vidu ankaŭ la klarigojn
aper·/·i

aper·i

   (ntr)

   1.
          Si·n vid·ig·i, ek·montr·iĝ·i, far·iĝ·i vid·ebl·a: la unu·aj flor·oj aper·as
          en la ĝarden·o; en la pord·o de l' ĝarden·o aper·is la san·a figur·o
          de bel·a jun·ul·o ; temp·o toler·as, sed ver·o aper·as; ne vok·u
          diabl·on, ĉar li pov·as aper·i ; jen la Mort·o aper·is ĉe li·a lit·o ;
          post […] silent·a temp·o […] aper·os re·vigl·iĝ·o ; en tiu·j okaz·oj,
          kie mal·kompren·iĝ·o pov·as aper·i, ni dev·as ĝi·n evit·i ; tiu ĉi
          neces·ec·o aper·as nur tre mal·oft·e ;  aper·is tiam, kiam la
          entuziasm·o de la publik·o por la nov·a ide·o est·is ankoraŭ tut·e
          freŝ·a ; nun la unu·an foj·on ni·a kongres·o aper·as sub la oficial·a
          sankci·o de […] reg·ist·ar·o ; iu+foj·e en la kap·o de iu sam~ide·an·o
          aper·as la sekv·ant·a demand·o ; se aper·as ia·j demand·oj, kiu·j
          koncern·as la tut·an esperant·ist·ar·on, […] tiam kiu hav·as la rajt·on
          ili·n solv·i ? {aspekt¹·i} , {bril·i} , {est·i leg·ebl·a} , {ŝpruc·i}

   2.
          Si·n montr·i ia  tia, ŝajn·i: aper·i sen·kulp·a; kiam li ek·vid·is la
          alt·ajn mont·ojn, la mond·o de·nov·e aper·is al li pli grand·a ; vi ne
          aper·u mensog·ant·o ; mi·aj rimed·oj de solv·o aper·os ebl·e kiel tro
          simpl·aj [al la leg·ant·o] ; Esperant·o ver·e aper·as kiel sol·a
          kandidat¹·o por lingv·o inter·naci·a ; kiel grand·eg·a mal·help·o tie ĉi
          aper·os […] la reciprok·a envi·o de la popol·oj ; tiu ŝanĝ·o […]
          dev·as aper·i kiel tut·e ne akcept·ebl·a .

   3.
          Est·i publik·ig·at·a (pri libr·oj, gazet·oj): la revu²·o aper·as
          ĉiu·mon·at·e; la revu²·o Progres·o daŭr·e aper·as ek~de 1908 ; regul·e
          aper·as gazet·ar·aj komunik·oj de UEA .

   4.
          Si·n prezent·i ie: en kia grand·a nombr·o ili aper·is por dezir·i al
          ni bon~ven·on ; aper·ant·e antaŭ vi kiel tradici¹·a mal·ferm·ant·o de
          ni·aj kongres·oj ; jam la tri·an foj·on vi aper·as antaŭ la
          tribunal¹·o!

aper·o

   1.
          Vid·ebl·iĝ·o, ek·montr·iĝ·o: ĝis la aper·o de la maten-ruĝ·o ; de la
          lev·iĝ·o de la ĉiel~ruĝ·o ĝis la aper·o de la stel·oj ; post la aper·o
          de hom·o sur la ter·o ; mort·int·o sci·as […] kia·n tim·eg·on kaŭz·us al
          ni li·a aper·o ; la lok·o de la unu·a aper·o de la virus⁹·o ; mister·aj
          aper·oj de la sankt·a virg·ul·in·o  .

   2.
          Prezent·o, publik·ig·o, sur·merkat⁴·ig·o: la aper·o de tiu kart·et·a
          sistem·o […] cel·is solv·i problem¹·on kun rapid·a stapl⁽⁺⁾·o-memor·o
          sid·ant·a ĉe la ĉef·kart·o ; artikol·oj en ni·a magazin⁽⁺⁾·o est·as
          verk·it·aj minimum³·e unu monat·on antaŭ aper·o ; ĉiu·j ankoraŭ
          aper·ont·aj numer·oj de tiu ĉi jar·o ; la unu·a aper·o de la dram¹·o en
          Esperant·o .

   3.
          {Fenomen¹·o} : reciprok·a kompren·iĝ·ad·o inter person·oj de mal·sam·aj
          naci·oj […] est·as ne ia fantazi¹·a rev·o, sed aper·o tut·e natur·a ; ni
          en ĉia lingv·o natur·a sur ĉiu paŝ·o renkont·as la sekv·ant·an aper·on:
          en vi·a cerb·o aper·as ia kompren·aĵ·o, sed... vi ne hav·as la ebl·on
          esprim·i ĝi·n per buŝ·a vort·o kaj dev·as tial help·i al vi per tut·a
          mult+vort·a kaj tre ne·oportun·a pri·skrib·o .

   4.
          Nom·o, sign·o, simbol¹·o, vort·o  fraz¹·o konsider·at·a kun la lok·o en
          kiu ĝi aper·as: la re·daktil·o trov·is 100 aper·ojn de la variabl⁽⁺⁾·o
           en la program¹·o; difin·a, aplik³·a aper·o de variabl⁽⁺⁾·o-nom·o en
          program¹·o. {ekzempler·o} {okaz·o^2} {kun·tekst·o}

aper·aĵ·o

          Io, kio aper·as: li rigard·ad·is la lev·iĝ·on de la sun·o, kaj tiu
          aper·aĵ·o li·n rav·is; fantom·a aper·aĵ·o; tiel terur·a est·is la
          aper·aĵ·o, ke Mose⁽⁺⁾·o dir·is: mi tim·eg·as kaj trem·as ; en lun-lum·o
          tra·ŝveb³·is antaŭ ŝi aper·aĵ·o, pri kiu ŝi jam antaŭ·e aŭd·is […] li
          ne est·is blank·a, kiel oni ordinar·e prezent·as al si mort·int·on .

aper·ig·i

   1.
          {Vid·ig·i} , {montr·i} : si·an tut·an koler·on aper·ig·as mal·saĝ·ul·o ; ĉe
          klas·o li jam aper·ig·is kler·on ne·ordinar·an kaj talent·on por
          verk·ad·o ; ŝi ne aper·ig·is tamen mir·on nek ia·n ali·an sent·on ; ŝi·a
          vizaĝ·o aper·ig·is jen mort·an pal·ec·on, jen kolor·on de sang·o .

