vidu ankaŭ la klarigojn
fajr⭑·/·o
fajr⭑·o
1.
Fenomen¹·o konsist⭑·ant·a en⭑ brul⭑-konsum⭑·ad·o de⭑ divers⭑·aj substanc²·oj,
kun⭑ produkt⭑·ad·o de⭑ lum⭑·o kaj⭑ varm⭑·o: far⭑·i (ek·brul⭑·ig·i) fajr⭑·on ;
blov⭑-ekscit⭑·i la⭑ fajr⭑·on ; la⭑ ĉirkaŭ·aĵ⭑·o […] dezert⭑·ig·it·a per⭑ fajr⭑·o
kaj⭑ glav⭑·o ; bivak¹·aj fajr⭑·oj flam⭑·is ; ili manĝ⭑·u la⭑ viand⭑·on […]
rost⭑·it·an sur⭑ fajr⭑·o ; fulg⭑·o-kovr⭑·it·a pot⭑·o ŝaŭm⭑·is kaj⭑ vapor⭑·is super⭑
la⭑ flam⭑·ant·a ken⭑-fajr⭑·o ; kamen⭑-fajr⭑·o ĉiam⭑ kre⭑·as tiel⭑ plaĉ⭑·an etos⁹·on
; el⭑ flam⭑·o si·n el·tir⭑·is, en⭑ fajr⭑·on en·ir⭑·is ; tro⭑ akr⭑·a fajr⭑·o est⭑·as
sen⭑ daŭr⭑·o . {flam⭑·o} , {ard³·o}
2.
{Entuziasm⭑·o} , grand⭑·a {fervor⭑·o} , {ard³·ec·o} : en⭑ la⭑ fajr⭑·o de⭑ mi⭑·a
koler⭑·o ; diskut¹·i kun⭑ fajr⭑·o; nun⭑, – ek·kri⭑·is li kun⭑ fajr⭑·o, – nun⭑
mi hav⭑·as cel⭑·on en⭑ la⭑ viv⭑·o ; ŝi re·blov⭑·as en⭑ li la⭑ fajr⭑·on de⭑ l’
venĝ⭑·em·o ; de⭑ temp⭑·o al⭑ temp⭑·o ĉiam⭑ de·nov⭑·e ek·flam⭑·ad·is en⭑ li la⭑
mal·nov⭑·a fajr⭑·o de⭑ jun⭑·ec·o ; varm⭑·aj brun⭑·aj okul⭑·oj plen⭑·aj je⭑ fajr⭑·o,
kis⭑·--invit⭑·aj lip⭑·oj ; mi incit⭑·as vi·n pro⭑ la⭑ plezur⭑·o rigard⭑·i la⭑
fajr⭑·on de⭑ vi⭑·a anim⭑·o . {ekzalt⁽⁺⁾·ec·o} , {febr⭑·o^2} , {flam⭑·o^2} ,
{pasi⭑·o} , {varm⭑·o} , {verv³·o} , {vigl⭑·ec·o}
fajr⭑·a
De⭑ fajr⭑·o, simil⭑·a al⭑ fajr⭑·o, hav⭑·ant·a ec⭑·on de⭑ fajr⭑·o: fajr⭑·a flam⭑·o ;
antaŭ⭑ la⭑ tron⭑·o brul⭑·is sep⭑ fajr⭑·aj torĉ⭑·oj ; fajr⭑·a koler⭑·o ; fajr⭑·aj
kis⭑·oj ; ŝi ne⭑ rimark⭑·is li⭑·ajn fajr⭑·ajn mal·lum⭑·ajn okul⭑·ojn ; nigr⭑·aj
fajr⭑·aj ĉeval⭑·oj blek⭑·is en⭑ la⭑ stal⭑·o .
fajr⭑·e
En⭑ fajr⭑·a manier⭑·o: fajr⭑·e ruĝ⭑·aj flor⭑·oj ; li parol⭑·is fajr⭑·e kaj⭑
deklam¹·e kaj⭑ far⭑·is grand⭑·ajn gest⭑·ojn ; li·n inter·romp⭑·is sinjor⭑·in·o
Ann⭑·et·o, fajr⭑·e li·n ek·kis⭑·int·e ; fajr⭑·e brul⭑·is li⭑·aj ĉirkaŭ·pren⭑·oj /
fort⭑·e bat⭑·is kor⭑·o ĉe⭑ la⭑ kor⭑·o ; li⭑·aj okul⭑·oj fajr⭑·e ruĝ⭑·as pro⭑
plor⭑·ad·o !
fajr⭑·i
(ntr)
1.
