acid⭑·/·a

acid⭑·a

   1.
          Hav⭑·ant·a akr⭑·an {gust⭑·on} , kiel⭑ tiu de⭑ vinagr⭑·o aŭ⭑ citron⭑·o: vi⭑·a
          vin⭑·o est⭑·as nur⭑ ia⭑ abomen⭑·a acid⭑·aĵ·o ; post⭑ dolĉ⭑·a vin⭑·o rest⭑·as acid⭑·a
          vinagr⭑·o ; li […] el·trink⭑·is acid⭑·an bier⭑·on ; kvazaŭ⭑ acid⭑·aĵ·o en⭑ la⭑
          lakt⭑·o ; la⭑ acid⭑·ec·o de⭑ tiu ĉi⭑ vinagr⭑·o est⭑·as tre⭑ mal·fort⭑·a ; [mi]
          finn¹⁰·ot·is la⭑ recept¹·on ĝis⭑ la⭑ last⭑·a gut⭑·o de⭑ al·don⭑·ot·a {acid⭑·a krem⭑·o}
          .

   2.
          Mal·agrabl⭑·e pik⭑·a: li est⭑·as en⭑ acid⭑·a humor⭑·o ; la⭑ du⭑·on·e acid⭑·a,
          du⭑·on·e apati¹·a mien⭑·o montr⭑·is hom⭑·on ĥronik⁽⁺⁾·e mal·san⭑·an ; li memor⭑·is
          la⭑ acid⭑·an rimark⭑·on de⭑ la⭑ karcer¹+gard⭑·ist·o ; vi ne⭑ est⭑·as kre⭑·it·a por⭑
          ni⭑·a mal·dolĉ⭑·a, acid⭑·a, vagabond⁽⁺⁾·a viv⭑·o ; li far⭑·iĝ·is acid⭑·a kaj⭑
          grunt⁽⁺⁾·em·a, rest⭑·is preskaŭ⭑ ĉiam⭑ en·dom⭑·e ; „kio·n vi dezir⭑·as?“ ŝi
          demand⭑·is, kaj⭑ est⭑·is io acid⭑·a en⭑ ŝi⭑·a voĉ⭑·o .

acid⭑·o

          Kombin⭑·aĵ·o de⭑ hidrogen⭑·o kun⭑ acid⭑·a rest⭑·aĵ·o (  ,
           ,  kaj⭑ ali⭑·aj), kiu re·ag⭑·as kun⭑ metal⭑·oj kaj⭑
          baz¹·oj, form⭑·ant·e {sal⭑·ojn} , kaj⭑ ruĝ⭑·ig·as lakmus⁽⁺⁾·on: bor⭑·a acid⭑·o ; en⭑
          tiu·j ĉi⭑ botel⭑·et·oj si·n trov⭑·as divers⭑·aj acid⭑·oj: vinagr⭑·o,
          sulfur⭑-acid⭑·o, azot⭑-acid⭑·o kaj⭑ ali⭑·aj ; citron⭑·o est⭑·as frukt⭑·o […]
          acid⭑+hav⭑·a .

