom⭑·o, krom·nom⭑·o
{Nom⭑·o} al·don⭑·it·a al⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ iu por⭑ pli⭑ bon⭑·e diferenc⭑·ig·i li·n:
ven⭑·ig·u Simon⁽⁺⁾·on, kies⭑ al·nom⭑·o est⭑·as Petr⭑·o ; kvankam⭑ li mem⭑ ricev⭑·is
la⭑ al·nom⭑·on la⭑ bon⭑·a, li tamen⭑ vol⭑·is las⭑·i mort⭑·ig·i la⭑ konstru⭑·ist·on,
kiu konstru⭑·is por⭑ li li⭑·an kastel⭑·on ; la⭑ oficial⭑·a doktrin¹·o de⭑ la⭑
nov⭑·e form⭑·iĝ·int·a ŝtat⭑·o Ĉeĥoslovaki⁽⁺⁾·o en⭑ 1918 est⭑·is baz¹·it·a sur⭑ la⭑
ide⭑·oj de⭑ , la⭑ tiam⭑ fond⭑·it·a ĉeĥ⁽⁺⁾·o-slovak⁽⁺⁾·a eklezi¹·o post⭑·e
akcept⭑·is la⭑ krom·nom⭑·on „la⭑ husana“ ; „Mal·em⭑·ul·oj” est⭑·as la⭑
krom·nom⭑·o de⭑ famili⭑·o, loĝ⭑·ant·a en⭑ tre⭑ mal·grand⭑·a ital⁸·a vilaĝ⭑·o, en⭑
Sicili⁽⁺⁾·o .
ali⭑~nom⭑·o
Ali⭑·a nom⭑·o ol⭑ jam⭑ kon⭑·at·a, kiu cel⭑·as la⭑ sam⭑·an hom⭑·on aŭ⭑ afer⭑·on:
, sub⭑ ali⭑~nom⭑·o , okup⭑·as tre⭑ alt⭑·an kaj⭑
honor⭑·at·an lok⭑·on en⭑ la⭑ pastr⭑-in⭑·ar·o ; mi aŭgur⁶·as, ke⭑ long⭑·e oni
aŭd⭑·os (sen⭑)intenc⭑·an (mis)uz⭑·ad·on de⭑ tiu·j ali⭑~nom⭑·oj inter⭑
esperant⭑·ist·oj (des⭑ pli⭑, ĉar⭑ oni em⭑·as pli⭑ facil⭑·e memor⭑·i ili·n ol⭑
la⭑ ver⭑·ajn nom⭑·ojn) ; rar⁽⁺⁾·a ali⭑~nom⭑·o de⭑ Alf⁽⁺⁾·a Centaŭr⁽⁺⁾·o est⭑·as
el⭑ la⭑ arab⁸·a vort⭑·o por⭑ „strut⭑·oj“ ; se⭑ vi oft⭑·e bezon⭑·as
jen⭑ vi⭑·an naci⭑·an, jen⭑ an kod⁹·on, est⭑·as rekomend⭑·ind·e
difin⭑·i ali⭑~nom⭑·on en⭑ : „ “ .
antaŭ·nom⭑·o
{Person⭑·a nom⭑·o} , laŭ·konvenci²·e en⭑ mult⭑·aj land⭑·oj met⭑·it·a antaŭ⭑ la⭑
famili⭑·a nom⭑·o por⭑ disting⭑·i ĉiu·n famili⭑·an·on: la⭑ antaŭ·nom⭑·o de⭑
est⭑·is Lazar⁽⁺⁾·o ; mi uz⭑·is la⭑ vort⭑·um·on „individu¹·a nom⭑·o“
anstataŭ⭑ „antaŭ·nom⭑·o“ ; vir⭑·oj jun⭑·aj el⭑ ekster·land⭑·a de·ven⭑·o ne⭑
trov⭑·as labor⭑·on, ne⭑ trov⭑·as loĝ⭑·ej·on, ne⭑ pov⭑·as en·ir⭑·i danc⭑·ej·on ...
pro⭑ la⭑ antaŭ·nom⭑·o ( aŭ⭑ ) ; li al·don⭑·is la⭑
inicial⁽⁺⁾·ojn de⭑ la⭑ antaŭ·nom⭑·oj (J kaj⭑ J) .
bapt⭑·o-nom⭑·o
1.
