ĉel⭑·/·o

ĉel⭑·o

   1.
          Ĉambr⭑·et·o por⭑ unu⭑ person⭑·o, mal·grand⭑·a ej⭑·o ĉiu+flank⭑·e ferm⭑·it·a: ĉel⭑·o
          de⭑ monaĥ⭑·o; en⭑ si⭑·a ĉel⭑·o li pas⭑·ig·is long⭑·ajn hor⭑·ojn preĝ⭑·ant·e, las⭑·is
          raz⭑·i si⭑·an kap⭑·on, sur·met⭑·is pastr⭑·ajn vest⭑·ojn kaj⭑ kvar⭑ foj⭑·ojn
          ĉiu+tag⭑·e part⭑·o-pren⭑·is en⭑ la⭑ ĥor⭑·o de⭑ la⭑ mal·super⭑·aj pastr⭑·oj ; li
          hav⭑·as nek⭑ ĉel⭑·on, nek⭑ kel⭑·on . {kamer⭑·o^1}

   2.
          Mal·grand⭑·a {kav⭑·o} aŭ⭑ tru⭑·o, precip⭑·e tia kiu est⭑·as unu⭑ el⭑ mult⭑·aj
          simil⭑·aj kaj⭑ regul⭑·e aranĝ⭑·it·aj: oni aŭd⭑·as de⭑ matematik¹·ist·oj ke⭑
          abel⭑·oj praktik⭑·e solv⭑·is profund⭑·an problem¹·on, kaj⭑ far⭑·is si⭑·ajn
          ĉel⭑·ojn ĝust⭑·a+form⭑·aj por⭑ en·ten⭑·i la⭑ plej⭑ grand⭑·an kvant⭑·on de⭑ miel⭑·o
          kiu ebl⭑·as, per⭑ la⭑ mal·plej⭑·a uz⭑·o de⭑ alt⭑+valor⭑·a vaks⭑·o en⭑ ili⭑·a
          konstru⭑·o kiu ebl⭑·as ; la⭑ memor⭑-ĉel⭑·o  est⭑·as okup⭑·at·a nur⭑ por⭑ la⭑
          daŭr⭑·o de⭑ tiu blok³·o . {alveol⁽⁺⁾·o} , {fak⭑·o^1} , {niĉ⭑·o^1}

   3.
          Element¹·a viv⭑·a sistem⭑·o, kapabl⭑·a je⭑ mem·star⭑·a aŭ⭑ aŭtonom⁴·a
          ekzist⭑·ad·o, re·produkt⭑·ad·o kaj⭑ evolu²·o; la⭑ baz¹·a er⭑·o de⭑ la⭑ struktur¹·o
          de⭑ la⭑ veget⭑·aĵ·oj kaj⭑ best⭑·oj: la⭑ ĉel⭑·ojn kiu·j ekzist⭑·as kiel⭑ apart⭑·aj
          organism¹·oj oni nom⭑·as {unu⭑+ĉel⭑·ul·oj} ; la⭑ ĉel⭑·oj de⭑ {plur⁴+ĉel⭑·ul·oj}
          form⭑·as {hist⁽⁺⁾·ojn} ; tip¹·a ĉel⭑·o konsist⭑·as el⭑ membran⭑·o kaj⭑
          {protoplasm⁽⁺⁾·o} (kun⭑ {nukle⁽⁺⁾·o^1} ).

   4.
          La⭑ unu⭑·a+ŝtup⭑·a, plej⭑ mal·grand⭑·a {organiz¹·aĵ·o} en⭑ iu·j politik¹·aj
          parti⭑·oj: malgraŭ⭑ la⭑ kolos¹-al⭑·a ofic⭑·ist-kvant⭑·o parti⭑-ĉel⭑·o en⭑
           ne⭑ est⭑·is grand⭑·a ; de·sup⭑-ren⭑-ir⭑·is […] sekretari⭑·o de⭑ l’
          ĉel⭑·o, administr⭑·ant·ar·o kaj⭑ la⭑ teknik³·a person⭑·ar·o .

ĉel⭑·ar·o

   1.
          Io, kio konsist⭑·as el⭑ plur⁴·aj ĉel⭑·oj: la⭑ pint⭑·on de⭑ la⭑ baston⭑·o [li]
          tremp⭑·is ĝi·n en⭑ la⭑ miel⭑-ĉel⭑·ar·o, kaj⭑ al·met⭑·is si⭑·an man⭑·on al⭑ la⭑ buŝ⭑·o
          ;  rajt⭑·os uz⭑·i unu⭑ ĉambr⭑·on en⭑ kvar⭑+ĉambr⭑·a ĉel⭑·ar·o, kaj⭑ la⭑
          kuir⭑·ej·et·on kaj⭑ la⭑ ban⭑-ĉambr⭑·on .

