vidu ankaŭ la klarigojn
aŭtoritat⭑·/·o
aŭtoritat⭑·o
1.
Spirit⭑·a pov⭑·o, influ⭑·o, baz¹·it·a sur⭑ respekt⭑·o al⭑ la⭑ sci⭑·oj,
intelekt⁴·o, saĝ⭑·o, kompetent⭑·o de⭑ koncern⭑·a person⭑·o aŭ⭑ instituci⭑·o:
li instru⭑·is ili·n, kiel⭑ hav⭑·ant·a aŭtoritat⭑·on, kaj⭑ ne⭑ kiel⭑ ili⭑·aj
skrib⭑·ist·oj ; pov⭑·ant·e met⭑·i en⭑ si⭑·an parol⭑·on aŭtoritat⭑·on ; ŝi⭑·a
aŭtoritat⭑·o en⭑ la⭑ kastel⭑·o est⭑·is tiel⭑ nul⭑·a kiel⭑ antaŭ⭑·e ; la⭑ Lingv⭑·a
Komitat⭑·o […] sol⭑·a hav⭑·as aŭtoritat⭑·on kaj⭑ spert⭑·on pri⭑ tiu demand⭑·o
.
2.
{Potenc⭑·o} : mi ankaŭ⭑ est⭑·as hom⭑·o sub⭑ aŭtoritat⭑·o, hav⭑·ant·e
soldat⭑·ojn sub⭑ mi ; kaj⭑ li don⭑·is al⭑ ili aŭtoritat⭑·on super⭑
mal·pur⭑·aj spirit⭑·oj ; [la⭑] pastr⭑·a parti⭑·o ek·ŝancel⭑·is la⭑ aŭtoritat⭑·on
de⭑ l'⭑ faraon⁽⁺⁾·o ; hom⭑·o, vest⭑·it·a de⭑ administraci³·a aŭtoritat⭑·o ; tuj⭑
mi trans·don⭑·as al⭑ vi aŭtoritat⭑·on por⭑ pri·zorg⭑·i mi⭑·ajn afer⭑·ojn ; mi
nun⭑ de·pren⭑·as de⭑ mi tut⭑·an aŭtoritat⭑·on nur⭑ tial⭑, ke⭑ mi profund⭑·e
kred⭑·as, ke⭑ tio·n postul⭑·as la⭑ interes⭑·oj de⭑ l'⭑ afer⭑·o .
3.
(metonimi⁽⁺⁾·e) {Aŭtoritat⭑·ul·o} : lok⭑·aj aŭtoritat⭑·oj ankaŭ⭑ montr⭑·is al⭑
ni grand⭑·an help⭑·on, kaj⭑ en⭑ vi⭑·a nom⭑·o mi ili·n kor⭑·e dank⭑·as ; la⭑
temp⭑·o de⭑ la⭑ teori⭑·aj juĝ⭑·oj kaj⭑ de⭑ klin⭑·iĝ·ad·o antaŭ⭑ ŝajn⭑·aj
aŭtoritat⭑·oj jam⭑ de⭑ long⭑·e pas⭑·is ; ni decid⭑·is send⭑·i skrib⭑·on al⭑ la⭑
aŭtoritat⭑·oj, por⭑ ke⭑ ili inform¹·u ni·n, kio·n oni intenc⭑·as ; li
est⭑·as potenc⭑·o kaj⭑ aŭtoritat⭑·o kaj⭑ postul⭑·as respekt⭑·on .
aŭtoritat⭑·a
1.
