artikol⭑·/·o

artikol⭑·o

   1.
          {Determin²·il·o} , vort⭑·et·o (aŭ⭑, en⭑ iu·j lingv⭑·oj, fleksi¹·il·o) uz⭑·at·a ĉe⭑
          substantiv⭑·o (aŭ⭑ ĉe⭑ nom⭑·a adjektiv⭑·o, prepozici⭑·o, fraz¹·aĵ·o) por⭑ ĝi·n
          {determin²·i} : la⭑ artikol⭑·o „la⭑“ est⭑·as uz⭑·at·a tiam⭑, kiam⭑ ni parol⭑·as
          pri⭑ person⭑·oj aŭ⭑ objekt⭑·oj kon⭑·at·aj ; en⭑ ni⭑·a lingv⭑·o la⭑ uz⭑·ad·o de⭑ la⭑
          artikol⭑·o ne⭑ est⭑·as dev⭑·ig·a ; apostrof²·i la⭑ artikol⭑·on oni pov⭑·as nur⭑
          post⭑ prepozici⭑·o, kiu fin⭑·iĝ·as per⭑ vokal⭑·o; artikol⭑·o ne·difin⭑·it·a ne⭑
          ekzist⭑·as (en⭑ Esperant⭑·o), ekzist⭑·as nur⭑ artikol⭑·o difin⭑·it·a (la⭑) ;
          ne·difin⭑·a artikol⭑·o; nul⭑-artikol⭑·o. {la⭑}

          Rim. 1: La⭑ uz⭑·ad·o de⭑ la⭑ artikol⭑·o est⭑·as tia sam⭑·a, kiel⭑ en⭑ la⭑
          German⭑·a, Franc⭑·a kaj⭑ ali⭑·aj lingv⭑·oj. La⭑ person⭑·oj, por⭑ kiu·j la⭑
          uz⭑·ad·o de⭑ la⭑ artikol⭑·o prezent⭑·as mal·facil⭑·aĵ·on, pov⭑·as tut⭑·e ĝi·n ne⭑
          uz⭑·i.

          Rim. 2: En⭑ Esperant⭑·o ne·difin⭑·a artikol⭑·o ne⭑ ekzist⭑·as: sed⭑ por⭑ la⭑
          uz⭑·ad·o de⭑ ia⭑ ne·difin⭑·a artikol⭑·o vid⭑·u ĉe⭑ {iu} , {unu⭑} , {cert⭑·a} .

   2.
          Tekst⭑·o-pec⭑·o el⭑ pli⭑ grand⭑·a tut⭑·o:

        a)
                Relativ²·e ne·grand⭑·a verk⭑·o scienc⭑·a, politik¹·a, kritik⭑·a ktp en⭑
                gazet⭑·o, revu²·o, artikol⭑·ar·o, broŝur¹·o: en⭑ la⭑ artikol⭑·o „Esenc⭑·o
                kaj⭑ Est⭑·ont·ec·o“, kiu·n mult⭑·aj el⭑ vi leg⭑·is en⭑ la⭑ „Fundament⭑·a
                Krestomati²·o“, mi analiz¹·is tiu·n demand⭑·on detal⭑·e ; [ili]
                akr⭑·e atak⭑·is la⭑ gazet⭑·an artikol⭑·on de⭑  pri⭑ mal·nov⭑·aj
                kaj⭑ nov⭑·aj temp⭑·oj ; verk⭑·ant·o de⭑ malic⭑·aj, sen·valor⭑·aj
                artikol⭑·oj ; trans·ig⭑·i al⭑ la⭑ ali⭑·aj […] ia·n raport⭑·on,
                opini⭑·on, aŭ⭑ eĉ⭑ simpl⭑·e ia·n artikol⭑·on, rakont⭑·on, demand⭑·on ;
                tiu artikol⭑·o montr⭑·iĝ·is ĉiu+tag⭑·e en⭑ ĉiu·j tut⭑+mond⭑·aj ĵurnal⭑·oj
                ; anonim¹·a artikol⭑·o; redakci⭑·a artikol⭑·o.

        b)
                Sekci¹·o, ĉapitr⭑·o aŭ⭑ paragraf¹·o en⭑ leĝ⭑·o, vort⭑·ar·o, kontrakt⭑·o,
                rezoluci⁹·o ktp: la⭑ sinjor⭑·o urb⭑·estr·o […] leg⭑·is per⭑ ne·rid⭑·em·a
                voĉ⭑·o la⭑ leĝ⭑·ajn artikol⭑·ojn pri⭑ la⭑ rajt⭑·oj kaj⭑ la⭑ dev⭑·oj de⭑
                est⭑·ont·aj ge·edz⭑·oj ; oni uz⭑·u por⭑ vi la⭑ 345an artikol⭑·on de⭑ la⭑
                Pun⭑·a Leĝ⭑·ar·o ; du⭑·on·on de⭑ la⭑ libr⭑·o konsist⭑·ig·as vort⭑·ar·aj
                artikol⭑·oj kun⭑ matematik¹·aj difin⭑·oj […], la⭑ rest⭑·o konsist⭑·as
                el⭑ indeks⁴·oj ; la⭑ vort⭑·ar·o […] en·hav⭑·as 1200 paĝ⭑·ojn kaj⭑ 6500
                artikol⭑·ojn ; la⭑ 2a artikol⭑·o de⭑ la⭑ Universal⭑·a Deklaraci³·o de⭑
                Hom⭑·aj Rajt⭑·oj […] dir⭑·as, ke⭑ „ĉiu·j rajt⭑·oj kaj⭑ liber⭑·ec·oj
                difin⭑·it·aj en⭑ tiu ĉi⭑ Deklaraci³·o valid⁴·as sam⭑·e por⭑ ĉiu·j
                hom⭑·oj, sen⭑ kia ajn⭑ diferenc⭑·ig·o, ĉu⭑ laŭ⭑ ras¹·o, haŭt⭑-kolor⭑·o,
                seks⭑·o, lingv⭑·o, religi⭑·o“ ; la⭑ artikol⭑·o est⭑·as divid⭑·aĵ·o mez⭑·a
                inter⭑ ĉapitr⭑·o kaj⭑ paragraf¹·o .

