vidu ankaŭ la klarigojn
divizor⁽⁺⁾·/·o
divizor⁽⁺⁾·o
1.
(de⭑ {entjer⁽⁺⁾·o} ) Tia entjer⁽⁺⁾·o , ke⭑ est⭑·as ĝi⭑·a {obl⭑·o} :
praktik⭑·a avantaĝ⁸·o de⭑ la⭑ dek⭑+du⭑·um·a mezur⭑-sistem⭑·o kuŝ⭑·as en⭑ tio, ke⭑
hav⭑·as pli⭑ da⭑ oportun⭑·aj divizor⁽⁺⁾·oj: , , , ,
dum⭑ la⭑ kutim⭑·a hav⭑·as nur⭑ kaj⭑ (sen⭑ kalkul⭑·i la⭑
ne·propr⭑·ajn divizor⁽⁺⁾·ojn kaj⭑ mem⭑·o). {alikvot⁽⁺⁾·o.}
2.
(de⭑ element¹·o en⭑ {ring⭑·o} aŭ⭑ multiplik⁸·e sign⭑·at·a {monoid⁽⁺⁾·o} )
Tia element¹·o , ke⭑ por⭑ iu , (mal·dekstr⭑·a
divizor⁽⁺⁾·o) aŭ⭑ (dekstr⭑·a divizor⁽⁺⁾·o): la⭑ reel⁽⁺⁾·a polinom⁽⁺⁾·o
ne⭑ akcept⭑·as unu⭑·a+grad⭑·ajn reel⁽⁺⁾·ajn divizor⁽⁺⁾·ojn; la⭑
divizor⁽⁺⁾·oj de⭑ la⭑ {unu⭑·o} est⭑·as la⭑ {invers⁴·ig·ebl·aj} element¹·oj.
{faktor²·o} , {obl⭑·o} , {nul⭑-divizor⁽⁺⁾·o} .
divizor⁽⁺⁾·i
(ntr)
Est⭑·i {divizor⁽⁺⁾·o} : la⭑ fakt¹·on, ke⭑ divizor⁽⁺⁾·as en⭑ , oni
simbol¹·e skrib⭑·as ; divizor⁽⁺⁾·as en⭑ ĉiu par⭑·a entjer⁽⁺⁾·o (aŭ⭑
„ĉiu·n par⭑·an entjer⁽⁺⁾·on“); komun⭑·a divizor⁽⁺⁾·o de⭑ plur⁴·aj entjer⁽⁺⁾·oj est⭑·as
entjer⁽⁺⁾·o, kiu divizor⁽⁺⁾·as ĉiu·n el⭑ ili.
Rim.: Laŭ⭑ si⭑·a senc⭑·o la⭑ verb⭑·o est⭑·as ne·transitiv²·a (en⭑ la⭑ ĉi⭑-supr⭑·a
ekzempl⭑·o akuzativ⭑·o anstataŭ⭑·as prepozici⭑·on), tial⭑ oni teori⭑·e ne⭑
pov⭑·us dir⭑·i „divizor⁽⁺⁾·at·a“ aŭ⭑ „divizor⁽⁺⁾·ebl·a“ (anstataŭ⭑ ĉi⭑-last⭑·an oni
dir⭑·u „divizor⁽⁺⁾+hav⭑·a“ aŭ⭑ „divid⭑·ebl·a“). La⭑ verb⭑·o „divid⭑·i“ est⭑·as
teori⭑·e uz⭑·ebl·a nur⭑ en⭑ fraz¹·oj de⭑ la⭑ tip¹·o mi divid⭑·as per⭑ ,
sed⭑ la⭑ form⭑·o „divid⭑·ant·o“ jam⭑ sugest⁹·as, ke⭑ ebl⭑·us dir⭑·i divid⭑·as
, se⭑ forges⭑·i pri⭑ la⭑ hom⭑·a plen⭑·um·ant·o de⭑ la⭑ operaci¹·o. El⭑ tio
sekv⭑·as, ke⭑ anstataŭ⭑ „divizor⁽⁺⁾·i“ oni pov⭑·us dir⭑·i sam⭑·e bon⭑·e „divid⭑·i
ekzakt⁴·e“, „divid⭑·i sen·rest⭑·e“ aŭ⭑ eventual¹·e nur⭑ „divid⭑·i“, kiel⭑
far⭑·as mult⭑·aj naci⭑·aj lingv⭑·oj kaj⭑ ankaŭ⭑ .