Person⭑·a {nom⭑·o} don⭑·it·a ĉe⭑ {bapt⭑·o} : por⭑ ili est⭑·as komun⭑·aj la⭑
individu¹·aj nom⭑·oj, plej⭑+part⭑·e krist⭑·an·aj (la⭑ nombr⭑·o de⭑ bapt⭑·o-nom⭑·oj
est⭑·as lim⭑·ig·it·a) .
2.
{antaŭ·nom⭑·o}
Rim.: Eĉ⭑ inter⭑ krist⭑·an·oj ne⭑ ĉiam⭑ kaj⭑ ne⭑ ĉie bapt⭑·o-nom⭑·o koincid⁴·as kun⭑
antaŭ·nom⭑·o. Ekzempl⭑·e la⭑ Kiev⁽⁺⁾·a ĉef·princ⭑·o Vladimir⁽⁺⁾·o Monom⁽⁺⁾-aĥ·o hav⭑·is la⭑
laik³·an „princ⭑·an antaŭ·nom⭑·on“ Vladimir⁽⁺⁾·o kaj⭑ la⭑ bapt⭑·o-nom⭑·on Bazil⁽⁺⁾·o. Kutim⭑·e
oni ŝanĝ⭑·as la⭑ antaŭ·nom⭑·on ĉe⭑ monaĥ⭑·iĝ·o aŭ⭑ pap⭑·iĝ·o ktp.
famili⭑-nom⭑·o, famili⭑·a nom⭑·o
Kun⭑·a {nom⭑·o} de⭑ sam⭑~famili⭑·an·oj: sur⭑ la⭑ kovert⭑·o ŝi skrib⭑·is unu⭑ el⭑
la⭑ graf⭑·aj famili⭑-nom⭑·oj ; nom⭑·o famili⭑·a ; antikv⭑·a hered⭑·a tradici¹·o
permes⭑·as, ke⭑, se⭑ iu famili⭑·o hav⭑·as nur⭑ fi·lin⭑·ojn, ĝi rajt⭑·as
„establ⁴·i“ bo·fil⭑·on, kiu perd⭑·as si⭑·an famili⭑-nom⭑·on favor⭑·e al⭑ tiu de⭑
la⭑ edz⭑·in·o ; la⭑ rus⭑·a ministr¹·o ne⭑ est⭑·as etn⁹·a
ukrain⁽⁺⁾·o, sed⭑ nur⭑ hav⭑·as ukrain⁽⁺⁾·ec·an famili⭑-nom⭑·on .
for·nom⭑·i
(tr)
{Mal·konfes⭑·i} ; rifuz⭑·i iu·n nom⭑·on al⭑ iu: se⭑ vi tio·n far⭑·os, mi
for·nom⭑·os vi·n mi⭑·a amik⭑·o.
mis·nom⭑·i
Nom⭑·i mal·ĝust⭑·e aŭ⭑ erar⭑·ig·e: ebl⭑·e ni mis·nom⭑·is la⭑ ‚amik⭑·on‘ kaj⭑ la⭑
‚mal·amik⭑·on‘ ; dum⭑ last⭑·aj jar⭑-cent⭑·oj la⭑ ĉiu+tag⭑·a lingv⭑·o de⭑ la⭑
loĝ⭑·ant·oj iĝ⭑·is la⭑ mis·nom⭑·it·a skot⁽⁺⁾+angl⭑·a, nun⭑ pli⭑ oft⭑·e nom⭑·at·a
, „skot⁽⁺⁾·a“ ; en⭑ 1918 kaj⭑ 1919 dis·vast⭑·iĝ·is tia terur⭑·a
grip²+virus⁹·a pandemi⁽⁺⁾·o (mis·nom⭑·it·a „hispan⭑·a grip²·o“) ; la⭑ titol⭑·o de⭑
la⭑ libr⭑·et·o est⭑·as mis·nom⭑·o, implic⁽⁺⁾·ant·a, ke⭑ ja⭑ prav⭑·ig·ebl·as
filologi¹·a kun·grup⭑·ig·o de⭑ la⭑ kelt¹⁰·aj lingv⭑·oj kun⭑·e kun⭑ la⭑ sem⭑+id⭑·aj
lingv⭑·oj .
laŭ·nom⭑·a
1.