amin⁽⁺⁾-acid⭑·o, amin⁽⁺⁾·a acid⭑·o

          Et⭑·a {molekul¹·o} konsist⭑·ant·a el⭑ acid⭑·o (  ) kaj⭑ amin⁽⁺⁾·o (
           aŭ⭑  ), baz¹·a element¹·o de⭑ {protein⁹·o} : la⭑
          protein⁹·aj fibr⭑·oj en·ten⭑·at·aj de⭑ la⭑ silk⭑·aĵ·oj hav⭑·as amin⁽⁺⁾·ajn acid⭑·ojn
          util⭑·ajn al⭑ la⭑ hom⭑·a san⭑·o, kiu·j est⭑·as efik⭑·aj por⭑ prevent⁽⁺⁾·i radi⭑·ad·on
          de⭑ sun⭑-lum⭑·o ; scienc⭑·ist·oj pens⭑·as, ke⭑ form⭑·iĝ·is el⭑ la⭑ mineral¹·aj
          er⭑·oj de⭑ la⭑ unu⭑·aj ŝton⭑·oj kun⭑ la⭑ help⭑·o de⭑ la⭑ fulm⭑-energi⭑·oj la⭑ unu⭑·aj
          amin⁽⁺⁾-acid⭑·oj . nom⭑·oj de⭑ la⭑ plej⭑ oft⭑·aj amin⁽⁺⁾·o-acid⭑·oj: {Glicin⁽⁺⁾·o} (Gly,
          G), Alan⁽⁺⁾·in·o (Al⭑·a, A), Val⭑-in⭑·o (Val, V), Leŭcin⁽⁺⁾·o (Le⁽⁺⁾·u, L),
          Izoleŭcino (Il⭑·e, I), Fen⁽⁺⁾·il-alanin⁽⁺⁾·o (Phe, F), Tirozin⁽⁺⁾·o (Tyr, Y),
          Trip⭑-tof⁽⁺⁾·an·o (Trp, W), Ser⁽⁺⁾-in⭑·o (Ser, S), Treonino (Thr, T), Pro·lin⭑·o
          (Pro⭑), Asparag⭑-in⭑·o (Asn, N), Cist⁽⁺⁾·e~in⭑·o (Cys, C), Glut⭑-amin⁽⁺⁾·o (Gln,
          Q), As⭑-part⭑·at·o (Asp, D), Glut⭑+am⭑·a acid⭑·o/ {Glutamat⁽⁺⁾·o} (Glu⁽⁺⁾, E),
          Lizino (Lys, K), Arginino (Arg, R), Hist⁽⁺⁾-id⭑·in·o (His, H) kaj⭑
          Metionino (Met, M).

desoksiribonuklea acid⭑·o (DNA)

          {Nukle⁽⁺⁾-acid⭑·o} en·hav⭑·ant·a la⭑ plen⭑·ajn gen⁹·ajn inform¹·ojn de⭑ ĉel⭑·o: la⭑
          desoksiribonuklea acid⭑·o […] est⭑·as la⭑ port⭑·ant·o de⭑ genetik⁽⁺⁾·a
          inform¹·o ; la⭑ struktur¹·o de⭑ la⭑ DNA est⭑·is […] mal·kovr⭑·it·a en⭑ 1953 .

karbon⁴-acid⭑·o

          (  ) Acid⭑·o, re·ag⭑·a produkt⭑·o de⭑ karbon⁴-dioksid⁽⁺⁾·o kun⭑
          akv⭑·o: ŝaŭm⭑-vin⭑·o kun⭑ al·don⭑·it·a karbon⁴-acid⭑·o ; karbonacid-enhavaj
          trink⭑·aĵ·oj kiel⭑ limonad⭑·o kaj⭑ bier⭑·o .

nukle⁽⁺⁾-acid⭑·o, nukle⁽⁺⁾·a acid⭑·o, kern⭑-acid⭑·o

          Grand⭑·a molekul¹·o el⭑ seri⭑·o de⭑ {nukleotid⁽⁺⁾·oj} , trov⭑·ebl·a en⭑ la⭑ ĉel⭑·oj
          de⭑ ĉiu·j viv⭑·ul·oj:  labor⭑·is kiel⭑ profesor¹·o de⭑ bioĥemi⁽⁺⁾·o
          […], esplor⭑·ant·e pri⭑ nukle⁽⁺⁾-acid⭑·o ; laŭ⭑ nun⭑·a sci⭑·o, el⭑ ĉiu·j
          molekul¹·oj si·n re·produkt⭑·i pov⭑·as nur⭑ molekul¹·oj de⭑ nukle⁽⁺⁾·a acid⭑·o .

rib⭑·o-nukle⁽⁺⁾·a acid⭑·o (RNA)

          {Nukle⁽⁺⁾-acid⭑·o} pov⭑·ant·a inter·ali⭑·e kopi⭑·i kaj⭑ trans·port⭑·i part⭑·an
          inform¹·on de⭑ {DNA} -seri⭑·o: oni klas⭑·as la⭑ nukle⁽⁺⁾·ajn acid⭑·ojn en⭑ du⭑
          kategori¹·ojn: rib⭑·o-nukle⁽⁺⁾·ajn acid⭑·ojn (RNA), trov⭑·iĝ·ant·ajn ĉef⭑·e en⭑ la⭑
          citoplasm⁽⁺⁾·o de⭑ viv⭑·ant·aj ĉel⭑·oj kaj⭑ desoksiribonukleajn acid⭑·ojn
          (DNA), trov⭑·iĝ·ant·ajn en⭑ la⭑ nukle⁽⁺⁾·oj de⭑ ĉel⭑·oj .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.63 2023/10/27 13:42:09 ]
     __________________________________________________________________