dek⭑

dek⭑ (10)

          {Nombr⭑·o} : du⭑·obl·e kvin⭑: mi hav⭑·as dek⭑ fingr⭑·ojn; dek⭑·o da⭑ hom⭑·oj;
          pas⭑·is dek⭑ jar⭑·oj ; du⭑×dek⭑ jar⭑·oj ; naŭ⭑×cent⭑ dek⭑ jar⭑·oj ; la⭑ dek⭑-sep⭑·a
          tag⭑·o de⭑ la⭑ monat⭑·o ; dek⭑ sikl⁽⁺⁾·oj da⭑ or⭑·o ; ebl⭑·e trov⭑·iĝ·os tie dek⭑ ;
          mal·saĝ⭑·ul·o mal·pac⭑·ig·is kaj⭑ dek⭑ saĝ⭑·ul·oj re·pac⭑·ig·i ne⭑ pov⭑·as ; pli⭑
          zorg⭑·as unu⭑ patr⭑·in·o pri⭑ dek⭑ infan⭑·oj, ol⭑ dek⭑ infan⭑·oj pri⭑ unu⭑
          patr⭑·in·o ; unu⭑ vid⭑·o taŭg⭑·as pli⭑ ol⭑ dek⭑ aŭd⭑·oj .

dek⭑·a

          Dek⭑·a+rang⭑·a, ven⭑·ant·a post⭑ naŭ⭑ antaŭ⭑·aj: je⭑ la⭑ dek⭑·a hor⭑·o maten⭑·e ; la⭑
          dek⭑·a tag⭑·o de⭑ la⭑ monat⭑·o ; la⭑ akv⭑·o konstant⭑·e mal·pli⭑·iĝ·ad·is ĝis⭑ la⭑
          dek⭑·a monat⭑·o ; la⭑ popol⭑·o ripoz⭑·u ĉiu·n sep⭑·an tag⭑·on, ne⭑ ĉiu·n dek⭑·an ;
          la⭑ dek⭑·an de⭑ Novembr⭑·o de⭑ la⭑ jar⭑·o 1759 Di⭑·o donac⭑·is al⭑ ni fil⭑·on .

   {dek⭑·a-}

dek⭑·e

          Dek⭑·a+rang⭑·e, post⭑ naŭ⭑ antaŭ⭑·aj: Grand⭑·a Urs⭑·a Lag⭑·o est⭑·as […] la⭑ dek⭑·e
          plej⭑ grand⭑·a lag⭑·o de⭑ la⭑ mond⭑·o ; nov⭑·-~hampŝir⁽⁺⁾·o est⭑·as la⭑ kvin⭑·e plej⭑
          mal·grand⭑·a kaj⭑ la⭑ dek⭑·e [mal]plej⭑ […] pop⁽⁺⁾-ul⭑·at·a de⭑ la⭑ 50 sub·ŝtat⭑·oj
          .

de·kon⭑·o

          La⭑ dek⭑·a part⭑·o de⭑ io: omer⁽⁺⁾·o est⭑·as de·kon⭑·o de⭑ ef⁽⁺⁾·o ; el⭑ vi⭑·aj ŝaf⭑·oj
          li pren⭑·os de·kon⭑·on ; mi ofer⭑·os al⭑ Vi de·kon⭑·on ; nu⭑ ja⭑, antaŭ⭑·e mi
          okup⭑·iĝ·is precip⭑·e pri⭑ en·hav⭑·o kaj⭑ dev⭑·is uz⭑·i nur⭑ de·kon⭑·on de⭑ mi⭑·a
          labor⭑-temp⭑·o por⭑ teknik³·aj afer⭑·oj . {dec⭑·i-}

de·kon⭑·aĵ·o, dek⭑·on-impost¹·o

          {Impost¹·o} plej⭑~oft⭑·e religi⭑·a, origin¹·e egal⭑·a al⭑ de·kon⭑·o de⭑ rikolt⭑·o,
          de⭑ en·spez⭑·o...; {dism⁽⁺⁾·o} : li kolekt⭑·is la⭑ dek⭑·on-impost¹·on el⭑ la⭑
          akir⭑·aĵ·oj .