   2.
          {hist⁽⁺⁾·o}

gli⁽⁺⁾-ĉel⭑·o, gli⁽⁺⁾·o-ĉel⭑·o, gli⁽⁺⁾·a ĉel⭑·o

          Iu el⭑ la⭑ {nerv¹·o-ĉel⭑·oj} , kiu·j ŝirm⭑·as kaj⭑ nutr⭑·as la⭑ neŭron⁽⁺⁾·ojn, kaj⭑
          kiu·j konsist⭑·ig·as la⭑ {gli⁽⁺⁾·on} : la⭑ nerv¹·a hist⁽⁺⁾·o konsist⭑·as el⭑ du⭑
          ĉel⭑-spec⭑·oj de⭑ sam⭑·a de·ven⭑·o: la⭑ nerv¹·o-ĉel⭑·oj kun⭑ pli⭑-mal·pli⭑ long⭑·aj
          fibr⭑·oj, el·ir⭑·ant·aj el⭑ ili, kaj⭑ la⭑ gli⁽⁺⁾·o-ĉel⭑·oj ankaŭ⭑ kun⭑ fibr⭑·oj ; la⭑
          gli⁽⁺⁾·aj ĉel⭑·oj est⭑·is mal·kovr⭑·it·aj en⭑ 1891 .

imun⁴~ĉel⭑·o

          Iu el⭑ la⭑ ĉel⭑·oj de⭑ la⭑ imun⁴~sistem⭑·o: {blank⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o} ,
          {makrofag⁽⁺⁾·o} kaj⭑ ali⭑·aj: se⭑ infekt⭑·ant·oj super⭑·as la⭑ natur⭑·ajn
          barier³·ojn de⭑ la⭑ korp⭑·o kia·j est⭑·as haŭt⭑·o kaj⭑ mukoz⁽⁺⁾·o, imun⁴~ĉel⭑·oj
          zorg⭑·as […] mal·help⭑·i ili⭑·an plu⭑·an kresk⭑·ad·on .

limf⁹·o-ĉel⭑·o

          Et⭑·a {blank⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o} kun⭑ grand⭑·a kern⭑·o kaj⭑ laŭ·spec⭑·e divers⭑·aj
          imun⁴·ig·aj funkci¹·oj: 2 jar⭑·ojn post⭑ la⭑ terapi¹·o la⭑ el⭑~cent⭑·o de⭑
          B-limfoĉeloj est⭑·as normal¹·a por⭑ 3 kurac⭑·it·oj .

mel⭑·an·o-ĉel⭑·o

          Ĉel⭑·o de⭑ vertebr⭑·ul·oj (inkluziv²·e hom⭑·on), kiu sintez²·as {melanin⁽⁺⁾·on}
          : oni observ⭑·as ĉe⭑ efelid⁽⁺⁾·oj super·ŝarĝ⭑·on da⭑ melanin⁽⁺⁾·a pigment⁽⁺⁾·o en⭑
          la⭑ mel⭑·an·o-ĉel⭑·oj de⭑ la⭑ baz¹·a tavol⭑·o de⭑ epiderm¹·o .

nerv¹·o-ĉel⭑·o

          {Ĉel⭑·o} funkci¹·ant·a en⭑ la⭑ {nerv¹·o-sistem⭑·o} : „La⭑ aktiv⭑·ec·o de⭑
          nerv¹·o-ĉel⭑·oj“ .

ov⭑·o-ĉel⭑·o

          Matur⭑·a, fekund⁽⁺⁾·ig·ebl·a in⭑-seks⭑·a {ĉel⭑·o^3} ; {ovul⁽⁺⁾·o} ; {ovol⁽⁺⁾·o} .

        a)
                In⭑·a ĉel⭑·o de⭑ best⭑·o: la⭑ fekund⁽⁺⁾·ig·it·a ov⭑·o-ĉel⭑·o evolu²·as ĝeneral¹·e
                al⭑ kron⭑-larv⭑·o […] kaj⭑ post⭑·e al⭑ vel⭑-larv⭑·o ; ov⭑·uj·o: organ¹·o de⭑
                la⭑ in⭑·o, en·ten⭑·ant·a la⭑ ov⭑·o-ĉel⭑·ojn .

        b)
                In⭑·a ĉel⭑·o de⭑ veget⭑·aĵ·o, trov⭑·iĝ·ant·a en⭑ la⭑ {ovari⁽⁺⁾·o} kaj⭑ kiu ĉe⭑
                form⭑·iĝ·o de⭑ frukt⭑·o far⭑·iĝ·os {sem⭑-grajn⭑·o} .

