delikat⭑·/·a

delikat⭑·a

   1.
          Ne·fort⭑·e kaj⭑ ne·akr⭑·e impres⭑·ant·a la⭑ sent⭑·um·ojn aŭ⭑ la⭑ spirit⭑·on,
          {mild²·a} , {dolĉ⭑·a} : aŭd⭑·iĝ·is blov⭑·ad·o de⭑ delikat⭑·a vent⭑·et·o ; sur⭑ la⭑
          supr⭑·aĵ·o de⭑ la⭑ dezert⭑·o kuŝ⭑·as io delikat⭑·a, sen·ŝel⭑·a, delikat⭑·a kiel⭑
          prujn⭑·o sur⭑ la⭑ ter⭑·o, [ili] don⭑·is al⭑ ĝi la⭑ nom⭑·on mana⭑·o ; delikat⭑·a
          nebul⭑·o . la⭑ delikat⭑·aj sed⭑ nud⭑·aj dekliv⭑·oj de⭑ Libi⁸·aj mont⭑·oj ; en⭑
          la⭑ kviet⭑·a silent⭑·o […] ek·son⭑·is delikat⭑·a fajf⭑·o ; anstataŭ⭑ bru⭑·ad·o
          de⭑ l’ pluv⭑·o […] oni aŭd⭑·is nun⭑ delikat⭑·an son⭑·on de⭑ l’ akv⭑·o,
          fal⭑·ant·a sur⭑ mol⭑·an ter⭑·on ; delikat⭑·a kaj⭑ diskret¹·a parfum⭑-odor⭑·o ;
          delikat⭑·a diferenc⭑·o ( {nuanc⭑·o} ); la⭑ nub⭑·oj nuanc⭑·iĝ·is en⭑ delikat⭑·aj
          kolor⭑·oj ; voĉ⭑·o […] delikat⭑·a kiel⭑ tiu de⭑ mal·grand⭑·a bird⭑·o dorm⭑·ant·e
          kant⭑·ant·a .

        a)
                Plaĉ⭑·a per⭑ si⭑·a alt⭑·a kvalit¹·o kaj⭑ ne·vulgar¹·ec·o: delikat⭑·a
                tritik⭑·a farun⭑·o ; li pren⭑·is bov⭑·id·on delikat⭑·an kaj⭑ bon⭑·an kaj⭑
                don⭑·is al⭑ la⭑ jun⭑·ul·o, kaj⭑ tiu rapid⭑·e pret⭑·ig·is ĝi·n. ;
                delikat⭑+led⭑·aj ŝu⭑·oj . plen⭑~san⭑·a vizaĝ⭑·o kun⭑ dolĉ⭑·aj, delikat⭑·aj
                trajt⭑·oj ; plej⭑ delikat⭑·a vin⭑·o ; delikat⭑·a fiŝ⭑·o ; la⭑ odor⭑·o de⭑
                la⭑ delikat⭑·a manĝ⭑·aĵ·o far⭑·is al⭑ ŝi bon⭑·e ; li⭑·a humur⁽⁺⁾·o ne⭑ est⭑·is
                ĉi⭑-kaz⭑·e el⭑ la⭑ plej⭑ delikat⭑·a spec⭑·o . {fajn⁽⁺⁾·a} , {rafin⭑·it·a} ,
                {subtil¹·a} , {nobl⭑·a} {polur⭑·i}

        b)
                Facil⭑·e {romp⭑·ebl·a} , facil⭑·e {difekt⭑·ebl·a} : vest⭑·it·a per⭑
                tunik²·o el⭑ delikat⭑·a tol⭑·o ; delikat⭑·a porcelan⭑·o, tiel⭑
                mult⭑·e~kost⭑·a, sed⭑ ankaŭ⭑ tiel⭑ romp⭑·ebl·a ; per⭑ si⭑·aj delikat⭑·aj
                man⭑·oj ŝi komenc⭑·is ŝir⭑·i la⭑ abomen⭑·ind·an urtik⭑·on ; ĉapel⭑·o el⭑
                delikat⭑·a pajl⭑·o pend⭑·is sur⭑ ŝi⭑·a dors⭑·o ; pli⭑ delikat⭑·a ol⭑
                arane⭑·aĵ·o ; kio·n perfekt⭑·an oni pov⭑·as atend⭑·i de⭑ tia delikat⭑·a
                aĝ⭑·o ? li al·lig⭑·as al⭑ […] delikat⭑·a vin⭑-ber⭑-branĉ⭑·o la⭑ fil⭑·on de⭑
                si⭑·a azen⭑·in·o ; ekster·ordinar⭑·e mal·grand⭑·a knab⭑·in·et·o, delikat⭑·a
                kaj⭑ ĉarm⭑·a ; ŝi⭑·a haŭt⭑·o est⭑·is delikat⭑·a kaj⭑ tra·vid⭑·ebl·a .
                {mal·fort⭑·a} , {mal·dik⭑·a}