{Estim⭑·ind·a} , obe⭑·ind·a, hav⭑·ant·a aŭtoritat⭑·on^1: aŭtoritat⭑·a
scienc⭑·ul·o ; aŭtoritat⭑·a beletr⁹·ist·o ; kelk⭑·aj fam⭑·ul·oj favor⭑·e
rekomend⭑·is esperant⭑·on: ... la⭑ aŭtoritat⭑·a lingv⭑·ist·o (
) kaj⭑ ali⭑·aj ; iam⭑ ia⭑ por⭑ ĉiu·j aŭtoritat⭑·a kaj⭑
ne·dis·put⭑·ebl·a instituci⭑·o decid⭑·os ali⭑·e ; laŭ⭑ la⭑ opini⭑·o de⭑ ali⭑·aj
person⭑·oj, kies⭑ juĝ⭑·o en⭑ tia·j afer⭑·oj est⭑·as pli⭑ aŭtoritat⭑·a ol⭑ mi⭑·a ;
okaz⭑·as, ke⭑ tia·j hom⭑·oj (inkluziv²·e mi·n) al·pren⭑·as ton⭑·on
aŭtoritat⭑·an, kvazaŭ⭑ ili hav⭑·us ia·n ĉiel⭑·an komisi⭑·on deklar¹·i, kio
est⭑·as ĝust⭑·a kaj⭑ kio mal·ĝust⭑·a neces⭑·as ankaŭ⭑ legitim³·i la⭑ motiv¹·ar·on
per⭑ cit⭑·oj, per⭑ ekzempl⭑·oj el⭑ aŭtoritat⭑·aj font⭑·oj . {eminent⭑·a}
2.
{Dev⭑·ig·a} , posed⭑·ant·a aŭtoritat⭑·on^2: decid⭑·it·a per⭑ aŭtoritat⭑·a
inter·konsent⭑·o de⭑ la⭑ reg⭑·ist·ar·oj ; aŭtoritat⭑·a apog⭑·o de⭑ la⭑
reg⭑·ist·ar·oj ; aŭtoritat⭑·a ton⭑·o .
aŭtoritat⭑·ism·o
Re·gad⭑·o per⭑ aŭtoritat⭑·aj decid⭑·oj, pli⭑ ol⭑ per⭑ inter·parol⭑·o kaj⭑
kompromis²·o: en⭑ vi⭑·a land⭑·o […] la⭑ aŭtoritat⭑·ism·o est⭑·as hieraŭ⭑·a
memor⭑·o kaj⭑ hodiaŭ⭑·a danĝer⭑·o .
Rim.: Kontrast¹·e al⭑ {diktator²·ec·o} politik¹·a aŭtoritat⭑·ism·o ne⭑
dispon⭑·as pri⭑ ĉiu+rilat⭑·aj pov⭑·oj. Ĝi konsist⭑·as pli·ĝust⭑·e el⭑ tro⭑
drast⁹·a uz⭑·o de⭑ leĝ⭑·e difin⭑·it·aj pov⭑·oj.
aŭtoritat⭑·ul·o
1.
{Kompetent⭑·ul·o} , fid⭑·ind·a {eminent⭑·ul·o} : li ver⭑·e est⭑·as bon⭑·a
aŭtoritat⭑·ul·o pri⭑ la⭑ literatur⭑·o angl⭑·a ; profesor¹·o
( ), tiu+temp⭑·e la⭑ plej⭑ grand⭑·a aŭtoritat⭑·ul·o en⭑ fak⭑·o de⭑
reptili⁽⁺⁾·oj ; li est⭑·as ne⭑ nur⭑ inteligent¹·ul·o, sed⭑ efektiv⭑·e ver⭑·a
aŭtoritat⭑·ul·o, kiu prefer⭑·as aŭskult⭑·i la⭑ opini⭑·ojn de⭑ ali⭑·aj ol⭑
esprim⭑·i la⭑ propr⭑·ajn . {disting⭑·it·o} , {grav⭑·ul·o}
2.
{Estr⭑·o} : oni konduk⭑·os vi·n antaŭ⭑ la⭑ […] aŭtoritat⭑·ul·ojn ; ĉu⭑ vi
vol⭑·as ne⭑ tim⭑·i aŭtoritat⭑·ul·on ? pret⭑·aj sub⭑ la⭑ prem⭑·o de⭑ mizer⭑·o
turn⭑·i si·n kontraŭ⭑ la⭑ aŭtoritat⭑·ul·ojn ; spit⭑-aĝ⭑·o (est⭑·as la⭑)
viv⭑-period¹·o en⭑ la⭑ aĝ⭑·o de⭑ ĉ. 2 ĝis⭑ 4 jar⭑·oj, kiam⭑ la⭑ infan⭑·o
ekzerc⭑·as si·n en⭑ mens³·a sen·de·pend⭑·ec·o per⭑ kontraŭ·star⭑·o al⭑ la⭑
ge·patr⭑·oj kaj⭑ ali⭑·aj aŭtoritat⭑·ul·oj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.37 2023/10/28 08:33:10 ]
__________________________________________________________________