vidu ankaŭ la klarigojn
bild¹·/·o

bild¹·o

   1.
          Vid·ebl·a aspekt¹·o de la objekt·oj: tiu mont·ar·a pejzaĝ·o prezent·os
          plej plaĉ·an bild¹·on.

        a)
                Vid·aĵ·o re·send·at·a de akv·o  spegul·o: ŝi vid·as si·n mem,
                si·an spegul·an bild¹·on en la trankvil·a akv·o ; mil bild¹·oj
                spegul·iĝ·is en la okul·oj ; la river·o spegul·as la bild¹·on de
                la lun·o.

        b)
                Vid·aĵ·o prezent·it·a per desegn·o, pentr·aĵ·o, skulpt·aĵ·o,
                fot⁹·aĵ·o: libr·o kun bel·aj bild¹·oj, bel·a {bild¹·o-libr·o} ; la
                reĝ·o  send·is al la pastr·o  la bild¹·on de la
                altar·o kaj la desegn·on de ĝi·a tut·a konstru·o. ; la
                sarkofag²·o […] est·is kovr·it·a per sur·skrib·oj kaj bild¹·oj de
                preĝ·ant·aj hom·oj, sankt·aj bird·oj kaj skarab·oj ; kiel vi
                pentr·os la bild¹·on sur la blank·a pec·o da tol·o? ; skulpt·it·aj
                sankt·ul-bild¹·oj .

        c)
                Tio, kio simil·as, imit·as, simbol¹·as: kaj Di·o dir·is: Ni kre·u
                hom·on laŭ Ni·a bild¹·o, simil·an al Ni ; al li nask·iĝ·is fil·o
                laŭ li·a bild¹·o kaj simil·ec·o ; ne far·u al vi idol·on, nek
                bild¹·on de io, kio est·as en la ĉiel·o ; tio ĉi est·as ja viv·a
                bild¹·o de la last·a juĝ·o ; la etern·ec·o don·us al mi sufiĉ·e da
                temp·o, por analiz¹·ad·i la konfuz·it·an bild¹·on de la universal·a
                mizer·o ; rakont·i io·n klar+bild¹·e (plastik⁴·e).

        d)
                Prezent·aĵ·o de objekt·o  okaz·aĵ·o en la imag·o: star·is bild¹·o
                antaŭ mi·aj okul·oj, sed mi ne pov·is re·kon·i ĝi·an aspekt¹·on ;
                li·a bild¹·o ĉiam viv·is en mi ; re·vok·u tiu·n bild¹·on ankoraŭ
                unu foj·on en vi·an anim·on ; ŝi per okul·oj de la imag·o
                ek·vid·is unu el la bild¹·oj de si·a pas·int·ec·o ; mi ĉiam
                re·vid·as en spirit·o la bild¹·on de tiu terur·a tag·o; mi
                bild¹·ig·is al mi li·an plezur·on.

          {figur·o^1} , {figur·o^2}

   2.
          {Metafor¹·o} : bild¹·o-plen·a stil·o; tiu bild¹·o (Esperant·o kiel pont·o
          inter sam~lingv·an·oj) ven·is en mi·an kap·on, kiam mi re·-~leg·is la
          poem¹·ojn .

   3.

        a)
                (de sub·ar·o  per {rilat·o}  ) La sub·ar·o de ĉiu·j
                tia·j element¹·o de  , ke ekzist·as almenaŭ unu par·o en 
                , kies du·a term⁽⁺⁾·o ĝi est·as kaj kies unu·a term⁽⁺⁾·o aparten·as al
                 : la bild¹·on de  per  oni sign·as per  .

                Rim.: Kvankam est·as ĝust·e parol·i pri bild¹·o de sub·ar·o per
                rilat·o, oni pli oft·e renkont·as bild¹·ojn per bild¹·ig·o, kiu
                noci⁽⁺⁾·o aper·as ekz-e en  .

        b)
                (de element¹·o  per {bild¹·ig·o}  de  al  ) La
                element¹·o  en  .

