ekzist⭑·/·i

ekzist⭑·i

   (ntr)

          Real¹·e kaj⭑ fakt¹·e {est⭑·i} : tiel⭑ long⭑·e, kiel⭑ la⭑ ter⭑·o ekzist⭑·os,
          sem⭑·ad·o kaj⭑ rikolt⭑·ad·o, mal·varm⭑·o kaj⭑ varm⭑·o, somer⭑·o kaj⭑ vintr⭑·o,
          tag⭑·o kaj⭑ nokt⭑·o ne⭑ ĉes⭑·iĝ·os ; ne⭑ ekzist⭑·as kompetent⭑·ul·o kaj⭑ saĝ⭑·ul·o
          tia, kiel⭑ vi ; ĉu⭑ ekzist⭑·as nenia sav⭑·o ? mult⭑·e da⭑ mal·feliĉ⭑·o kaj⭑
          mal·ĝoj⭑·o ekzist⭑·as en⭑ la⭑ mond⭑·o ! ne⭑ ekzist⭑·u ĉe⭑ vi ali⭑·aj di⭑·oj antaŭ⭑
          Mi ; ĉu⭑ ekzist⭑·as eĉ⭑ gut⭑·o da⭑ senc⭑·o kaj⭑ logik¹·o en⭑ ĉiu·j tiu·j ĉi⭑
          sprit⭑·aj mok⭑·oj ; ekzist⭑·is hom⭑·oj, kiu·j ne⭑·ad·is la⭑ ebl⭑·ec·on de⭑
          ekzist⭑·ad·o de⭑ art⭑·a lingv⭑·o, kiam⭑ antaŭ⭑ ili⭑·a naz⭑·o tia lingv⭑·o jam⭑
          ekzist⭑·is ; por⭑ mi ekzist⭑·as nur⭑ ideal¹·oj pur⭑·e hom⭑·aj ; la⭑ mond⭑·o
          cert⭑·e ekzist⭑·os plu⭑·e, sen·fin⭑·e pli⭑ long⭑·e, ol⭑ kiel⭑ mi pov⭑·as imag⭑·i
          al⭑ mi ; kie ekzist⭑·as krim⭑·o, dev⭑·as ekzist⭑·i krim⭑·ul·oj ; ekzist⭑·as
          diferenc⭑·o inter⭑ la⭑ am⭑·o kiu·n sent⭑·as al⭑ si reciprok⭑·e la⭑ ge·fianĉ⭑·oj,
          kaj⭑ tiu am⭑·o, kiu al·lig⭑·as al⭑ si reciprok⭑·e ge·patr⭑·ojn kaj⭑ infan⭑·ojn
          ; se⭑ mi⭑·a ĉe·est⭑·o est⭑·as mal·agrabl⭑·a al⭑ vi, mi pov⭑·os ekzist⭑·i sen⭑ vi
          ; la⭑ palac⭑·oj, kiu·jn ili konstru⭑·is […] ne⭑ ekzist⭑·as plu⭑ ; hom⭑·o
          sen·pek⭑·a neniam⭑ ekzist⭑·is ; ne⭑ ekzist⭑·as honor⭑·o sen⭑ labor⭑·o ; ankaŭ⭑
          por⭑ diabl⭑·o tondr⭑·o ekzist⭑·as . {daŭr⭑·i} , {trov⭑·iĝ·i^1} , {veget⭑·i} ,
          {viv⭑·i}

   Rim.: Inter⭑ „ {est⭑·i^1 } “ kaj⭑ „ekzist⭑·i“ ne⭑ ebl⭑·as indik³·i klar⭑·an senc⭑·an
   diferenc⭑·on; tamen⭑ „est⭑·i“ hav⭑·as la⭑ funkci¹·ojn de⭑ help⭑-verb⭑·o, kiu·jn
   „ekzist⭑·i“ ricev⭑·as nur⭑ per⭑ mis·uz⭑·o. Ali⭑+flank⭑·e, en⭑ la⭑ fraz¹·o tiu land⭑·o
   long⭑·e ekzist⭑·is sen⭑ skrib⭑·it·a konstituci²·o „ekzist⭑·is“ aper⭑·as kiel⭑
   plen⭑+senc⭑·a verb⭑·o, sinonim¹·a kun⭑ „viv⭑·is“; dum⭑ en⭑ tiu land⭑·o long⭑·e est⭑·is sen⭑
   skrib⭑·it·a konstituci²·o „est⭑·is“ help⭑+verb⭑·e en·konduk⭑·as stat⭑·on (_kia_ est⭑·is
   la⭑ land⭑·o? – sen·konstituci²·a). La⭑ tradici¹·a form⭑·o de⭑ la⭑ Hamlet⁽⁺⁾·a demand⭑·o:
   Ĉu⭑ est⭑·i aŭ⭑ ne⭑ est⭑·i? est⭑·as escept⭑·o sankci⭑·it·a de⭑ la⭑ tradici¹·o; pli⭑
   konven⭑·an uz⭑·on por⭑ „est⭑·i“ prezent⭑·us la⭑ demand⭑·o: Ĉu⭑ est⭑·i aŭ⭑ ŝajn⭑·i? (t.e.
   ĉu⭑ est⭑·i ia⭑ pli⭑ grav⭑·as ol⭑ ŝajn⭑·i tia?)

ekzist⭑·ad·o

   1.
          Stat⭑·o de⭑ tio, kio ekzist⭑·as: ni ricev⭑·is la⭑ ekzist⭑·ad·on de⭑ ni⭑·aj
          ge·patr⭑·oj; ne⭑·i la⭑ ekzist⭑·ad·on de⭑ komplot²·o; la⭑ ne·ekzist⭑·ad·o de⭑
          neŭtral²·a lingv⭑·o, religi⭑·a kaj⭑ moral¹·a fundament⭑·o ĝis⭑ nun⭑ far⭑·is
          ĉia·n reciprok⭑·an frat⭑·iĝ·ad·on ne⭑ ebl⭑·a ; don⭑·i sign⭑·ojn de⭑ si⭑·a
          ekzist⭑·ad·o ; moment⭑·ojn de⭑ profund⭑·a sen·esper⭑·o, pri⭑ kies⭑ ekzist⭑·ad·o
          eĉ⭑ ne⭑ sci⭑·as ordinar⭑·a hom⭑·o ; ŝi komenc⭑·is diven⭑·i la⭑ ekzist⭑·ad·on de⭑
          afer⭑·oj terur⭑·aj, tamen⭑ ŝi ne⭑ trem⭑·is .

