vidu ankaŭ la klarigojn
apart·/·a

apart·a

   1.
          Mal {kun·a} , dis·ig·it·a de, mal {komun·a} : apart·a kovert·o […]
          en·hav·as person·e de li skrib·it·an atest·on ; mi hav·os apart·an (
          {propr·a} n, {individu¹·a} n) ĉambr·on, apart·an serv·ant·in·on,
          ĉeval·ojn por vetur-promen·ad·o ; la part·oj en la ali·aj kvar lingv·oj
          […] provizor¹·e komenc·is el·ir·ad·i per apart·aj kajer·oj ; en la fin·o
          […] alfabet·a registr·o […] oni pov·as trov·i ĉiu·n apart·an tem·on ;
          el·lern·i unu [sam·an] akcent·on por ĉiu·j vort·oj est·as mult·e pli
          facil·e ol memor·i por ĉiu vort·o apart·an akcent·on ; en [Esperant·o]
          la vort·oj est·as pli natur·aj kaj pli bon+son·aj se ili est·as ne
          kun·met·it·aj sed uz·at·aj apart·e ; paper·oj en mult·aj apart·aj amas·oj
          plen·ig·ad·is la polv·ajn ŝrank·ojn ; ĉiu·n apart·an parol·ant·on [li]
          aŭskult·is kun plej grand·a atent·o ; ili el·ir·is en apart·an ĉambr·on
          ; ili protest¹·as nur kontraŭ tio, se apart·aj (unu·op·aj) person·oj
          vol·as ŝanĝ·i Esperant·on laŭ si·a bon~trov·o ; [ni] far·iĝ·os unu
          grand·a hom·a gent·o, konsist·ant·a el divers·aj famili·oj, intern·e
          apart+lingv·aj kaj apart+mor·aj, sed ekster·e sam+lingv·aj kaj sam+mor·aj
          ; ambaŭ sonĝ·is sonĝ·on, ĉiu si·an apart·an sonĝ·on en la sam·a nokt·o,
          ĉiu kun apart·a signif·o de la sonĝ·o ; amik·ec·o apart·e, ofic·o
          apart·e ; al ĉiu sankt·ul·o apart·an kandel·on . {dis·a^1} , {izol·it·a}
          , {sen·komunik·iĝ·a} , {unu·op·a}

   2.
          {Ne·ordinar·a} , {el·star·a} , {rezerv·i} ta⁽⁺⁾ nur por cert·a okaz·o: per
          apart·a favor·o oni el·pel·is mi·n mal·honor·e el la lim·oj de la land·o
          ; mal·nov·aj melodi¹·oj ek·son·is, apart·aj takt¹·oj, bild¹·oj, rav·ant·aj
          bild¹·oj dis·rul·iĝ·is ; li hav·is apart·an talent·on kaj inklin·on por
          el·trov·i kaŝ·it·ajn krim·ojn ; por ĉiu hor·o de la tag·o li hav·is
          apart·an surtut·on ; mi ne akcept·is [ĉar kiel vidv-in·o] ŝi cert·e
          postul·us por si ia·jn apart·ajn konsider·ojn ;  lud·is
          apart·an rol¹·on en ŝi·a viv·o . {disting·ig·a} , {ekster·ordinar·a} ,
          {mal·banal²·a} , {mal·ŝablon⁽⁺⁾·a} , {original¹·a} , {partikular⁽⁺⁾·a} ,
          {si·a+spec·a} , {specif⁹·a^1} , {unik³·a}

          Rim.: Pri sinonim¹·oj vid·u sub {special·a} .

apart·aĵ·o

   1.
          Io apart·a, dis·ig·it·a de la tut·o: apart·aĵ·ojn far·u en la arke⁽⁺⁾·o ;
          ĉiu apart·aĵ·o [de la regiment·o] konsist·is el du×dek kvar mil ;
          [tiu·jn] ide·ojn […] li divid·is en 3 ĉef·ajn apart·aĵ·ojn kaj post·e
          ankoraŭ en klas·ojn kaj sub·klas·ojn ; grand·a mal·liber·ej·o, en kiu
          ekzist·as mult·e da apart·aĵ·oj, ĉel·oj kaj kav·oj ;  supr·en~ir·is
          unu ŝtup·ar·on kaj ven·is supr·e en la apart·aĵ·on de la vir·in·oj .
          {apartament³·o} , {ĉambr·o} , {divid·aĵ·o} , {fak·o} , {part·o} ,
          {sekci¹·o}

   2.
          Karakteriz¹·a {propr·aĵ·o} , special·aĵ·o: la divers·aj hom·aj gent·oj
          pov·us pac·e kaj frat·e inter·komunik·iĝ·ad·i, ne al·trud·ant·e al si
          reciprok·e si·ajn gent·ajn apart·aĵ·ojn ; ofend·e si·n amuz·i pro
          ekster·aj strang·aĵ·oj kaj apart·aĵ·oj [de ali·aj] hom·oj ; apart·aĵ·oj
          de la divers·aj jur·aj sistem·oj ; Esperant·o ebl·ig·as adekvat⁽⁺⁾·an
          esprim·ad·on de ĉiu·j apart·aĵ·oj, en·ten·at·aj en ĉiu unu·op·a naci·a
          lingv·o . {karakteriz¹·aĵ·o} , {signatur⁽⁺⁾·o} , {specif⁹·aĵ·o}

apart·ig·a

   1.
          Apart·ig·ant·a, kapabl·a apart·ig·i, rilat·a al apart·ig·o: for·ĵet·i ĉio·n
          apart·ig·an ; la apart·ig·a efik·o de elektr¹·o-statik⁽⁺⁾·aj fort·oj.