                Rim.: Laŭ la difin·a ec·o de bild¹·ig·oj la bild¹·o de  est·as
                ankaŭ la nur·a element¹·o de la bild¹·o de sub·ar·o  .

bild¹·ar·o

   1.
          Ar·o da bild¹·oj: komiks⁽⁺⁾-bild¹·ar·o ; jen la bild¹·ar·o, kiu·n mi far·is kaj
          kaŝ·is en la komput⁹·il·on .

   2.
          (de {bild¹·ig·o}  ) La {bild¹·o} de ĝi·a {font·o-ar·o} .

bild¹·ig·i

   (tr)

   1.
          Prezent·i en indik³·it·a form·o:  pov·as ja spit-invit·i
          ĉiu·n ajn verk·ist·on, ke li pri·skrib·u ĝi·n fidel·e, ĉiu·n ajn
          pentr·ist·on, ke li bild¹·ig·u ĝi·an ver·an figur·on ; piktogram⁽⁺⁾·oj est·as
          bild¹·et·oj de konkret²·aj objekt·oj, ideogram⁽⁺⁾·oj est·as pli abstrakt¹·aj
          kaj bild¹·ig·as ankaŭ cert·ajn noci⁽⁺⁾·ojn ; mi tiel viv·ec·e bild¹·ig·is
          mi·an tener⁸·on, mi·ajn mal·trankvil·ojn, admir·ojn ; oft·e oni bild¹·ig·as
          al si temp·on kvazaŭ spac·on, kaj uz·as la prepozici·onen“ ; la
          grafik⁹·aĵ·o kiu bild¹·ig·as la el·spez·ojn de UEA .

   2.
          Dat·um~pri·labor·a proced³·o cel·ant·a sur·paper·ig·i, sur·ekran⁸·ig·i 
          ali+manier·e vid·ig·ad·i komput⁹·il·e traktat¹·ajn datum⁽⁺⁾·ojn, ekzempl·e
          sign·o-kod⁹·ojn per {sign·o-bild¹·oj} : Ni kiom-ajn-kost·e streb⁶·u bild¹·ig·i
          laĉapel·ojnsur komput⁹·il·a ekran⁸·o .

bild¹·ig·o

   1.
          Ag·o bild¹·ig·i: pro tia·j traf·aj bild¹·ig·oj, la leg·ant·o ebl·e ident¹·iĝ·os
          kun kelk·aj rol¹·ul·oj ; ret·--modern¹·aj bild¹·ig·oj de ni·a mond·o .

   2.
          (de ar·o  al ar·o  ) Tia {rilat·o}  de  al  , ke por
          ĉiu element¹·o  en  ekzist·as en  nur unu {par·o} , kies
          unu·a term⁽⁺⁾·o est·as  : se ĉiu·j par·oj en  hav·as la sam·an du·an
          term⁽⁺⁾·on, oni kvalifik⁽⁺⁾·as la bild¹·ig·on {konstant·a} ; la ar·on de ĉiu·j
          bild¹·ig·oj de  al  oni foj·e sign·as per  . {ĵet·o} ,
          {famili·o} ; Specif⁹·aj bild¹·ig·oj: {form·o} , {funkci¹·o} ,
          {funkcional⁽⁺⁾·o} , {operaci¹·o} , {operator⁽⁺⁾·o} , {trans·form·o} ,
          {sub·bild¹·ig·o} , {vic·o} ; bild¹·ig·oj kun specif⁹·aj ec·oj: {enjekci⁽⁺⁾·o} ,
          {surjekci⁽⁺⁾·o} , {bijekci⁽⁺⁾·o} ; Atribut³·oj de bild¹·ig·o: {font·o-ar·o} ,
          {cel·o-ar·o} , {bild¹·ar·o} ; specif⁹·aj ec·oj de iu·j bild¹·ig·oj:
          {konstant·a} , {simetri¹·a} .