{Brul⭑·i} kun⭑ aŭ⭑ kiel⭑ fajr⭑·o: vesper⭑·e, la⭑ 1-an de⭑ juli⁽⁺⁾·o 1915, la⭑
ĉiel⭑·o ruĝ⭑·e fajr⭑·is ĉirkaŭ⭑ Varsovi⭑·o ; dis·fajr⭑·is arb⭑·o-tuf⭑·oj kaj⭑
herb⭑·ej·oj ; en⭑ pasi⭑·a incendi⁽⁺⁾·o fajr⭑·as vi ; [la⭑] tut⭑·a mond⭑·o ŝajn⭑·as
plen⭑+fajr⭑·e ; met⭑·i sur·fajr⭑·en la⭑ te⭑-kruĉ⭑·on ; la⭑ kaldron⭑·eg·oj rest⭑·is
plen⭑·e pri·fajr⭑·at·aj, por⭑ ke⭑ la⭑ ŝip⭑-rapid⭑·ec·o ne⭑ mal·pli⭑·iĝ·u ; Katen⭑·as
li·n lig⭑·il·oj de⭑ la⭑ am⭑·o ⫽ Kaj⭑ kie·n ajn⭑ li ir⭑·as, jen⭑ la⭑ flam⭑·o ⫽
Fajr⭑·ant·a li⭑·an brust⭑·on sen⭑ esper⭑·o !
2.
{Flagr³·i} , {bril⭑·i} kiel⭑ lum⭑·o de⭑ fajr⭑·o: sur⭑ [li⭑·aj] fingr⭑·oj
efektiv⭑·e fajr⭑·is bril⭑·oj de⭑ juvel⭑·oj ; li⭑·aj okul⭑·oj fajr⭑·is kiel⭑
pupil⭑·oj de⭑ lup⭑·o ; koler⭑·o fajr⭑·as en⭑ okul⭑·oj […] .
{ard³·i} , {flam⭑·i} , {fulm⭑·i}
fajr⭑·eg·o
Grand⭑·eg·a fajr⭑·o, {incendi⁽⁺⁾·o} : ne⭑ pov⭑·is de·ten⭑·i ek·kri⭑·on
de⭑ mal·esper⭑·o […], ĝi est⭑·as ruĝ⭑·o-bril⭑·o de⭑ fajr⭑·eg·o ; mi kompren⭑·ebl·e
memor⭑·is la⭑ fam⭑·an fajr⭑·eg·on, pri⭑ kiu la⭑ gazet⭑·ar·o tiom⭑ raport⭑·is
si⭑·a+temp⭑·e, […] tiel⭑ impres⭑·is la⭑ infan⭑·on per⭑ tiu·j bild¹·oj pri⭑
amas⭑-mort⭑·o en·fajr⭑·a ; la⭑ fajr⭑·eg·o nun⭑ plen⭑·ig·is la⭑ tut⭑·an sud⭑·an
ĉiel⭑·on kaj⭑ kurb⭑·iĝ·is orient⭑·en en⭑ sen·inter·romp⭑·a ark⭑·o .
