vidu ankaŭ la klarigojn
aksiom¹·/·o
aksiom¹·o
1.
Asert¹·o ne·de·monstr⭑·it·a, sed⭑ evident¹·a per⭑ si mem⭑: ili ag⭑·as kvazaŭ⭑
ili sci⭑·as ĉio·n ĉi⭑, nom⭑·ant·e ili·n aksiom¹·oj, ili supoz⭑·as ke⭑ ne⭑
neces⭑·as pruv⭑·i tiu·jn aksiom¹·ojn […], ke⭑ tem⭑·as pri⭑ evident¹·aĵ·oj .
{postulat⁽⁺⁾·o} , {dogm⭑·o}
2.
Asert¹·o ne·de·monstr⭑·it·a, sed⭑ akcept⭑·at·a kiel⭑ baz¹·o por⭑ konstru⭑·i
teori⭑·on per⭑ rezon¹·ad·o: aksiom¹·o pri⭑ apart⭑+ig⭑·ec·o (la⭑ karakteriz¹·a ec⭑·o
de⭑ {apart⭑·ig·a} spac⭑·o); [ili] uz⭑·as kiel⭑ aksiom¹·on ke⭑ numer⭑·oj est⭑·as
par⭑·aj kaj⭑ ne·par⭑·aj . la⭑ aksiom¹·ar·o de⭑ ar⭑-teori⭑·o; aksiom¹·ar·o dev⭑·as
est⭑·i ne⭑-de·pend⭑·a (neniu aksiom¹·o rajt⭑·as est⭑·i logik¹·a konsekvenc⭑·o de⭑
ali⭑·aj aksiom¹·oj) kaj⭑ ne⭑ kontraŭ·dir⭑·a (du⭑ mal·sam⭑·aj konsekvenc⭑·oj de⭑
la⭑ aksiom¹·oj ne⭑ rajt⭑·as est⭑·i inter⭑ si kontraŭ·dir⭑·aj). {konjekt⭑·o} ,
{postulat⁽⁺⁾·o} , {premis²·o} , {teorem²·o}
3.
Ĝeneral¹·e akcept⭑·at·a {asert¹·o} : la⭑ tre⭑ mal·nov⭑·a aksiom¹·o, ke⭑
ekzist⭑·as nenio cert⭑·a en⭑ la⭑ mond⭑·o, efektiv⭑·iĝ·is sur⭑ ŝi en⭑ tiu
mezur⭑·o, en⭑ kiu ĝi est⭑·as ver⭑·a ; la⭑ juĝ⭑·ist·o ne⭑ pov⭑·is de·ten⭑·i mir⭑·an
ek·kri⭑·on – ho⭑! ho⭑! […] est⭑·as ĉiam⭑ ver⭑·a la⭑ aksiom¹·o, kiu dir⭑·as:
„serĉ⭑·u la⭑ vir⭑·in·on“ ; grand⭑·ig·o de⭑ la⭑ gent⭑·a kaj⭑ lingv⭑·a problem¹·o
[…] est⭑·is la⭑ ĉef·ide⭑·o, kiu·n kun⭑ la⭑ lingv⭑·o akcept⭑·is kiel⭑ aksiom¹·on
la⭑ unu⭑·aj pionir⭑·oj de⭑ la⭑ nov⭑·a lingv⭑·o ; viv⭑·o, oni⭑+dir⭑·e, pov⭑·as
ekzist⭑·i en⭑ neniu ali⭑·a lok⭑·o de⭑ la⭑ univers⭑·o, kiom⭑ ajn⭑ vast⭑·a ĝi
est⭑·as, tiu ĉi⭑ est⭑·as aksiom¹·o, kvazaŭ⭑ laik³·a dogm⭑·o, kiu·n neniu kaj⭑
nenio pov⭑·as ŝanĝ⭑·i . {maksim³·o} , {princip⭑·o} , {sentenc⭑·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.35 2023/10/28 08:33:04 ]
__________________________________________________________________