vidu ankaŭ la klarigojn
cert⭑·/·a
cert⭑·a
1.
Ne·dub⭑·ant·a: mi far⭑·os al⭑ vi solid²·an bat⭑·ad·on, pri⭑ tio est⭑·u cert⭑·a ;
per⭑ man⭑·o cert⭑·a vi dev⭑·as montr⭑·i tiu·n, kiu est⭑·as kondamn⭑·it·a ; mi
est⭑·is tut⭑·e cert⭑·a, ke⭑ mi·n atend⭑·as turment⭑·oj kaj⭑ martir¹·ec·o, kaj⭑
tial⭑ mi pren⭑·is venen⭑·on ; vi ne⭑ est⭑·is cert⭑·a, ĉu⭑ vi re·ven⭑·os de⭑ tie
; [tio·n] li dir⭑·is per⭑ voĉ⭑·o, en⭑ kiu son⭑·is cert⭑·a decid⭑·ec·o ; mi
est⭑·as cert⭑·a ke⭑ la⭑ Esperant⭑·ist·oj alt⭑·e taks⭑·os la⭑ grav⭑·ec·on de⭑ tiu
ĉi⭑ fakt¹·o . {konvink⭑·it·a}
2.
Ne·dub⭑·ebl·a: unu⭑ afer⭑·o est⭑·as por⭑ mi cert⭑·a, ke⭑ […] ; tio est⭑·as al⭑
ili cert⭑·a sign⭑·o de⭑ pere⭑·o ; mi⭑·a edz⭑·o al·port⭑·os por⭑ vi el⭑ la⭑
morgaŭ⭑·a kun·sid⭑·o jam⭑ cert⭑·an sci⭑·ig·on ; cert⭑·aĵ·o kaj⭑ leĝ⭑·o kiel⭑ am⭑·en
en⭑ preĝ⭑·o . {sen·dub⭑·a}
3.
Tia, ke⭑ oni ne⭑ pov⭑·as perd⭑·i aŭ⭑ evit⭑·i ĝi·n; {garanti⭑·it·a} : vi tim⭑·os
tag⭑·e kaj⭑ nokt⭑·e, kaj⭑ vi ne⭑ est⭑·os cert⭑·a ( {sekur⁴·a} ) pri⭑ vi⭑·a viv⭑·o
; konduk⭑·i soldat⭑·ojn al⭑ cert⭑·a ( {nepr⭑·a} , {ne·evit⭑·ebl·a} ) mort⭑·o ;
vi traf⭑·is riĉ⭑·on, kaj⭑ cert⭑·a est⭑·as vi⭑·a glor⭑·o ; la⭑ suveren⁽⁺⁾·oj […]
prefer⭑·as la⭑ fremd⭑·ul·ojn, kies⭑ reg⭑·at·ec·o ŝajn⭑·as al⭑ ili pli⭑ cert⭑·a ;
special⭑·a leĝ⭑·o garanti⭑·os al⭑ Esperant⭑·o tut⭑·e cert⭑·an viv⭑·on kaj⭑
uz⭑·at·ec·on kaj⭑ plen⭑·an sen·danĝer⭑·ec·on kontraŭ⭑ ĉiu·j person⭑·aj kapric⭑·oj
; konkord³·o est⭑·as la⭑ plej⭑ cert⭑·a garanti⭑·o de⭑ sen·dub⭑·a sukces⭑·o ; mi
ne⭑ intenc⭑·is risk⭑·i la⭑ cert⭑·an kviet⭑·ec·on, kiu·n mi ĝu⭑·is, por⭑ prov⭑·i
proces⭑·an revizi³·on, kies⭑ konsekvenc⭑·o aper⭑·is dub⭑·a . {dev⭑·ig·a} ,
{sen·danĝer⭑·a} , {sekur⁴·a}
4.
