vidu ankaŭ la klarigojn
elekt⭑·/·i
elekt⭑·i
(tr)
1.
Pren⭑·i el⭑ du⭑ aŭ⭑ el⭑ mult⭑·aj, pro⭑ prefer⭑·o: elekt⭑·i seĝ⭑·on, amik⭑·on,
vin⭑·on; Mose⁽⁺⁾·o elekt⭑·is brav⭑·ajn hom⭑·ojn inter⭑ la⭑ tut⭑·a , kaj⭑
far⭑·is ili·n estr⭑·oj super⭑ la⭑ popol⭑·o ; la⭑ kruel⭑·a patr⭑·o elekt⭑·is por⭑
ŝi mal·bel⭑·eg·an, mal·jun⭑·an, sen·har⭑·an baron¹·on, ; la⭑ plej⭑ bon⭑·a voj⭑·o,
kiu·n li pov⭑·us elekt⭑·i ; elekt⭑·i lingv⭑·on inter·naci⭑·an ; ĉiu vort⭑·o
hav⭑·as en⭑ la⭑ vort⭑·ar·o mult⭑·e da⭑ signif⭑·oj, el⭑ kiu·j oni dev⭑·as
diven⭑+prov⭑·e elekt⭑·i la⭑ ĝust⭑·an ; kio bon⭑·e aspekt¹·as, tio·n ĉiu
elekt⭑·as ; el⭑ du⭑ mal·bon⭑·oj pli⭑ mal·grand⭑·an elekt⭑·u ; kiu dev⭑·as, tiu
elekt⭑·i ne⭑ pov⭑·as ; elekt⭑·ad·is sen⭑ fin⭑·o, edz⭑·iĝ·is kun⭑ por·kin⁸·o ; li
bezon⭑·as nur⭑ elekt⭑·i inter⭑ mult⭑·aj elekt⭑·ind·aĵ·oj; sen·elekt⭑·e
(hazard²·e, traf⭑·e mal·traf⭑·e). {kribr⭑·i} .
2.
Laŭ⭑ regul⭑·ar·o {decid⭑·i} , kiu plen⭑·um·u funkci¹·on aŭ⭑ okup⭑·u posten⭑·o:
elekt⭑·i deput⭑·it·on, prezid⭑·ant·on, pap⭑·on (voĉ⭑+don⭑·e elekt⭑·i iu·n por⭑ la⭑
koncern⭑·a posten⭑·o); elekt⭑·i iu·n prezid⭑·ant·o; la⭑ elekt⭑·ant·ar·o est⭑·is
mult⭑+nombr⭑·a; li est⭑·as tro⭑ jun⭑·a kaj⭑ ne⭑ est⭑·as elekt⭑·ebl·a; la⭑ „Lingv⭑·a
Komitat⭑·o“ elekt⭑·it·a de⭑ la⭑ Bulonj⭑·a Kongres⭑·o ; la⭑ Amerik⁸·a Filozofi¹·a
Societ⭑·o […] elekt⭑·is komitat⭑·on por⭑ pri·pens⭑·i kaj⭑ decid⭑·i la⭑
demand⭑·on, ĉu⭑ lingv⭑·o inter·naci⭑·a est⭑·as neces⭑·a, ĉu⭑ ĝi est⭑·as
kre⭑·ebl·a, kaj⭑ kiel⭑ ĝi dev⭑·as est⭑·i ; {balot²·i^2} {balot²·i^1} ,
{voĉ⭑-don⭑·i} , {rund⁽⁺⁾·o^1}
Rim. 1: Tia uz⭑·o de⭑ „elekt⭑·i“ ebl⭑·ig·as oportun⭑·ajn transitiv²·ajn
esprim⭑·ojn, kiu·jn „voĉ⭑-don⭑·i“ ne⭑ ebl⭑·ig·as. Se⭑ tamen⭑ aper⭑·as risk⭑·oj
miks⭑·i senc⭑·ojn ^1 kaj⭑ ^2, est⭑·as prefer⭑·ind·e dir⭑·i „voĉ⭑+don⭑·e elekt⭑·i“
aŭ⭑ „balot²·e elekt⭑·i“. Ceter⭑·e la⭑ radik⭑·o „balot/“ hav⭑·as senc⭑·on pli⭑
special⭑·ig·it·an kaj⭑ kelk⭑·aj prefer⭑·as uz⭑·i ĝi·n anstataŭ⭑ „elekt/“,
kiam⭑ la⭑ senc⭑·o permes⭑·as, precip⭑·e en⭑ deriv⁴·aĵ·oj aŭ⭑ kun·met⭑·aĵ·oj.
