vidu ankaŭ la klarigojn
dimensi⁴·/·o

dimensi⁴·o

   1.
          Ĉiu el la grand·oj uz·at·aj por pri·skrib·i la ampleks·on de objekt·o;
          kutim·e tem·as pri {long·o} , {larĝ·o} kaj {dik·o} ,  {larĝ·o} ,
          {alt·o} kaj {profund·o} : don·i la dimensi⁴·ojn de ŝrank·o, barel·o,
          aŭtomobil¹·o ; cirkl⁸·a cilindr¹·o est·as difin·it·a per nur du
          dimensi⁴·oj: ĝi·a alt·o kaj ĝi·a diametr¹·o.

          Rim.: Ĉar objekt·o pov·as est·is rigard·at·a de divers·aj flank·oj kaj
          la difin·o de ĉiu apart·a dimensi⁴·o oft·e en·hav·as supoz·on pri la
          direkt·o de la rigard·o, neces·as memor·i, ke la profund·o de objekt·o
          pov·as est·i ankaŭ ĝi·a alt·o, k.t.p.

   2.

        a)
                (en {vektor⁽⁺⁾·a spac·o} , rilat·e {baz¹·on} super ĝi) Ĉiu el la
                vektor⁽⁺⁾·oj de la baz¹·o  ĉiu rekt·o, direkt·at·a de tia
                vektor⁽⁺⁾·o: en afin⁽⁺⁾·a eben·o oni oft·e sign·as per  la
                koordinat⁽⁺⁾·on laŭ la unu·a dimensi⁴·o, kaj per  laŭ la du·a.

                Rim.: Tiu senc·o est·as lim·ig·it·a nur al kelk·aj ŝton·iĝ·int·aj
                esprim·oj. Ĝi tamen est·as grav·a pro si·a rol¹·o en element¹·a
                geometri¹·o kaj pro la evident¹·a rilat·o kun la komun+uz·a senc·odimensi⁴·o ^1“, ekz-e de mebl·o.

        b)
                (de {vektor⁽⁺⁾·a spac·o} ) Nombr·o de element¹·oj en ĝi·aj {baz¹·oj}
                , se ĝi est·as fini⁽⁺⁾·a,  mal·fini⁽⁺⁾·o ali+okaz·e: dimensi⁴·o de
                {afin⁽⁺⁾·a spac·o} (dimensi⁴·o de ĝi·a {direkt·o} ); la dimensi⁴·o de
                vektor⁽⁺⁾·a spac·o  super korp·o  est·as  . {
                dimensi⁴-nombr·o ^2.}

                Rim.: Oni dir·as egal·e, ke spac·ohav·as dimensi⁴·on  “,
                „est·as  -dimensi⁴·a“, hav·as  dimensi⁴·ojn“. Tia·j
                ekvivalent⁽⁺⁾·oj emfaz³·as, ke la noci⁽⁺⁾·odimensi⁴·o ^2.b“
                sinonim¹·as kunnombr·o da dimensi⁴·oj ^2.a“. Tial kelk·aj
                prefer·as parol·i pri ladimensi⁴-nombr·odimensi⁴·ec·ode
                spac·o.

        c)
                (de matric⁹·o) {(n,p)-matric⁹·o.}

   3.
          Grad·o (eventual¹·e nul·a), je kiu baz¹·a grand·o aper·as en deriv⁴·it·a
          grand·o: la dimensi⁴·oj de la energi·o est·as   pli
          ĝeneral¹·e  (kie  ,  ,  respektiv²·e simbol¹·as
          mas·on, long·on kaj temp·on); la dimensi⁴·o de energi·o rilat·e al
          temp·o est·as -2; sen·dimensi⁴·a grand·o (kun dimensi⁴·o 0 rilat·e al
          ĉiu·j baz¹·aj grand·oj).

   4.
          Ĉiu el la interval⁽⁺⁾·oj en kiu·j vari³·as indic⁽⁺⁾·oj de {tabel·o} .

du+dimensi⁴·a, 2-dimensi⁴·a

          Ekzist·ant·a en {eben·a} spac·o, {plat·a} , hav·ant·a nur alt·on kaj
          larĝ·on, ne profund·on: kalkul-tabel·o est·as du+dimensi⁴·a aranĝ·o de
          ĉel·oj . {grafik⁹·a}

n-dimensia

          (p.p. {vektor⁽⁺⁾·a spac·o}  {afin⁽⁺⁾·a spac·o} ) Kies {dimensi⁴·o ^2.b}
          egal·as al  ; kiu hav·as  {dimensi⁴·ojn ^2.a} : nul+dimensi⁴·a
          afin⁽⁺⁾·a spac·o konsist·as el nur unu punkt·o; unu+dimensi⁴·a spac·o est·as
          nom·at·a {rekt·o} ; fini⁽⁺⁾+dimensi⁴·a spac·o; mal·fini⁽⁺⁾+dimensi⁴·a spac·o;
          tri+dimensi⁴·a kurb·o (ne·eben·a kurb·o).

tri+dimensi⁴·a, 3-dimensi⁴·a

          {Relief¹·a} , volumen⁴·a, hav·ant·a form·on en la ordinar·a spac·o kun
          alt·o, larĝ·o kaj profund·o: el ĉiu·j tri+dimensi⁴·aj figur·oj, simetri¹·a
          kvar-edr⁽⁺⁾·o hav·as la mal·plej grand·an volumen⁴·on proporci¹·e al la
          surfac⁸·o . {plastik⁴·a} , {stereo-}

dimensi⁴-nombr·o

   1.
          La nombr·o de indic⁽⁺⁾-pozici¹·oj neces·aj por ating·i element¹·on de
          {tabel·o} : 1 por vektor⁽⁺⁾·o, 2 por matric⁹·o ktp.

   2.
          { dimensi⁴·o ^2.b. }

   [artikol-versi⁹·o: 1.53 2023/11/04 14:29:02 ]
     __________________________________________________________________