Difin⭑·ebl·a sed⭑ ne⭑ difin⭑·it·a, ĉar⭑ oni ne⭑ vol⭑·as aŭ⭑ ne⭑ bezon⭑·as
difin⭑·i: prokrast⭑·it·a ĝis⭑ cert⭑·a temp⭑·o ; li sci⭑·ig·is, ke⭑ ekzist⭑·as
cert⭑·a rimed⭑·o, por⭑ re·for·tig⁸·i kaj⭑ re·san⭑·ig·i la⭑ sufer⭑·ant·on ; [li]
migr⭑·is […] sen⭑ halt⭑·o kaj⭑ ripoz⭑·o, ― nur⭑ tiam⭑, kiam⭑ li ating⭑·is la⭑
ĉarm⭑·eg·an urb⭑·on Nurenberg⁽⁺⁾·on, li de·nov⭑·e akir⭑·is cert⭑·an
trankvil⭑·ec·on, li pov⭑·is rest⭑·i ; en⭑ cert⭑·a rilat⭑·o por⭑ mi efektiv⭑·e
komenc⭑·iĝ·is nov⭑·a viv⭑·o ; pas⭑·os cert⭑·a nombr⭑·o da⭑ jar⭑·oj, kaj⭑ ĉio
ŝanĝ⭑·iĝ·os kaj⭑ bon⭑·iĝ·os ; la⭑ intern⭑·an ide⭑·on [ili] aprob⭑·as […] nur⭑
ĝis⭑ cert⭑·a grad⭑·o .
Rim.: Zamenhof skrib⭑·as: „Krom⭑ si⭑·a ĉef⭑·a senc⭑·o, la⭑ vort⭑·o ‚cert⭑·a‘
hav⭑·as ankoraŭ⭑ la⭑ senc⭑·on de⭑ ‚iu‘ (ne⭑ en⭑ la⭑ senc⭑·o de⭑ ‚kiu ajn⭑‘,
sed⭑ en⭑ la⭑ senc⭑·o de⭑ ‚iu difin⭑·it·a‘)“ . Pli⭑ bon⭑·e est⭑·as en⭑ tiu senc⭑·o
uz⭑·i la⭑ esprim⭑·ojn _iu_, _ia⭑_ aŭ⭑ _kelk⭑·a_, _iom⭑·a_, por⭑ evit⭑·i
konfuz⭑·on kun⭑ la⭑ senc⭑·oj ^1, ^2 kaj⭑ ^3.
cert⭑·e
En⭑ cert⭑·a manier⭑·o: ni cert⭑·e mort⭑·os ; se⭑ ni batal⭑·os kontraŭ⭑ ili
sur⭑ eben⭑·aĵ·o, ni cert⭑·e venk⭑·os ili·n ; ni cert⭑·e sci⭑·as, ke⭑ tiu hom⭑·o
est⭑·as pek⭑·ul·o ; [ŝi] far⭑·iĝ·is re·ĝin²·o, kaj⭑ tio cert⭑·e plaĉ⭑·is al⭑ ŝi ;
ne⭑ forges⭑·u […] rigard⭑·i tra⭑ la⭑ fenestr⭑·o, tiam⭑ vi cert⭑·e ili·n vid⭑·os
; sufer⭑·i mal·sat⭑·on kaj⭑ mal·varm⭑·on […] cert⭑·e ne⭑ est⭑·as bagatel⭑·o ; se⭑
li ne⭑ est⭑·us en·ir⭑·int·a, li cert⭑·e pere⭑·us en⭑ la⭑ mal·bon⭑·a veter⭑·o ; ĉio
cert⭑·e ir⭑·os bon⭑·e, ĉar⭑ li tiel⭑ varm⭑·eg·e am⭑·as [ŝi·n] ; kiel⭑ strang⭑·e
ili aspekt¹·as! ili cert⭑·e ven⭑·as de⭑ mask⭑·o-bal⭑·o ! kiu ir⭑·as spert⭑·e,
ir⭑·as cert⭑·e ; cert⭑·e kiel⭑ du⭑·obl·e du⭑ kvar⭑ {nepr⭑·e} , {sen·dub⭑·e} ,
{kred⭑·ebl·e} , {ver⭑+ŝajn⭑·e}
cert⭑·ec·o
1.
Stat⭑·o de⭑ iu, kiu ne⭑ pri·dub⭑·as io·n: mi ne⭑ hav⭑·as cert⭑·ec·on pri⭑ tio,
kio·n mi farad⁽⁺⁾·as, ĉar⭑ mi ne⭑ ag⭑·as laŭ⭑ tio, kio·n mi vol⭑·as ; la⭑
infan⭑·oj ĉirkaŭ⭑ li rid⭑·et·as en⭑ dolĉ⭑·a cert⭑·ec·o pri⭑ la⭑ ĉiel⭑·o ;
konstat⭑·i kun⭑ plen⭑·a cert⭑·ec·o ; ne⭑! ŝi ek·kri⭑·is kun⭑ konsci⭑·o de⭑
cert⭑·ec·o ; ŝi⭑·a voĉ⭑·o hav⭑·is son⭑·on cert⭑·ec·an kaj⭑ trankvil⭑·an ; ni
pov⭑·as tio·n ĉi⭑ antaŭ·vid⭑·i kun⭑ plen⭑·a preciz⭑·ec·o kaj⭑ cert⭑·ec·o, sen⭑ ia⭑
ombr⭑·o da⭑ dub⭑·o ; pli⭑ da⭑ okul⭑·oj pli⭑ da⭑ cert⭑·ec·o. {aplomb⁶·o} , {fid⭑·o}
, {kred⭑·o}
2.
