vidu ankaŭ la klarigojn
aŭtoritat·/·o

aŭtoritat·o

   1.
          Spirit·a pov·o, influ·o, baz¹·it·a sur respekt·o al la sci·oj,
          intelekt⁴·o, saĝ·o, kompetent·o de koncern·a person·o  instituci·o:
          li instru·is ili·n, kiel hav·ant·a aŭtoritat·on, kaj ne kiel ili·aj
          skrib·ist·oj ; pov·ant·e met·i en si·an parol·on aŭtoritat·on ; ŝi·a
          aŭtoritat·o en la kastel·o est·is tiel nul·a kiel antaŭ·e ; la Lingv·a
          Komitat·o […] sol·a hav·as aŭtoritat·on kaj spert·on pri tiu demand·o
          .

   2.
          {Potenc·o} : mi ankaŭ est·as hom·o sub aŭtoritat·o, hav·ant·e
          soldat·ojn sub mi ; kaj li don·is al ili aŭtoritat·on super
          mal·pur·aj spirit·oj ; [la] pastr·a parti·o ek·ŝancel·is la aŭtoritat·on
          de l' faraon⁽⁺⁾·o ; hom·o, vest·it·a de administraci³·a aŭtoritat·o ; tuj
          mi trans·don·as al vi aŭtoritat·on por pri·zorg·i mi·ajn afer·ojn ; mi
          nun de·pren·as de mi tut·an aŭtoritat·on nur tial, ke mi profund·e
          kred·as, ke tio·n postul·as la interes·oj de l' afer·o .

   3.
          (metonimi⁽⁺⁾·e) {Aŭtoritat·ul·o} : lok·aj aŭtoritat·oj ankaŭ montr·is al
          ni grand·an help·on, kaj en vi·a nom·o mi ili·n kor·e dank·as ; la
          temp·o de la teori·aj juĝ·oj kaj de klin·iĝ·ad·o antaŭ ŝajn·aj
          aŭtoritat·oj jam de long·e pas·is ; ni decid·is send·i skrib·on al la
          aŭtoritat·oj, por ke ili inform¹·u ni·n, kio·n oni intenc·as ; li
          est·as potenc·o kaj aŭtoritat·o kaj postul·as respekt·on .

aŭtoritat·a

   1.
          {Estim·ind·a} , obe·ind·a, hav·ant·a aŭtoritat·on^1: aŭtoritat·a
          scienc·ul·o ; aŭtoritat·a beletr⁹·ist·o ; kelk·aj fam·ul·oj favor·e
          rekomend·is esperant·on: ... la aŭtoritat·a lingv·ist·o  (
           ) kaj ali·aj ; iam ia por ĉiu·j aŭtoritat·a kaj
          ne·dis·put·ebl·a instituci·o decid·os ali·e ; laŭ la opini·o de ali·aj
          person·oj, kies juĝ·o en tia·j afer·oj est·as pli aŭtoritat·a ol mi·a ;
          okaz·as, ke tia·j hom·oj (inkluziv²·e mi·n) al·pren·as ton·on
          aŭtoritat·an, kvazaŭ ili hav·us ia·n ĉiel·an komisi·on deklar¹·i, kio
          est·as ĝust·a kaj kio mal·ĝust·a neces·as ankaŭ legitim³·i la motiv¹·ar·on
          per cit·oj, per ekzempl·oj el aŭtoritat·aj font·oj . {eminent·a}

   2.
          {Dev·ig·a} , posed·ant·a aŭtoritat·on^2: decid·it·a per aŭtoritat·a
          inter·konsent·o de la reg·ist·ar·oj ; aŭtoritat·a apog·o de la
          reg·ist·ar·oj ; aŭtoritat·a ton·o .

aŭtoritat·ism·o

          Re·gad·o per aŭtoritat·aj decid·oj, pli ol per inter·parol·o kaj
          kompromis²·o: en vi·a land·o […] la aŭtoritat·ism·o est·as hieraŭ·a
          memor·o kaj hodiaŭ·a danĝer·o .

          Rim.: Kontrast¹·e al {diktator²·ec·o} politik¹·a aŭtoritat·ism·o ne
          dispon·as pri ĉiu+rilat·aj pov·oj. Ĝi konsist·as pli·ĝust·e el tro
          drast⁹·a uz·o de leĝ·e difin·it·aj pov·oj.

aŭtoritat·ul·o

   1.
          {Kompetent·ul·o} , fid·ind·a {eminent·ul·o} : li ver·e est·as bon·a
          aŭtoritat·ul·o pri la literatur·o angl·a ; profesor¹·o 
          (  ), tiu+temp·e la plej grand·a aŭtoritat·ul·o en fak·o de
          reptili⁽⁺⁾·oj ; li est·as ne nur inteligent¹·ul·o, sed efektiv·e ver·a
          aŭtoritat·ul·o, kiu prefer·as aŭskult·i la opini·ojn de ali·aj ol
          esprim·i la propr·ajn . {disting·it·o} , {grav·ul·o}

   2.
          {Estr·o} : oni konduk·os vi·n antaŭ la […] aŭtoritat·ul·ojn ; ĉu vi
          vol·as ne tim·i aŭtoritat·ul·on ? pret·aj sub la prem·o de mizer·o
          turn·i si·n kontraŭ la aŭtoritat·ul·ojn ; spit-aĝ·o (est·as la)
          viv-period¹·o en la ·o de ĉ. 2 ĝis 4 jar·oj, kiam la infan·o
          ekzerc·as si·n en mens³·a sen·de·pend·ec·o per kontraŭ·star·o al la
          ge·patr·oj kaj ali·aj aŭtoritat·ul·oj .

   [artikol-versi⁹·o: 1.37 2023/10/28 08:33:10 ]
     __________________________________________________________________