Per⭑ ĝi⭑·a nom⭑·o; uz⭑·ant·a ĝi⭑·an nom⭑·on: la⭑ ĉef⭑·oj de⭑ patr⭑·o-dom⭑·oj […] laŭ⭑
ili⭑·a laŭ·nom⭑·a kaj⭑ laŭ·kap⭑·a nombr⭑·o ; laŭ·nom⭑·a voĉ⭑-don⭑·ad·o ; laŭ·nom⭑·a
alfabet⭑·a katalog¹·o .
2.
Kiel⭑ deklar¹·it·a; {nominal³·a} : en⭑ 1962 TEJO far⭑·is grand⭑·an paŝ⭑·on al⭑
tut⭑+mond⭑·ec·o, ĝis⭑ tiam⭑ nur⭑ laŭ·nom⭑·a ; demokrati⁸·o, en⭑ kiu re·gant⭑·oj
kaj⭑ reg⭑·at·oj ne⭑ plu⭑ fid⭑·as unu⭑ la⭑ ali⭑·an, est⭑·as nur⭑ laŭ·nom⭑·a, apenaŭ⭑
laŭ⭑ {fakt¹·a} demokrati⁸·o . {formal²·a^1.c} , {oficial⭑·a} , {regul⭑·a^1}
laŭ·nom⭑·e
1.
Per⭑ ĝi⭑·a nom⭑·o; uz⭑·ant·e ĝi⭑·an nom⭑·on: laŭ·nom⭑·e pri·kalkul⭑·u ĉiu·jn
objekt⭑·ojn, kiu·jn ili ofic⭑·e dev⭑·as port⭑·i ; ŝi jam⭑ ne⭑ plu⭑ ir⭑·is al⭑
la⭑ reĝ⭑·o, krom⭑ en⭑ la⭑ okaz⭑·o, se⭑ […] ŝi est⭑·is vok⭑·it·a laŭ·nom⭑·e (
{person⭑·e} ) ; ŝi salt⭑·is en⭑ ili⭑·ajn brak⭑·ojn, vok⭑·is ili·n laŭ·nom⭑·e,
kaj⭑ ili est⭑·is sen·fin⭑·e feliĉ⭑·aj ; la⭑ apotek¹·ist·in·on laŭ·nom⭑·e ŝi ne⭑
kon⭑·is ; li pov⭑·as cit⭑·i la⭑ Sankt⭑·ajn Libr⭑·ojn laŭ·nom⭑·e kaj⭑ laŭ·vers⭑·e .
{mem⭑}
2.
Kiel⭑ deklar¹·it·e; {nominal³·e} (kontrast¹·e al⭑ {efektiv⭑·e} ): la⭑ revu²·o
merit⭑·as tiel⭑ larĝ⭑·an menci³·on, ĉar⭑ ĝi ne⭑ nur⭑ laŭ·nom⭑·e sed⭑ ankaŭ⭑
laŭ·fakt¹·e est⭑·is kaj⭑ rest⭑·is lig⭑·il·o ; de⭑ 1939 ĝis⭑ 1959 tek⁽⁺⁾·a
ekzist⭑·is preskaŭ⭑ nur⭑ laŭ·nom⭑·e ; tia koncept²·ad·o de⭑ universal⭑·ec·o
[…] ebl⭑·ig·is trans·form⭑·iĝ·on de⭑ UEA en⭑ mult⭑·e pli⭑ universal⭑·an
organiz¹·aĵ·on ne⭑ nur⭑ laŭ·nom⭑·e, sed⭑ ankaŭ⭑ laŭ⭑ la⭑ teritori²·a etend⭑·iĝ·o
kaj⭑ konsist⭑·o . {oficial⭑·e}
kares⭑-nom⭑·o
{Nom⭑·o} intim⭑·a, kares⭑·a, uz⭑·at·a por⭑ iu ŝat⭑·at·a: per⭑ rus⭑·aj sufiks⭑·oj
mi pov⭑·as kre⭑·i mult⭑·ajn kares⭑-nom⭑·ojn de⭑ ĉiu vir⭑·in·a nom⭑·o [...]
