vidu ankaŭ la klarigojn
dat⭑·/·o
dat⭑·o
Preciz⭑·a temp⭑·o de⭑ ia⭑ okaz⭑·aĵ·o: kiu·n dat⭑·on ni hav⭑·as hodiaŭ⭑ ? la⭑
dat⭑·o de⭑ nov⭑·a konferenc²·o nun⭑ ne⭑ pov⭑·as est⭑·i difin⭑·it·a ; ili […]
baldaŭ⭑ fest⭑·ont·aj si⭑·an or⭑·an edz⭑·iĝ·o-fest⭑·on, sed⭑ ili ne⭑ pov⭑·is
preciz⭑·e re·memor⭑·i la⭑ dat⭑·on ; sur⭑ […] de·ŝir⭑·ebl·a tag⭑-foli⭑·o leg⭑·iĝ·is
per⭑ grand⭑·aj cifer⭑·oj la⭑ dat⭑·o de⭑ l’ tag⭑·o, 14a de⭑ Decembr⭑·o 1900 ;
li ne⭑ pov⭑·is memor⭑·i la⭑ jar⭑-numer⭑·ojn de⭑ batal⭑·oj, la⭑ nask⭑·iĝ-dat⭑·ojn
kaj⭑ reg⭑·ad~temp⭑·ojn de⭑ iu·j person⭑·oj ; ŝat⭑·u amik⭑·on laŭ⭑ la⭑ dat⭑·o de⭑
akir⭑·o . {tag⭑·o^3}
Rim.: Ne⭑ konfuz⭑·u kun⭑ {datum⁽⁺⁾·o} .
dat⭑·i
(tr)
Proviz⭑·i io·n per⭑ dat⭑·o: leter⭑·o de⭑ mem⭑, dat⭑·it·a 27 IV 1894
; raport⭑·o, dat⭑·it·a la⭑ 28-an de⭑ juni⁽⁺⁾·o 1922 ; ten⭑·u la⭑ ĉek¹·on dum⭑
proksim⭑·um·e unu⭑ jar⭑·o kaj⭑ tiam⭑ dat⭑·u ĝi·n kaj⭑ prezent⭑·u ĝi·n al⭑ la⭑
bank¹·o .
dat⭑·iĝ·i
Est⭑·i komenc⭑·iĝ·int·a ĉe⭑ ia⭑ dat⭑·o aŭ⭑ temp⭑·o: kontraŭ⭑·e al⭑ la⭑ opini⭑·o de⭑
Leon⭑·o , ni⭑·aj tri⭑ tekst⭑·oj ne⭑ dat⭑·iĝ·as de⭑ 1881, sed⭑ de⭑
post⭑·a temp⭑·o ; la⭑ preĝ⭑·ej·o […] dat⭑·iĝ·as de⭑ la⭑ renesanc²·o ; la⭑ plej⭑
mal·nov⭑·aj dat⭑·iĝ·as de⭑ la⭑ 16a jar⭑-cent⭑·o .
Rim. 1: La⭑ sekv⭑·a ekzempl⭑·o el⭑ PV kaj⭑ PIV: tiu mod⭑·o dat⭑·iĝ·as jam⭑ de⭑
ok⭑ jar⭑·oj est⭑·as mal·logik¹·a, mal·neces⭑·a kaj⭑ evit⭑·ind·a franc⭑·aĵ·o, tut⭑·e
sen·senc⭑·a por⭑ (ekz.) rus⭑·o (kiel⭑ „ok⭑ jar⭑·oj“ pov⭑·as est⭑·i komenc⭑·a
dat⭑·o? tio est⭑·as temp⭑·o-daŭr⭑·o, ne⭑ temp⭑·o-punkt⭑·o). Prefer⭑·e oni dir⭑·u
per⭑ pli⭑ klar⭑·aj vort⭑·oj: „tiu mod⭑·o aper⭑·is jam⭑ antaŭ⭑ ok⭑ jar⭑·oj“, aŭ⭑
„tiu mod⭑·o aĝ⭑·as jam⭑ ok⭑ jar⭑·ojn“ ktp.
