vidu ankaŭ la klarigojn
esenc·/·o

esenc·o

   1.
          Tio, kio konsist·ig·as la propr·an {natur·o} n de io, la intern·a kaj
          ne·vari³·a baz¹·o de ekster·aj aper·aĵ·oj ( {fenomen¹·oj} ): hom·o est·as
          laŭ si·a esenc·o soci³·em·a est·aĵ·o; mi ne tut·e klar·e kompren·is la
          esenc·on de vi·a demand·o ; la tut·a esenc·o de lingv·o est·as baz¹·it·a
          antaŭ ĉio sur inter·konsent·o ; la esenc·o kaj cel·o de ni·aj
          kongres·oj ; ĉiu prepozici·o, laŭ si·a logik¹·a esenc·o, pov·as est·i
          uz·at·a nur antaŭ substantiv·o ; al hom·o, kiu ne kon·as la esenc·on
          de la muzik·o, ŝajn·as ke nenio est·as pli facil·a ol lud·i
          fortepian·on ; ŝajn·as al mi, ke la glor-am·o hav·as esenc·on tiel
          aer·an kaj sen·fundament·an, ke ĝi est·as nur ombr·o de ombr·o ; ĉu vi
          pov·as el·trov·i la esenc·on de Di·o? ĉu vi pov·as plen·e kompren·i la
          perfekt·ec·on de la Plej+potenc·ul·o? ; Li lac·ig·is mi·n, Li detru·is
          mi·an tut·an esenc·on ; bru·o potenc·a, nul·a esenc·o ; nom·o egal·a, sed
          esenc·o mal·a . {substanc²·o^3}

   2.
          Ĉef·aj, plej grav·aj ec·oj de io: la esenc·o de mi·a mal·feliĉ·o
          konsist·as en tio, ke mi pov·is mal·mult·e, ke mi nenio·n sufiĉ·e
          kapabl·is ; la predik·o est·is long·a, oni tamen ne pov·as mal·konfes·i
          en ĝi kelk·an esenc·on moral¹·an ; la trans·don·o de la plu·aj sci·ig·oj
          vid·ebl·e est·is por li mal·facil·a, sed la esenc·o est·is, ke […]
          Krist-in·o al li plaĉ·is ; la esenc·o de li·aj ide·oj est·is jen·a […] ;
          la diferenc·o de la lingv·oj prezent·as la esenc·on de la diferenc·o
          […] de la naci·oj ; la tut·a esenc·o de ni·a religi·o est·as la leĝ·o:
          ag·u kun ali·aj, kiel vi vol·as, ke oni ag·u kun vi ; la fin·iĝ·o „o“
          […] en vort·oj de·ven·ant·aj de adjektiv·o pov·as nur signif·i ide·on,
          esenc·on . {baz¹·o} , {fund·o} , {fundament·o} , {kern·o} ,
          {kvintesenc¹·o} , {princip·o} , {suk·o^3}

   3.
          Dens·ig·it·a {el·tir·aĵ·o} el iu·j substanc²·oj ordinar·e bon+odor·aj 
          arom¹·aj: la roz·oj jam est·is kolekt·it·aj kaj oni far·is el ili
          esenc·on ; vinagr·a esenc·o . {arom¹·o} , {ekstrakt¹·o^2} , {infuz·aĵ·o}
          , {tinktur²·o}

   4.
          Tio, kio konsist·ig·as la unu·ec·on de la tri {person·oj} de la
          {Tri-unu·o} .

esenc·a

   1.
          Konsist·ig·ant·a la propr·an natur·on de io: laŭ la voj·o de ver·o mi
          ir·as […] por hered·ig·i al mi·aj am·ant·oj esenc·an bon·on ; la rakont·o
          est·as lert·e konstru·it·a, kaj en·hav·as tiu·n esenc·an element¹·on de
          konflikt²·o, kiu disting·as viv·an histori·on de banal²·aĵ·o ; ne
          penetr·int·e en la esenc·ajn kaŭz·ojn de modern¹·a kapital¹·ism·o kaj
          imperialism³·o, Zamenhof jam bon·e antaŭ·vid·is, ke la rezultat·o de
          tiu milit·o est·os nul·a .

   2.
          Est·ant·a plej grav·a en io: krom la supr·e montr·it·aj tri ĉef·aj
          problem¹·oj, mi dev·is, kompren·ebl·e, solv·i ankoraŭ mult·ajn ali·ajn,
          sed pri ili, ĉar ili est·as ne esenc·aj, mi ne parol·os tie ĉi ;
          vi·a tim·o ven·is nur de tio, ke vi ne tut·e ĝust·e prezent·as al vi
          la esenc·an signif·on de tiu·j pli·grand·ig·it·aj vort·ar·oj ; [la mus·o]
          tuj for·manĝ·et·is preskaŭ tut·an roman¹·on, tio est·as nur la mol·an
          part·on, la esenc·an, sed la ŝel·on, la bind·on [ĝi] las·is ne·tuŝ·it·a
          ; ni dezir·as kre·i organism¹·on, kies esenc·a cel·o est·os produkt·i
          antidot⁽⁺⁾·on ; sen·esenc·a ( {sen·en·hav·a} ) metafor¹·o . {precip·a} ,
          {fundament·a}

esenc·ism·o

          Doktrin¹·o, kiu prefer·e rigard·as iu·jn ec·ojn de ·oj kiel esenc·ajn,
          ne de·pend·ajn de situaci·o: Avicen⁽⁺⁾·o el·star·ig·is la esenc·on per la
          deklar¹·o, ke la ekzist·o al·ven·as al ĝi kiel akcidenco, jen
          radikal¹·a esenc·ism·o ; la ras¹·ism·o kaj la seks·ism·o est·as la plej
          oft·aj sub·spec·oj de la esenc·ism·o . {ekzist·ism·o}

sam+esenc·a

          Kun·hav·ant·a la sam·an esenc·on kiel iu ali·a (uz·at·a pri la person·oj
          de la {Tri-unu·o} ): ni kred·as unu sol·an Di·on kaj unu sol·an
          Sinjor·on {jes·u-Krist·on} , unu-nur·an fil·on de Di·o, gener⁽⁺⁾·it·an de la
          Patr·o kaj kre·it·an, sam+esenc·an kiel la Patr·o . {simil+esenc·a}

simil+esenc·a

          Hav·ant·a esenc·on simil·an al tiu de iu ali·a (uz·it·a de la ari¹·an·oj
          pri la person·oj de la {Tri-unu·o} ). {sam+esenc·a}

   [artikol-versi⁹·o: 1.30 2023/11/07 20:34:11 ]
     __________________________________________________________________