ĉes⭑·/·i

ĉes⭑·i

   (ntr)

          Ne⭑ est⭑·i plu⭑, ne⭑ ag⭑·i plu⭑, ne⭑ daŭr⭑·i plu⭑, inter·romp⭑·iĝ·i: la⭑ infan⭑·o
          ne⭑ ĉes⭑·as petol⭑·i ; la⭑ bru⭑·o ĉes⭑·is por⭑ unu⭑ moment⭑·o ; li ĉes⭑·is viv⭑·i
          izol⭑·it·a kaj⭑ aper⭑·is inter⭑ la⭑ hom⭑·oj ; li ĉes⭑·is si·n raz⭑·i kaj⭑
          trans·loĝ⭑·iĝ·is en⭑ la⭑ bien⭑·on de⭑  ; kiam⭑ la⭑ esperant⭑·ist·oj
          ĉes⭑·is parol⭑·i pri⭑ re·form⭑·oj, komenc⭑·iĝ·is por⭑ Esperant⭑·o period¹·o ĉiam⭑
          pli⭑ kaj⭑ pli⭑ bril⭑·ant·a ; li ĉes⭑·is parol⭑·i kaj⭑ rigard⭑·is ŝi·n ; li
          ĉes⭑·is fid⭑·i al⭑ si⭑·a stel⭑·o ; tio est⭑·as super·flu⭑·a! ĉes⭑·u, mi pet⭑·as
          vi·n ; ĉes⭑·u honor⭑·i mi·n per⭑ tiu titol⭑·o ; ven⭑·os iam⭑ la⭑ temp⭑·o, kiam⭑
          la⭑ hom⭑·oj ĉes⭑·os est⭑·i lup⭑·oj unu·j kontraŭ⭑ ali⭑·aj ; konstant⭑·e aper⭑·as
          nov⭑·aj vort⭑·oj kaj⭑ form⭑·oj, unu·j fortik⭑·iĝ·as, ali⭑·aj ĉes⭑·as est⭑·i
          uz⭑·at·aj ; vi ne⭑ ĉes⭑·as kun⭑ vi⭑·aj mal·saĝ⭑·aj demand⭑·oj ! {fin⭑·iĝ·i} ,
          {halt⭑·i}

          Rim.: La⭑ verb⭑·o est⭑·as ne·transitiv²·a, se⭑ la⭑ subjekt⭑·o est⭑·as la⭑
          afer⭑·o, kiu fin⭑·iĝ·as. Se⭑ la⭑ subjekt⭑·o est⭑·as la⭑ person⭑·o, kiu
          halt⭑·ig·as io·n, tiam⭑ ebl⭑·us konsider⭑·i la⭑ verb⭑·on transitiv²·a, sed⭑ ĝi⭑·a
          objekt⭑·o pov⭑·as est⭑·i nur⭑ infinitiv²·o. Oni ja⭑ dir⭑·as „ĉes⭑·u labor⭑·i“,
          sed⭑ ne⭑ ^ˣĉesu la⭑ labor⭑·on^ˣ. La⭑ ŝajn⭑·a mal·koher⁹·aĵ·o solv⭑·iĝ·as, se⭑
          oni konsider⭑·as, ke⭑ la⭑ verb⭑·o „ĉes⭑·i“ ĉiam⭑ interpret¹·iĝ·as per⭑
          „inter·romp⭑·iĝ·i“ kaj⭑ ke⭑ la⭑ komplement²·a infinitiv²·o est⭑·as adjekto
          kun⭑ la⭑ senc⭑·o „koncern⭑·e...“: „inter·romp⭑·iĝ·u koncern⭑·e la⭑ labor⭑·on“.

ĉes⭑·ig·i

   (tr)

          Far⭑·i, ke⭑ io ĉes⭑·u, ke⭑ iu ĉes⭑·u ag⭑·i; {inter·romp⭑·i} , {fin⭑·i} : ĉar⭑
          mi⭑·a lum⭑·o esting⭑·iĝ·is, kaj⭑ mi dev⭑·is ĉes⭑·ig·i mi⭑·an serĉ⭑·ad·on ; ĉes⭑·ig·i
          mal·pac⭑·on ; la⭑ lot⭑·o ĉes⭑·ig·as disput⭑·ojn kaj⭑ decid⭑·as inter⭑
          potenc⭑·ul·oj ; kiel⭑ long⭑·e vi ne⭑ ordon⭑·os al⭑ la⭑ popol⭑·o ĉes⭑·ig·i la⭑
          atak⭑·ad·on de⭑ si⭑·aj frat⭑·oj ? ĉes⭑·ig·u Vi⭑·an koler⭑·on kontraŭ⭑ ni ; vi⭑·aj
          am⭑·ind·um·aĵ·oj tre⭑ mal·plaĉ⭑·as al⭑ la⭑ jun⭑·a vir⭑·in·o, do⭑, ĉes⭑·ig·u ili·n !
          naŭz⭑·e mi ĉes⭑·ig·is la⭑ diskut¹·on, pens⭑·ant·e, ke⭑ mi jam⭑ ĉio·n kompren⭑·as
          ; ĉes⭑·ig·u vi⭑·an sarkasm¹·on, kaj⭑ respond⭑·u al⭑ mi⭑·a demand⭑·o ; li
          ĉes⭑·ig·is si⭑·ajn ŝerc⭑·ojn kaj⭑ ne⭑ rid⭑·is plu⭑ ; tiam⭑ la⭑ uz⭑·ad·o de⭑
          super·flu⭑·a „h“ est⭑·os absolut⭑·e ĉes⭑·ig·it·a . {abol⁽⁺⁾·i} , {esting⭑·i} ,
          {halt⭑·ig·i} , {las⭑·i^2.a} , {nul⭑·ig·i^1} , {paŭz⭑·ig·i} , {romp⭑·i} ,
          {sufok⭑·i}

