vidu ankaŭ la klarigojn
ferm⭑·/·i
ferm⭑·i
(tr)
1.
Met⭑·i io·n en⭑ stat⭑·on, kiu mal·ebl⭑·ig·as en·ir⭑·on aŭ⭑ el·ir⭑·on: li ferm⭑·is
koler⭑·e la⭑ pord⭑·on ; ne⭑ ferm⭑·u vi⭑·an man⭑·on antaŭ⭑ vi⭑·a frat⭑·o, la⭑
mal·riĉ⭑·ul·o ; Jeriĥ⁽⁺⁾·o est⭑·is ferm⭑·it·a kaj⭑ ŝlos⭑·it·a […] neniu el·ir⭑·is,
kaj⭑ neniu en·ir⭑·is ; la⭑ mur⭑·eg·oj de⭑ est⭑·as ripar¹·at·aj kaj⭑
la⭑ breĉ²·oj […] fermat⁽⁺⁾·aj ; si⭑·an kor⭑·on ili ferm⭑·is, per⭑ si⭑·a buŝ⭑·o ili
parol⭑·as fier⭑·e ; mi ferm⭑·is la⭑ kovr⭑·il·on kaj⭑ sid⭑·iĝ·is supr⭑·e sur⭑ la⭑
kest⭑·o ; la⭑ butik⭑·o est⭑·is ferm⭑·it·a ; la⭑ teatr⭑·o rest⭑·is ferm⭑·it·a ; la⭑
lag⭑·oj […] sur⭑ ĉiu·j flank⭑·oj ŝajn⭑·is ferm⭑·it·aj de⭑ arb⭑·ar·o kaj⭑ kan⭑·oj ;
[li] ferm⭑·is du⭑·on·e la⭑ okul⭑·ojn ; la⭑ mal·jun⭑·ul·o ferm⭑·os (mort⭑·os) por⭑
ĉiam⭑ si⭑·ajn okul⭑·ojn ; dum⭑ tri⭑ nokt⭑·oj kaj⭑ tri⭑ tag⭑·oj ŝi ne⭑ ferm⭑·is
okul⭑·on (ne⭑ pov⭑·is dorm⭑·i) ; Klar⭑·o ferm⭑·is al⭑ li la⭑ buŝ⭑·on per⭑ kis⭑·o ;
la⭑ lim⭑·oj est⭑·is ankoraŭ⭑ ferm⭑·it·aj ; ŝi horor⁽⁺⁾·e klak³-ferm⭑·is la⭑ pord⭑·on
kaj⭑ kur⭑·is mal·supr⭑·en ; sekt²·ec·a rond⭑·o, iom⭑ ferm⭑·it·a (ekskluziv²·a) ;
se⭑ io ven⭑·as al⭑ buŝ⭑·o, buŝ⭑·on ne⭑ ferm⭑·u . {ŝlos⭑·i} , {ŝtop⭑·i}
{hermetik⁽⁺⁾·a}
2.
{Ĉes⭑·ig·i} : la⭑ baz¹·estr·o ferm⭑·is la⭑ kun·ven⭑·on ; ni ne⭑ ferm⭑·u ni⭑·an
kongres⭑·on, antaŭ⭑ ol⭑ ni en⭑ tia aŭ⭑ ali⭑·a form⭑·o far⭑·os ia·n aranĝ⭑·on ;
en⭑ aŭtun⭑·o 1936 subit⭑·e ĉiu·j Esperant⭑·o-societ⭑·oj est⭑·is polic⭑·e
ferm⭑·it·aj pro⭑ „kontraŭ·reg⭑·ist·ar·a aktiv⭑·ec·o“ ; ĉiu·j rimed⭑·oj est⭑·as
ferm⭑·it·aj (far⭑·iĝ·is ne·uz⭑·ebl·aj) por⭑ vi ; ferm⭑·i si⭑·an entrepren⭑·on ;
ĉu⭑ vi pov⭑·as ferm⭑·i la⭑ dosier⁽⁺⁾·on, se⭑ pens⭑·i, ke⭑ […] oni trov⭑·is
Onezimon mort⭑·a ? vi⭑·a nun⭑·a kont³·o est⭑·os ferm⭑·it·a kaj⭑ ĉiu·j datum⁽⁺⁾·oj
kaj⭑ konekt⁹·oj for·viŝ⭑·it·aj ; en⭑ 2010 oni ferm⭑·is la⭑ projekt⭑·on ; li⭑·a
esplor⭑·a departement²·o est⭑·is ferm⭑·it·a jar⭑·ojn post⭑·e ; pot⭑·ist·oj
ferm⭑·is la⭑ marŝ⭑·on (ir⭑·is kiel⭑ la⭑ last⭑·aj) ; la⭑ procesi¹·on ferm⭑·is […]
soldat⭑·oj pied⭑-ir⭑·ant·aj kaj⭑ rajd⭑·ant·aj . {fin⭑·i^3} , {kron⭑·i}
3.