          Rim.: Anstataŭ dir·i, ke  aparten·as al bild¹·ig·o  , oni
          prefer·as dir·i, ke  ĵet·as ( trans·form·as,  bild¹·ig·as)  al
           , ke  asoci¹·as  kun  , ke  al·pren·as valor·on 
          ĉe  , ke  est·as la valor·o de  ĉe  , ke  est·as la
          bild¹·o de  per  ... kaj oni sign·as  per  (leg·u: fo
          de a,  fo ĉe a). La noci⁽⁺⁾·o bild¹·ig·o est·as for·mal·ig·o de la pli
          komun·a noci⁽⁺⁾·o funkci¹·o, ankaŭ por kiu valor·as simil·aj dir-manier·oj.

antaŭ·bild¹·o

          Imag·o de iu  io, kiu·n oni far·as al si per pri·skrib·o antaŭ
          efektiv·a ek·vid·o: strang·e, kiel oni far·as al si antaŭ·bild¹·on pri
          person·o, kiu·n oni ankoraŭ ne vid·is .

mal·bild¹·o

          {invers⁴·a bild¹·o}

bit⁹-bild¹·o

          Cifer·ec·a bild¹·o, {rastr⁽⁺⁾·um·o} : Ĉapel·il·o pov·as en·ŝov·i […]
          bit⁹-bild¹·ojn ; oni vol·as dispon·ig·i kaj skan⁹·aĵ·on, bit⁹-bild¹·on de la
          pres·it·a paĝ·o, kiu est·as fid·ind·a kopi·o de la original¹·o, kaj
          tekst·on konsist·ant·an el kod⁹·it·aj sign·oj .

glu-bild¹·o

          Bild¹·et·o kun glu·il·o dors+flank·e, kaj tiel fiks¹·ebl·a sur iu surfac⁸·o:
          nun·temp·e azen·aj glu-bild¹·oj kovr·as mult·ajn aŭt⁸·ojn . {glu-mark·o}

ideal¹-bild¹·o

          Abstrakt¹·a imag·o  konkret²·a afer·o reprezent·ant·a la perfekt·an
          {model·o} n de io: per la rakont·oj pri li, la nep·o kre·is al si
          ideal¹-bild¹·on pri la mal·jun·ul·o, kaj tiu ideal¹-bild¹·o ĝis pli post·e
          est·is li·a sol·a konsol·o . {idili·o^2} , {utopi¹·o}

lum-bild¹·o

          Bild¹·o sur diafan²·a foli·o, kiu·n oni pov·as rigard·i per·e de tra·lum·o
           grand·ig·e projekci¹·i sur ekran⁸·on: la mond·a histori·o est·as magi·a
          lantern·o, kiu per lum-bild¹·oj […] montr·as al ni, kiel la
          bon~far·ant·oj de la hom·ar·o […] ir·as laŭ la dorn·a voj·o de la honor·o
          ; mi bezon·os projekci¹·il·on por lum-bild¹·oj ; ni aŭd·is divers·ajn
          inform¹·ajn parol·ad·ojn kun lum+bild¹·aj ilustr¹·aĵ·oj . {projekci¹·aĵ·o ^2}

mem·bild¹·o

          Imag·o pri si·a mem·o korp·a kaj precip·e mens³·a: inkub⁽⁺⁾·a mem·bild¹·o | de
          dik·iĝ·o sen re·ven·o {mem·portret·o}

memor-bild¹·o

          Memor·o en form·o de imag·it·a bild¹·o: preter·pas·ad·is la memor-bild¹·oj:
          kia·j terur·aj tra·viv·aĵ·oj ! en tia·j moment·oj tra·vibr¹·is li·n fort·a
          sent·o de kun·lig·o kun la hejm·a lok·o, kaj la memor-bild¹·oj re·vok·is
          li·n tie·n .