        c)
                Facil⭑·e mal·bon⭑·ig·ebl·a, postul⭑·ant·a subtil¹·an spirit⭑·on kaj⭑
                grand⭑·an zorg⭑·on por⭑ sukces⭑·i: mi ne⭑ pov⭑·is diskut¹·i kun⭑ vir⭑·in·o
                pri⭑ tiel⭑ delikat⭑·a afer⭑·o ; ŝi vol⭑·is kon⭑·ig·i al⭑ si⭑·a patr⭑·in·o
                si⭑·ajn dub⭑·ojn pri⭑ tiu delikat⭑·a punkt⭑·o ; prunt⭑·o-don⭑·ant·o
                ekspluat²·as delikat⭑·an situaci⭑·on de⭑ la⭑ prunt⭑·o-pren⭑·ant·o por⭑
                postul⭑·i mal·just⭑·e alt⭑·an interez⁽⁺⁾·on . {tikl⭑·a^3}

   2.
          Facil⭑·e {impres⭑·ebl·a} , {sen·tem⭑·a} , akr⭑·e~sent⭑·a, {subtil¹·a^3} ,
          {sagac⭑·a} : delikat⭑·a kon⭑·ant·o de⭑ karakter⭑·oj. sinjor⭑·o 
          jam⭑ hav⭑·as spert⭑·ojn super⭑ si⭑·a aĝ⭑·o kaj⭑ posed⭑·as delikat⭑·an,
          filozofi¹·an spirit⭑·on ; [vi] hav⭑·as tiel⭑ delikat⭑·ajn orel⭑·ojn, ke⭑
          dir⭑·i simpl⭑·e, kiel⭑ ĉiu normal¹·ul·o, ‚sinjor⭑·o doktor⭑·o‘ al⭑ vi ŝir⭑·as
          la⭑ timpan⁽⁺⁾·on .

        a)
                {Takt¹·o-plen⭑·a} , {diskret¹·a} , ne·tro⭑·ig·ant·a, ne⭑ ofend⭑·em·a:
                delikat⭑·a laŭd⭑·o; montr⭑·i si⭑·ajn delikat⭑·ajn mor⭑·ojn . {moder⭑·a}

        b)
                Mal·facil⭑·e kontent⭑·ig·ebl·a; {el·ek·tem⭑·a} , {rafin⭑·it·a} ;
                tro·delikat⭑·a: vir⭑·o delikat⭑·a […] kaj⭑ tre⭑ al·kutim⭑·iĝ·int·a al⭑
                luks⭑·o ; vir⭑·in·o delikat⭑·a inter⭑ vi kaj⭑ dorlot⭑·it·a, kiu neniam⭑
                star⭑·ig·is si⭑·an pied⭑·on sur⭑ la⭑ ter⭑·o pro⭑ dorlot⭑·it·ec·o kaj⭑
                delikat⭑·ec·o ; [tio] sol⭑·a pov⭑·is kviet⭑·ig·i la⭑ riproĉ⭑·ojn de⭑ li⭑·a
                tro⭑ delikat⭑·a konscienc⭑·o . {postul⭑·em·a} , {frand⭑·em·a}

delikat⭑·e

   1.
          Ne·krud⭑·e, ne·tro⭑·e, mild²·e: la⭑ voj⭑·o ir⭑·is delikat⭑·e supr⭑·en; herb⭑·oj
          delikat⭑·e ond⭑·ant·aj; li delikat⭑·e prem⭑·is ŝi⭑·an ŝultr⭑·on; la⭑ re·ĝin²·o
          delikat⭑·e klin⭑·is la⭑ kap⭑·on ; ŝi pov⭑·o-sci⭑·is ankaŭ⭑ kant⭑·i, tiel⭑
          delikat⭑·e kaj⭑ ĉarm⭑·e, kiel⭑ oni neniam⭑ antaŭ⭑·e aŭd⭑·is .

   2.
          Subtil¹·e: marmor⭑·a pont⭑·o, fortik⭑·a, sed⭑ konstru⭑·it·a tiel⭑ art⭑·e kaj⭑
          delikat⭑·e, kvazaŭ⭑ ĝi est⭑·us el⭑ punt⭑·oj kaj⭑ vitr⭑·aj perl⭑·oj ; pli⭑
          delikat⭑·e ol⭑ la⭑ flam⭑·o, tut⭑·e ne⭑ vid⭑·ebl·aj por⭑ la⭑ hom⭑·a okul⭑·o, ŝveb³·is
          mal·grand⭑·aj et⭑·aj est⭑·aĵ·oj .

   3.
          Takt¹·o-plen⭑·e: trakt⭑·i iu·n delikat⭑·e; la⭑ tribunal¹·oj far⭑·u si⭑·an dev⭑·on,
          sed⭑ delikat⭑·e ; li est⭑·is medit⭑-plen⭑·a, parol⭑·is trankvil⭑·e, eĉ⭑
          delikat⭑·e, sed⭑ sur⭑ li⭑·a bel⭑·a vizaĝ⭑·o est⭑·is leg⭑·ebl·a ne·cert⭑·ec·o .

