vidu ankaŭ la klarigojn
Esperant⭑·/·o
Esperant⭑·o
1.
{Lingv⭑·o} inter·naci⭑·a publik⭑·ig·it·a de⭑ {Zamenhof⭑·o} en⭑ 1887: en⭑ la⭑
lingv⭑·o „Esperant⭑·o“ ni vid⭑·as la⭑ est⭑·ont·an lingv⭑·on de⭑ la⭑ tut⭑·a mond⭑·o
.
2.
(Propr⭑·e „doktor⭑·o Esperant⭑·o“.) Plum⭑-nom⭑·o sub⭑ kiu {Zamenhof⭑·o}
publik⭑·ig·is si⭑·an lingv⭑·o-projekt⭑·on kaj⭑ kiu iĝ⭑·is nom⭑·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o
mem⭑: mi pren⭑·is por⭑ mi la⭑ pseŭdonim²·on „Esperant⭑·o“ la⭑ lingv⭑·o mem⭑
hav⭑·is nenia·n propr⭑·an nom⭑·on kaj⭑ est⭑·is nom⭑·at·a „la⭑ lingv⭑·o
inter·naci⭑·a propon⭑·it·a de⭑ Esperant⭑·o“ .
esperant⭑·a
De⭑ Esperant⭑·o, rilat⭑·a al⭑ Esperant⭑·o: la⭑ Esperant⭑·a afer⭑·o; la⭑
esperant⭑·aj kongres⭑·oj.
esperant⭑·e
Laŭ⭑ la⭑ esperant⭑·a manier⭑·o: ni parol⭑·as kaj⭑ skrib⭑·as Esperant⭑·e.
esperant⭑·id·o
{Plan⭑-lingv⭑·o} kre⭑·it·a post⭑ Esperant⭑·o kaj⭑ grand⭑+part⭑·e ĝi·n imit⭑·ant·a:
antaŭ·tag⭑-mez⭑·e okaz⭑·is mi⭑·a preleg⁸·o pri⭑ esperant⭑·id·oj .
esperant⭑·ig·o
Adapt³·o de⭑ tekst⭑·o, esprim⭑·o, vort⭑·o, nom⭑·o al⭑ Esperant⭑·o: la⭑
Esperant⭑·ig·o de⭑ la⭑ verk⭑·o est⭑·as flu⭑·a .
Rim.: Plen⭑·e esperant⭑·ig·it·an propr⭑·an nom⭑·on karakteriz¹·as kelk⭑·aj
nepr⭑·aj trajt⭑·oj: 1) Ĝi⭑·a form⭑·o uz⭑·as nur⭑ la⭑ 28 Esperant⭑·ajn son⭑·ojn
kaj⭑ liter⭑·ojn; 2) La⭑ nom⭑·o hav⭑·as la⭑ fin⭑·aĵ·on -o; 3) Ĉe⭑ el·parol⭑·o de⭑
la⭑ nom⭑·o oni sekv⭑·as la⭑ akcent⭑·ajn regul⭑·ojn de⭑ Esperant⭑·o. Al·don⭑·e,
en⭑ plen⭑·a esperant⭑·ig·o oni em⭑·as evit⭑·i son⭑-kombin⭑·ojn ne·kutim⭑·ajn por⭑
Esperant⭑·o: ĝi pov⭑·as baz¹·iĝ·i sur⭑ la⭑ origin¹·a prononc³·o (Ŝekspir⁽⁺⁾·o),
skrib⭑·o (London⭑·o) aŭ⭑ signif⭑·o de⭑ la⭑ nom⭑·o (Bon⭑~aer⭑·o), aŭ⭑ sur⭑
kompromis²·o inter⭑ du⭑ aŭ⭑ tri⭑ el⭑ ĉi⭑ tiu·j esperant⭑·ig·o-manier⭑·oj
(nov⭑·-~jork⭑·o) .
esperant⭑·ism·o
1.
La⭑ {ide⭑·ar·o} lig⭑·it·a al⭑ la⭑ en·konduk⭑·o de⭑ la⭑ inter·naci⭑·a lingv⭑·o
Esperant⭑·o: la⭑ {intern⭑·a ide⭑·o} de⭑ esperant⭑·ism·o ; la⭑ oficial⭑·a
esenc⭑·o de⭑ la⭑ esperant⭑·ism·o […] est⭑·as esprim⭑·it·a en⭑ la⭑ Bulonj⭑·a
Deklaraci³·o ; oni ne⭑ dev⭑·as inter·miks⭑·i la⭑ hom⭑·ar·an·ism·on kun⭑ la⭑
esperant⭑·ism·o! ambaŭ⭑ ide⭑·oj est⭑·as tre⭑ parenc⭑·aj inter⭑ si, sed⭑ tut⭑·e
ne⭑ ident¹·aj .
2.
