-aĵ/

   I.

-aĵ

          Sufiks⭑·o, kiu:

        1.
                aplik³·at·e al⭑ adjektiv⭑·o aŭ⭑ adverb⭑·o, foj⭑·e al⭑ substantiv⭑·o ‐
                esprim⭑·as iu·n konkret²·an objekt⭑·on, kiu est⭑·as esenc⭑·e tia,
                kiel⭑ esprim⭑·as tiu vort⭑·o, al⭑ kiu ĝi est⭑·as aplik³·at·a:
                sankt⭑·aĵ·o (= io sankt⭑·a); mal·pur⭑·aĵ·o (= kot⭑·o, polv⭑·o k.s.);
                terur⭑·aĵ·o (= io, kio kaŭz⭑·as terur⭑·on); Mose⁽⁺⁾·o rakont⭑·is al⭑ si⭑·a
                bo·patr⭑·o [...] ĉiu·jn mal·facil⭑·aĵ·ojn, kiu·j traf⭑·is ili·n dum⭑ la⭑
                voj⭑·o kaj⭑ el⭑ kiu·j la⭑ Etern⭑·ul·o ili·n sav⭑·is ; ĉio dev⭑·as est⭑·i
                unu⭑ forĝ⭑·it·a tut⭑·aĵ·o (t.e. ne⭑ konsist⭑·ant·a el⭑ plur⁴·aj part⭑·oj)
                el⭑ pur⭑·a or⭑·o ; pren⭑·u la⭑ tut⭑·an seb⭑·on kiu kovr⭑·as la⭑
                intern⭑·aĵ·on (t.e. la⭑ intern⭑·aj organ¹·oj) ; li ne⭑ etend⭑·is si⭑·an
                man⭑·on sur⭑ la⭑ {aparten⭑·aĵ·o} n de⭑ si⭑·a proksim⭑·ul·o (ne⭑ ŝtel⭑·is
                de⭑ li⭑·a hav⭑·o) ; ĝi est⭑·as por⭑ mi volapuk⁽⁺⁾·aĵ·o
                (ne·kompren⭑·ebl·aĵ·o) .

                Rim.: Substantiv⭑·o for·mit¹·a el⭑ adjektiv⭑·a radik⭑·o per⭑ la⭑
                sufiks⭑·o _aĵ_ ( bel⭑·aĵ·o ) diferenc⭑·as de⭑ la⭑ vort⭑·o _aĵ⭑·o_
                mem·star⭑·e uz⭑·at·a kun⭑ akompan⭑·o de⭑ adjektiv⭑·o ( bel⭑·a aĵ⭑·o ). La⭑
                unu⭑·a esprim⭑·o montr⭑·as esenc⭑·an konstant⭑·an kvalit¹·on; la⭑ du⭑·a
                signif⭑·as, ke⭑ la⭑ aĵ⭑·o hav⭑·as ia·n okaz⭑·an ne·esenc⭑·an kvalit¹·on.

        2.
                aplik³·at·e al⭑ verb⭑·o ‐ hav⭑·as sam⭑·an signif⭑·on kiel⭑ aplik³·at·e al⭑
                iu el⭑ la⭑ particip⭑·oj de⭑ tiu verb⭑·o: flu⭑·aĵ·o (= flu⭑·ant·aĵ·o);
                skrib⭑·aĵ·o (= skrib⭑·int·aĵ·o); frand⭑·aĵ·o (= frand⭑·at·aĵ·o);
                for·brul⭑·ig·u ĝi·n sur⭑ la⭑ altar⭑·o kun⭑·e kun⭑ la⭑ brul⭑-ofer⭑·o kiel⭑
                agrabl⭑·an odor⭑·aĵ·on antaŭ⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o ; san⭑·ig·aĵ·o mal·bon⭑+gust⭑·a
                sed⭑ efik⭑·o plej⭑ ĝust⭑·a ; la⭑ rest⭑·aĵ·on manĝ⭑·u la⭑ best⭑·oj de⭑ la⭑
                kamp⭑·o ; blu⭑·a, purpur⭑·a kaj⭑ ruĝ⭑·a teks⭑·aĵ·o .

        3.
                aplik³·at·e al⭑ substantiv⭑·o ‐ esprim⭑·as konkret²·an objekt⭑·on
                far⭑·it·an el⭑ tio, kio·n nom⭑·as la⭑ substantiv⭑·o, plej⭑ oft⭑·e
                manĝ⭑·aĵ·on: bov⭑·aĵ·o (manĝ⭑·aĵ·o far⭑·it·a el⭑ bov⭑·a viand⭑·o); glaci⭑·aĵ·o
                est⭑·as dolĉ⭑·a glaci⭑·ig·it·a frand⭑·aĵ·o ; pren⭑·u la⭑ brust⭑·aĵ·on
                (brust⭑-viand⭑·on) de⭑ la⭑ vir⭑-ŝaf⭑·o ; tol⭑·aĵ·on (t.e. io far⭑·it·a el⭑
                tol⭑·o) mal·pur⭑·an lav⭑·u en⭑ la⭑ dom⭑·o .

   II.
          Uz⭑·at·a mem·star⭑·e:

aĵ⭑·o

                Konkret²·a {objekt⭑·o} : la⭑ plej⭑ bon⭑·a aĵ⭑·o en⭑ la⭑ mond⭑·o ; la⭑
                princ⭑·o [...] pren⭑·os si⭑·ajn aĵ⭑·ojn sur⭑ la⭑ ŝultr⭑·on kaj⭑ el·ir⭑·os
                ; delikat⭑·ajn aĵ⭑·ojn li manĝ⭑·as ; mi mem⭑ pli⭑ bon⭑·e en·pak⭑·os
                vi⭑·ajn aĵ⭑·ojn, por⭑ ke⭑ temp⭑·o ne⭑ est⭑·u van⭑·e per·dat⭑·a ; en⭑ la⭑
                pli·mult⭑·o da⭑ okaz⭑·oj inter⭑ o kaj⭑ aĵ⭑·o est⭑·as grand⭑·a diferenc⭑·o.

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.36 2023/10/12 16:57:43 ]
     __________________________________________________________________