3.
Apart⭑·ig·i, destin¹·i io·n aŭ⭑ iu·n por⭑ task¹·o, sav⭑·o, kred⭑·o ktp: la⭑
sep⭑·an tag⭑·on de⭑ la⭑ semajn⭑·o Di⭑·o elekt⭑·is, ke⭑ ĝi est⭑·u pli⭑ sankt⭑·a, ol⭑
la⭑ ses⭑ unu⭑·aj tag⭑·oj ; kaj⭑ la⭑ trib⁹·on de⭑ Li ne⭑ elekt⭑·is,
sed⭑ Li elekt⭑·is la⭑ trib⁹·on de⭑ , la⭑ mont⭑·on , kiu·n
Li ek·am⭑·is ; sed⭑ la⭑ Sinjor⭑·o dir⭑·is al⭑ li: ek·ir⭑·u, ĉar⭑ li est⭑·as
elekt⭑·it·a il⭑·o por⭑ mi, por⭑ port⭑·i mi⭑·an nom⭑·on antaŭ⭑ la⭑ naci⭑·an·oj ;
Hebre⭑·oj, popol⭑·o de⭑ Di⭑·o elekt⭑·it·a kaj⭑ per⭑ sufer⭑·o prepar⭑·it·a al⭑
grand⭑·a task¹·o ; mult⭑·aj vok⭑·it·oj, sed⭑ ne⭑ mult⭑·aj elekt⭑·it·oj (kp S.
Mate⁽⁺⁾·o 22:14; proverb⭑·iĝ·is kun⭑ la⭑ senc⭑·o „mult⭑·e da⭑ elekt⭑·ebl·aĵ·oj,
sed⭑ mal·mult⭑·e da⭑ elekt⭑·ind·aĵ·oj“) ― {antaŭ·destin¹·ism·o} .
elekt⭑·o
Ag⭑·o de⭑ tiu, kiu elekt⭑·as aŭ⭑ rezult²·o de⭑ tiu ag⭑·o: ni dev⭑·as observ⭑·i
plej⭑ sever⭑·an elekt⭑·on ; nenia kongres⭑·o pov⭑·as far⭑·i tia·n elekt⭑·on ;
ni hav⭑·us ankoraŭ⭑ tut⭑·e liber⭑·an elekt⭑·on inter⭑ […] ; de⭑ elekt⭑·o tro⭑
mult⭑·a plej⭑ mal·bon⭑·a rezult²·o ; region⭑·a parti⭑·o Lig⭑·o Nord⭑·a venk⭑·is
grandioz¹·e en⭑ elekt⭑·oj al⭑ komun⭑·um·aj parlament¹·oj .
elekt⭑·ebl·a
Tia, ke⭑ oni pov⭑·as elekt⭑·i ĝi·n (kutim⭑·e inter⭑ plur⁴·aj ali⭑·aj):
Esperant⭑·o far⭑·iĝ·is elekt⭑·ebl·a objekt⭑·o en⭑ mez⭑+grad⭑·aj lern⭑·ej·oj de⭑
; vir⭑·oj kaj⭑ vir⭑·in·oj est⭑·as egal⭑+rajt⭑·aj kaj⭑
elekt⭑·ebl·aj al⭑ ĉiu·j ofic⭑·oj [de⭑ UEA] ; verk⭑·i antaŭ·scienc⭑·an
fak⭑-labor⭑·on […] pri⭑ liber⭑·e elekt⭑·ebl·a tem⭑·o .