Dir⭑-manier⭑·o special⭑·a al⭑ Esperant⭑·o: la⭑ form⭑·o „sid⭑·iĝ·u“ jam⭑ de⭑ tre⭑
long⭑·e est⭑·as uz⭑·at·a preskaŭ⭑ de⭑ ĉiu·j Esperant⭑·ist·oj, tial⭑ ĝi far⭑·iĝ·is
jam⭑ esperant⭑·ism·o ; kvankam⭑ kelk⭑·aj el⭑ la⭑ Esperant⭑·aj idiotism³·oj
est⭑·as pren⭑·it·aj ankaŭ⭑ el⭑ la⭑ lingv⭑·oj slav⁽⁺⁾·aj, ili tamen⭑ est⭑·as ne⭑
slav⁽⁺⁾·ism·oj, sed⭑ esperant⭑·ism·oj, ĉar⭑ ili far⭑·iĝ·is part⭑·o de⭑ la⭑ lingv⭑·o
. {idiotism³·o}
esperant⭑·ist·o
Tiu, kiu parol⭑·as Esperant⭑·on, aktiv⭑·as en⭑ la⭑ esperant⭑·a medi³·o,
propagand¹·as la⭑ lingv⭑·on: esperant⭑·ist·o est⭑·as nom⭑·at·a ĉiu person⭑·o,
kiu sci⭑·as kaj⭑ uz⭑·as la⭑ lingv⭑·on Esperant⭑·o, tut⭑·e egal⭑·e por⭑ kia·j
cel⭑·oj li ĝi·n uz⭑·as .
esperant⭑·ist·ar·o
La⭑ tut⭑·o de⭑ Esperant⭑·ist·oj, la⭑ Esperant⭑·a kvazaŭ⭑-popol⭑·o: bon⭑·a
Esperant⭑·ist·o dev⭑·as sci⭑·i la⭑ histori⭑·on de⭑ la⭑ Esperant⭑·a mov⭑·ad·o, la⭑
organiz¹·on de⭑ la⭑ Esperant⭑·ist·ar·o, la⭑ scienc⭑·an baz¹·on de⭑ ni⭑·a lingv⭑·o
.
esperant⭑·ist·ec·o
Sci⭑·o kaj⭑ uz⭑·ad·o de⭑ Esperant⭑·o: la⭑ simpl⭑·a praktik⭑·a Esperant⭑·ist·ec·o,
t.e. la⭑ simpl⭑·a lern⭑·ad·o kaj⭑ uz⭑·ad·o de⭑ Esperant⭑·o, neniu·n dev⭑·ig·as
al·iĝ⭑·i al⭑ ia⭑ ide⭑·o .
Esperant⭑·uj·o
La⭑ ideal¹·a land⭑·o de⭑ esperant⭑·ist·oj, la⭑ esperant⭑·ist·a mond⭑·o;
{Esperanti⁽⁺⁾·o} : ni ĉiu+jar⭑·e kun·ven⭑·as en⭑ la⭑ ĉef·urb⭑·o de⭑ Esperant⭑·uj·o
(la⭑ urb⭑·o de⭑ la⭑ vic⭑·a Universal⭑·a Kongres⭑·o), por⭑ vigl⭑·ig·i en⭑ ni la⭑
am⭑·on al⭑ la⭑ ide⭑·o esperant⭑·ism·a ; kvankam⭑ laŭ·nombr⭑·e Esperant⭑·uj·o ne⭑
super⭑·as urb⭑·on kun⭑ cent⭑ mil⭑ loĝ⭑·ant·oj, ĉiu+jar⭑·e en⭑ ĝi okaz⭑·as cent⭑·oj
da⭑ divers⭑+spec⭑·aj renkont⭑·iĝ·oj, funkci¹·as kelk⭑·aj mil⭑·oj da⭑ klub(et)oj⁽⁺⁾
kaj⭑ asoci¹·oj, aper⭑·as mult⭑·aj gazet⭑·oj kaj⭑ libr⭑·oj .
esperant⭑·um·i
(ntr)
Uz⭑·i la⭑ lingv⭑·on Esperant⭑·o kaj⭑ ag⭑·ad·i en⭑ la⭑ esperant⭑·a medi³·o: mi
est⭑·as dekkelkjarulino kiu ŝat⭑·eg·as esperant⭑·um·i .
pra·esperant⭑·o
Provizor¹·a stat⭑·o de⭑ ankoraŭ⭑ verk⭑·at·a Esperant⭑·o antaŭ⭑ ĝi⭑·a publik⭑·ig·o
en⭑ 1887: grand⭑+format¹·a trip⭑+aĝ⭑·a kajer⭑·o ... en·hav⭑·as ok⭑+vers⭑·an
kant⭑·aĵ·on de⭑ ...; ĝi est⭑·as verk⭑·it·a en⭑ unu⭑ pli⭑·a
Pra·esperant⭑·o, kiu·n ni nom⭑·u Pra·esperant⭑·o III .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.58 2023/11/13 09:26:29 ]
__________________________________________________________________