vidu ankaŭ la klarigojn
ag·/·i

ag·i

   (ntr)

   1.
          Ekster·ig·i si·ajn kapabl·ojn, produkt·i ia·n efik·on, uz·ant·e si·an
          fort·on  kapabl·on: honest·a hom·o ag·as honest·e ; ag·i just·e ; ĉu
          vi ne pov·is ag·i pli delikat·e ? ni ag·as ankoraŭ blind·e kaj
          risk·as, ke ni·a labor·ad·o pere·os van·e ; mi ne dev·as ag·i kontraŭ
          mi·a konscienc·o ; mi dev·as ag·i, antaŭ ol tiu ĉi ĉiu+tag·a
          kun·e~est·ad·o re·nov·iĝ·os ; pli facil·e est·as reg·i ol ag·i ; kiu ag·as
          afabl·e, viv·as agrabl·e . {far·i^3} , {proced³·i}

   2.
          {Kondut·i} iel kontraŭ iu, {trakt·i} iu·n: li sci·iĝ·is, kiel ag·is
          kun li li·a pli jun·a fil·o ; se vi ag·os mal·bon·e kontraŭ mi·aj
          fi·lin·oj […], tiam […] ; ag·u kun ali·aj tiel, kiel vi dezir·as ke
          ali·aj ag·u kun vi ; kiel pardon·em·e la juĝ·o ag·as kun vi,
          mal·virt·ul·o .

   3.
          (io) {Efik·i} : la son·o de li·a voĉ·o ag·is pli intens⁴·e, ol […] la
          plej detal·o-plen·aj klar·ig·oj ; [jen] ag·is ia mal·san·a stat·o ; la
          paf·o ag·is mir·ig·e, post unu sekund·o, ĉiu·j gap⁽⁺⁾·is mir·e al la
          ĝendarm²·o ; tiu am·o […] ag·is sur mi·n blind·ig·e ; divers·aj terapi¹·oj
          […nur] ag·as sur la simptom²·oj .

ag·o

   1.
          Ekster·a montr·o de ies fort·o  kapabl·o: dir·u al mi vi·an kred·on
          kaj montr·u ĝi·n al mi en vi·aj ag·oj ; la Ag·oj de la apostol¹·oj ;
          kon·iĝ·as bird·o laŭ flug·o kaj hom·o laŭ ag·o ; nenia ag·o far·iĝ·as sen
          pag·o (sen bon·a  mal·bon·a re·ag·o) ; vort·ojn ŝpar·u, ag·ojn far·u .
          {akt¹·o^3}

          Rim.: Inter ag·o kaj far·o ekzist·as tiu nuanc·o, ke per ag·o oni
          akcent·as la intenc·it·ec·on  la ekster·an aspekt¹·on, dum far·o
          al·tir·as la atent·on pli·e al konkret²·ec·o.

   2.
          Ĝeneral¹·a kaŭz·ad·o de efik·o: mi parol·as ne pri la ag·o de ek·okup·o
          mem, sed pri la stat·o, en kiu mi trov·iĝ·as ; verb·o de ag·o; la ag·o
          demand·i.

ag·em·a

          Kapabl·a kaj em·a ag·i: patr·o, kiu komenc·e est·is nur
          brut+komerc·ist·o, sed honest·a kaj ag·em·a ; ŝi kutim·is al la
          bon~far·ad·o de la grand·aj urb·oj, labor·em·a, ag·em·a ; se la
          an-ark·ist·oj uz·as pli bon·e kaj pli oft·e la aparat¹·on ol la
          komun·ist·oj, ĉi-last·aj ne pov·os riproĉ·isam·e est·u, se la
          komun·ist·oj montr·iĝ·os pli ag·em·aj .