          Rim.: Oni prefer⭑·e uz⭑·as „fin⭑·i“, se⭑ oni plen⭑·um·is tut⭑·e, laŭ·plan⭑·e
          iu·n ag⭑·on; dum⭑ „ĉes⭑·ig·i“ oni uz⭑·as, se⭑ oni halt⭑·ig·as ag⭑·ad·on pro⭑ ia⭑
          inter·romp⭑·o, mank⭑·o de⭑ ebl⭑·ec·o daŭr⭑·ig·i ks.

ĉes⭑·iĝ·i

          (io) Ne⭑ daŭr⭑·i pro⭑ ia⭑ ekster⭑·a kaŭz⭑·o: ĉes⭑·iĝ·is la⭑ pluv⭑·o ; subit⭑·e la⭑
          stamf⁽⁺⁾·ad·o de⭑ la⭑ maŝin⭑·o ĉes⭑·iĝ·as ; la⭑ dens⭑·ec·o far⭑·iĝ·is ĉiam⭑ pli⭑
          grand⭑·a, la⭑ voj⭑·o ĉiam⭑ pli⭑ mal·larĝ⭑·a, kie la⭑ voj⭑·o fin⭑·e eĉ⭑ tut⭑·e
          ĉes⭑·iĝ·is ; kiam⭑ ni⭑·a viv⭑·o ĉes⭑·iĝ·as, ni turn⭑·iĝ·as en⭑ ŝaŭm⭑·on .
          {fin⭑·iĝ·i^1}

          Rim.: Oni ŝajn⭑·as prefer⭑·i la⭑ form⭑·on kun⭑ al·don⭑·a sufiks⭑·o „-iĝ“ al⭑
          simpl⭑·a „ĉes⭑·i“, kiam⭑ tio, kio ne⭑ daŭr⭑·as mem⭑ ne⭑ est⭑·as konsci⭑·a
          ag⭑·ant·o kaj⭑ do⭑ ne⭑ decid⭑·as la⭑ inter·romp⭑·on.

sen·ĉes⭑·a

          Daŭr⭑·e, konstant⭑·e, ne·inter·romp⭑·it·a: mi hav⭑·as grand⭑·an mal·ĝoj⭑·on kaj⭑
          sen·ĉes⭑·an dolor⭑·on en⭑ la⭑ kor⭑·o ; la⭑ ĝem⭑·ad·o est⭑·is tiel⭑ sen·ĉes⭑·a, ke⭑
          ĉiu·j re⭑·e lev⭑·iĝ·is, por⭑ vid⭑·i, kiu tiel⭑ ĝem⭑·as ; sen·ĉes⭑·aj
          ali⭑+form⭑·iĝ·oj prezent⭑·iĝ·ad·is antaŭ⭑ ŝi⭑·aj okul⭑·oj ; per⭑ la⭑ sen·ĉes⭑·a
          rigard⭑·ad·o vi el·uz⭑·os ankoraŭ⭑ vi⭑·ajn okul⭑·ojn ! nur⭑ en⭑ sen·ĉes⭑·a
          labor⭑·eg·o oni pov⭑·as trov⭑·i forges⭑·on ; ŝtup⭑·o kuŝ⭑·ant·a en⭑ profund⭑·o,
          kie reg⭑·as sen·ĉes⭑·a mal·lum⭑·o ; sen·ĉes⭑·a gut⭑·o eĉ⭑ ŝton⭑·on tra·bor⭑·as .

paf⭑+ĉes⭑·ig·o

          Batal⭑+halt⭑·ig·o, aranĝ⭑·o per⭑ kiu inter·milit⭑·ant·aj land⭑·oj aŭ⭑
          inter·batal⭑·ant·aj hom⭑·oj halt⭑·ig·as inter·batal⭑·ad·on: et⭑·a anonc⭑·is
          paf⭑+ĉes⭑·ig·on en⭑ Kataluni⁽⁺⁾·o .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.37 2023/10/31 13:37:03 ]
     __________________________________________________________________