          {spermatozo⁽⁺⁾·o}

plasm⁽⁺⁾·o-ĉel⭑·o

          Spec⭑·o de⭑ {blank⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o} , kiu kre⭑·as antikorp⁽⁺⁾·ojn: la⭑
          establ⁴·iĝ·o de⭑ cisticerkoj en⭑ divers⭑·aj hist⁽⁺⁾·oj kaŭz⭑·as alergi⁹·an
          inflam⁴-re·ag⭑·on, kiu montr⭑·iĝ·as […] per⭑ amas⭑·iĝ·o de⭑ ĉel⭑·--in⭑-filtr⭑·aĵ·oj,
          kiu·j konsist⭑·as el⭑ ... limf⁹·o-cit⭑·oj, plasm⁽⁺⁾·o-ĉel⭑·oj kaj⭑ ankaŭ⭑
          gigant¹-ĉel⭑·oj

plur⁴+ĉel⭑·ul·o

          Organism¹·o veget⭑·aĵ·a aŭ⭑ best⭑·a, kiu konsist⭑·as el⭑ plur⁴·aj ĉel⭑·oj,
          form⭑·ant·aj divers⭑·a+funkci¹·ajn {hist⁽⁺⁾·ojn} : biolog⁷·oj pli·bon⭑·ig·is tiu·n
          sistem⭑·on, en⭑ kiu mal·supr⭑·e trov⭑·iĝ·as unu⭑+ĉel⭑·ul·oj kaj⭑ supr⭑·e trov⭑·iĝ·as
          kompleks⁽⁺⁾·aj plur⁴+ĉel⭑·ul·oj .

pra·ĉel⭑·o

          Ne⭑ jam⭑ special⭑·iĝ·int·a {ĉel⭑·o} de⭑ viv⭑·aĵ·o, kapabl⭑·a re·gener⁽⁺⁾·iĝ·i kaj⭑
          special⭑·iĝ·i al⭑ iu el⭑ plur⁴·aj ĉel⭑-tip¹·oj: esplor⭑·oj pri⭑ embri⭑·aj
          pra·ĉel⭑·oj ; est⭑·is konstru⭑·it·a la⭑ unu⭑·a miniatur¹·a hom⭑·a cerb⭑·o, dank⭑·e
          al⭑ la⭑ uz⭑·o de⭑ pra·ĉel⭑·oj ; oni stimul²·as la⭑ natur⭑·an form⭑·ad·on de⭑ la⭑
          dent⭑-in⭑·o, kiu ripar¹·as damaĝ⁽⁺⁾·ojn per⭑ la⭑ mobiliz¹·ad·o de⭑ pra·ĉel⭑·oj
          kuŝ⭑·ant·aj en⭑ la⭑ dent⭑·o-pulp⁹·o .

sun⭑-ĉel⭑·o

          Elektronik⁸·a ĉel⭑·o, kiu pro⭑ ricev⭑·o de⭑ lum⭑·o produkt⭑·as energi⭑·on:
          sun⭑-ĉel⭑·o el⭑ silici⁹·o ; la⭑ alt⭑·-~efik⭑·aj sun⭑-ĉel⭑·oj sur⭑ la⭑ tegment⭑·o
          kolekt⭑·as energi⭑·on sufiĉ⭑·an por⭑ vetur⭑·i averaĝ⁽⁺⁾·e 15 - 25 km tag⭑·e je⭑
          urb⭑·a rapid⭑·ec·o .

unu⭑+ĉel⭑·ul·o

          Simpl⭑·a {organism¹·o} , kiu tut⭑·a konsist⭑·as el⭑ unu⭑ sol⭑·a ĉel⭑·o: al⭑ la⭑
          protistoj aparten⭑·as alg²·oj, muk⭑-fung⭑·oj kaj⭑ unu⭑+ĉel⭑·ul·aj protozo⁽⁺⁾·oj .

blank⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o

          Limf⁹·o- aŭ⭑ sang⭑·o-ĉel⭑·o ag⭑·ant·a kontraŭ⭑ infekt⭑·oj; {leŭkocit⁽⁺⁾·o} : mjel⁽⁺⁾·o
          dum⭑ la⭑ tut⭑·a ni⭑·a viv⭑·o produkt⭑·as ruĝ⭑·ajn, kaj⭑ blank⭑·ajn sang⭑·o-ĉel⭑·ojn
          .

ruĝ⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o

          Sang⭑·o-ĉel⭑·o kiu al⭑ korp⭑·aj hist⁽⁺⁾·oj port⭑·as oksigen⭑·on, kaj⭑ de⭑ ili
          de·pren⭑·as karbon⁴-dioksid⁽⁺⁾·on; {eritrocit⁽⁺⁾·o} : dum⭑ kosm⁸·o-vojaĝ⭑·o
          kosmonaŭt⁽⁺⁾·oj perd⭑·os ost⭑·o-kalci⁹·on kaj⭑ sufer⭑·os de⭑ muskol⭑·a atrofi⁽⁺⁾·o
          kaj⭑ redukt⁴·iĝ·o de⭑ ruĝ⭑·aj sang⭑·o-ĉel⭑·oj

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.139 2023/12/12 19:23:57 ]
     __________________________________________________________________