fajr⭑·er·o
Ard³·a part⭑·et·o el·ĵet⭑·it·a de⭑ brul⭑·ant·a korp⭑·o, produkt⭑·at·a de⭑ du⭑
kun·frot⭑·aj mal·mol⭑·aj korp⭑·oj, aŭ⭑ el·ig⭑·at·a de⭑ {elektr¹·um·it·a} korp⭑·o:
unu⭑ fajr⭑·er·o est⭑·as sufiĉ⭑·a, por⭑ eksplod⭑·ig·i pulv⭑·on . apenaŭ⭑ li
ek·bat⭑·is […] kaj⭑ la⭑ fajr⭑·er·oj ek·flug⭑·is el⭑ la⭑ fajr⭑·il·o ; la⭑ ŝtal⭑·o
ek·frap⭑·is la⭑ fajr⭑·o-ŝton⭑·on tiel⭑, ke⭑ fajr⭑·er·oj ek·ŝpruc⭑·is ; la⭑ lum⭑·o de⭑
la⭑ sun⭑·o esting⭑·iĝ·is kiel⭑ last⭑·a fajr⭑·er·o de⭑ brul⭑·ant·a paper⭑·o ; sur⭑
la⭑ fund⭑·o de⭑ li⭑·a tim⭑·o vek⭑·iĝ·is fajr⭑·er·o de⭑ naiv⭑·a esper⭑·o . {spark⁽⁺⁾·o}
{elektr¹·a fajr⭑·er·o}
fajr⭑·er·i
{Ŝpruc⭑·ig·i} fajr⭑·er·ojn; {bril⭑·i} kiel⭑ fajr⭑·er·oj: bril⭑·ant·a,
fajr⭑-er⭑·ant·a stel⭑·o ; fajr⭑-er⭑·ant·aj okul⭑·oj ; klak³·ad·o de⭑ la⭑ huf⭑·oj
dolor⭑·is la⭑ orel⭑·ojn kaj⭑ ek·fajr⭑-er⭑·is antaŭ⭑ la⭑ okul⭑·oj ; el⭑ Sud⭑·o
proksim⭑·iĝ·is sulfur⭑-flav⭑·a vapor⭑·o, en⭑ kiu konvulsi⭑·is kaj⭑ fajr⭑·er·is
fulm⭑·oj ; tondr⭑·o est⭑·as la⭑ son⭑·o, kiu sekv⭑·as la⭑ elektr¹·an
trans·fajr⭑·e~rad⭑·on, li cert⭑·ig·is ; est⭑·as brut⭑·ec·e bat⭑·i infan⭑·ojn,
dir⭑·is Ald²·a fort⭑·e kaj⭑ ŝi⭑·aj verd⭑·aj okul⭑·oj kvazaŭ⭑ fajr⭑·er·is ; [li]
sur·hav⭑·is la⭑ stamp⭑·on de⭑ konstant⭑·a rid⭑·ad·o, kaj⭑ humur⁽⁺⁾·o ĉiam⭑
fajr⭑·er·is en⭑ la⭑ bril⭑·aj brun⭑·aj okul⭑·oj ; tio est⭑·as la⭑ artrit⭑·o,
dir⭑·is la⭑ urb⭑·estr·o, kiu fajr⭑·er·as antaŭ⭑ mi⭑·aj okul⭑·oj ! {blink⁽⁺⁾·i} ,
{flagr³·i} , {scintil⁽⁺⁾·i} , {trem⭑-bril⭑·i}
fajr⭑·ig·i
(tr)
{Ek·brul⭑·ig·i} : oni ne⭑ pov⭑·is dub⭑·i, ke⭑ iu·j krim⭑·aj man⭑·oj fajr⭑·ig·as la⭑
urb⭑·on, ĉar⭑ ĉiam⭑ nov⭑·aj brul⭑·oj eksplod⭑·ad·is en⭑ lok⭑·oj, mal·proksim⭑·aj
de⭑ la⭑ ĉef⭑·a fajr⭑·o-centr⭑·o ; gras⭑·o […] pov⭑·us nur⭑ re·fajr⭑·ig·i la⭑ brul⭑·on
; cert⭑·e ĉio, kio·n oni rakont⭑·is est⭑·is nur⭑ fabel⭑·o, kiu fajr⭑·ig·is la⭑
imag⭑·ojn ; mi de·met⭑·is la⭑ valiz⭑·on kaj⭑ fajr⭑·ig·is alumet⭑·on ; koncept²·o
de⭑ unu⭑+etn⁹·a ŝtat⭑·o […] fajr⭑·ig·is Balkani⁽⁺⁾·on en⭑ la⭑ last⭑·aj 200 jar⭑·oj .
{incit⭑·i}
fajr⭑·il·o
Mal·grand⭑·a il⭑·o por⭑ produkt⭑·i fajr⭑·er·ojn aŭ⭑ mal·grand⭑·an flam⭑·on,
ekzempl⭑·e per⭑ frot⭑·ad·o de⭑ {silik⭑·o} ( {fajr⭑·o-ŝton⭑·o} ) kaj⭑ ŝtal⭑-pec⭑·o:
trov⭑·iĝ·as ankoraŭ⭑ pec⭑·et·o da⭑ meĉ⭑·o en⭑ la⭑ fajr⭑·il·o ; el⭑ si⭑·a poŝ⭑·o
pren⭑·is fajr⭑·il·on 23-jar⭑+aĝ⭑·a student⭑·o kaj⭑ ek·brul⭑·ig·is la⭑ dokument⭑·on
; li pren⭑·as la⭑ fajr⭑·il·on kaj⭑ brul⭑·ig·as la⭑ cigared⭑·on . {alumet⭑·o} ,
{tindr²·o}
fajr⭑·o-bird⭑·o
1.