Rim. 2: Iam⭑ oni uz⭑·is „datum⁽⁺⁾·i“ anstataŭ⭑ „dat⭑·iĝ·i“. Tia uz⭑·o est⭑·as
nun⭑ evit⭑·ind·a.
datum⁽⁺⁾·i
1.
Fiks¹·i dat⭑·on: oni fin⭑·e datum⁽⁺⁾·is la⭑ ge·edz⭑·iĝ·on al⭑ la⭑ dek⭑+kvin⭑·a de⭑
Juli⭑·o ; per⭑ la⭑ detekt⁽⁺⁾·ad·o de⭑ tiu izotop⁽⁺⁾·o oni pov⭑·as datum⁽⁺⁾·i
fosili⁽⁺⁾·ojn (vd {datum⁽⁺⁾·o^1.a} ) .
2.
{Dat⭑·iĝ·i} : antikv⭑·aj fortik⭑·aĵ·oj dat⭑·um·ant·aj de⭑ Mez⭑-epok⭑·o ; mal·nov⭑·aj
ĵurnal⭑·oj dat⭑·um·ant·aj de⭑ la⭑ Revoluci¹·o .
datum⁽⁺⁾·o
Fiks¹·ad·o de⭑ dat⭑·o: la⭑ datum⁽⁺⁾·o est⭑·is ekster·ordinar⭑·a: antaŭ⭑·e la⭑
konkurs⭑·oj okaz⭑·is preskaŭ⭑ ĉiam⭑ en⭑ mart⁽⁺⁾·o, hodiaŭ⭑ nur⭑ en⭑ maj⁽⁺⁾·o .
a)
Taks⭑·o de⭑ la⭑ aĝ⭑·o de⭑ fosili⁽⁺⁾·o: Abat⭑·ej·o […] nun⭑
prezent⭑·as si·n kiel⭑ „tradici¹·e la⭑ plej⭑ mal·nov⭑·a super·ter⭑·a
krist⭑·an·a kirk⁽⁺⁾·o de⭑ la⭑ mond⭑·o“ situ⁸·ant·e „en⭑ la⭑ mistik²·a land⭑·o
de⭑ Aval⁽⁺⁾·on“, per⭑ datum⁽⁺⁾·o [...] el⭑ la⭑ jar⭑·o 63 .
{datum⁽⁺⁾·/·o (inform¹·o)}
freŝ⭑+dat⭑·a
Okaz⭑·int·a, aper⭑·int·a en⭑ proksim⭑·a antaŭ⭑·a dat⭑·o: freŝ⭑+dat⭑·a, nov⭑+dat⭑·a
gazet⭑·o; li el·trov⭑·is kun⭑ ne·mal·grand⭑·a kontent⭑·ec·o tut⭑·e freŝ⭑+dat⭑·ajn
skrib⭑·aĵ·ojn el⭑ kaj⭑ Elam⁽⁺⁾·uj·o, kiu·jn li fervor⭑·e kaj⭑ rapid⭑·e
tra·leg⭑·is ; mi turn⭑·is mi·n plur⁴+foj⭑·e al⭑ la⭑ du⭑ plej⭑ freŝ⭑+dat⭑·aj
vort⭑·ar·oj ; terminologi⁽⁺⁾·o kiel⭑ scienc⭑·o est⭑·as relativ²·e freŝ⭑+dat⭑·a .