elekt⭑·ebl·o, elekt⭑·ebl·ec·o
Tio, kio·n oni pov⭑·as elekt⭑·i, {alternativ²·o^2} : la⭑ elekt⭑·ebl·oj de⭑
alban⁸·a kosov⁽⁺⁾·an·o, tibet⁽⁺⁾·an·o, ĉe·ĉen⭑·o aŭ⭑ kurd⁽⁺⁾·o unu⭑+flank⭑·e, de⭑ serb⁽⁺⁾·o,
ĉin⁹·o, rus⭑·o aŭ⭑ turk⭑·o ali⭑+flank⭑·e, ne⭑ est⭑·as la⭑ sam⭑·aj ; [apenaŭ⭑] iom⭑
memor⭑·ig·is pri⭑ kermes⁽⁺⁾·o infan⭑+temp⭑·a, la⭑ tumult⭑·o mank⭑·is, la⭑
elekt⭑·ebl·o ; la⭑ student⭑·oj est⭑·as jun⭑·aj kaj⭑ hav⭑·as mal·mult⭑·ajn
elekt⭑·ebl·ec·ojn sur·voj⭑·e en⭑ la⭑ stud¹·ad·o ; ĉu⭑ ebl⭑·as demokrati⁸·o, se⭑ ne⭑
ekzist⭑·as elekt⭑·ebl·o kaj⭑ mank⭑·as alternativ²·o ; la⭑ parol⭑·ant·o pov⭑·as
ĝu⭑·i plen⭑·an elekt⭑·ebl·ec·on pri⭑ la⭑ vort⭑·oj . {opci⁽⁺⁾·o^1} {ebl⭑·ec·o}
Rim.: Por⭑ bon⭑·a stil⭑·o oni disting⭑·u la⭑ elekt⭑·ebl·ec·on (singular⁸·e, la⭑
fakt¹·on, ke⭑ ekzist⭑·as alternativ²·oj) kaj⭑ la⭑ elekt⭑·ebl·ojn (plural⁴·e,
la⭑ alternativ²·oj mem⭑).
el·ek·tem⭑·a
Subtil¹·e rafin⭑·ant·a kaj⭑ mal·facil⭑·e kontent⭑·ig·ebl·a ĉe⭑ la⭑ elekt⭑·ad·o:
tro⭑ el·ek·tem⭑·a ricev⭑·as nenio·n ; est⭑·i tre⭑ el·ek·tem⭑·a rilat⭑·e […] .
{bon⭑·o} , {delikat⭑·a 7} , {postul⭑·em·a}
elekt⭑·it·a
Aparten⭑·ant·a al⭑ la⭑ bon⭑·aj kaj⭑ prefer⭑·ind·aj: elekt⭑·it·a societ⭑·o; [la⭑]
mal·grand⭑·a bibliotek¹·o […] en·hav⭑·as la⭑ plej⭑ elekt⭑·it·ajn trezor⭑·ojn de⭑
la⭑ angl⭑·a literatur⭑·o ; en⭑ la⭑ plej⭑ elekt⭑·it·aj ni⭑·aj tomb⭑·oj en·ter⭑·ig·u
vi⭑·an mort⭑·int·in·on ; la⭑ ĉar²·ojn de⭑ Faraon⁽⁺⁾·o kaj⭑ li⭑·an milit⭑·ist·ar·on Li
ĵet⭑·is en⭑ la⭑ mar⭑·on, kaj⭑ li⭑·aj elekt⭑·it·aj milit⭑·estr·oj dron⭑·is en⭑ la⭑
Ruĝ⭑·a Mar⭑·o . {apart⭑·a^2} , {el·star⭑·a^2} , {eminent⭑·a} , {elit⁽⁺⁾·a}
al·elekt⭑·i
Elekt⭑·i al⭑ (iu grup⭑·o, komitat⭑·o ks): se⭑ la⭑ nombr⭑·o de⭑ la⭑ elekt⭑·it·aj
membr⭑·oj est⭑·as mal·pli⭑ ol⭑ 25, la⭑ kongres⭑·o al·elekt⭑·as la⭑ mank⭑·ant·ajn;
en⭑ kelk⭑·aj kanton²·oj ne⭑-svis⁽⁺⁾·oj rajt⭑·as est⭑·i al·elekt⭑·it·aj al⭑ urb⭑·aj
parlament¹·oj ; mi, pro⭑ politik¹·a ag⭑·ad·o, est⭑·is al·elekt⭑·it·a al⭑ elit⁽⁺⁾·a
grup⭑·o de⭑ aktiv⭑·ul·oj suspekt⭑·ind·aj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.119 2023/11/07 20:34:10 ]
__________________________________________________________________