Ec⭑·o de⭑ io, pri⭑ kio oni ne⭑ pov⭑·as dub⭑·i: la⭑ pivot⁴·oj [de⭑ la⭑ lud⭑·il·o]
est⭑·as el·uz⭑·it·aj kaj⭑ est⭑·as ne⭑ ebl⭑·e en·met⭑·i nov⭑·ajn tia·mani¹·er·e, ke⭑ la⭑
muzik⭑·o ir⭑·u kun⭑ cert⭑·ec·o ; la⭑ afer⭑·o konsist⭑·as ne⭑ en⭑ rapid⭑·ec·o, sed⭑
en⭑ cert⭑·ec·o ; la⭑ brit⁹·oj prefer⭑·as komfort⭑·e viv⭑·i sur⭑ si⭑·a
muze¹·o-insul⭑·o kun⭑ la⭑ cert⭑·ec·o de⭑ la⭑ pas⭑·int·ec·o ol⭑ kun⭑ la⭑ defi⁹·oj de⭑
la⭑ nun⭑·o . {garanti⭑·o} , {sekur⁴·ec·o}
cert⭑·ig·i
(tr)
1.
{Asert¹·i} , ke⭑ io est⭑·as ver⭑·a, cert⭑·a: oni dir⭑·is al⭑ ŝi: vi
frenez⭑·as, sed⭑ ŝi persist⭑·e cert⭑·ig·is, ke⭑ tiel⭑ est⭑·as ; [li]
cert⭑·ig·is ili·n pri⭑ si⭑·a ĝoj⭑·o pro⭑ la⭑ bel⭑·aj kolor⭑·oj ; ili cert⭑·ig·is
plej⭑ kategori¹·e, ke⭑ la⭑ infan⭑·o est⭑·os fil⭑·o fav⭑·o-rat⭑·a de⭑ l'⭑ di⭑·oj ; mi
pov⭑·as cert⭑·ig·i vi·n, ke⭑ la⭑ aranĝ⭑·o de⭑ la⭑ manĝ⭑·aĵ·oj est⭑·is bon⭑·eg·a ; ŝi
pen⭑·is cert⭑·ig·i al⭑ si en⭑ la⭑ anim⭑·o, ke⭑ la⭑ kant⭑·et·o cel⭑·as ne⭑ ŝi·n ;
disput⭑·o kred⭑·ig·as, sed⭑ ne⭑ cert⭑·ig·as . {atest⭑·i} , {garanti⭑·i} ,
{konfirm⭑·i} , {promes⭑·i}
2.
Far⭑·i io·n ne·dub⭑·ebl·a, firm⭑·ig·i, sen·ŝancel⭑·ig·i: cert⭑·ig·i la⭑
funkci¹·ad·on, sen·inter·romp⭑·on de⭑ io, la⭑ sav⭑·on de⭑ iu; cert⭑·ig·u al⭑ la⭑
land⭑·o long⭑·an pac⭑·on ; ne⭑ kontent⭑·iĝ·u per⭑ la⭑ atest⭑·o de⭑ vi⭑·aj propr⭑·aj
okul⭑·oj, sed⭑ cert⭑·ig·u al⭑ vi la⭑ help⭑·on de⭑ kelk⭑·aj par⭑·oj da⭑ fremd⭑·aj ;
cert⭑·ig·i feliĉ⭑·an sort⭑·on al⭑ si⭑·aj fil⭑·oj ; cert⭑·ig·i al⭑ si la⭑ posed⭑·on
de⭑ [riĉ⭑·aĵ·oj] . {asekur⭑·i} , {sekur⁴·ig·i} , {zorg⭑·i^2}
3.