mok-bild¹·o

          Bild¹·o de iu  io kun mok·ig·aj tro·ig·oj kaj mal·bel·ig·oj;
          {karikatur²·o} , {parodi¹·o} : oni prezent·as ver·an mok-bild¹·on de la
          kontraŭ·a ideologi⁹·o ; post publik·ig·o de mok-bild¹·oj pri azeri⁽⁺⁾·oj en
          grav·a iran⁸·a gazet·oIr·an“, azeri⁽⁺⁾·oj […] komenc·is protest¹·i .

mond-bild¹·o

          {Mond-koncept²·o} : en si·a verk·ar·oLa Tri·a Testament·opri·skrib·is, logik¹·an, koher⁹·an mond-bild¹·on ; tem·as ja ver·e pri nov·a
          paradigm²·o, t.e. nov·a mond-bild¹·o kiel si·a+temp·e la teori·o de
           , kiu ŝanĝ·is la mond-percept¹·on kaj kun·e la hom-soci³·on
          .

mov-bild¹·o

          {Animaci⁽⁺⁾·aĵ·o} : nun okaz·as foir·o de bild¹-rakont·oj kaj mov-bild¹·oj en
          Japani⁽⁺⁾·o ; ili·a mov+bild¹·a rakont·oDemand·oj de Blu·a Kat·o al
          Petol·et·oest·as ŝat·at·a de ĉin⁹·aj ge·knab·oj .

   Rim.: _Mov-bild¹·o_n iu·j rigard·as tro ĝeneral¹·a vort·o por la cel·at·a senc·o
   kaj ĝi·n mal·rekomend·as, jen ali·a uz·o: la projekci¹·ad·o komenc·as montr·i sur
   la ekran⁸·o la unu·ajn mov-bild¹·ojn de la film⁸·o .

sankt·ul-bild¹·o, altar-bild¹·o

          Bild¹·o de sankt·ul·o serv·ant·a por preĝ·ad·o ktp: kiam li·a lang·o
          parol·is tiu·jn mal·just·ajn vort·ojn, la skulpt·it·aj sankt·ul-bild¹·oj
          balanc·is si·ajn kap·ojn ; la supr·a part·o de la vizaĝ·o, kiu·n barb·o
          ĉirkaŭ·is, re·memor·ig·is la altar-bild¹·on pri Krist·o, kiu·n
          du·on+lum·ig·is la kandel·oj . {ikon⁽⁺⁾·o}

son+bild¹·a

          {Aŭd+vid·a} : la inter·fac⁸·o de  ebl·ig·as al vi prezent·i en vi·a
          ret·ej·o son+bild¹·ajn dosier⁽⁺⁾·ojn .

sonĝ·o-bild¹·o

          Bild¹·ec·a impres·o, kiu·n oni hav·as dum sonĝ·o: la sonĝ·o-bild¹·oj de
           de·nov·e miks·iĝ·is kun tio, kio·n li aŭd·is ; Majstr·o
           propon·is si·ajn plan·ojn al ni·a universitat·o, sed ni
          konsider·is tiu·jn sonĝ-bild¹·oj . {rev·o}

spegul-bild¹·o

          Bild¹·o preciz·e prezent·ant·a la vid·ebl·an aspekt¹·on de io, eventual¹·e
          renvers·e kiel en spegul·o: ĝi hav·as mi·an form·on, mi·ajn trajt·ojn
          […] ĝi est·as mi·a spegul-bild¹·o ; paru·o vid·as si·an spegul-bild¹·on en
          aŭt⁸·a ret-ros-peg·ul·o kaj sen·hezit³·e atak·as .

stel-bild¹·o

          {Stel-figur·o} : nokt·e mi rimark·is en la stel-bild¹·o, nom·it·aLa
          Leon·otre mal·alt·e ĉe la ter·o, stel·et·on, kiu·n mi tie neniam
          antaŭ·e vid·is .

