vidu ankaŭ la klarigojn
dimensi⁴·/·o
dimensi⁴·o
1.
Ĉiu el⭑ la⭑ grand⭑·oj uz⭑·at·aj por⭑ pri·skrib⭑·i la⭑ ampleks⭑·on de⭑ objekt⭑·o;
kutim⭑·e tem⭑·as pri⭑ {long⭑·o} , {larĝ⭑·o} kaj⭑ {dik⭑·o} , aŭ⭑ {larĝ⭑·o} ,
{alt⭑·o} kaj⭑ {profund⭑·o} : don⭑·i la⭑ dimensi⁴·ojn de⭑ ŝrank⭑·o, barel⭑·o,
aŭtomobil¹·o ; cirkl⁸·a cilindr¹·o est⭑·as difin⭑·it·a per⭑ nur⭑ du⭑
dimensi⁴·oj: ĝi⭑·a alt⭑·o kaj⭑ ĝi⭑·a diametr¹·o.
Rim.: Ĉar⭑ objekt⭑·o pov⭑·as est⭑·is rigard⭑·at·a de⭑ divers⭑·aj flank⭑·oj kaj⭑
la⭑ difin⭑·o de⭑ ĉiu apart⭑·a dimensi⁴·o oft⭑·e en·hav⭑·as supoz⭑·on pri⭑ la⭑
direkt⭑·o de⭑ la⭑ rigard⭑·o, neces⭑·as memor⭑·i, ke⭑ la⭑ profund⭑·o de⭑ objekt⭑·o
pov⭑·as est⭑·i ankaŭ⭑ ĝi⭑·a alt⭑·o, k.t.p.
2.
a)
(en⭑ {vektor⁽⁺⁾·a spac⭑·o} , rilat⭑·e {baz¹·on} super⭑ ĝi) Ĉiu el⭑ la⭑
vektor⁽⁺⁾·oj de⭑ la⭑ baz¹·o aŭ⭑ ĉiu rekt⭑·o, direkt⭑·at·a de⭑ tia
vektor⁽⁺⁾·o: en⭑ afin⁽⁺⁾·a eben⭑·o oni oft⭑·e sign⭑·as per⭑ la⭑
koordinat⁽⁺⁾·on laŭ⭑ la⭑ unu⭑·a dimensi⁴·o, kaj⭑ per⭑ laŭ⭑ la⭑ du⭑·a.
Rim.: Tiu senc⭑·o est⭑·as lim⭑·ig·it·a nur⭑ al⭑ kelk⭑·aj ŝton⭑·iĝ·int·aj
esprim⭑·oj. Ĝi tamen⭑ est⭑·as grav⭑·a pro⭑ si⭑·a rol¹·o en⭑ element¹·a
geometri¹·o kaj⭑ pro⭑ la⭑ evident¹·a rilat⭑·o kun⭑ la⭑ komun⭑+uz⭑·a senc⭑·o
„dimensi⁴·o ^1“, ekz-e de⭑ mebl⭑·o.
b)
(de⭑ {vektor⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) Nombr⭑·o de⭑ element¹·oj en⭑ ĝi⭑·aj {baz¹·oj}
, se⭑ ĝi est⭑·as fini⁽⁺⁾·a, aŭ⭑ mal·fini⁽⁺⁾·o ali⭑+okaz⭑·e: dimensi⁴·o de⭑
{afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o} (dimensi⁴·o de⭑ ĝi⭑·a {direkt⭑·o} ); la⭑ dimensi⁴·o de⭑
vektor⁽⁺⁾·a spac⭑·o super⭑ korp⭑·o est⭑·as . {
dimensi⁴-nombr⭑·o ^2.}
Rim.: Oni dir⭑·as egal⭑·e, ke⭑ spac⭑·o „hav⭑·as dimensi⁴·on “,
„est⭑·as -dimensi⁴·a“, aŭ⭑ „hav⭑·as dimensi⁴·ojn“. Tia·j
ekvivalent⁽⁺⁾·oj emfaz³·as, ke⭑ la⭑ noci⁽⁺⁾·o „dimensi⁴·o ^2.b“
sinonim¹·as kun⭑ „nombr⭑·o da⭑ dimensi⁴·oj ^2.a“. Tial⭑ kelk⭑·aj
prefer⭑·as parol⭑·i pri⭑ la⭑ „dimensi⁴-nombr⭑·o“ aŭ⭑ „dimensi⁴·ec·o“ de⭑
spac⭑·o.
c)
(de⭑ matric⁹·o) {(n,p)-matric⁹·o.}
3.