ekzempl⭑·e , , , ,
; hodiaŭ⭑ oni publik⭑·e plej⭑~oft⭑·e uz⭑·as angl⭑·ajn nom⭑·ojn: la⭑ kelt¹⁰·aj
rest⭑·as kares⭑-nom⭑·oj ; german⭑·oj, ceter⭑·e, jam⭑ hav⭑·as kares⭑-nom⭑·on por⭑
ŝi: Angi⁽⁺⁾·e ; li sen·tem⭑·e nom⭑·is [ŝi·n] per⭑ la⭑ bel⭑·a pol⭑·a kares⭑-nom⭑·o
. {ĉj} , {nj}
kaŝ⭑-nom⭑·o
Mem·elekt⭑·it·a {nom⭑·o} de⭑ iu, mal·sam⭑·a dis⭑~de⭑ la⭑ kutim⭑·a, oficial⭑·a
nom⭑·o: Val⭑·an·o, kaŝ⭑-nom⭑·o de⭑ ; ili prezent⭑·is
si·n en⭑ la⭑ elektronik⁸·a medi³·o per⭑ kaŝ⭑-nom⭑·oj kaj⭑ tiu·mani¹·er·e virtual⁹·e
renkont⭑·iĝ·is ; ili nom⭑·is la⭑ best⭑·eg·on per⭑ du⭑-cent⭑·o da⭑ kaŝ⭑-nom⭑·oj
flat⭑·aj, admir⭑·aj: bul⭑·o bel⭑·a, bulb⭑+el⁽⁺⁾·ul·o, miel⭑-man⭑·o, arb⭑·ar·a gren⭑·o,
or⭑-kukol⭑·o, […] . {pseŭdonim²·o} , {pseŭdonom⁽⁺⁾·o}
lok⭑-nom⭑·o
Nom⭑·o de⭑ geografi⭑·a lok⭑·o; {toponim⁽⁺⁾·o} : la⭑ fraŭl⭑-in⭑·oj kiu·j [la⭑
inform¹-bulten⁵·ojn] voĉ⭑-leg⭑·as, mal·klar⭑·e prononc³·as lok⭑-nom⭑·ojn ;
pli·mult⭑·o de⭑ la⭑ mal·nov⭑·aj lok⭑-nom⭑·oj est⭑·as gael¹⁰·aj, sed⭑ kelk⭑·aj est⭑·as
angl⭑·aj aŭ⭑ skot⁽⁺⁾·aj ; la⭑ lok⭑-nom⭑·o signif⭑·as „monaĥ⭑·ej·a
alt⭑·aĵ·et·o” ; la⭑ lok⭑-nom⭑·o de⭑ Min⭑·a+mat⭑·a, samkiel ,
kaj⭑ , re·memor⭑·ig·as al⭑ la⭑ hom⭑·ar·o tragedi⭑·on,
kruel⭑·ec·on, mis·uz⭑·on de⭑ teknologi⁽⁺⁾·o kaj⭑ hom⭑·an arogant⭑·ec·on .
mok⭑-nom⭑·o
Al⭑ {nom⭑·o} don⭑·it·a al⭑ iu kun⭑ mok⭑·a intenc⭑·o: „Katalun⁽⁺⁾·a ”
est⭑·is mok⭑-nom⭑·o uz⭑·at·a de⭑ la⭑ kontraŭ·ul⭑·oj de⭑ la⭑ skrib⭑·a uz⭑·ad·o de⭑
variant²·o de⭑ la⭑ katalun⁽⁺⁾·a pli⭑ proksim⭑·a al⭑ la⭑ parol⭑·a uz⭑·o de⭑ la⭑
lingv⭑·o ; etimologi²·e, Ibliso signif⭑·as „la⭑ urĝ¹·ul·on“ (de⭑ la⭑ kompat⭑·o
de⭑ Di⭑·o) en⭑ la⭑ arab⁸·a, tiel⭑, la⭑ nom⭑·o „Ibliso“ pov⭑·as est⭑·i vid⭑·it·a
kiel⭑ mok⭑-nom⭑·o don⭑·it·a al⭑ Satan¹·o .