   {vigl·a^3} , {viv·a^2}

inter·ag·i

   (ntr)

          Reciprok·e influ·i, aktiv·e inter·rilat·i: kiam mult·aj person·oj
          grup·iĝ·as en unu lok·o por inter·ag·i kaj inter·help·i, ni nom·as tia·n
          grup·on urb·o, ĉu ne ? ni dev·as konstat·i kiel ĉiu·j tiu·j afer·oj
          inter·ag·as, por ke ni pov·u konsider·i ili·n kaj elekt·i laŭ ili·aj
          influ·oj ; ju pli facil·e klient¹·oj pov·as inter·ag·i kun vi, des pli
          ili vol·os komerc·i kun vi ; la ĉef·a kial·o de mal·san·iĝ·o est·as
          konsci·o de mal·jun·ul·oj, ke ili jam ne kapabl·as kondut·i soci³·e
          kutim·e kaj ke ili ne plu pov·os kutim·e inter·ag·i kun ali·aj .
          {inter·komunik·i} , {inter·rilat·iĝ·i} , {inter·ŝanĝ·i} , {kun·labor·i} ,
          {reciprok·i}

inter·ag·o

   1.
          Kun·a  {reciprok·a} influ·o de plur⁴·aj ag·oj, fenomen¹·oj, faktor²·oj:
          la soci³·a norm²·o […] ekzist·as ja […] kiel rezult²·ant·o de la
          inter·ag·o de plur⁴·aj fort·oj, nur mal·oft·e konverĝ⁽⁺⁾·aj ; ekvilibr²·a
          sintez²·o de kompleks⁽⁺⁾·aj inter·ag·oj ; la foton⁽⁺⁾·o per·as la
          elektromagnet⁽⁺⁾·an inter·ag·on inter elektron⁽⁺⁾·o kaj proton⁽⁺⁾·o (cd
          fundament·a {fort·o^4} ) ; inter·ag·o inter hom·o kaj natur·o ; ĉiu
          popol·o ( soci³·a grup·o ĝeneral¹·e) est·as konstant·e re·produkt·at·a
          per mil·oj da inter·ag·oj kiu·j memor·ig·as pri ia komun·ec·o .
          {inter·rilat·o}

   2.
          {Dialog¹·o^4} de uz·ant·o kun rul·iĝ·ant·a program¹·o: inter·ag·o per
          klav·ar·o kaj mus·o ; tiu program¹·o uz·ebl·as kaj inter·ag·e, kaj en la
          fon⁵·a reĝim³·o.

   {dialog¹·o^1} , {dialektik²·o}

kontraŭ·ag·i

   (x)

          Ag·i mal·help·e, bar·e, kontraŭ·influ·e: por kio vi kontraŭ·ag·as al la
          vort·oj de la Etern·ul·o ? se neniu kontraŭ·ag·os la perfid·on, […]
          ni·n ĉiu·jn atend·as pere·o ; kontraŭ la mal·san·o dispon·ebl·as ne nur
          medikament²·ojper taŭg·a sin⁸-nutr·ad·o ebl·as efik·e kontraŭ·ag·i .
          {defend·i} , {kontraŭ·batal·i} , {opon⁸·i} , {re·puŝ·i}

kontraŭ·ag·o

          Bar·a, mal·help·a, re·puŝ·a ag·o: kontraŭ·ag·o al aidos⁹·o ; se ne est·as
          kontraŭ·ag·o, en nur kelk·aj jar-dek·oj la mez·um·aj temperatur¹·oj de la
          mond·o ating·os valor·ojn neniam ekzist·ant·ajn dum la pas·int·aj
          500 000 jar·oj ; provok⁴·u ili·n al drast⁹·aj kontraŭ·ag·oj .

kun·ag·i

   (ntr)

          Ag·i grup·e, por komun·a cel·o  efik·o: ĉiu·j ĝis~nun·aj instituci·oj
          kun·feder⁸·iĝ·as sur la fundament·o de U. E. A., konserv·ant·e la
          neces·an mem·star·ec·on de ĉiu organism¹·o kaj kun·ag·ant·e en ĉiu·j
          komun·aj afer·oj .