Grad⭑·o (eventual¹·e nul⭑·a), je⭑ kiu baz¹·a grand⭑·o aper⭑·as en⭑ deriv⁴·it·a
grand⭑·o: la⭑ dimensi⁴·oj de⭑ la⭑ energi⭑·o est⭑·as aŭ⭑ pli⭑
ĝeneral¹·e (kie , , respektiv²·e simbol¹·as
mas⭑·on, long⭑·on kaj⭑ temp⭑·on); la⭑ dimensi⁴·o de⭑ energi⭑·o rilat⭑·e al⭑
temp⭑·o est⭑·as -2; sen·dimensi⁴·a grand⭑·o (kun⭑ dimensi⁴·o 0 rilat⭑·e al⭑
ĉiu·j baz¹·aj grand⭑·oj).
4.
Ĉiu el⭑ la⭑ interval⁽⁺⁾·oj en⭑ kiu·j vari³·as indic⁽⁺⁾·oj de⭑ {tabel⭑·o} .
du⭑+dimensi⁴·a, 2-dimensi⁴·a
Ekzist⭑·ant·a en⭑ {eben⭑·a} spac⭑·o, {plat⭑·a} , hav⭑·ant·a nur⭑ alt⭑·on kaj⭑
larĝ⭑·on, ne⭑ profund⭑·on: kalkul⭑-tabel⭑·o est⭑·as du⭑+dimensi⁴·a aranĝ⭑·o de⭑
ĉel⭑·oj . {grafik⁹·a}
n-dimensia
(p.p. {vektor⁽⁺⁾·a spac⭑·o} aŭ⭑ {afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) Kies⭑ {dimensi⁴·o ^2.b}
egal⭑·as al⭑ ; kiu hav⭑·as {dimensi⁴·ojn ^2.a} : nul⭑+dimensi⁴·a
afin⁽⁺⁾·a spac⭑·o konsist⭑·as el⭑ nur⭑ unu⭑ punkt⭑·o; unu⭑+dimensi⁴·a spac⭑·o est⭑·as
nom⭑·at·a {rekt⭑·o} ; fini⁽⁺⁾+dimensi⁴·a spac⭑·o; mal·fini⁽⁺⁾+dimensi⁴·a spac⭑·o;
tri⭑+dimensi⁴·a kurb⭑·o (ne·eben⭑·a kurb⭑·o).
tri⭑+dimensi⁴·a, 3-dimensi⁴·a
{Relief¹·a} , volumen⁴·a, hav⭑·ant·a form⭑·on en⭑ la⭑ ordinar⭑·a spac⭑·o kun⭑
alt⭑·o, larĝ⭑·o kaj⭑ profund⭑·o: el⭑ ĉiu·j tri⭑+dimensi⁴·aj figur⭑·oj, simetri¹·a
kvar⭑-edr⁽⁺⁾·o hav⭑·as la⭑ mal·plej⭑ grand⭑·an volumen⁴·on proporci¹·e al⭑ la⭑
surfac⁸·o . {plastik⁴·a} , {stereo-}
dimensi⁴-nombr⭑·o
1.
La⭑ nombr⭑·o de⭑ indic⁽⁺⁾-pozici¹·oj neces⭑·aj por⭑ ating⭑·i element¹·on de⭑
{tabel⭑·o} : 1 por⭑ vektor⁽⁺⁾·o, 2 por⭑ matric⁹·o ktp.
2.
{ dimensi⁴·o ^2.b. }
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.53 2023/11/04 14:29:02 ]
__________________________________________________________________