plum⭑-nom⭑·o
{Kaŝ⭑-nom⭑·o} de⭑ verk⭑·ist·o aŭ⭑ art⭑·ist·o, kiu dezir⭑·as ne⭑ kon⭑·ig·i si⭑·an
oficial⭑·an nom⭑·on: […] kon⭑·at·an per⭑ la⭑ plum⭑-nom⭑·o . ;
est⭑·as li⭑·a civil¹·a nom⭑·o, , plum⭑-nom⭑·o kiel⭑
literator⁽⁺⁾·o ; sub⭑ la⭑ plum⭑-nom⭑·o aper⭑·is en⭑ 1968
Specimen¹·e, humur⁽⁺⁾·a kolekt⭑·o de⭑ parodi¹·oj kaj⭑ pastiĉ⁽⁺⁾·oj .
sam⭑+nom⭑·ul·o
Hav⭑·ant·o de⭑ sam⭑+form⭑·a nom⭑·o: sam⭑+nom⭑·ul·o kun⭑ si⭑·a patr⭑·o est⭑·is bapt⭑·at·a
la⭑ knab⭑·et·o ; en⭑ la⭑ ofic⭑·ej·o de⭑ la⭑ hero⭑·o aper⭑·is li⭑·a sam⭑+nom⭑·ul·o ;
oni rajt⭑·as registr⭑·i nur⭑ si⭑·an propr⭑·an nom⭑·on, kaj⭑ inter⭑ sam⭑+nom⭑·ul·oj
la⭑ unu⭑·a rajt⭑·as registr⭑·i por⭑ si la⭑ nom⭑·on ; legend⭑·o asert¹·as, ke⭑
unu⭑ el⭑ ili est⭑·is , la⭑ post⭑·a marŝal⭑·o Tito el⭑
Jugoslavi⁽⁺⁾·o, tamen⭑ iu·j opini⭑·as, ke⭑ tem⭑·as pri⭑ sam⭑+nom⭑·ul·o .
uz⭑·ant-nom⭑·o
{Salut⭑-nom⭑·o} : kio est⭑·as vi⭑·a uz⭑·ant-nom⭑·o? ; la⭑ uz⭑·ant-nom⭑·o est⭑·os vi⭑·a
ret⭑-poŝt⭑-adres⭑·o .
nom⭑·e de⭑, en⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑, je⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑
(prepozici⭑·aĵ·o)
Ag⭑·ant·e laŭ⭑ komisi⭑·o de⭑, kiel⭑ reprezent⭑·ant·o de⭑: salut⭑·u li·n en⭑ mi⭑·a
nom⭑·o; parol⭑·i je⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ iu; en⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ la⭑ nud⭑·a logik¹·o ; li
ced⭑·is la⭑ tut⭑·an si⭑·an mon⭑·on kaj⭑ bien⭑·ojn je⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ ;
la⭑ ambasador¹·o salut⭑·is la⭑ kongres⭑·on nom⭑·e de⭑ si⭑·a reg⭑·ist·ar·o; nom⭑·e
de⭑ tiu·j ĉi⭑ regul⭑·aj aŭ⭑ mal·regul⭑·aj tabel⭑·oj la⭑ don⭑·it·a vort⭑·o
ŝanĝ⭑·iĝ·as ; la⭑ indonezi⁽⁺⁾·a arme¹·o […] efektiv⭑·ig·is unu⭑ el⭑ la⭑ plej⭑
grand⭑·aj genocid⁽⁺⁾·aj masakr⁽⁺⁾·oj […] nom⭑·e de⭑ religi⭑·aj ver⭑·oj kaj⭑
naci⭑·ism·o .