ton-bild¹·o

          Muzik·o impres·o vek·ant·a per si·a karakter·o imag·on de tra·viv·aĵ·o: la
          mal·akord¹·oj ĉes·is kaj ced·is lok·on al plend·aj melodi¹·oj, kun kelk·aj
          muĝ·aj pas·aĵ·oj, kvazaŭ pentr·ant·aj moment·ojn de obtuz³·a
          sen·esper·ec·o, sed subit·e la ton-bild¹·o re·e ŝanĝ·iĝ·is, minac·ant·a
          uragan¹·o for·pas·as, kaj bril·aj sun-radi·oj tra·penetr·as la mal·hel·ajn,
          dis·ŝir·iĝ·ant·ajn nub·ojn .

total⁽⁺⁾~bild¹·o

          {Panoram²·o} : la rakont·o progres·as kronologi²·e, […] kaj iom post
          iom ĝi konstru·as koher⁹·an total⁽⁺⁾~bild¹·on de la Rom⁽⁺⁾·a civilizaci³·o, de
          ĝi·aj mor·oj, de ĝi·aj kultur¹·aj pint·oj, de la ĉiu+tag·a viv·o, de
          kruel·ec·o kaj mal·just·o, de degener·o kaj dekadenc³·o . {sinoptik²·o}

ident¹·o-bild¹·ig·o

          (en ar·o  ) {Bild¹·ig·o} , kiu ĵet·as ĉiu·n element¹·on al ĝi mem.
          {ident¹·o} , {ident¹·o-rilat·o} .

          Rim.: Trov·ebl·asident¹·a funkci¹·oen .

sub·bild¹·ig·o

          (de {bild¹·ig·o} ) {Mal·vast·ig·aĵ·o } de la bild¹·ig·o laŭ iu sub·ar·o de
          ĝi·a font·o-ar·o.

invers⁴·a bild¹·ig·o

          (de {bild¹·ig·o}  ) {Invers⁴·a rilat·o} de  , se ankaŭ ĝi est·as
          bild¹·ig·o. Oni dir·as ankaŭ: {invers⁴·o} de bild¹·ig·o.

          Rim.:  ĉi-senc·e uz·asreciprok·a funkci¹·o“, kiel far·as
          plur⁴·aj naci·aj lingv·oj, sed tiu uz·o ŝajn·e ne dis·vast·iĝ·is kaj
          ignor²·as ĝi·n.

invers⁴·a bild¹·o

        a)
                (de sub·ar·o  per {rilat·o}  ) Sub·ar·o de ĉiu·j
                tia·j element¹·oj de  , ke ekzist·as almenaŭ unu par·o en
                 , kies unu·a term⁽⁺⁾·o ĝi est·as kaj kies du·a term⁽⁺⁾·o
                aparten·as al  : la invers⁴·an bild¹·on de  per  oni
                sign·as per  .

        b)
                (de element¹·o  per {bild¹·ig·o}  de  al  ) La
                invers⁴·a bild¹·o ^1.a de sub·ar·o  per  .

        c)
                (de element¹·o  per {bijekci⁽⁺⁾·a} {bild¹·ig·o}  de  al
                 ) La {bild¹·o ^3.b} de  per la {invers⁴·a bild¹·ig·o} de
                 .

          {mal·bild¹·o.}

          Rim.: Ni ne trov·is font·on por ĉi tiu termin·o, sed konsider·as ĝi·n
          sufiĉ·e inter·naci·a kaj logik¹·a sekv·o deinvers⁴·a bild¹·ig·o“.

rekt·a bild¹·o

          {Bild¹·o} (kontrast¹·e al {invers⁴·a bild¹·o} ): ĝi·a rekt·a bild¹·o sur la
          argument·ar·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.168 2023/12/12 19:23:56 ]
     __________________________________________________________________