Emoci³·e ne⭑ plu⭑ las⭑·i tuŝ⭑·i si·n, protekt¹·i si·n kontraŭ⭑ tro⭑ fort⭑·a
sent⭑·ad·o: ĉe⭑ ni en⭑ okcident⭑·o […] la⭑ hom⭑·oj est⭑·as pli⭑ ferm⭑·it·aj (vd
{ferm⭑·it·a^4} , {introvert⁽⁺⁾·a} ) ; ŝi si·n ferm⭑·is en⭑ si·n ; ŝi kuraĝ⭑·is
laŭt⭑·e plor⭑·i, la⭑ ali⭑·aj ferm⭑·is si·n en⭑ la⭑ mal·ĝoj⭑·on .
ferm⭑·o
Ĉes⭑·ig·o de⭑ tra·ir⭑·ad·o, de⭑ funkci¹·ad·o: en⭑ la⭑ ok⭑·a tag⭑·o ili far⭑·is
fest⭑·o-ferm⭑·on ; post⭑ la⭑ ferm⭑·o [de⭑ la⭑ hotel⭑·o] li kelk⭑·a+foj⭑·e
akompan⭑·is kelk⭑·ajn hejm⭑·en por⭑ pas⭑·ig·i la⭑ rest⭑·on de⭑ la⭑ nokt⭑·o per⭑
hazard²-lud⭑·o ; ŝi ven⭑·is al⭑ la⭑ patr⭑·o post⭑ la⭑ ferm⭑·o de⭑ la⭑ butik⭑·o por⭑
pov⭑·i pli⭑ trankvil⭑·e parol⭑·i kun⭑ li ; mi el·plor⭑·u mi⭑·an dolor⭑·on
vesper⭑·e post⭑ zorg⭑·a ferm⭑·o de⭑ la⭑ pord⭑·o ; du⭑ tag⭑·ojn post⭑ la⭑ ferm⭑·o
de⭑ l'⭑ kongres⭑·o, est⭑·is arest⭑·it·a ; la⭑ dom⭑·o, post⭑ la⭑ ferm⭑·o
de⭑ la⭑ CO la⭑ 5-an de⭑ novembr⁽⁺⁾·o 1955, est⭑·is mal·plen⭑·a ; la⭑ oficial⭑·a
ferm⭑·o de⭑ la⭑ event⁸·o . {final¹·o} , {fin⭑·o^1}
ferm⭑·aĵ·o
1.
Io ferm⭑·it·a.
2.
(de⭑ sub·ar⭑·o en⭑ {topologi⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) La⭑ plej⭑ mal·grand⭑·a
{ferm⭑·it·a} {sub·ar⭑·o} , inkluziv²·ant·a (ali⭑+dir⭑·e: la⭑ {komun⭑·aĵ·o} de⭑
ĉiu·j ferm⭑·it·aj sub·ar⭑·oj, inkluziv²·ant·aj ĝi·n) : la⭑ ferm⭑·aĵ·on de⭑
oni kutim⭑·e sign⭑·as per⭑ kun⭑ supr⭑·a horizontal⭑·a strek⭑·o, nom⭑·e
(leg⭑·u: a trab⭑·o); hav⭑·as komun⭑·ajn punkt⭑·ojn kun⭑ ajn⭑·a
{ĉirkaŭ·aĵ⭑·o } de⭑ ajn⭑·a punkt⭑·o en⭑ la⭑ ferm⭑·aĵ·o de⭑ ; la⭑ ferm⭑·aĵ·o de⭑
est⭑·as la⭑ kun·aĵ⭑·o de⭑ ĝi⭑·aj mal·ferm⭑·aĵ·o kaj⭑ {rand⭑·o} . {adher⁽⁺⁾·aĵ·o.}
Rim.: Ekzist⭑·as plur⁴·aj termin⭑·oj por⭑ ĉi⭑ tiu noci⁽⁺⁾·o: en⭑ trov⭑·iĝ·as „
ferm⭑·it·aĵ·o“ kaj⭑ „klozaĵo“ (ĉi⭑-last⭑·a ankaŭ⭑ en⭑ ).
propon⭑·as „klozuro“. Ni ne⭑ opini⭑·is util⭑·a en·konduk⭑·i nov⭑·ajn
radik⭑·ojn, ĉar⭑ „ferm“ bon⭑·e taŭg⭑·as ĉi⭑-cel⭑·e, sed⭑ al⭑ „ferm⭑·it·aĵ·o“
prefer⭑·is la⭑ mal·pli⭑ preciz⭑·an „ferm⭑·aĵ·o“, ĉar⭑ la⭑ unu⭑·a aspekt¹·as kiel⭑
sinonim¹·o por⭑ „io ferm⭑·it·a“, do⭑ „ferm⭑·it·a sub·ar⭑·o “.
