vidu ankaŭ la klarigojn
-et/
I.
-et
{Sufiks⭑·o} esprim⭑·ant·a rimark⭑·ind·e mal·alt⭑·an {grad⭑·o} n de⭑
grand⭑·ec·o aŭ⭑ intens⁴·ec·o, oft⭑·e kun⭑ special⭑·ig·o de⭑ la⭑
radik⭑+vort⭑·a ide⭑·o: en⭑ ni⭑·a land⭑·o si·n ne⭑ trov⭑·as mont⭑·oj, sed⭑
nur⭑ mont⭑·et·oj ; ili pren⭑·is ŝton⭑·ojn kaj⭑ far⭑·is mont⭑·et·on ; sur⭑
li⭑·a vizaĝ⭑·o mi vid⭑·is ĝoj⭑·an rid⭑·et·on ; mi sid⭑·as sur⭑ seĝ⭑·o kaj⭑
ten⭑·as la⭑ pied⭑·ojn sur⭑ benk⭑·et·o ; mi aĉet⭑·is por⭑ la⭑ infan⭑·oj
tabl⭑·et·on kaj⭑ kelk⭑·e da⭑ seĝ⭑·et·oj ; dorn⭑+arb⭑·et·o ; bru⭑·et·o de⭑
fal⭑·ant·a foli⭑·o ; iom⭑·et·o da⭑ verd⭑·aĵ·o ; verd⭑·et·a aŭ⭑ ruĝ⭑·et·a ; li
sid⭑·is en⭑ mal·varm⭑·et·a ĉambr⭑·et·o ; ili vid⭑·is la⭑ knab⭑·et·on kun⭑
li⭑·a patr⭑·in·o , kaj⭑ ador⭑+klin⭑·iĝ·is al⭑ li ; kial⭑ vi
rigard⭑·as la⭑ lign⭑·er·et·on en⭑ la⭑ okul⭑·o de⭑ vi⭑·a frat⭑·o, kaj⭑ ne⭑
pri·pens⭑·as la⭑ trab⭑·on en⭑ vi⭑·a okul⭑·o ? donac⭑·et·oj sub·ten⭑·as
amik⭑·ec·on ; hejm⭑·a dom⭑·et·o est⭑·as kiel⭑ patr⭑·in·et·o ; oni
komenc⭑·as per⭑ ŝtel⭑·et·oj kaj⭑ fin⭑·as per⭑ ŝtel⭑·eg·oj ; river⭑·et·oj
flu⭑·as al⭑ river⭑·oj ; dron⭑·ant·o eĉ⭑ herb⭑·et·on kapt⭑·as avid⭑·e ;
mal·grand⭑·a bird⭑·et·o, sed⭑ akr⭑·a ung⭑·et·o ; ne⭑ ĉiu paper⭑·et·o est⭑·as
bank¹·a bilet³·o ; por⭑ par⭑·o am⭑·ant·a ĉiu lok⭑·et·o sufiĉ⭑·as ; nenia
pek⭑·et·o rest⭑·as long⭑·e sekret⭑·o ; tio est⭑·as li⭑·a am⭑·at·a
{ĉeval⭑·et·o} ; ŝi […] kudr⭑·is mal·grand⭑·an bel⭑·et·an sak⭑·et·on,
kiu·n ŝi plen⭑·ig·is per⭑ delikat⭑·a poligon⭑·a gri⭑·o ; sur⭑ la⭑ musk⭑·o
bril⭑·et·is per⭑ verd⭑·et·a lum⭑·o pli⭑ ol⭑ cent⭑ lampir⭑·oj ; tiel⭑
dens⭑·e, kiel⭑ rafan⭑·et·oj en⭑ fask⭑·o . {-eg}
Rim. 1: _-et_ est⭑·as oft⭑·e (mis)uz⭑·at·a kun⭑ kares⭑·a senc⭑·o,
anstataŭ⭑ _-ĉj_, _-nj_: patr⭑·et·o kaj⭑ patr⭑·in·et·o .
Rim. 2: Vd {rimark⭑·on ĉe⭑ -eg} .
II.
et-
{Prefiks⭑·o} esprim⭑·ant·a mal·grand⭑·ec·on, mal·vast⭑·ec·on de⭑ la⭑
spec⭑·o aŭ⭑ skal⭑·o al⭑ kiu aparten⭑·as la⭑ koncern⭑·at·o: et⭑~komerc⭑·o ;
pund⁹·o-mon⭑·er·oj est⭑·is fals⭑·at·aj et⭑+skal⭑·e far⭑·e de⭑ mal·grand⭑·aj
fals⭑·ist·oj ; japan⁹·oj far⭑·iĝ·is riĉ⭑·aj, sed⭑ ili⭑·a psiĥologi⁽⁺⁾·o
rest⭑·as tip¹·e et⭑+burĝ⭑·a ; nu⭑, la⭑ et⭑~burĝ⭑·o est⭑·as fi·fantazi¹·aĵ·o
jam⭑ de⭑ kaj⭑ post⭑·e de⭑ ; konservativ³·a
et⭑~burĝ⭑·ar·o ; kia kverel⁴·em·a li est⭑·is kaj⭑ et⭑+anim⭑·a (
{pedant¹·a^2} , {sen·indulg⭑·a} ) ; la⭑ punkt⭑·o-kom⭑·o est⭑·as sub⭑ mi⭑·a
dekstr⭑·a et⭑~fingr⭑·o ; muel⭑-ŝton⭑·oj kutim⭑·e est⭑·as el⭑ et⭑+grajn⭑·a
firm⭑·a sabl⭑·o-ŝton⭑·o aŭ⭑ kalk⭑·o-ŝton⭑·o .
