vidu ankaŭ la klarigojn
famili·/·o

famili·o

   1.
          Mal·vast·a parenc·ar·o.

        a)
                Ar·o format¹·a de la patr·o, patr·in·o kaj infan·oj: viv·i en
                famili·o; la patr·o de la famili·o ricev·is ofic·on ; la vir·oj
                est·as kap·oj de dom·oj, patr·oj de famili·oj . vi·an patr·on kaj
                vi·an patr·in·on kaj vi·ajn frat·ojn kaj la tut·an famili·on de
                vi·a patr·o kolekt·u al vi en la dom·on .

        b)
                La tut·a parenc·ar·o ĝeneral¹·e: ankaŭ la eduk·ad·o, ideal¹·oj,
                konvink·oj, cel·ad·o, — kaj la popol·oj inter·proksim·iĝ·us kiel
                unu famili·o; aparten·i al nobel·a famili·o; li hav·is grand·an
                famili·on: li est·is frat·o, edz·o, patr·o ; la famili·o de la
                Ard³-id·oj [...] la famili·o de la Naamanidoj ; en unu bel·a
                tag·o [...] ekzist·as nur unu ĉiu+hom·a famili·o (la hom·ar·o)
                kun unu ĉiu+hom·a lingv·o . {gent·o}

   2.
          Ar·o de ·oj kun komun·a de·ven·o.

        a)
                Ŝtup·o de la botanik¹·a kaj zoologi·a klasifik³·oj (): famili·o
                de rozac⁽⁺⁾·oj; arbed⁽⁺⁾·oj el la famili·o saksifragac⁽⁺⁾·oj ; solan⁽⁺⁾·a
                famili·o ; hund·o est·as mam·ul·o el la famili·o de kanisedoj .

                Rim.: La nom·o de famili·o est·as deriv⁴·at·a de la nom·o de unu
                el ĝi·aj genr⁹·oj per la sufiks·o {-ac} en botanik¹·o, {-ed} en
                zoologi·o. En ne·fak·a uz·o oni pov·as evit·i tiu·jn sufiks·ojn:
                famili·o de roz·oj, roz-famili·o, roz-famili·an·o.
                {ord·o} {genr⁹·o} [list¹·o.gif] botanik¹·aj famili·oj [list¹·o.gif]
                zoologi·aj famili·oj

        b)
                Klas·o de muzik·il·oj kun sam·a ĝeneral¹·a konstru·o, divers·aj
                laŭ grand·o, son-ampleks·o  ali·aj detal·oj: La angl·a korn·o
                est·as lign·a blov-instrument¹·o, la ald²·a instrument¹·o el la
                famili·o de hoboj¹·oj .

        c)
                Klas·o de lingv·oj, {lingv·o-famili·o} . lingv·oj de la
                hind⁽⁺⁾+eŭrop·a famili·o; tungus⁽⁺⁾·a, aparten·ant·a al la altaj⁽⁺⁾·a
                lingv·a famili·o .

        d)
                (de element¹·oj en ar·o  kun indic⁽⁺⁾·oj en ar·o  )
                {Bild¹·ig·o} de  al  ; alternativ²·e: la bild¹·ar·o de tiu
                bild¹·ig·o: oni pov·as opini·i ke la eben·o konsist·as el famili·o
                de rekt·oj, paralel·aj unu al la ali·aj . {vic·o;} {indic⁽⁺⁾·o} ,
                {term⁽⁺⁾·o} .

                Rim.: Kvankam teori·e sinonim¹·a kunbild¹·ig·o“, la termin·ofamili·oest·as uz·at·a pro tradici¹·o kaj pro la oportun·aj
                skrib·aĵ·oj, kiu·jn ĝi ebl·ig·as. Por sign·i famili·on  , oni
                kutim·e skrib·as  . La bild¹·on de  per 
                oni foj·e nom·asterm⁽⁺⁾·o element¹·ode la famili·o kaj
                oni ĝi·n sign·as per  anstataŭ  . La uz·o de
                termin·oelement¹·oklar·iĝ·as per tio, ke parol·ant·e pri
                famili·o, oni plej~oft·e interes·iĝ·as pri ĝi·a bild¹·ar·o, sed
                famili·o pov·as hav·i du ident¹·ajn element¹·ojn, dum ar·o ne
                pov·as.

famili·a

          Rilat·a al famili·o; de famili·o: famili·a dom·o, simil·ec·o; famili·aj
          ĝoj·oj; famili·aj rilat·oj, famili·aj afer·oj ; famili·a nom·o; parol·i
          pri famili·aj afer·oj ; en mi·a famili·a viv·o mi pov·as uz·ad·i kiu·n
          lingv·on mi vol·as, sed mi dev·as ĝi·n nom·i ne mi·a naci·a, sed nur
          mi·a lingv·o famili·a .

famili·an·o

          Iu el la ul·oj, kiu·j konsist·ig·as famili·on: Zhai Feng kaj li·aj
          famili·an·oj ĉiu·j si·n vest·is per sav·--veŝt·o .

famili·estr·o

          Tiu, kiu hav·as decid-rajt·on kaj respond·ec·on en famili·o: tio ...
          mal·help·as, ke famili·estr·o mis·uz·u si·an aŭtoritat·on .

lingv·o-famili·o

          Ar·o da lingv·oj evolu²·int·aj el sam·a pra·lingv·o: lingv·o-famili·oj kaj
          lingv·o-sub·famili·oj est·as pri·skrib·it·aj  list¹·ig·it·aj en
          enciklopedi²·oj .

vort-famili·o

          Grup·o da vort·oj apart·ig·it·a per rilat·oj morfologi⁽⁺⁾·aj, semantik⁽⁺⁾·aj
          ktp:

        a)
                (vort-famili·o morfologi⁽⁺⁾·a:) Grup·o da deriv⁴·aĵ·oj de unu sam·a
                {radik·o^4}  {radikal¹·o^1} : Ekzempl·e, de la substantiv·o
                _reĝ_(o) oni form·as per adjektiv·ig·o la vort-famili·on: _reĝ,
                reĝ·a, reĝ·a·o_ = _reĝ·ec·o_, kaj per verb·ig·o la famili·on:
                _reĝ, reĝ·i, reĝ·i·o_ = _reĝ·ad·o_ ;

        b)
                (vort-famili·o etimologi²·a:) Grup·o da vort·oj parenc·aj en
                pra·lingv·o: _pez_ est·as de la sam·a vort-famili·o kiel _pend_
                .

   [artikol-versi⁹·o: 1.134 2023/12/12 19:24:41 ]
     __________________________________________________________________