        a)
                En⭑ antikv⭑·a jud³·ism·o, impost¹·o pag⭑·at·a per⭑ natur⭑·aĵ·o al⭑ la⭑
                templ¹·o kaj⭑ al⭑ la⭑ pastr⭑·oj:  don⭑·is al⭑ li de·kon⭑·aĵ·on el⭑
                ĉio ; ĉiu de·kon⭑·aĵ·o el⭑ la⭑ ter⭑·o, el⭑ la⭑ sem⭑·it·aĵ·o de⭑ la⭑ ter⭑·o,
                el⭑ la⭑ frukt⭑·oj de⭑ la⭑ arb⭑·oj aparten⭑·as al⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o

        b)
                Impost¹·o pag⭑·at·a per⭑ natur⭑·aĵ·o aŭ⭑ per⭑ mon⭑·o al⭑ iu eklezi¹·o:
                kial⭑ pastor⁽⁺⁾·oj frost⭑·ig·as la⭑ rilat⭑·on kun⭑ adept¹·oj, kiu·j ne⭑
                plu⭑ kapabl⭑·as don⭑·i mult⭑·e da⭑ de·kon⭑·aĵ·o?

dek⭑·um·a

   1.
          {-um} , {dek⭑+ses⭑·um·a}

   2.
          Sistem⭑·o de⭑ mezur⭑-unu⭑·oj en⭑ kiu la⭑ pli⭑ grand⭑·aj unu⭑·oj est⭑·as dek⭑·obl·oj
          (aŭ⭑ cent⭑·obl·oj, mil⭑·obl·oj aŭ⭑ ali⭑·aj obl⭑·oj aŭ⭑ onoj per⭑ potenc⭑·o de⭑
          dek⭑): {jot⁽⁺⁾·a-} Y- 10^{24}, {zet⁽⁺⁾·a-} Z- 10^{21}, {eks⭑·a-} E-
          10^{18}, {pet⭑·a-} P- 10^{15}, {ter⭑·a-} Y- 10^{12}, {giga-} G-
          10^{9}, {mega-} M- 10^{6}, {kil⭑·o-} k- 10^{3}, {hekto-} h-
          10^{2}, {dek⭑·a-} da⭑- 10^{1}, {dec⭑·i} d- 10^{-1}, {cent⭑·i-} c-
          10^{-2}, {mil⭑·i-} m- 10^{-3}, {mikro-} µ- 10^{-6}, {nan⁹·o-} n-
          10^{-9}, {pik⭑·o-} p- 10^{-12}, {femto-} f- 10^{-15}, {ato-} a-
          10^{-18}, {zepto-} z- 10^{-21}, {jokto-} y- 10^{-24}. la⭑ metr⭑·a
          sistem⭑·o est⭑·as dek⭑·um·a: 1m = 10dm = 100cm = 1000mm; de⭑ post⭑ 1971
          la⭑ brit⁹·oj uz⭑·as dek⭑·um·an mon⭑-sistem⭑·on.

   {decimal²·a}

dek⭑·um·i

          {Pun⭑·i} mort⭑·ig·ant·e ĉiu·n dek⭑·an el⭑ trup¹·o: hieraŭ⭑ est⭑·is la⭑ plej⭑
          grand⭑·a ribel⭑·o, pro⭑ kiu la⭑ nomarĥ⁽⁺⁾·a  ordon⭑·is ni·n dek⭑·um·i,
          ĉiu dek⭑·a ricev⭑·is baston⭑·ad·on ; la⭑ katastrof¹·o dek⭑·um·is vi⭑·an
          loĝ⭑·ant·ar·on ; en⭑ la⭑ E-komunuma segment²·o ni not⭑·as du⭑ for·pas⭑·ojn,
          kiu·j dek⭑·um·is la⭑ E-komunumon fin⭑·e de⭑ februar⁽⁺⁾·o .

jar⭑-dek⭑·o

          {Period¹·o} de⭑ dek⭑ jar⭑·oj: en⭑ la⭑ tri⭑·a jar⭑-dek⭑·o de⭑ la⭑ last⭑·a jar⭑-cent⭑·o;
          la⭑ raport⭑·it·aj okaz⭑·int·aĵ·oj ja⭑ okaz⭑·is antaŭ⭑ pli⭑ ol⭑ tri⭑ jar⭑-dek⭑·oj ;
          kuk⭑·et·oj, kiu·jn mi kon⭑·is dum⭑ jar⭑-dek⭑·oj, subit⭑·e iĝ⭑·is, en⭑ nov⭑·aj
          pak⭑·aĵ·oj, Din⁽⁺⁾·o-mord⭑·oj !

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.155 2023/12/12 19:23:57 ]
     __________________________________________________________________