   4.
          Luks⭑·e, mal·modest⭑·e: jen⭑ tiu·j, kiu·j port⭑·as luks⭑·an vest⭑·ar·on kaj⭑
          delikat⭑·e viv⭑·ad·as .

delikat⭑·aĵ·o

          Delikat⭑·a objekt⭑·o: ili dorm⭑·ad·is sur⭑ mol⭑·aj kusen⭑·oj […], manĝ⭑·ad·is
          bon⭑·eg·ajn delikat⭑·aĵ·ojn ; delikat⭑·aĵ·o por⭑ moŝt⭑·ul·oj ; ili tiel⭑
          pruv⭑·as, pli⭑ kaj⭑ pli⭑, la⭑ mir⭑·ind·an kapabl⭑·on de⭑ Esperant⭑·o esprim⭑·i
          tut⭑·e la⭑ delikat⭑·aĵ·ojn de⭑ la⭑ spirit⭑·o kaj⭑ de⭑ la⭑ kor⭑·o .

mal·delikat⭑·a

   1.
          Fort⭑·e kaj⭑ akr⭑·e impres⭑·ant·a, {krud⭑·a^2} : mal·delikat⭑·a labor⭑·o ; kun⭑
          grand⭑·a, mal·delikat⭑·a vizaĝ⭑·o, kvazaŭ⭑ el·hak⭑·it·a per⭑ hak⭑·il·o, ŝi
          tim⭑·ig·is mi·n .

        a)
                Mal·plaĉ⭑·a per⭑ si⭑·a mal·alt⭑~kvalit¹·o kaj⭑ vulgar¹·ec·o, krud⭑·a:
                neniam⭑ antaŭ⭑·e li est⭑·is en⭑ tia mal·delikat⭑·a kaj⭑ ne·eduk⭑·it·a
                kompani¹·o .

        b)
                Fortik⭑·a, mal·facil⭑·e difekt⭑·ebl·a: oni vest⭑·is ŝi·n per⭑ kitel⭑·o
                el⭑ mal·delikat⭑·a sak⭑-tol⭑·o ; unu·j port⭑·is long⭑·ajn vest⭑·ojn el⭑
                mal·delikat⭑·a drap⭑·o .

   2.
          Mal·akre⁽⁺⁾+sent⭑·a, mal·subtil¹·a, ne⭑ facil⭑·e impres⭑·ebl·a.

        a)
                Sen·takt¹·a, ne·diskret¹·a, tro⭑·ig·em·a, ofend⭑·em·a: mi dev⭑·as est⭑·i
                mal·delikat⭑·a kaj⭑ sever⭑·a, se⭑ mi vol⭑·as ten⭑·i en⭑ ord⭑·o mi⭑·ajn
                fil⭑·ojn ; mal·delikat⭑·aj kre⭑·aĵ·oj, ili for·tranĉ⭑·is pec⭑·on de⭑ mi⭑·a
                bel⭑·eg·a barb⭑·o .

mal·delikat⭑·e

          Krud⭑·e: li mal·delikat⭑·e tir⭑·is mi·n antaŭ⭑·en; vi reg⭑·as super⭑ ili
          mal·delikat⭑·e kaj⭑ kruel⭑·e ; ne⭑ konven⭑·as tro⭑ mal·delikat⭑·e for·puŝ⭑·i
          vir⭑·in·on, kiu am⭑·is vi·n ; la⭑ frat⭑·in·o mal·delikat⭑·e de·ŝir⭑·is la⭑ virg⭑·an
          vual⭑·on, kovr⭑·ant·a la⭑ rev⭑·ojn de⭑ ŝi⭑·a kor⭑·o ;  son⭑·as tre⭑
          sovaĝ⭑·e kaj⭑ mal·delikat⭑·e, Esperant⭑·o est⭑·as plen⭑·a je⭑ harmoni¹·o kaj⭑
          estetik¹·o . {mal·kares⭑·i}

mal·delikat⭑·ul·o

          {Krud⭑·ul·o} , {brut⭑·o^2} : ni ne⭑ en·glut⭑·as tiel⭑ mult⭑·e kiel⭑ vi,
          avid⭑·aj mal·delikat⭑·ul·oj ; tio est⭑·as mal·delikat⭑·ul·o, la⭑ tut⭑·an viv⭑·on
          li persekut⭑·as barbar¹·ojn, oni do⭑ pov⭑·as pardon⭑·i al⭑ li ; mi tut⭑·e ne⭑
          atend⭑·is, ke⭑ li est⭑·os tia mal·delikat⭑·ul·o! prezent⭑·u al⭑ vi, kiam⭑ mi
          komenc⭑·is mi⭑·an riproĉ⭑·an parol⭑·on, li tuj⭑ vol⭑·is don⭑·i al⭑ mi du⭑
          sur·vang⭑·ojn ! {ŝtip⭑·o} .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.115 2023/11/04 13:16:27 ]
     __________________________________________________________________