   3.
          {artikl⁽⁺⁾·o}

artikol⭑·ar·o

          {Tekst⭑·ar·o} , libr⭑·o en⭑ kiu est⭑·as kolekt⭑·it·aj artikol⭑·oj,^2.a de⭑
          divers⭑·aj aŭtor⭑·oj pri⭑ iu tem⭑·o: „Radi⭑·o-teknik³·a artikol⭑·ar·o“,
          el·don⭑·it·a en⭑ Budapeŝt⁽⁺⁾·o en⭑ 1984; li⭑·a artikol⭑·ar·o Sur⭑ Voj⭑·o al⭑
          Kun·frat⭑·iĝ·o de⭑ Popol⭑·oj aper⭑·is en⭑ 1907 ; sub⭑ la⭑ titol⭑·oj Dek⭑ Libr⭑·oj
          kaj⭑ Dek⭑ Gazet⭑·oj, oni trov⭑·as artikol⭑·ar·on, kiu resum⁽⁺⁾·e pri·skrib⭑·as
          fundament⭑·ajn verk⭑·ojn por⭑ kon⭑·at·iĝ·o kun⭑ la⭑ evolu²·o de⭑ Esperant⭑·o .
          {analekt⁽⁺⁾·o} , {epitom⁽⁺⁾·o} , {kompil¹·aĵ·o} , {kompendi⁽⁺⁾·o} ,
          {krestomati²·o}

artikol⭑·i

   (ntr)

          Publik⭑·ig·i artikol⭑·on, artikol⭑·ojn: ankoraŭ⭑ hodiaŭ⭑ mi apenaŭ⭑
          artikol⭑·as pri⭑ tiu epok⭑·o ; protest¹·e kontraŭ⭑ brid⭑·ad·o de⭑ liber⭑·a
          esprim⭑·ad·o en⭑ Kroati⁽⁺⁾·o,  rifuz⭑·as plu⭑ artikol⭑·i pri⭑
          tiu ĉi⭑ land⭑·o ;  artikol⭑·is pri⭑ la⭑ situaci⭑·o de⭑
          Esperant⭑·o en⭑ GDR .

ĉef·artikol⭑·o, front⭑-artikol⭑·o

          Gazet⭑·a artikol⭑·o en·konduk⭑·a, prezent⭑·ant·a aktual⁴·ajn tem⭑·ojn:
          estr⭑·ar·an·o skrib⭑·is en⭑ la⭑ septembr⁽⁺⁾·a ĉef·artikol⭑·o [pri⭑] Nov⭑~aranĝ⭑·o de⭑
          la⭑ Statut⁹·o ; mi ricev⭑·is plur⁴·ajn re·ag⭑·ojn pri⭑ mi⭑·a antaŭ⭑·a
          front⭑-artikol⭑·o ; preskaŭ⭑ ĉiu·j ĵurnal⭑·oj en⭑ si⭑·aj politik¹·aj
          ĉef·artikol⭑·oj pled²·ad·is por⭑ „jes⭑“ .

difin⭑·a artikol⭑·o

          {Artikol⭑·o} indik³·ant·a ke⭑ koncern⭑·a vort⭑·o jam⭑ renkont⭑·iĝ·is en⭑ la⭑
          antaŭ⭑·a tekst⭑·o aŭ⭑ est⭑·as situaci⭑·e kon⭑·at·a al⭑ la⭑ aŭskult⭑·ant·o aŭ⭑
          leg⭑·ant·o: la⭑ difin⭑·a artikol⭑·o ekzist⭑·as en⭑ ĉiu·j rom⁽⁺⁾+id⭑·aj lingv⭑·oj, en⭑
          ĉiu·j ĝerman⁽⁺⁾·aj kaj⭑ ankoraŭ⭑ en⭑ la⭑ arab⁸·a kaj⭑ la⭑ hebre⭑·a, en⭑ la⭑ grek⁸·a
          kaj⭑ la⭑ hungar⁸·a, en⭑ la⭑ bulgar⁸·a kaj⭑ la⭑ makedon⁽⁺⁾·a […] .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.50 2024/01/08 07:24:58 ]
     __________________________________________________________________