   2.
          (p.p. {topologi⁽⁺⁾·a spac·o} ) Tia, ke por ĉiu·j du mal·sam·aj punkt·oj
           kaj  ekzist·as {ĉirkaŭ·aĵ·o} de  kaj ĉirkaŭ·aĵ·o de  sen
          komun·a punkt·o: pro·vizit·e per la {diskret¹·a topologi⁽⁺⁾·o} , ĉiu spac·o
          est·as apart·ig·a; ĉiu {metrik²·a spac·o} est·as apart·ig·a.

          Rim.: Ekzist·as plur⁴·aj ali·aj difin·oj de apart+ig·ec·o de topologi⁽⁺⁾·a
          spac·o. La ĉi-supr·a difin·o est·as laŭ la german·a matematik¹·ist·o
           , pro kio tia·jn apart·ig·ajn spac·ojn oni ankaŭ nom·as
          haŭsdorfaj spac·oj. La aŭtoritat·aj font·oj ne konsent·as pri tiu
          termin·o. En trov·ebl·asapart·ig·it·a spac·okun sinonim¹·osepar⁽⁺⁾·it·a
          spac·o“ (ankaŭ en ). Ni prefer·asapart·ig·aalapart·ig·it·a“, ĉar
          la spac·on oni ne apart·ig·is, sed ĝi mem ja apart·ig·as si·ajn
          element¹·ojn unu·j de la ali·aj. Ceter·e la neologism²·osepar⁽⁺⁾·ikun
          si·a jur·a signif·o est·as nek al·log·a, nek oportun·a. En aper·assepar⁽⁺⁾·ebl·akajsepar⁽⁺⁾·it·a“, sed ĉi-last·an oni traduk·as rus·en per
          „  “ (ni·aapart·ig·ebl·a“). Fin·e, en oni parol·as
          prisepar⁽⁺⁾·aj ar·oj“ (noci⁽⁺⁾·o iom pli fort·a oldis·aj ar·oj“, kiu ne
          rilat·as al ni·a demand·o).

apart·ig·i

          {Dis·ig·i} , met·i en apart·an lok·on: Di·o apart·ig·is la lum·on de la
          mal·lum·o ; dek·oj da paŝ·oj apart·ig·is ŝi·n ankoraŭ de la […] hom·aj
          figur·oj ; ne far·i mal·just·an apart·ig·on inter eminent·ul·oj kaj
          ne-eminent·ul·oj ; la hospital¹·o est·as apart·ig·it·a de la strat·o per
          sufiĉ·e alt·a krad·o ; la hom·o, kiu·n mi tiel plezur·e nom·is iam
          bapt·o-patr·o, est·as apart·ig·it·a el ni·a kun·viv·ad·o ; li apart·ig·is la
          fotograf·aĵ·ojn laŭ du part·oj, met·is la unu·an dekstr·en, la du·an
          mal·dekstr·en ; fin·e li apart·ig·is si·n kun Kakambo ; purpur·a
          kurten·o, apart·ig·ant·a la mort·ul·ojn de la sankt·ej·o ; la lut·a dors·o
          (de la statu¹·o) de·apart·iĝ·is kiel unu pec·o . {de·ten·i} ,
          {diferenc·ig·i} , {divid·i^1}

apart·ig·ebl·a

   1.
          Tia, ke ebl·as ĝi·n apart·ig·i: la soci³·aj, lingvistik⁽⁺⁾·aj, psikologi²·aj
          kaj ekonomi¹·aj aspekt¹·oj de la problem¹·o […] ne est·as facil·e
          apart·ig·ebl·aj, ĉar inter ili ekzist·as esenc·a inter·rilat·o .

   2.
          (p.p. {topologi⁽⁺⁾·a spac·o} ) Tia, ke ĝi en·hav·as {numer·ebl·an} {ĉie
          dens·an} sub·ar·on: la ar·o de reel⁽⁺⁾·oj est·as apart·ig·ebl·a, ĉar ĝi
          en·hav·as la ĉie dens·an ar·on de racional⁽⁺⁾·aj nombr·oj.

          Rim.: Sinonim¹·o: „separ⁽⁺⁾·ebl·a“ (en kaj ). Vd rimark·on sub
          {apart·ig·a} .

apart·ul·o

          Difin·it·a hom·o, kiu star·as  est·as apart·e, sin⁸-ten·as apart·e,
          viv·as apart·e, ne kun ali·aj hom·oj  ne laŭ ĝeneral¹·aj mor·oj: ĉu
          ne est·as pli mal·nobl·e, sub kovr·o de ĝeneral¹·a rimark·o pik·i
          apart·ul·on? ; en la popular²·a muzik·a rond·o […] li est·is rigard·at·a
          kiel apart·ul·o de la hom·oj, ĉar li·a muzik·o oft·e al·vok·is disput·on
          . {ermit·o} , {marĝen¹·ul·o} , {original¹·ul·o} , {strang·ul·o}

apart·e de

   (prepozici·aĵ·o)

          Mal·kun·e, iom distanc¹·e de, sen rilat·o kun: apart·e de li est·iĝ·is
          nenio ; la korp·o apart·e de la spirit·o est·as mal·viv·a ; sed kio
          rest·as apart·e de (kp {krom^1.b} , {ekster^2} ) art·o kaj sport¹·oj
          kaj la meti·oj ? li est·is mal·babil·em·a kaj […] kutim·e ten·is si·n,
          kiom ebl·e, apart·e de la vilaĝ·an·oj ; [ili] viv·ad·is tre apart·e de
          l' ceter·aj ;

   [artikol-versi⁹·o: 1.136 2023/12/12 19:23:55 ]
     __________________________________________________________________