{komisi⭑·e de⭑}
karakteriz¹·a nom⭑·o
(pp en⭑ verk⭑·o fikci⁴·a aŭ⭑ religi⭑·a) Propr⭑·a nom⭑·o kies⭑ leksik⁽⁺⁾·a signif⭑·o
alud⭑·as karakter⭑·an trajt⭑·on de⭑ la⭑ nom⭑·at·o: unu⭑ el⭑ la⭑ rol¹·ul·oj de⭑ „La⭑
Mort⭑·o de⭑ la⭑ Deleg¹·it·o de⭑ U.E.A.“ port⭑·as la⭑ karakteriz¹·an nom⭑·on
{Bemol’} : „Ferdinand⁽⁺⁾·o Bemol, muzik⭑·ist·o de⭑ la⭑ lok⭑·a oper¹·o,
Sub·deleg¹·it·o de⭑ U.E.A.“
Rim.: Simil⭑+senc⭑·e la⭑ program¹·ist·oj parol⭑·as pri⭑ _mem·klar⭑·ig·aj_ nom⭑·oj de⭑
variabl⁽⁺⁾·oj, konstant⭑·oj kaj⭑ ali⭑·aj objekt⭑·oj en⭑ program¹·o.
person⭑·a nom⭑·o
{Nom⭑·o} de⭑ unu⭑·op·a hom⭑·o, al·don⭑·it·a al⭑ la⭑ famili⭑·a nom⭑·o por⭑ disting⭑·i
ĉiu·n famili⭑·an·on: kia est⭑·as vi⭑·a nom⭑·o person⭑·a? ; la⭑ person⭑·a nom⭑·o
(urs⭑·o) est⭑·as oft⭑·a ĉe⭑ sved⁸-lingv⭑·an·oj ; laŭ⭑ la⭑ angl⭑·a palac⭑·a
tradici¹·o, „ ” kun⭑ kavalir⭑·ec·a signif⭑·o est⭑·as uz⭑·at·a nur⭑ kun⭑
la⭑ person⭑·a nom⭑·o, ne⭑ kun⭑ la⭑ person⭑·a kaj⭑ famili⭑·a nom⭑·oj ; ver⭑+ŝajn⭑·e
la⭑ sol⭑·a invers⁴·a konstru⭑·o est⭑·as la⭑ […] ord⭑·a numeral⁽⁺⁾·o post⭑ person⭑·a
nom⭑·o, ekzempl⭑·e Reĝ⭑·o Luiz⁽⁺⁾·o la⭑ Dek⭑+kvar⭑·a . [list¹·o.gif] person⭑·aj
nom⭑·oj
{antaŭ·nom⭑·o}
bon⭑·a nom⭑·o
1.
Konven⭑·a, taŭg⭑·a manier⭑·o nom⭑·i io·n: Ŝajn⭑·as al⭑ mi, ke⭑ por⭑ „
“ la⭑ plej⭑ bon⭑·a nom⭑·o est⭑·os „Kimr⁽⁺⁾·uj·o“ .
2.
Bon⭑·a {reputaci¹·o} : Pli⭑ bon⭑·a est⭑·as bon⭑·a nom⭑·o, ol⭑ bon⭑·a ole⭑·o ; Tiel⭑
mi rezign³·is pri⭑ mi⭑·a bon⭑·a nom⭑·o kaj⭑ for·ĵur⭑·is ek⭑~de⭑ nun⭑ mi⭑·ajn
famili⭑·ajn lig⭑·ojn .
honest⭑·a nom⭑·o
{Bon⭑·a nom⭑·o^2} : unu⭑ foj⭑·on ŝtel⭑·is pom⭑·on kaj⭑ perd⭑·is por⭑ ĉiam⭑
honest⭑·an nom⭑·on .
komun⭑·a nom⭑·o
1.
Resum⁽⁺⁾·a, kun⭑·a nom⭑·o, per⭑ kiu oni indik³·as reprezent⭑·ant·ojn de⭑ plur⁴·aj
divers⭑·aj klas⭑·oj aŭ⭑ spec⭑·oj: Brit⁹·oj est⭑·as komun⭑·a nom⭑·o de⭑ Angl⭑·oj,
Kimr⁽⁺⁾·oj kaj⭑ Skot⁽⁺⁾·oj, la⭑ tri⭑ ĉef⭑·aj gent⭑·oj de⭑ Brit⁹·uj·o . {propr⭑·a
nom⭑·o}
2.
