akr⭑·/·a

akr⭑·a

   1.
          Tranĉ⭑·a aŭ⭑ pik⭑·a:

        a)
                Kies⭑ rand⭑·o est⭑·as tranĉ⭑·a aŭ⭑ pik⭑·a: tre⭑ akr⭑·a raz⭑·il·o; la⭑
                dent⭑·oj de⭑ leon⭑·o est⭑·as akr⭑·aj ; mal·grand⭑·a bird⭑·et·o, sed⭑ akr⭑·a
                ung⭑·et·o.

        b)
                Posed⭑·ant·a pint⭑·an, pik⭑+form⭑·an ekstrem⭑·on; {akut²·a} : la⭑
                river⭑·--flu⭑·o far⭑·as ĉi⭑ tie ver⭑·e akr⭑·an angul⭑·on ; la⭑ plej⭑
                antikv⭑·a kvartal⭑·o trov⭑·iĝ·as en⭑ la⭑ iom⭑ akr⭑·a angul⭑·o format¹·a de⭑
                la⭑ kun·flu⭑·ant·aj river⭑·oj ; li rid⭑·et·is kaj⭑ pinĉ⭑·is si⭑·an akr⭑·an
                barb⭑·et·on ; ok⭑+jar⭑·a knab⭑·in·o kun⭑ akr⭑·a menton⭑·o kaj⭑ saĝ⭑·aj
                bril⭑·aj okul⭑·oj ; li⭑·a naz⭑·o est⭑·is rekt⭑·a, iom⭑·et·e akr⭑·a, kaj⭑
                li⭑·aj mal·ferm⭑·it·aj lip⭑·oj tre⭑ sen·tem⭑·aj ; ili pas⭑·is super⭑
                akr⭑·aj mont⭑-pint⭑·oj kaj⭑ terur⭑·aj rok³·oj ; super⭑ la⭑ verd⭑·aj
                kvadrat¹·oj de⭑ la⭑ kamp⭑·oj […] lev⭑·iĝ·is en⭑ mal·proksim⭑·o mont⭑·et·o
                griz⭑·a, melankoli³·a, kun⭑ strang⭑·a akr⭑+angul⭑·a supr⭑·aĵ·o ; la⭑
                bon⭑+odor⭑·a fojn⭑·o ig⭑·is ĉiu·n preter·ir⭑·ant·an ĉeval⭑·on akr⭑·ig·i la⭑
                orel⭑·ojn .

                Rim.: „ {pint⭑·a} “ est⭑·as adjektiv⭑·o rilat⭑·a, „akr⭑·a“ est⭑·as
                kvalit¹·a; oni sen·hezit³·e pov⭑·as dir⭑·i „tre⭑, pli⭑ akr⭑·a“ ― sed⭑
                pri⭑ „pint⭑·a“ tio son⭑·us ĝen⭑·e. Akut²·a angul⭑·o est⭑·as kaj⭑ akr⭑·a,
                kaj⭑ pint⭑·a; mal·akut²·a angul⭑·o est⭑·as pint⭑·a sed⭑ ne⭑ akr⭑·a.

   2.
          Intens⁴·a kaj⭑ abrupt²·a:

        a)
                Impres⭑·ant·a fort⭑·e kaj⭑ dolor⭑·et·e la⭑ sent⭑·um·ojn: la⭑ akr⭑·a son⭑·ad·o
                de⭑ la⭑ grand⭑·eg·aj tond⭑·il·oj ; komenc⭑·is neĝ⭑·i, lev⭑·iĝ·is akr⭑·a
                vent⭑·o ; tro⭑ akr⭑·a fajr⭑·o est⭑·as sen⭑ daŭr⭑·o ; amas⭑·oj da⭑ sovaĝ⭑·aj
                bird⭑·oj kun⭑ akr⭑·a kri⭑·ad·o flug⭑·is trans⭑ ta⁽⁺⁾ tomb⭑·ojn ; la⭑ vintr⭑·o
                ven⭑·is fru⭑·e, est⭑·is akr⭑·a frost⭑·o ; la⭑ pord⭑·o bru⭑·e mal·ferm⭑·iĝ·is
                kaj⭑ de⭑ la⭑ sojl⭑·o ek·son⭑·is vir⭑·in·a voĉ⭑·o akr⭑·a kaj⭑ penetr⭑·ant·a ;
                ili en⭑ akr⭑·a dolor⭑·o star⭑·as ĉe⭑ nov⭑·a la⭑ tomb⭑·o ; la⭑ dis·vast⭑·iĝ·o
                de⭑ Inter·ret⭑·o ankoraŭ⭑ pli·akr⭑·ig·is la⭑ kontrast¹·on inter⭑
                regul⭑·ad·o kaj⭑ liber⭑·ec·o .