En⭑ ŝak⭑-lud⭑·o, far⭑·i cert⭑·a la⭑ pozici¹·on, firm⭑·ig·i pec⭑·on.
mal·cert⭑·a, ne·cert⭑·a
1.
Dub⭑·ant·a, ne·firm⭑·a: mal·cert⭑·a pri⭑ la⭑ morgaŭ⭑·o ; mi·n kapt⭑·is strang⭑·a,
mal·cert⭑·a sent⭑·o ; sen·decid⭑·a, mal·cert⭑·a pri⭑ si ; [parol⭑·i] per⭑
mal·cert⭑·a voĉ⭑·o ; ĉar⭑ se⭑ la⭑ trumpet⭑·o don⭑·os ne·cert⭑·an voĉ⭑·on, kiu
pret⭑·iĝ·os por⭑ batal⭑·o ?
2.
Dub⭑·ebl·a, {dub⭑·a} : la⭑ leĝ⭑·ec·o de⭑ li⭑·a far⭑·o ne⭑ est⭑·as por⭑ mi mal·cert⭑·a
; li vid⭑·is ruin⭑·ojn de⭑ la⭑ mal·nov⭑·a , sed⭑ […] pov⭑·is don⭑·i
nur⭑ tre⭑ mal·cert⭑·ajn inform¹·ojn pri⭑ la⭑ lok⭑·oj ; ni dev⭑·as kontrol⭑·i
mal·cert⭑·ajn person⭑·ojn ; ŝi de·nov⭑·e sid⭑·as en⭑ mal·cert⭑·a stat⭑·o ;
esper⭑·on pli·bon⭑·ig·i vi⭑·an sort⭑·on per⭑ labor⭑·o vi pov⭑·as hav⭑·i nur⭑ […]
tre⭑ ne·cert⭑·an ! la⭑ preciz⭑·a natur⭑·o de⭑ la⭑ objekt⭑·o est⭑·is mal·cert⭑·a ;
ili apog⭑·u si⭑·an esper⭑·on ne⭑ sur⭑ la⭑ mal·cert⭑·ec·on de⭑ la⭑ riĉ⭑·o, sed⭑ sur⭑
Di⭑·on, kiu don⭑·as al⭑ ni riĉ⭑·e ĉio·n por⭑ ĝu⭑·ad·o ;
mem·cert⭑·a
{Mem·fid⭑·a} : la⭑ rekt⭑·a, mem·cert⭑·a sin⁸-ten⭑·o […] dis·radi⭑·is la⭑ mesaĝ⁹·on:
„jen⭑ mi est⭑·as: prav⭑·a, ĉampion⁹·o, kaj⭑ kun⭑ aŭtoritat⭑·o“ ; la⭑ polic⭑·o
est⭑·is tiel⭑ mem·cert⭑·a, ke⭑ la⭑ dogan³·ist·o hav⭑·is neniu·n kial⭑·on pri·dub⭑·i
ĝi·n ; stult²·ul·oj kaj⭑ fanatik²·ul·oj ĉiam⭑ est⭑·as tiom⭑ mem·cert⭑·aj, sed⭑
pli⭑ saĝ⭑·aj hom⭑·oj est⭑·as tiom⭑ dub⭑-plen⭑·aj . {aplomb⁶·a} , {fier⭑·a} ,
{mal·humil⭑·a} , {sen·ĝen⭑·a}
tut⭑~cert⭑·e
Absolut⭑·e cert⭑·e: tut⭑~cert⭑·e! dir⭑·is Kakambo, […] mi kon⭑·as la⭑
guberni²·on ; se⭑ ne⭑ ekzist⭑·us la⭑ Centr⭑·o de⭑ Esplor⭑·o kaj⭑ Dokument⭑·ad·o
[…] la⭑ nun⭑·a impon¹·a volum⭑·o – pli⭑·a rezult²·o de⭑ mult⭑+jar⭑·a labor⭑·o –
tut⭑~cert⭑·e ne⭑ pov⭑·us aper⭑·i ; progres⭑·ad·o, tut⭑~cert⭑·e, ne⭑ ĉiam⭑ est⭑·as
egal⭑·e rapid⭑·a ; li hav⭑·as onkl⭑·on en⭑ Kiev⁽⁺⁾·o? tut⭑~cert⭑·e, nenia gazet⭑·o
raport⭑·is tio·n . {nepr⭑·e}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.134 2023/10/31 13:37:03 ]
__________________________________________________________________