Folklor⁹·a {bird⭑·o} de⭑ for⭑·a land⭑·o, simil⭑·a al⭑ pav⭑·o kun⭑ fajr⭑·aj
plum⭑·oj, la⭑ cel⭑·o de⭑ la⭑ aventur⭑·oj en⭑ fabel⭑·oj; la⭑ plum⭑·oj de⭑ la⭑
fajr⭑·o-bird⭑·o kaj⭑ la⭑ fajr⭑·o-bird⭑·o mem⭑ posed⭑·as magi⭑·an fort⭑·on:
kaj⭑ kompon¹·ist·o kombin⭑·is si⭑·ajn
talent⭑·ojn por⭑ konduk⭑·i rus⭑·an folklor⁹·on al⭑ viv⭑·o en⭑ „La⭑ Fajr⭑·o-bird⭑·o“
kaj⭑ „ “ ; est⭑·as la⭑ hejm⭑-land⭑·o de⭑ fabel⭑·a
fajr⭑·o-bird⭑·o, kiu pav⭑·as sur⭑ la⭑ blazon¹·o kaj⭑ flag⭑·o de⭑ la⭑ urb⭑·o,
pentr⭑·it·a […] or⭑+kolor⭑·e sur⭑ la⭑ nigr⭑·a fon⁵·o .
2.
{feniks²·o^1}
fajr⭑·o-stang⭑·o
Pik⭑·il·o por⭑ ekscit⭑·i fajr⭑·on: mi⭑·a edz⭑·in·o ek·koler⭑·as kaj⭑ bat⭑·as mi·n
per⭑ fajr⭑·o-stang⭑·o ; per⭑ la⭑ fajr⭑·o-stang⭑·o li mal·ferm⭑·is la⭑
glit⭑+pord⭑·et·on kaj⭑ brul⭑·ig·is tru⭑·on en⭑ la⭑ fund⭑·o .
fajr⭑·ej·o
Lok⭑·o, en⭑ kiu fajr⭑·o brul⭑·as: oni pov⭑·is flar⭑-sent⭑·i, kia·j manĝ⭑·aĵ·oj
est⭑·as pret⭑·ig·it·aj sur⭑ ĉiu fajr⭑·ej·o en⭑ la⭑ urb⭑·o ; [ili] star⭑·is plej⭑
proksim⭑·e de⭑ la⭑ fajr⭑·ej·o ; ŝi sid⭑·is sen·mov⭑·e kontraŭ⭑ la⭑
esting⭑·iĝ·ant·a fajr⭑·ej·o kaj⭑ medit⭑·is .
fajr⭑·uj·o
Part⭑·o de⭑ forn⭑·o aŭ⭑ kamen⭑·o destin¹·it·a por⭑ en·ten⭑·i la⭑ fajr⭑·on: la⭑
brul⭑-ofer⭑·o rest⭑·u sur⭑ la⭑ fajr⭑·uj·o sur⭑ la⭑ altar⭑·o dum⭑ tut⭑·a nokt⭑·o ;
pren⭑·i fajr⭑·on de⭑ la⭑ fajr⭑·uj·o ; vesper⭑·e ĉe⭑ la⭑ fajr⭑·uj·o oni rakont⭑·is
fabel⭑·ojn ; ŝi ne⭑ hav⭑·is lit⭑·on, sed⭑ dev⭑·is kuŝ⭑·iĝ·i apud⭑ la⭑ fajr⭑·uj·o
en⭑ la⭑ cindr⭑·o .