Rim.: Per⭑ tiu ĉi⭑ ne·ordinar⭑·a pseŭdo·prefiks⭑·a kun·met⭑·o oni
relief¹·ig·as la⭑ abstrakt¹·ec·on de⭑ la⭑ et⭑·ec·o, rilat⭑·ig·as ĝi·n ne⭑
al⭑ la⭑ koncern⭑·at·o mem⭑, sed⭑ al⭑ la⭑ karakteriz¹·a trajt⭑·o.
Et⭑~burĝ⭑·o ne⭑ est⭑·as mal·alt⭑+statur¹·a burĝ⭑·o, sed⭑ hom⭑·o kies⭑
burĝ⭑·ec·o est⭑·as mal·alt⭑+rang⭑·a; et⭑~fingr⭑·o de⭑ vir⭑·o pov⭑·as est⭑·i pli⭑
grand⭑·a ol⭑ ajn⭑·a fingr⭑·o de⭑ knab⭑·o.
III.
Sam⭑+signif⭑·a mem·star⭑·a vort⭑·er·o:
et⭑·a
{Mal·grand⭑·a} , mal {intens⁴·a} : grand⭑·a nub⭑·o, et⭑·a pluv⭑·o ; sur⭑
Nil⁽⁺⁾·o svarm¹·is et⭑·aj ŝip⭑·et·oj ; et⭑·aj kobold⭑·oj kun⭑ vag⭑-lum⭑·o sur⭑
la⭑ ĉap⭑·o danc⭑·is ĉirkaŭ⭑·e ; ne⭑ vid⭑·ebl·aj por⭑ la⭑ hom⭑·a okul⭑·o,
ŝveb³·is mal·grand⭑·aj et⭑·aj est⭑·aĵ·oj ; kiu·n el⭑ ni⭑·aj far⭑·oj oni
elekt⭑·os […], ebl⭑·e tre⭑ et⭑·an, forges⭑·it·an, tamen⭑ registr⭑·it·an
― piz⭑·e mal·grand⭑·an .
Rim.: En⭑ praktik⭑·a uz⭑·ad·o _et⭑·a_ est⭑·as oft⭑·e uz⭑·at·a kiel⭑ pli⭑
fort⭑·a esprim⭑·o ol⭑ _mal·grand⭑·a_. Ĝi⭑·a cel⭑·at·a senc⭑·o est⭑·as do⭑
oft⭑·e pli⭑ kompar⭑·ebl·a al⭑ _tre⭑ mal·grand⭑·a_ aŭ⭑ _mal·grand⭑·eg·a_.
et⭑·ul·o
Infan⭑·et·o, id⭑·o: la⭑ anĝel⭑·o […] kis⭑·is […] la⭑ infan⭑·on, kaj⭑ la⭑
et⭑·ul·o du⭑·on·e mal·ferm⭑·is si⭑·ajn okul⭑·ojn ; mi lud⭑·as [la⭑
dram¹·ojn] antaŭ⭑ la⭑ et⭑·ul·oj, kaj⭑ la⭑ et⭑·ul·oj plor⭑·as, kiel⭑ iam⭑
plor⭑·is patr⭑·o kaj⭑ patr⭑·in·o ; En⭑ supr⭑·a ĉambr⭑·o lul⭑·o ... lul⭑·o
... / Anĝel⭑·e dorm⭑·as la⭑ et⭑·ul·o . {beb⁸·o} , {id⭑·o^2} ,
{mal·grand⭑·eg·ul·o} , {nan⁹·o}
et⭑·ig·i
Mal·grand⭑·ig·i: ĉio·n bon⭑·an kaj⭑ bel⭑·an, kiu en⭑ ĝi spegul⭑·iĝ·is,
ĝi et⭑·ig·is preskaŭ⭑ ĝis⭑ plen⭑·a neni⭑·ec·o ; ili klopod⭑·as kaŝ⭑·i
kaj⭑ et⭑·ig·i la⭑ krim⭑·ojn de⭑ la⭑ reĝim³·o ; oni pov⭑·as cel⭑·i
produkt⭑·i mal·pli⭑ da⭑ varm⭑·o […], por⭑ tio help⭑·as kaj⭑ uz⭑·i
mal·pli⭑ da⭑ transistor⁹·oj kaj⭑ ili⭑·a et⭑·ig·o per⭑ progres⭑·o de⭑
fabrik⭑·ad·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.119 2023/11/07 20:34:12 ]
__________________________________________________________________