        b)
                Sever⭑·eg·a, mal·mild²·a: akr⭑·a batal⭑·o; tia·j period¹·oj de⭑ akr⭑·a
                mal·san⭑·iĝ·o oft⭑·e okaz⭑·as en⭑ la⭑ daŭr⭑·o de⭑ ĉiu kronik⭑·a katar⭑·o ;
                (ni⭑·a afer⭑·o) jam⭑ pen⭑·e tra·viv⭑·is ekstrem⭑·e mal·facil⭑·ajn
                ekster⭑·ajn cirkonstanc⭑·ojn kaj⭑ akr⭑·ajn intern⭑·ajn kriz⭑·ojn ;
                far⭑·ant·e al⭑ si mem⭑ akr⭑·ajn riproĉ⭑·ojn ; se⭑ vi hav⭑·as akr⭑·an
                ĵaluz⭑·on kaj⭑ mal·pac⭑·on en⭑ vi⭑·a kor⭑·o, ne⭑ fier⭑·u, kaj⭑ ne⭑ mensog⭑·u
                kontraŭ⭑ la⭑ ver⭑·o ; la⭑ sinjor⭑·o akr⭑·e atak⭑·os la⭑ pastr⭑·ojn ; per⭑
                nur⭑·a menci³·ad·o de⭑ fakt¹·oj oni ankaŭ⭑ pov⭑·as nask⭑·i tre⭑ akr⭑·ajn
                disput⭑·ojn .

   3.
          Sagac⭑·a, subtil¹·a, penetr⭑·ant·a: gast⭑·o hav⭑·as akr⭑·ajn okul⭑·ojn ; ĉiu·j
          membr⭑·oj de⭑ tiu famili⭑·o hav⭑·is akr⭑·ajn orel⭑·ojn, ili aŭd⭑·is ĉiu·n
          vort⭑·on, kiu·n dir⭑·is la⭑ najbar⭑·a kok⭑·in·o ; li posed⭑·is akr⭑·an
          intelekt⁴·on, kaj⭑ sci⭑·is tio·n ; li hav⭑·as mens³·on akr⭑·an kiel⭑ la⭑
          raz⭑·il·o akr⭑·aj okul⭑·oj ; [li] observ⭑·ad·is li·n akr⭑·e per⭑ ŝajn⭑·e
          mal·lev⭑·it·aj okul⭑·oj .

akr⭑·aĵ·o

   1.
          Tranĉ⭑-rand⭑·o: per⭑ la⭑ akr⭑·aĵ·o de⭑ la⭑ glav⭑·o ; mi elekt⭑·as al⭑ mi
          tri⭑-akr⭑·aĵ·an spad¹·on kaj⭑ mi kur⭑·as kun⭑ ĝi rapid⭑·eg·e al⭑ la⭑ dom⭑·o de⭑ la⭑
          ministr¹·o ; akr⭑·aĵ·oj de⭑ l'⭑ sort⭑·o .

   2.
          Akut²·a rand⭑·o; eĝ⁽⁺⁾·o: la⭑ akr⭑·aĵ·oj de⭑ tegment⭑·oj hav⭑·as ia+foj⭑·e
          ornam⭑·it·ajn tegol³·ojn; la⭑ gut⭑·o da⭑ pluv⭑·o, kiel⭑ oni dir⭑·as, […]
          kav⭑·ig·is la⭑ mal·mol⭑·aĵ·on, rond⭑·ig·is la⭑ akr⭑·aĵ·on .

akr⭑·ig·i

   (tr)

   1.
          Far⭑·i {akr⭑·a^1} , pli⭑ tranĉ⭑·a: akr⭑·ig·i si⭑·an plug⭑·il·on ; li akr⭑·ig·as
          si⭑·an glav⭑·on ; [ili] akr⭑·ig·is si⭑·an lang⭑·on kiel⭑ glav⭑·on, direkt⭑·is
          vort⭑·ojn mal·dolĉ⭑·ajn, kvazaŭ⭑ si⭑·ajn sag⭑·ojn .