fajr⭑·aĵ·o
Art⭑·a fajr⭑·o, konsist⭑·ant·a el⭑ raket¹·oj kaj⭑ petard²·oj, kiu·jn oni
ek·brul⭑·ig·as en⭑ fest⭑·oj: li aĉet⭑·is raket¹·ojn, krak⭑-piz⭑·ojn kaj⭑ plej⭑
divers⭑·ajn fajr⭑·aĵ·ojn ; [ili⭑·aj] flor⭑·aĵ·oj bril⭑·is en⭑ la⭑ klar⭑·a
sun⭑-lum⭑·o kvazaŭ⭑ ver⭑·a mult⭑+kolor⭑·a fajr⭑·aĵ·o ; fajr⭑·aĵ·ist·o; la⭑ nord⭑·a
bril⭑·o flam⭑·is super⭑ la⭑ glaci⭑-mont⭑·oj de⭑ la⭑ nord⭑·o, tio est⭑·is
fajr⭑·aĵ·o, kiu·n neniu pov⭑·us imit⭑·i . {art⭑+fajr⭑·aĵ·o} , {piroteknik⁽⁺⁾·aĵ·o}
sen·fajr⭑·iĝ·i
{Esting⭑·iĝ·i} : ĉiu·j kun⭑·e fal⭑·is kaj⭑ ne⭑ lev⭑·iĝ·os, sen·fajr⭑·iĝ·is,
esting⭑·iĝ·is kiel⭑ meĉ⭑·o ; mi⭑·a entuziasm⭑·o por⭑ tiu ne·komfort⭑·a okup⭑·o
sen·fajr⭑·iĝ·is .
art⭑+fajr⭑·aĵ·o
{Fajr⭑·aĵ·o} : de⭑ sur⭑ la⭑ apud⭑·a mont⭑·o oni paf⭑·u raket¹·ojn kaj⭑ ali⭑·ajn
art⭑+fajr⭑·aĵ·ojn por⭑ ne⭑ damaĝ⁽⁺⁾·i en⭑ la⭑ river⭑·on ; en⭑ maj⁽⁺⁾·o kaj⭑ juni⁽⁺⁾·o
okaz⭑·as art⭑+fajr⭑·aĵ·a konkurs⭑·o .
bengal⁽⁺⁾·a fajr⭑·o
{Fajr⭑·aĵ·o} en⭑ form⭑·o de⭑ baston⭑·et·o, kiu for·brul⭑·as kun⭑ tre⭑ hel⭑·a,
oft⭑·e kolor⭑·a lum⭑·o kaj⭑ fum⭑·o: en⭑ la⭑ spac⭑·eg·o eksplod⭑·us bel⭑·eg·a
bengal⁽⁺⁾·a fajr⭑·o ; bengal⁽⁺⁾-fajr⭑·oj kaj⭑ ilumin⭑·o ek·flam⭑·as en⭑ divers⭑·aj
flank⭑·oj ; post⭑·e per⭑ bengal⁽⁺⁾·a fajr⭑·o / lud⭑·is li en⭑ dom⭑·' el⭑ pajl⭑·o ;
bengal⁽⁺⁾+fajr⭑·aĵ·o ĵet⭑·it·a apud⭑ la⭑ ital⁸·a gol⁽⁺⁾·ul·o .
bivak¹-fajr⭑·o
Sub·ĉiel⭑·a fajr⭑·o ĉe⭑ bivak¹·o por⭑ prepar⭑·i manĝ⭑·on, agrabl⭑·a kun·est⭑·o
ktp: rost⭑·ad·o de⭑ kolbas⭑·et·oj, frit¹·ad·o de⭑ kresp⁽⁺⁾·oj ekster⭑·e ĉe⭑
bivak¹-fajr⭑·o ; dum⭑ la⭑ adiaŭ⭑·a vesper⭑·o kun⭑ bivak¹-fajr⭑·o kaj⭑ kolbas⭑·et·oj
ĝis⭑ mal·fru⭑·a nokt⭑·o daŭr⭑·is babil⭑·ad·oj, kant⭑·oj kaj⭑ danc⭑·oj ; vesper⭑·e
ni ĝu⭑·is bivak¹-fajr⭑·on, cirkl⁸·o-danc⭑·is, spert⭑·is fajr⭑·o-medit⭑·ad·on .
lign⭑·o-fajr⭑·o
Fajr⭑·o far⭑·it·a el⭑ ard³·ant·aj ŝtip⭑·oj, lign⭑·o-pec⭑·oj, branĉ⭑·oj kaj⭑
simil⭑·aj: gard⭑·ist·oj, sid⭑·ant·aj la⭑ tut⭑·an tag⭑·on ĉe⭑ la⭑ lign⭑·o-fajr⭑·o ;
ili vid⭑·is sub⭑ si mult⭑·ajn lign⭑·o-fajr⭑·ojn .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.139 2023/12/12 19:24:41 ]
__________________________________________________________________