   2.
          Viv⭑·o de⭑ l'⭑ hom⭑·o, precip⭑·e el⭑ la⭑ perspektiv¹·o de⭑ ĝi⭑·aj baz¹·aj bezon⭑·oj
          kaj⭑ kondiĉ⭑·oj kaj⭑ la⭑ pen⭑·o viv⭑-ten⭑·i si·n: est⭑·i sen⭑ rimed⭑·oj por⭑
          ekzist⭑·ad·o; mal·glor⭑·a ekzist⭑·ad·o; labor⭑·ist·in·o, kiu dev⭑·as akir⭑·ad·i
          ekzist⭑·ad·on por⭑ si kaj⭑ por⭑ ali⭑·aj [famili⭑·an·oj] ; tren⭑·i si⭑·an
          sen·esper⭑·an ekzist⭑·ad·on ; ŝi vid⭑·ebl·e sent⭑·is la⭑ en⭑ ĉiu hom⭑·o
          de·natur⭑·e trov⭑·iĝ·ant·an dezir⭑·on el·tir⭑·i si·n el⭑ mizer⭑·o kaj⭑ la⭑ al⭑ ĉiu
          hom⭑·o aparten⭑·ant·an rajt⭑·on pli·bon⭑·ig·i kaj⭑ pli·alt⭑·ig·i si⭑·an ekzist⭑·ad·on
          ; li re·memor⭑·is si⭑·an tut⭑·an ekzist⭑·ad·on: la⭑ labor⭑·ojn, danĝer⭑·ojn,
          esper⭑·ojn kaj⭑ ambici¹·ojn, kaj⭑ ĉio ŝajn⭑·is al⭑ li bagatel⭑·o ; li est⭑·as
          san⭑·a, gaj⭑·a, ĝoj⭑·e labor⭑·as kaj⭑ ĝu⭑·as si⭑·an ekzist⭑·ad·on .

ekzist⭑·ism·o, ekzist⭑·ad·ism·o

          Doktrin¹·o, laŭ⭑ kiu la⭑ hom⭑·o, kies⭑ ekzist⭑·o est⭑·as komenc⭑·e preskaŭ⭑
          nur⭑ metafizik¹·a, kre⭑·as si·n mem⭑ per⭑ la⭑ elekt⭑·o inter⭑ la⭑ divers⭑·aj
          ebl⭑·aj ag⭑·oj kaj⭑ per⭑ la⭑ plen⭑·um·ad·o de⭑ tiu·j ag⭑·oj: por⭑ tiu skol³·o,
          ekzist⭑·o antaŭ⭑·as esenc⭑·on; li⭑·aj poem¹·oj montr⭑·as ide⭑·ar·ojn de⭑
          ekzist⭑·ism·a literatur⭑·o ; laŭ⭑ la⭑ ekzist⭑·ism·o ĉiu hom⭑·o dev⭑·as front⭑·i
          al⭑ baz¹·aj problem¹·oj kaj⭑ tem⭑·oj . {ekzistencialism⁽⁺⁾·o}

ekzist⭑·aĵ·o

   1.
          Est⭑·aĵ·o: ĉiu viv⭑·a ekzist⭑·aĵ·o ; [ebl⭑·e vi aŭd⭑·is, ke⭑] lingv⭑·o ne⭑ pov⭑·as
          est⭑·i kre⭑·it·a en⭑ kabinet⁵·o, kiel⭑ viv⭑·a ekzist⭑·aĵ·o ne⭑ pov⭑·as est⭑·i
          kre⭑·it·a en⭑ la⭑ retort¹·o de⭑ ĥemi⭑·ist·o .

   2.
          Est⭑·ul·o, viv⭑·ul·o: vi, kompat⭑·ind·a ekzist⭑·aĵ·o, trivial⭑·e nask⭑·it·a sur⭑
          tiu sam⭑·a ter⭑·o, sur⭑ kiu nask⭑·iĝ·as ĉiu·j ni⭑·aj infan⭑·oj ; tie est⭑·is
          tre⭑ mult⭑·e da⭑ ekzist⭑·aĵ·oj, ĉiu·j est⭑·is el⭑ tiu spec⭑·o, kiu·n ni nom⭑·as
          hom⭑·oj, sed⭑ ili aspekt¹·is tut⭑·e ali⭑·e ol⭑ ni ; la⭑ hom⭑·oj, kiu·j batal⭑·as
          kontraŭ⭑ vi, far⭑·iĝ·os neni⭑·aĵ·o kaj⭑ ne·ekzist⭑·aĵ·o .

kun·ekzist⭑·o, kun·ekzist⭑·ad·o

          Sam⭑+temp⭑·a, sam⭑+lok⭑·a ekzist⭑·o de⭑ du⭑ aŭ⭑ plur⁴·aj afer⭑·oj: pac⭑·a
          kun·ekzist⭑·ad·o .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.45 2023/11/07 19:22:37 ]
     __________________________________________________________________