{aktual⁴·a} , {nov⭑·a} , {nun⭑·a}
ĝis·dat⭑·a
Fleg⭑·it·a, kontrol⭑·it·a, komplet²·ig·it·a ĝis⭑ la⭑ kur⭑·ant·a dat⭑·o, {valid⁴·a}
por⭑ la⭑ dat⭑·o: ĝis·dat⭑·a inform¹·il·o, libr⭑·o-ten⭑·ad·o, kolekt⭑·o da⭑
observ⭑·oj, dat⭑·um~baz¹·o, program¹·ar·o; UEA produkt⭑·u ĝis·dat⭑·ajn
profesi⭑·--nivel⭑·ajn inform¹-material⭑·ojn pri⭑ Esperant⭑·o kaj⭑ ĝi⭑·a mov⭑·ad·o
; mult⭑·aj tia·j vort⭑·oj kaj⭑ difin⭑·oj est⭑·is ĉe⭑ la⭑ aper⭑·o de⭑ PIV1 tre⭑
mal·nov⭑·ec·aj kaj⭑ jam⭑ tiam⭑ frap⭑·e ne·ĝis⭑+dat⭑·aj ; la⭑ plej⭑ grand⭑+skal⭑·a
kaj⭑ valor⭑·a konsult³-libr⭑·o pri⭑ esperant⭑·o est⭑·as nun⭑ „Esperant⭑·o en⭑
perspektiv¹·o“, kiu, aper⭑·int·e en⭑ 1974, rest⭑·as relativ²·e ĝis·dat⭑·a .
{aktual⁴·a^2}
ĝis·dat⭑·ig·i
(tr)
Kongru⁽⁺⁾·ig·i inform¹·on, dokument⭑·on, instituci⭑·on kun⭑ la⭑ ĉirkaŭ⭑·a
evolu²·int·a mond⭑·o: la⭑ task¹·o ne⭑ est⭑·as tiel⭑ tim⭑·ind·a: […] ĝis·dat⭑·ig·i
la⭑ politik¹·ajn inform¹·ojn ; por⭑ ĝis·dat⭑·ig·i mi⭑·ajn inform¹·ojn, mi
decid⭑·is vojaĝ⭑·i al⭑ Seborg⁽⁺⁾·o dum⭑ mi⭑·a liber⭑~temp⭑·o ; {aktual⁴·ig·i^2}
lim⭑-dat⭑·o
La⭑ plej⭑ mal·fru⭑·a akcept⭑·ebl·a dat⭑·o por⭑ fin⭑·i iu·n ag⭑·ad·on aŭ⭑ sub·met⭑·i
io·n por⭑ pri·trakt⭑·o: ĉiu·j lim⭑-dat⭑·oj, eĉ⭑ la⭑ lim⭑-dat⭑·oj por⭑
mal·fru⭑·iĝ·int·oj pas⭑·is ; la⭑ unu⭑·a lim⭑-dat⭑·o por⭑ projekt⭑·oj est⭑·is la⭑ 17a
de⭑ mart⁽⁺⁾·o, kiu·n oni prokrast⭑·is ĝis⭑ la⭑ 24a de⭑ mart⁽⁺⁾·o ; bank¹-kredit¹·oj
kiu·j baldaŭ⭑ ating⭑·os si⭑·an lim⭑-dat⭑·on . {temp⭑-lim⭑·o} {fiks¹-temp⭑·o}
viv⭑-dat⭑·oj
Dat⭑·oj, inter⭑ kiu·j iu viv⭑·is: al⭑ la⭑ nom⭑·o de⭑ histori⭑·a person⭑·o est⭑·as
al·don⭑·it·aj inter·kramp⭑·e la⭑ viv⭑-dat⭑·oj ; ĉe⭑ ĉiu histori⭑·et·o est⭑·as
indik³·it·aj la⭑ nom⭑·o kaj⭑ viv⭑-dat⭑·oj de⭑ la⭑ hom⭑·o, ĝi·n rakont⭑·int·a ; la⭑
[…] viv⭑-dat⭑·oj de⭑ Herono est⭑·as tre⭑ mal·cert⭑·aj, oni supoz⭑·as, ke⭑ li
mem⭑ vid⭑·is la⭑ lun⭑·an eklips³·on de⭑ la⭑ 13-a de⭑ mart⁽⁺⁾·o 62, sed⭑ cert⭑·e
est⭑·as nur⭑, ke⭑ li viv⭑·is post⭑ Arkimed⁽⁺⁾·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.62 2023/11/04 13:16:26 ]
__________________________________________________________________