vidu ankaŭ la klarigojn




   1.
          {Dis·ig·a konjunkci·o } :

        a)
                elekt·a, uz·at·a por prezent·i plur⁴·ajn fraz¹-element¹·ojn, kiu·j
                senc·e mal·ebl·ig·as unu la ali·a(j)n, kaj indik³·i neces·on
                elekt·i inter ili: ĉu vi trink·os te·on  kaf·on? ĉu jes 
                ne? ĉu hodiaŭ est·as varm·e  mal·varm·e? ; unu tag·o est·as
                tri×cent-ses×dek-kvin·on·o  tri×cent-ses×dek-ses·on·o de jar·o .
                substantiv·on pov·as determin²·i  artikol·o  ali·a
                determin²·il·o, sed ne ambaŭ .

        b)
                list¹·ig·a, uz·at·a por prezent·i list¹·on da ioj: oni rigard·as
                ili·n kiel hom·ojn frenez·ajn, infan·e mal·saĝ·ajn,  fin·e 
                rekt·e kiel hom·ojn tre mal·util·ajn ; tut·ajn jar·ojn dev·as uz·i
                franc·o  angl·o por tio, ke li ek·pov·u regul·e skrib·i en si·a
                patr·a lingv·o! ; skatol·et·o  ali·a objekt·o, en kiu oni
                ten·as cigar·ojn, est·as cigar·uj·o .

          Rim.: Por nepr·ig·i  emfaz³·i la dis·ig·ajn senc·ojn oni pov·as ripet·i
          la konjunkci·on korelativ²·e (ankaŭ antaŭ la unu·a list¹·an·o): ĉe ĉiu
          vort·o, kiu·n vi dir·os, el vi·a buŝ·o el·ir·os  flor·o  mult·e~kost·a
          ŝton·o ; al ili antaŭ·star·us la sekv·ant·a [elekt·o]: (1)  elekt·i
          ia·n el la ekzist·ant·aj lingv·oj viv·ant·aj, (2)  elekt·i ia·n el la
          lingv·oj mort·int·aj ..., (3)  elekt·i ia·n el la ekzist·ant·aj
          lingv·oj art·aj, (4)  difin·i komitat·on, kiu okup·us si·n je la
          kre·ad·o de lingv·o tut·e nov·a .

   2.
          Kun·ig·a konjunkci·o, sam+signif·a kunkaj ankaŭ“: [fundament·aj
          leĝ·oj] ... en kiu·j neniu hav·as la rajt·on far·i ... ia·n ŝanĝ·on 
          al·don·on ; tiu·j ĉi reg·ist·ar·oj per special·a leĝ·o garanti·os al
          Esperant·o tut·e cert·an viv·on kaj uz·at·ec·on kaj plen·an
          sen·danĝer·ec·on kontraŭ ĉiu·j person·aj kapric·oj  disput·oj ; la
          artikol·olaest·as uz·at·a tiam, kiam ni parol·as pri person·oj 
          objekt·oj kon·at·aj ; jam long·e tie  ali+lok·e en divers·aj gazet·oj
          kaj revu²·oj aper·as artikol·oj plen·aj de aprob·o por la ide·o mem kaj
          por ĝi·aj batal·ant·oj ;

   3.
          { Kontraŭ·met·a konjunkci·o} , indik³·ant·a ke ne·real¹·ig·o de la unu·a
          part·o sekv·ig·os re·al·ig·on de la du·a; simil+senc·a al {ali·e^2} : li
          dev·is for·las·i la patr·uj·on, for·las·i la patr·in·on, ĉiu·jn si·ajn
          kar·ajn,  pere·i en la torent¹·o de la ordinar·ec·o .

   4.
          Konjunkci·o en·konduk·ant·a klar·ig·on  sinonim¹·on; sam+senc·a kieltio est·as“, „ali+vort·e“: pom·uj·o  (ali+vort·e, ali~dir·it·e) pom-arb·o
          est·as vort·oj egal·e bon·aj; Uson⁹·o  (ali+nom·e) Unu·ig·it·aj Ŝtat·oj.

   {! (aj⁽⁺⁾!, interj.)}

... ...

          Konjunkci·o du·op·a, uz·at·a por kun·ig·i du vort·ojn  propozici²·ojn,
          kiu·j prezent·as la sol·e ebl·ajn elekt·ojn: dir·u tio·n  al la
          kapitan·o,  al la leŭtenant·o. {jen} , {ĉu}

aŭo

          Logik¹·a {lig·il·o^4} kaj la du+lok·a {logik¹·a operaci¹·o} respond·aj al
          la gramatik·a konjunkci·o  (pli ĝust·e, kajaŭ): ĝi·a rezult²·o est·as
          _ver·o_, se ajn·a el la argument·oj est·as tia: en la program¹-lingv·o
          C unu·op·a vertikal·a strek·o | indik³·as laŭ·bit⁹·an aŭon, kaj du·op·a
          vertikal·a strek·o ||, la sorb·em·an  logik¹·an aŭon.

kajaŭ

          Kun·ord·ig·a konjunkci·o, indik³·ant·a ajn·an el la du koncern·aj afer·oj
          sol·e  ambaŭ kun·e; t.e. „A kajaŭ B“ valid⁴·as, se valid⁴·as ajn·a
          el: „nur A“; „nur B“; „kaj A kaj B kun·e“: kun·hav·i ... ili·ajn
          kod⁹·on kajaŭ datum⁽⁺⁾·ojn .

   Rim.: Imit·ant·e skrib·on naci+lingv·an, oni oft·e skrib·askaj ()“ ktp;
   sed en la kun·met·em·a Esperant·o est·as pli konform·e al la spirit·o de la
   lingv·o far·i normal¹·an kun·met·it·an vort·on.

kajaŭo

          {aŭo} (pli emfaz³·a termin·o, kontrast¹·e al {disaŭo} ).

disaŭo

          Logik¹·a {lig·il·o^4} kaj la du+lok·a {logik¹·a operaci¹·o} respond·aj al
          la {dis·ig·a konjunkci·o } : ĝi·a rezult²·o est·as _ver·o_, se tia
          ajn·a el la argument·oj, sed ne ambaŭ kun·e.

malaŭo

          Logik¹·a {lig·il·o^4} kaj la du+lok·a {logik¹·a operaci¹·o} kiu mal·ver·as
          se almenaŭ unu el ĝi·aj argument·oj est·as ver·a:  : ĝi do respond·as al la komun+lingv·a
          {nek ... nek ...} : malaŭo est·as special·e interes·a tial, ke ajn·a
          Bule⁽⁺⁾·a funkci¹·o est·as esprim·ebl·a per tiu sol·a operaci¹·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.117 2023/06/04 12:39:40 ]
     __________________________________________________________________