vidu ankaŭ la klarigojn
etern·/·a

etern·a

   1.
          Hav·ant·a nek komenc·iĝ·on nek fin·iĝ·on: la etern·a Di·o ; Epikur⁽⁺⁾·o
          supoz·is etern·ajn atom¹·ojn; etern·a etern·ec·o ; valid⁴·as la etern·a
          regul·o: se ferm·iĝ·as voj·o, ali·a mal·ferm·iĝ·as . {konstant·a^1} ,
          {sen·ŝanĝ·a}

   2.
          Hav·ant·a neniu·n fin·on: inter ili komenc·iĝ·is etern·a milit·o ; la
          etern·a dorm·o (mort·o); Mi don·os ĉi tiu·n land·on al vi·a id·ar·o post
          vi kiel etern·an posed·aĵ·on ; tio est·as la sign·o de la inter·lig·o,
          kiu·n Mi met·as inter Mi kaj inter vi […] por etern·aj generaci·oj ;
          pun·it·aj per blind·ec·o etern·a ; etern·a feliĉ·o ; vi produkt·is en
          vi·aj retort¹·oj la eliksir¹·on de la etern·a jun·ec·o ; ŝi ebl·e kun
          grand·a ĝu·o ferm·us la okul·ojn por etern·a dorm·o, en kiu la kred·o
          promes·is al ŝi kun·iĝ·on kun tiu·j, pri kiu·j sopir·is ŝi·a vundita
          kor·o ; etern·ig·i diskut¹·ad·on, ies nom·on, ies virt·ojn; pentr·aĵ·oj,
          fot⁹·oj  skulpt·aĵ·oj est·as la ebl·aj rimed·oj por etern·ig·i la
          moment·ojn, kiu·j dev·as est·i konstant·e memor·ig·at·aj . {ĉiam·a} ,
          {sen·ĉes·a} , {sen·fin·a}

   3.
          Tia, ke ĝi·an fin·on oni ne antaŭ·vid·as: la tut·a etern·a problem¹·o
          est·os tuj plen·e solv·it·a ; hom·o de etern·a gaj·ec·o, de etern·a
          rid·ad·o ; mi est·is pret·a ·i nur·a […] probabl³·e etern·a komenc·ant·o
          ; la etern·a Urb·o (Rom⁽⁺⁾·o); alt·e trans la grand·ajn mont·ojn, sur
          kiu·j kuŝ·as etern·a neĝ·o ; kiam li pret·ig·as la vesper-manĝ·on [li]
          atend·as de vi etern·an dank·em·on . {daŭr·a} , {long+daŭr·a}

   {efemer³·a} , {mal·daŭr·a} , {pas·em·a}

etern·e

          Sen temp·a lim·o, almenaŭ laŭ hom·a vid-punkt·o: por etern·e
          (sen·fin·e); en la daŭr·o de mult·aj mil-jar·oj […ili] etern·e
          batal·ad·is inter si ; ŝi fal·is por etern·e en la terur·an nokt·on de
          la atend·oj ; la viv·o de vir·in·o est·as etern·e brul·ant·a flam·o de
          am·o, dir·as unu·j ; ĉu vi vol·as do etern·e funebr·i ? nek ĝoj·o nek
          mal·ĝoj·o daŭr·as etern·e. {daŭr·e^2}

Etern·ul·o

          Al·nom·o de la hebre·a {di·o} en Bibli¹·o (iam absolut·e kaj
          monoteism²·e, iam kontrast¹·e al la nom·oj de ali+gent·aj di·oj): kiam
          Di·o la Etern·ul·o far·is la ter·on kaj la ĉiel·on ; kiam la tut·a
          popol·o tio·n vid·is, ili ĵet·is si·n vizaĝ-al·ter·e, kaj dir·is: La
          Etern·ul·o est·as Di·o, la Etern·ul·o est·as Di·o ; kaj ili for·las·is la
          Etern·ul·on, kaj serv·is al  kaj al  .

   Rim.: Fakt¹·e tem·as pri Zamenhof·a traduk·o de propr·a nom·o, tradici¹·e
   tabu⁽⁺⁾·it·a, tial forges·it·a kaj nur konjekt·e re·konstru·at·a (antaŭ·e kiel „
    “, nun pli oft·e kiel „  “), kiu laŭ raben·a tradici¹·o
   est·is apud·met·o deest·osest·ant·aest·is“; kp ankaŭ [El·ir·o, 3:14]:
   „Kaj Di·o dir·is al Mose⁽⁺⁾·o: mi est·as, kiu est·as“. Pro tabu⁽⁺⁾·o, dum voĉ-leg·o
   tiu nom·o est·is anstataŭ·ig·at·a per hebre·a  grek⁸·a vort·o por {Sinjor·o} ,
   kaj en tiu form·o ĝi plej oft·e aper·as en naci+lingv·aj traduk·oj; en la
   esperant·a traduk·o tamen la disting·o konserv·iĝ·as: Gard·u mi·n, ho _Di·o_,
   ĉar mi rifuĝ·as ĉe Vi. Mi dir·is al la Etern·ul·o: Vi est·as mi·a _Sinjor·o_
   (en la hebre·a original¹·o ĉiu·j tri vort·ojDi·o, Etern·ul·o kaj Sinjor·oest·as mal·sam·aj).

   [artikol-versi⁹·o: 1.37 2023/11/07 20:34:12 ]
     __________________________________________________________________