vidu ankaŭ la klarigojn
cirkul³·/·i
cirkul³·i
(ntr)
{Tra·voj⭑·ad·i} ia·n spac⭑·on aŭ⭑ voj⭑-ret⭑·on, konstant⭑·e ir⭑·i en⭑ ĝi de⭑ lok⭑·o
al⭑ lok⭑·o: vintr⭑·e en⭑ la⭑ dom⭑·o varm⭑·eg·a akv⭑·o cirkul³·as en⭑ la⭑ tub⭑·oj por⭑
ten⭑·i la⭑ komfort⭑·an temperatur¹·on en⭑ la⭑ ĉambr⭑·oj; vi ripet⭑·is de·nov⭑·e,
Evelin⁽⁺⁾·o, unu⭑ el⭑ la⭑ komun⭑+uz⭑·aj fraz¹·oj, kiu·j cirkul³·as en⭑ la⭑ mond⭑·o ;
kaj⭑ la⭑ kant⭑·o cirkul³·is tra⭑ la⭑ tut⭑·a land⭑·o .
a)
Daŭr⭑·e, rond⭑+ir⭑·e, cikl²·e mov⭑·iĝ·i (kutim⭑·e pri⭑ io likv⁸·a, gas⭑·a,
ne·nombr⭑·ebl·e mas⭑·a ‐ aŭ⭑ ar⭑·a, kolektiv³·a, amas⭑·a): la⭑ sang⭑·o
cirkul³·as de⭑ la⭑ kor⭑·o al⭑ la⭑ kor⭑·o tra⭑ la⭑ pulm⭑·oj; tamen⭑ en⭑ ĉi⭑
tiu atom¹·o, en⭑ ĉi⭑ tiu matematik¹·a punkt⭑·o, cirkul³·as la⭑ sang⭑·o,
labor⭑·as la⭑ cerb⭑·o, dezir⭑·as io·n .
b)
Est⭑·i ade inter·ŝanĝ⭑·at·a aŭ⭑ pas⭑·ig·at·a de⭑ unu⭑ person⭑·o al⭑ ali⭑·a
en⭑ amas⭑·o, kolektiv³·o, soci³·o: mon⭑·o, var⁴·oj cirkul³·as; sen·dub⭑·e
Hungari⁽⁺⁾·o pag⭑·us grand⭑·an sum⭑·on por⭑ akir⭑·i la⭑ rest⭑·ant·ajn
servic⭑·er·ojn, kiu·j ver⭑+ŝajn⭑·e ankoraŭ⭑ cirkul³·as en⭑ la⭑ nigr⭑·a
merkat⁴·o .
c)
Amas⭑·e mov⭑·iĝ·i tie·n kaj⭑ re⭑·en: hom⭑·oj kaj⭑ vetur⭑·il·oj cirkul³·as
en⭑ la⭑ urb⭑·o. {svarm¹·i^1}
Rim.: La⭑ subjekt⭑·o de⭑ cirkul³·i normal¹·e est⭑·as ne·nombr⭑·ebl·a aŭ⭑
kolektiv³·a nom⭑·o, tial⭑ la⭑ mov⭑·iĝ·o „tie·n kaj⭑ re⭑·en“ pov⭑·as
koncern⭑·i divers⭑·ajn objekt⭑·ojn: unu⭑ objekt⭑·o mov⭑·iĝ·as „tie·n“,
ali⭑·a „re⭑·en“ ‐ kaj⭑ kvankam⭑ ĉiu el⭑ ili mov⭑·iĝ·as en⭑ si⭑·a unu⭑
direkt⭑·o, la⭑ tut⭑·a amas⭑·o en·ten⭑·as mov⭑·ojn divers⭑+cel⭑·ajn. Tiu·n
nuanc⭑·on perd⭑·is lingv⭑·oj latin⁽⁺⁾·id·aj, kaj⭑ tial⭑ PIV2 don⭑·as
evit⭑·ind·an ekzempl⭑·on de⭑ franc⭑·a polic⭑·a ĵargon¹·o, kiu son⭑·as
komik¹·e erar⭑·a ekster⭑ la⭑ latin⁽⁺⁾·id+lingv⭑·a tradici¹·o: est⭑·as
mal·permes⭑·it·e star⭑·ad·i: cirkul³·u! Adres⭑·it·e al⭑ unu⭑·op·a pas⭑·ant·o
tio dev⭑·us signif⭑·i, laŭ⭑ la⭑ propr⭑·a difin⭑·o de⭑ PIV2, „Mov⭑·u vi·n
tie·n kaj⭑ re⭑·en!“ ‐ dum⭑ la⭑ normal¹·a manier⭑·o esprim⭑·i la⭑
intenc⭑·at·an senc⭑·on est⭑·us: est⭑·as mal·permes⭑·it·e star⭑·i ĉi⭑ tie:
{pas⭑·u} !
{ĉirkaŭ·ir⭑·i^3}
cirkul³·ad·o
La⭑ mov⭑·iĝ·ad·o de⭑ io cirkul³·ant·a: cirkul³·ad·o de⭑ sang⭑·o,
{sang⭑·o-cirkul³·ad·o} ; pli⭑ grav⭑·e est⭑·as ke⭑ ĝi lud⭑·as ŝlos⭑·il·an rol¹·on
por⭑ regul⭑·ig·i la⭑ cirkul³·ad·on de⭑ akv⭑·o sur·ter⭑·a kaj⭑ sub·ter⭑·a ;
cirkul³·ad·o de⭑ narkot⁴·aĵ·oj kaj⭑ aidos⁹·o est⭑·as publik⭑·a higien¹·a kaj⭑
grav⭑·a soci³·a problem¹·oj en⭑ Ĉini⁽⁺⁾·o .
{trafik⁴·o}
en·cirk¹·ul·ig·i
(tr)
Valid⁴·ig·i por⭑ cirkul³·ad·o kiel⭑ inter·ŝanĝ⭑·ebl·a valor⭑·aĵ·o: aŭstr⁽⁺⁾·a poŝt⭑·o
jam⭑ en·cirk¹·ul·ig·is poŝt⭑+mark⭑·e fot⁹·on de⭑ tur⭑-falk⭑·o .
sang⭑·o-cirkul³·ad·o
Kontinu⁴·a mov⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ sang⭑·o en⭑ organism¹·o per⭑ la⭑ angi⁽⁺⁾·oj: en⭑ la⭑
kap⭑·o est⭑·as 80 procent⭑·oj de⭑ la⭑ korp⭑·a varm⭑·o, ĉar⭑ la⭑ sang⭑·o-cirkul³·ad·o
ne⭑ mal·pli⭑·iĝ·as en⭑ la⭑ cerb⭑·o eĉ⭑ dum⭑ plej⭑ grand⭑·a mal·varm⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.31 2023/10/31 13:37:03 ]
__________________________________________________________________