   2.
          Far⭑·i {akr⭑·a^2} , intens⁴·a: akr⭑·ig·i mal·facil⭑·an situaci⭑·on; spert⭑·o
          saĝ⭑·on akr⭑·ig·as; lern⭑·ad·o de⭑ Esperant⭑·o akr⭑·ig·as la⭑ kompren⭑·on de⭑ la⭑
          ge·patr⭑·a lingv⭑·o; tiu deklar¹·o pli·akr⭑·ig·is la⭑ disput⭑·on.

akr⭑·ig·il·o

          Ŝton⭑·o aŭ⭑ il⭑·o por⭑ akr⭑·ig·i kling²·ojn: oni bezon⭑·as por⭑ tio nur⭑ ŝton⭑·an
          akr⭑·ig·il·on ; li pren⭑·is tranĉ⭑·il·eg·on, li ĝi·n akr⭑·ig·is sur⭑ long⭑·a
          akr⭑·ig·il·o .

akr⭑·ig·ist·o

          Hom⭑·o, kiu profesi⭑·e akr⭑·ig·as kling²·ojn, tranĉ⭑·il·ojn...: li renkont⭑·is
          akr⭑·ig·ist·on, kiu kant⭑·is turn⭑·ant·e si⭑·an il⭑·on ; ili trov⭑·is antaŭ⭑ la⭑
          mastr⭑·a dom⭑·o ĉar²·on de⭑ tond⭑·il-akr⭑·ig·ist·o .

akr⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Iĝ⭑·i akr⭑·a, tranĉ⭑·em·a, intens⁴·a: fer⭑·o akr⭑·iĝ·as per⭑ fer⭑·o ; la⭑ ekonomi¹·a
          kriz⭑·o pli·akr⭑·iĝ·is; la⭑ apetit¹·o akr⭑·iĝ·ad·os dum⭑ la⭑ manĝ⭑·ad·o.

for·akr⭑·ig·i

          For·ig⭑·i akr⭑·ig·ant·e: for·akr⭑·ig·i la⭑ breĉ²·et·ojn de⭑ […] glav⭑·o .

mal·akr⭑·a

          Mal·hav⭑·ant·a akr⭑·ec·on sufiĉ⭑·an por⭑ tranĉ⭑·i aŭ⭑ pik⭑·i: la⭑ tranĉ⭑·il·o est⭑·is
          tiel⭑ mal·akr⭑·a, ke⭑ mi ne⭑ pov⭑·is tranĉ⭑·i per⭑ ĝi la⭑ viand⭑·on ; la⭑
          tranĉ⭑·il·o est⭑·is tiel⭑ mal·akr⭑·a, ke⭑ mi ne⭑ pov⭑·is tranĉ⭑·i per⭑ ĝi la⭑
          viand⭑·on ; sur⭑ la⭑ kamp⭑·on ven⭑·is mal·jun⭑·a vir⭑·in·o, kaj⭑ per⭑ si⭑·a
          mal·akr⭑·a sen·ten⭑·il·a tranĉ⭑·il·o ŝi ek·fos⭑·is .

mal·akr⭑·ig·i

   (tr)

          Ig⭑·i mal·akr⭑·a, obtuz³·ig·i: per⭑ tio ĉi⭑ vi neniam⭑ mal·akr⭑·ig·os la⭑ sag⭑·ojn
          de⭑ la⭑ dolor⭑·o ; vi dev⭑·us ĝem⭑·i, se⭑ vi vol⭑·us mal·akr⭑·ig·i mi⭑·an pint⭑·on
          .

mal·akr⭑·iĝ·i

   (ntr)

          Iĝ⭑·i mal·akr⭑·a, perd⭑·i si⭑·an akr⭑·ec·on: mal·akr⭑·iĝ·is la⭑ hak⭑·il·o ; 
          mal·jun⭑·iĝ·is kaj⭑ la⭑ vid⭑·ad·o de⭑ li⭑·aj okul⭑·oj mal·akr⭑·iĝ·is .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.127 2023/10/28 08:33:04 ]
     __________________________________________________________________