evolu²·/·i

evolu²·i

   (ntr)

   1.
          Iompostiome dis·volv⭑·iĝ·i; regul⭑·e kaj⭑ laŭ·natur⭑·e kresk⭑·ad·i
          ali⭑~form⭑·iĝ·ant·e: tia lingv⭑·o ne⭑ bezon⭑·as jam⭑ tim⭑·i, ke⭑ io pere⭑·ig·e
          de·puŝ⭑·os ĝi·n de⭑ tiu natur⭑·a kaj⭑ rekt⭑·a voj⭑·o, laŭ⭑ kiu ĝi evolu²·as ;
          paralel⭑·e kun⭑ sanskrit⁽⁺⁾·o evolu²·is plur⁴·aj prakrit⁽⁺⁾·aj komun⭑·aj lingv⭑·oj
          kun⭑ pli⭑ aŭ⭑ mal·pli⭑ grand⭑·a etend⭑·iĝ·o ; ne⭑ est⭑·as mal·facil⭑·e kompren⭑·i
          kiel⭑ li⭑·aj natur⭑·aj esprim⭑·aj mov⭑·oj pov⭑·is evolu²·i en⭑ gest⭑·on kun⭑
          signif⭑·o ; varm⭑·a, amik⭑·a konversaci³·o evolu²·is ;

   2.
          Pas⭑·i tra⭑ divers⭑·aj iompostiomaj ŝanĝ⭑·oj: ni pli·vast⭑·ig·as ni⭑·an sci⭑·on
          […], ni evolu²·as, ni far⭑·iĝ·as pli⭑ bon⭑·aj civit³·an·oj ; trans·pas⭑·o al⭑
          pli⭑ progres⭑·aj produkt⭑·o-sistem⭑·oj kaŭz⭑·is la⭑ kre⭑·on de⭑ pli⭑ […]
          evolu²·int·a divid⭑·o de⭑ la⭑ labor⭑·o ; la⭑ afer⭑·oj ne⭑ evolu²·os tiel⭑ glat⭑·e
          ; oni si·n demand⭑·as, kie·n evolu²·as la⭑ mond⭑·o ; inter·naci⭑·a
          komunik⭑·ad·o daŭr⭑·e evolu²·is . {evoluci³·i}

   {progres⭑·i} , {prosper⭑·i}

evolu²·ig·i

   (tr)

          Ig⭑·i io·n evolu²·ant·a: ŝi evolu²·ig·is la⭑ kverel⁴·on je⭑ art⭑·o ; li am⭑·is
          medit⭑·i, la⭑ viv⭑·o en⭑ la⭑ kamp⭑·ar·o evolu²·ig·is en⭑ li ĉi⭑ tiu·n kapabl⭑·on ;
          ili evolu²·ig·is grand⭑·eg·an lert⭑·ec·on de⭑ la⭑ antaŭ⭑·aj membr⭑·oj kaj⭑
          far⭑·iĝ·is ver⭑·aj akrobat²·oj ; la⭑ popol⭑·oj de⭑ la⭑ iam⭑ vast⭑·a Imperi⭑·o […]
          evolu²·ig·is si⭑·ajn propr⭑·ajn region⭑·ajn lingv⭑·ojn . {progres⭑·ig·i} ,
          {puŝ⭑·i}

evolu²·o

   1.
          Laŭ·natur⭑·a ŝanĝ⭑·iĝ·ad·o kaj⭑ ali⭑+form⭑·iĝ·o: evolu²·o de⭑ la⭑ best⭑·oj,
          vegetal⁸·oj, lingv⭑·oj; la⭑ evolu²·o de⭑ la⭑ cerb⭑·o montr⭑·as, ke⭑ la⭑
          parol⭑·at·a lingv⭑·o est⭑·is en⭑ plen⭑·a form⭑·iĝ·o ; profilaktik⁽⁺⁾·aj
          medikament²·oj […] mal·ebl⭑·ig·as la⭑ evolu²·on de⭑ kelk⭑·aj mal·san⭑·oj ; la⭑
          evolu²·o konduk⭑·is la⭑ viv⭑·o-flu⭑·on al⭑ mult⭑·aj nov⭑·aj flu⭑·ej·oj kaj⭑
          propon⭑·is mult⭑·ajn nov⭑·ajn ebl⭑·ojn ; la⭑ ide⭑·o pri⭑ naci⭑·ec·o facil⭑·e
          pov⭑·as tiel⭑ etend⭑·iĝ·i, ke⭑ ĝi far⭑·iĝ·os afekt⭑·aĵ·o, la⭑ evolu²·o de⭑ la⭑
          jar⭑-cent⭑·o pov⭑·as ir⭑·i ĝis⭑ sen·brid⭑·iĝ·o .

   2.
          Iompostioma, sen·inter·romp⭑·a ŝanĝ⭑·iĝ·ad·o: ke⭑ la⭑ evolu²·ad·o de⭑
          Esperant⭑·o ne⭑ est⭑·u arbitr⭑·a kaj⭑ ne⭑ okaz⭑·u en⭑ revoluci¹·a manier⭑·o,
          kiel⭑ en⭑ Id⁽⁺⁾·o, kie ĉiu+jar⭑·e oni ŝanĝ⭑·ad·is la⭑ baz¹·ojn de⭑ la⭑ lingv⭑·o,
          tio·n garanti⭑·as la⭑ verk⭑·et·o „Fundament⭑·o de⭑ Esperant⭑·o“ .
          {revoluci¹·o}

   {evoluci³·o} {procez⁽⁺⁾·o^1} .

evolu²·ism·o, teori⭑·o de⭑ evolu²·o

          {Doktrin¹·o} klar⭑·ig·ant·a per⭑ evolu²·o laŭ·temp⭑·ajn ŝanĝ⭑·ojn, precip⭑·e la⭑
          ŝanĝ⭑·ojn en⭑ viv⭑·ul·aj spec⭑·oj: „la⭑ nun⭑·a stat⭑·o de⭑ l'⭑ evolu²·ism·o“ ;
          Karl⁽⁺⁾·o Darvin⁽⁺⁾·o ... est⭑·is angl⭑·a scienc⭑·ist·o kiu el·trov⭑·is la⭑ teori⭑·on
          de⭑ evolu²·o per⭑ natur⭑·a elekt⭑·o .

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.109 2023/12/12 19:23:58 ]
     __________________________________________________________________