vidu ankaŭ la klarigojn
atom¹·/·o
atom¹·o
1.
Iu tiu {er⭑·o} , el⭑ kiu·j konsist⭑·as la⭑ {ĥemi⭑·aj element¹·oj} , kaj⭑
{molekul¹·oj} , konsist⭑·ant·a el⭑ kern⭑·o, for·mit¹·a de⭑ {proton⁽⁺⁾·oj} kaj⭑
{neŭtron⁽⁺⁾·oj} , kiu·n ĉirkaŭ⭑·as {elektron⁽⁺⁾·oj} : atom¹·o de⭑ oksigen⭑·o
hav⭑·as 8 proton⁽⁺⁾·ojn en⭑ si⭑·a kern⭑·o ; preciz⭑·eg·e mezur⭑·i la⭑ temp⭑·on
[per⭑] vibr¹·ad·o de⭑ la⭑ atom¹·oj de⭑ la⭑ metal⭑·o cezi⁽⁺⁾·o ; en⭑ molekul¹·o de⭑
riboz⁽⁺⁾·o est⭑·as, inter⭑ ali⭑·aj atom¹·oj, kvin⭑ atom¹·oj de⭑ oksigen⭑·o ;
{kvant⭑·um~fizik⭑·o} bon⭑·eg·e trakt⭑·as la⭑ mal·grand⭑·an mond⭑·on de⭑ atom¹·oj
kaj⭑ nukle⁽⁺⁾·oj ; ni⭑·a korp⭑·o konsist⭑·as el⭑ atom¹·oj – li ripet⭑·ad·is – kaj⭑
tiu·n fakt¹·on ne⭑ pov⭑·as ŝanĝ⭑·i ia⭑ ajn⭑ anim⭑·a flug⭑·et·ad·o ; ĉiu·j atom¹·oj
de⭑ mi⭑·a korp⭑·o konsist⭑·as el⭑ produkt⭑·aĵ·oj de⭑ tiu ĉi⭑ land⭑·o ; [li]
liver⭑·is plur⁴·ajn preleg⁸·ojn pri⭑ problem¹·oj rilat⭑·ant·aj al⭑ molekul¹·oj
kaj⭑ atom¹·oj . {nukleon⁽⁺⁾·o} , {partikl⁽⁺⁾·o} {atom¹-bomb²·o} ,
{atom¹-central⁸·o} , {atom¹+elektr¹·ej·o} , {atom¹-energi⭑·o} , {atom¹-horloĝ⭑·o}
, {atom¹-kern⭑·o}
2.
Plej⭑ mal·grand⭑·a, supoz⭑·e ne·divid⭑·ebl·a er⭑·o de⭑ {materi¹·o} :
{Demokrit⁽⁺⁾·o} , kiu propon⭑·is ke⭑ ĉiu konkret²·aĵ·o est⭑·as dis·ig⭑·ebl·a ĝis⭑
rest⭑·as ne·dis⭑·ig·ebl·aj er⭑·oj, viv⭑·is sam⭑+temp⭑·e kiel⭑ Sokrat⁽⁺⁾·o, li⭑·a nov⭑·a
teori⭑·o pri⭑ er⭑·oj „atom¹·oj“ mult⭑·e influ⭑·is filozofi¹·an konsider⭑·ad·on
pri⭑ la⭑ ver⭑·a natur⭑·o de⭑ la⭑ Real¹·o ; la⭑ individu¹·oj est⭑·as la⭑ atom¹·oj
de⭑ la⭑ hom⭑·a speci⁽⁺⁾·o ; la⭑ part⭑·o de⭑ la⭑ temp⭑·o, kiu·n la⭑ sort⭑·o destin¹·is
por⭑ mi⭑·a viv⭑·o, est⭑·as tiel⭑ bagatel⭑·a kompar⭑·e kun⭑ la⭑ etern⭑·ec·o, en⭑
kiu mi ne⭑ ekzist⭑·is kaj⭑ ne⭑ ekzist⭑·os ... tamen⭑ en⭑ ĉi⭑ tiu atom¹·o, en⭑
ĉi⭑ tiu matematik¹·a punkt⭑·o, cirkul³·as la⭑ sang⭑·o, labor⭑·as la⭑ cerb⭑·o,
dezir⭑·as io·n ; Est⭑·is modest⭑·a nur⭑ neĝ⭑·a atom¹·o // Trem⭑·e sid⭑·ant·a sur⭑
mont⭑·o-dekliv⭑·' .
atom¹·ism·o
{Doktrin¹·o} pri⭑ la⭑ atom¹·a konsist⭑·o de⭑ la⭑ materi¹·o kaj⭑ univers⭑·o, kaj⭑
ili⭑·a form⭑·iĝ·o per⭑ kun·iĝ⭑·o de⭑ atom¹·oj: [fond⭑·iĝ·is la⭑] [a]
filozofi¹·o tut⭑·e materi¹·ism·a kaj⭑ atom¹·ism·a de⭑ la⭑ natur⭑·o ; budhana
atom¹·ism·o kaj⭑ la⭑ Jaina skol³·o daŭr⭑·ig·is la⭑ atom¹-tradici¹·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.112 2023/10/13 17:08:38 ]
__________________________________________________________________