Vort⭑·o aŭ⭑ vort⭑-grup⭑·o indik³·ant·a ajn⭑·an an⭑·on de⭑ klas⭑·o, de⭑ spec⭑·o da⭑
ul⭑·oj aŭ⭑ aĵ⭑·oj, ekz-e _tabl⭑·o, kat⭑·o, urb⭑·o, vir⭑·in·o_: nun⭑ ne⭑ ebl⭑·as
rekomend⭑·i unu⭑ sol⭑·an ĉiam⭑ uz⭑·ind·an manier⭑·on trakt⭑·i divers⭑·ajn
propr⭑·ajn nom⭑·ojn en⭑ Esperant⭑·o; La⭑ popol⭑-nom⭑·oj (franc⭑·o, angl⭑·o,
german⭑·o, sved⁸·o ktp.) est⭑·as ne⭑ propr⭑·aj, sed⭑ komun⭑·aj nom⭑·oj ; Oni
uz⭑·as la⭑ artikol⭑·on kiam⭑ en⭑ ni⭑·a pens⭑·o komun⭑·a nom⭑·o est⭑·as difin⭑·it·a .
Rim.: Per⭑ si mem⭑, ekster⭑ kun·tekst⭑·o, komun⭑·a nom⭑·o^2 prezent⭑·as
noci⁽⁺⁾·on, ali⭑+vort⭑·e ajn⭑·an objekt⭑·on posed⭑·ant·an la⭑ tip¹·ajn ec⭑·ojn de⭑
si⭑·a klas⭑·o.
propr⭑·a nom⭑·o
Vort⭑·o aŭ⭑ vort⭑-grup⭑·o per⭑ kiu en⭑ koncern⭑·a lingv⭑·o oni indik³·as io·n aŭ⭑
iu·n specif⁹·an — ekzempler⭑·on de⭑ iu klas⭑·o (i.a. person⭑·on,
organiz¹·aĵ·on aŭ⭑ land⭑·on), manifest¹·iĝ·on de⭑ fenomen¹·o; titol⭑·o de⭑
verk⭑·o aŭ⭑ gazet⭑·o: „Varsovi⭑·o“, „Pitagor⁽⁺⁾·o“, „Lakt⭑·o-voj⭑·o“, „UEA“,
„Herold¹·o de⭑ Esperant⭑·o“, „la⭑ Du⭑·a Mond⭑-milit⭑·o“ est⭑·as propr⭑·aj nom⭑·oj;
Oni skrib⭑·as ĉiu·jn propr⭑·ajn nom⭑·ojn kun⭑ komenc⭑·a majuskl⁹·o:
Elizabet⭑·o, Pariz⭑·o, Ĉin⁹·uj·o, nov⭑·-~zeland¹⁰·o, Esperant⭑·o ; Artikol⭑·o
dev⭑·as star⭑·i antaŭ⭑ la⭑ nom⭑·aj nom⭑·oj, se⭑ ili hav⭑·as adjektiv⭑·an
epitet¹·on: La⭑ bon⭑·a Di⭑·o; la⭑ perfid⭑·a Efialtes; la⭑ kuraĝ⭑·a Petr⭑·o;
Johan⭑·o la⭑ Brav⭑·a; Rikard⁽⁺⁾·o la⭑ Leon⭑-kor⭑·a; Natan la⭑ Saĝ⭑·a; la⭑ du⭑
frat⭑·oj van Buck; la⭑ bril⭑·a Pariz⭑·o; la⭑ potenc⭑·a Brit⁹·uj·o .
{titol⭑·o^2} {esperant⭑·ig·o}
Rim.: Kontrast¹·e al⭑ {komun⭑·a nom⭑·o^2} , nom⭑·o propr⭑·a indik³·as ne⭑ tiom⭑
noci⁽⁺⁾·on, kiom⭑ individu¹·ec·on de⭑ la⭑ nom⭑·at·o.
{komun⭑·a nom⭑·o^2}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.190 2024/01/29 15:59:31 ]
__________________________________________________________________