kun·ag·o

          Ag·o komun·a kun tiu de ali·aj ag·ant·oj, ali·aj faktor²·oj, ali·aj
          person·oj: ĉiam ankoraŭ li·a kap·o est·as plen·a de cent afer·oj, kiu·j
          atend·as plen·um·on kaj ne est·as far·ebl·aj sen li·a kun·ag·o .

mis·ag·i, mal·bon~ag·i

          Mal·bon·e, mal·ĝust·e ag·i: ne re·memor·u tio·n, kio·n mal·bon~ag·is vi·a
          sklav·o en tiu tag·o ; vi rajt·as ĝi·n far·i, [sed tiel] vi
          mal·bon~ag·os kontraŭ  ; [ili] aspekt¹·us kiel iu aĉ¹·a band·o,
          en kiu mis·ag·as ĉiu·j kun·e kaj ĉiu apart·e ; [tio ebl·e] provok⁴·os
          ili·n mis·ag·i rilat·e al la ali·aj civit³·an·oj ; ke la enket¹·a juĝ·ist·o
          mis·ag·is, […] tio est·as konsekvenc·o de ĝeneral¹·a ag·ad·o per·e de
          nov·a interpret¹·o de jurisprudenc⁽⁺⁾·o . {erar·i^2} , {fuŝ·i} ,
          {mis·far·i}

re·ag·i

   (ntr)

          Ag·i re·turn·e, respond·e al iu antaŭ·a ag·o: ŝi ĉiam […] mal·varm·e
          re·ag·is al tiu·j, kiu·j parol·is sen·tim·e kaj sprit·e ; ili·a vol·ec·o
          hav·as sam·an natur·on: kaj se ili trov·iĝ·as en medi³·oj […]
          kompar·ebl·aj, ili re·ag·os ambaŭ laŭ sam·a manier·o ; vi tro nerv¹·em·e
          re·ag·as ĉio·n .

re·ag·o

   1.
          Re·turn·a efik·o de io, sur kio·n io ali·a ag·is: la atmosfer¹·o,
          satur·it·a de inter·gent·a mal·pac·o, per ne·evit·ebl·a natur·a re·ag·o
          nask·is la esperant·ism·an mov·ad·on ; la sum·o de ricev·it·aj impres·oj
          kaj de konsekvenc·aj re·ag·oj est·is egal+valor·a ; la paŭz·o […] se
          oni atend·as re·ag·on de la publik·o, pov·as est·i  tre long·a ; la
          tra·breĉ²·o de tiu·j sent·oj est·is rezult²·o de […] fort·a re·ag·o kontraŭ
          tut·a viv·o de kutim·ec·o . {respond·o}

   2.
          {reakci³·o^3}

sen·ag·ad·o, sen·ag·ec·o

          {Ne·nif⁽⁺⁾·ar·o} : en la trud·it·a sen·ag·ec·o li progres·is kun mir·ind·a
          rapid·o, kaj en du monat·oj li el·lern·is  la en·hav·on de si·a
          mez-grand·a vort·ar·o . {dorm·o} , {mal·pen·o} , {mal·vigl·a}

trans·ag·o

   1.
          {Transakci⁽⁺⁾·o^1} : la elektronik⁸·a komerc·o ampleks·as ĉia·jn spec·ojn
          de komerc·aj trans·ag·oj inter inter·ret·aj ofert⁸·ant·oj de var⁴·oj 
          serv·oj .

   2.
          {Transakci⁽⁺⁾·o^2} : SQL-transago . sistem·o plen·um·ant·a trans·ag·ojn
          cert·ig·u, ke el ili ĉiu est·u p-i-k-a: persist·a, […] integr⁽⁺⁾·a, […]
          komplet²·a, […] apart·a .

   [artikol-versi⁹·o: 1.148 2023/10/28 08:32:44 ]
     __________________________________________________________________