   2.
          {Est·ig·i} , {nask·i} : la ter·o aper·ig·u viv·ajn est·aĵ·ojn, laŭ ili·a
          spec·o, brut·ojn kaj ramp·aĵ·ojn ; la Etern·ul·o aper·ig·is tondr·ojn kaj
          hajl·on ; la fi·garb·o […] jam mol·iĝ·as kaj aper·ig·as foli·ojn ; ĉu vi
          pov·o-sci·as aper·ig·i fajr·er·ojn ?

   {el·don·i} , {el·ŝel·ig·i} , {mal·kovr·i} , {mal·kaŝ·i} , {manifest¹·i}

el·aper·i

          Aper·i el ie: kiam oni ili·n dis·romp·as, el·aper·as vipur·o ; la
          Etern·ul·o el·aper·ig·is ni·an prav·ec·on ; ĉirkaŭ·e el·aper·ad·is mult·aj
          delfen·oj, kvazaŭ efektiv·e log·it·aj per la muzik·o ; la sun·o
          el·aper·is trans la mont·ar·aj inter·pint·oj . {el·merg⁽⁺⁾·iĝ·i} , {emerĝ⁽⁺⁾·i}

mal·aper·i

   (ntr)

   1.
          Far·iĝ·i ne·vid·ebl·a, ne plu est·i vid·ebl·a: la glob·o mal·aper·is, kaj
          la put·o est·is tiel profund·a, ke oni ne pov·is vid·i la fund·on ;
          Am-ali·o for·kur·is, la graf·o subit·e mal·aper·is ; ŝi re·e for·kur·is kaj
          fin·e tut·e mal·aper·is ; kun tiu·j ĉi vort·oj li mal·aper·is en la
          arb·ar·on ; mal·aper·is kiel vapor·o; mal·aper·is kiel ŝton·o en mar·on .
          {for·iĝ·i} , {for·paf·iĝ·i}

   2.
          Neni·iĝ·i, ne plu est·i: tiel mal·aper·is tiu grand·a hom·o; li
          mal·aper·is, ĉar Di·o li·n pren·is ; mal·aper·is ili·a fort·o ; [iu·j]
          tradici¹·oj rapid·e mal·aper·as ; kiam hav·o mal·aper·is, saĝ·o aper·is ;
          leĝ·o mal·aper·as, mor·o daŭr·as ; maten·as, vesper·askaj tag·o
          mal·aper·as . {ĉes·i} , {dron·i} , {esting·iĝ·i} , {for·velk·i} ,
          {mort·i} , {pal·iĝ·i^2} , {pas·i^3} , {pere·i}

for·mal·aper·i

          Mal·aper·i definitiv¹·e; perd·iĝ·i, mort·i, kaŝ·e fuĝ⁸·i: la akir·it·aĵ·o de
          la potenc·ul·o for·mal·aper·os ; la ĉas·aĵ·o est·as jam proksim·e! oni
          dev·as kiel ebl·e plej rapid·e ĝi·n ĉirkaŭ·bar·i, ĉar ĝi pov·us
          for·mal·aper·i ! kiel for·fal·as la flor·aĵ·o de la pom-arb·o [tiel]
          ankaŭ la hom·oj for·mal·aper·as ! ŝi pen·is ne·rimark·it·e for·mal·aper·i
          laŭ·long·e de la mur·o .

mal·aper·ig·i

   (tr)

          {For·ig·i} , far·i ne plu vid·ebl·a, ekzempl·e per for·mov·o (kaŝ·i,
          ekzil·i)  neni·ig·o: vi ne mal·aper·ig·os mi·an nom·on ; la malic·ul·oj
          est·os mal·aper·ig·it·aj de tie ; Vi mal·aper·ig·is ĉiu·n memor·on pri ili
          ; per komplik¹·aj proced³·oj dung·it·oj de la bank¹·o mal·aper·ig·is 4,5
          milion·ojn da USD ; infrastruktur⁽⁺⁾·aj projekt·oj en la mal·supr·a
          Danub⁽⁺⁾·o pov·us tut·e mal·aper·ig·i la fort·e minac·at·ajn populaci⁽⁺⁾·ojn de
          sturg·o . {detru·i} , {eksterm·i} , {for·fand·i} , {vual·o}

re·aper·ant·o

          {Fantom·o} : kiam ŝi rigard·is la fil·on, ŝi sent·is pik·on en si·a
          intern·o, li star·is […] kiel re·aper·ant·o de si·a av·o ; la kon·at·a
          dram¹·o Re·aper·ant·oj (Fantom·oj) de  ; la voĉ·o de fantom·oj
          est·as ankaŭ aŭd·ebl·a sur·kased⁹·e, la kased⁹·o en·hav·as kant·ojn
          kantat¹·ajn de re·aper·ant·oj dum tradici¹·aj ceremoni¹·oj ;

   [artikol-versi⁹·o: 1.131 2023/12/12 19:23:55 ]
     __________________________________________________________________