divizor⁽⁺⁾·ebl·a
{divid⭑·ebl·a.}
divizor⁽⁺⁾+hav⭑·a
(p.p. element¹·o en⭑ {ring⭑·o} ) Tia, ke⭑ ekzist⭑·as {propr⭑·a divizor⁽⁺⁾·o}
de⭑ ĝi: por⭑ ke⭑ entjer⁽⁺⁾·o est⭑·u divizor⁽⁺⁾+hav⭑·a, sufiĉ⭑·as, ke⭑ ĝi ne⭑ est⭑·u
prim⁽⁺⁾·o; divizor⁽⁺⁾+hav⭑·a divizor⁽⁺⁾·o.
Rim.: Bricard ĉi⭑-senc⭑·e uz⭑·as „kompon¹·it·a“.
ne·divizor⁽⁺⁾·o
Element¹·o, kiu ne⭑ est⭑·as {divizor⁽⁺⁾·o} . {alikvant⁽⁺⁾·o.}
nul⭑-divizor⁽⁺⁾·o
Tia ne·nul⭑·a element¹·o en⭑ {ring⭑·o} , ke⭑ por⭑ ne·nul⭑·a element¹·o
ver⭑·as, ke⭑ aŭ⭑ egal⭑·as al⭑ {nul⭑·o} : ĉiu {kvadrat¹-egal⭑·a}
bild¹·ig·o de⭑ la⭑ grup⭑·o al⭑ si mem⭑, egal⭑·a nek⭑ al⭑ la⭑ nul⭑·o
nek⭑ al⭑ la⭑ ident¹·o, est⭑·as nul⭑-divizor⁽⁺⁾·o kadr⭑·e de⭑ , ĉar⭑
. {integr⁽⁺⁾·a} .
propr⭑·a divizor⁽⁺⁾·o
(de⭑ element¹·o en⭑ {ring⭑·o} ) Tia {divizor⁽⁺⁾·o} , ke⭑ ĝi est⭑·as nek⭑
{invers⁴·ig·ebl·a} , nek⭑ {divid⭑·ebl·a} per⭑ : propr⭑·aj divizor⁽⁺⁾·oj de⭑
natur⭑·a entjer⁽⁺⁾·o est⭑·as ĉiu·j ĝi⭑·aj divizor⁽⁺⁾·oj krom⭑ ĝi kaj⭑ ; prim⁽⁺⁾·o
ne⭑ hav⭑·as propr⭑·ajn divizor⁽⁺⁾·ojn.
Rim.: Ni ne⭑ trov⭑·is font⭑·on por⭑ tiu termin⭑·o kaj⭑ malgraŭ⭑ la⭑ ŝajn⭑·o
de⭑ inter·naci⭑·ec·o ne⭑ konsider⭑·as ĝi·n sen·mank⭑·a, ĉar⭑ ĝi ne⭑ akord¹·as
kun⭑ la⭑ ne·fak⭑·a senc⭑·o de⭑ la⭑ adjektiv⭑·o „propr⭑·a“ (aparten⭑·ant·a
ekskluziv²·e al⭑ iu). Tamen⭑ pro⭑ influ⭑·o de⭑ naci⭑·aj lingv⭑·oj oni foj⭑·e
uz⭑·as „propr⭑·a“ kun⭑ senc⭑·o simil⭑·a al⭑ „pur⭑·a“, „ver⭑·a“, ekz-e en⭑ la⭑
esprim⭑·o „propr⭑·a+senc⭑·e“.
plej⭑ grand⭑·a komun⭑·a divizor⁽⁺⁾·o (PGKD)
(de⭑ plur⁴·aj entjer⁽⁺⁾·oj) la⭑ plej⭑ grand⭑·a komun⭑·a divizor⁽⁺⁾·o de⭑ kaj⭑
est⭑·as .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.45 2023/11/04 14:29:03 ]
__________________________________________________________________