ferm⭑·iĝ·i
(ntr)
Sen·iĝ⭑·i je⭑ liber⭑·e tra·ir⭑·ebl·a spac⭑·o, ĉes⭑·ig·i si⭑·an funkci¹·ad·on:
ferm⭑·iĝ·is super⭑ ili la⭑ ter⭑·o, kaj⭑ ili for·pere⭑·is ; kiam⭑ la⭑ pord⭑·o
ferm⭑·iĝ·is, la⭑ pastr⭑·o pren⭑·is Ramzeson je⭑ la⭑ man⭑·o ; fin⭑·e li⭑·aj
okul⭑·oj ferm⭑·iĝ·is kaj⭑ li en·dorm⭑·iĝ·is ; la⭑ roz⭑·o ferm⭑·iĝ·is ; por⭑
mal·help⭑·i la⭑ glaci⭑·iĝ·on […] la⭑ anas⭑·id·o dev⭑·is sen·ĉes⭑·e uz⭑·ad·i si⭑·ajn
pied⭑·ojn, por⭑ ke⭑ la⭑ tru⭑·o ne⭑ ferm⭑·iĝ·u tut⭑·e ; mi⭑·aj vund⭑·oj est⭑·is bon⭑·e
ferm⭑·iĝ·int·aj ; est⭑·as sabat⭑·o, la⭑ ofic⭑·ej·o […] ferm⭑·iĝ·os je⭑ tiu hor⭑·o
.
ferm⭑·il·o
Ĉia il⭑·o por⭑ ferm⭑·i, ekz-e {klap⭑·o} , {ŝtop⭑·il·o} , {kran⭑·o} ktp:
grand⭑·a fer⭑·a forn⭑·o kun⭑ latun¹·aj ferm⭑·il·oj ; ĉen⭑-ferm⭑·il·o de⭑ vest⭑·o ;
la⭑ salamandr⭑·o ek·sibl⭑·et·is per⭑ si⭑·a lang⭑·o, […] ĝi simil⭑·is al⭑
ferm⭑·il·o de⭑ antikv⭑·a kodeks⁹·o ; li est⭑·is jam⭑ kapt⭑·int·a la⭑ ferm⭑·il·on
de⭑ la⭑ pord⭑·o, por⭑ el·ir⭑·i ; fer⭑·a plat⭑·aĵ·o mal·larĝ⭑·a, pro·vizit⭑·a de⭑
tru⭑·o, en⭑ kiu·n oni fal⭑·ig·is la⭑ najl⭑·eg·on, por⭑ halt⭑·ig·i la⭑ ferm⭑·il·on
kontraŭ⭑ la⭑ mur⭑·o ; Margarita […] turn⭑·is la⭑ ferm⭑·il·ojn de⭑ la⭑ du⭑
primus⁽⁺⁾·oj kaj⭑ ili esting⭑·iĝ·is ; la⭑ hold⁽⁺⁾·o kovr⭑·iĝ·as per⭑ pez⭑·a ferm⭑·il·o
. {agraf¹·o} , {buk⭑·o} , {fulm⭑·o-ferm⭑·il·o} , {lap⁸-ferm⭑·il·o}
ferm⭑·it·a
1.
Ne⭑ en⭑- aŭ⭑ el·ir⭑·ebl·a, ĉar⭑ ĝi ferm⭑·iĝ·is; tia ke⭑ ĝi mal·help⭑·as en⭑- aŭ⭑
el·ir⭑·on: ĉiu·j dom⭑·oj est⭑·as ferm⭑·it·aj tiel⭑, ke⭑ oni ne⭑ pov⭑·as en·ir⭑·i ;
la⭑ fenestr⭑·o-kovr⭑·il·oj est⭑·is ferm⭑·it·aj, tamen⭑ tra⭑ ili bril⭑·et·is lum⭑·o
; ili lern⭑·is ten⭑·i la⭑ bek⭑·on ferm⭑·it·a ; de⭑ mult⭑·aj jar⭑·oj, tiu
galeri⭑·o est⭑·is ferm⭑·it·a de⭑ mur⭑·o, kaj⭑ ne⭑ komunik⭑·iĝ·is plu⭑ kun⭑ la⭑
ali⭑·aj kel⭑·oj ; val⭑·o kelk⭑~dek⭑·on da⭑ kilometr⭑·oj long⭑·a, ferm⭑·it·a inter⭑
du⭑ ĉen⭑·oj de⭑ mont⭑·oj .
2.
Fin⭑·it·a: ni send⭑·as al⭑ vi tie ĉi⭑ al·don⭑·it·e la⭑ stat⭑·on de⭑ vi⭑·a kalkul⭑·o
ferm⭑·it·a ĉe⭑ la⭑ fin⭑·o de⭑ decembr⁽⁺⁾·o .
3.
(pri⭑ {silab⭑·o} ) Fin⭑·iĝ·ant·a per⭑ {konsonant⭑·o} aŭ⭑ per⭑ {kvazaŭ·vokal⭑·o}
: „jam⭑“, „kaj⭑“ est⭑·as ferm⭑·it·aj silab⭑·oj; en⭑ 10-12 jc la⭑ jer⁽⁺⁾·oj
pli·long⭑·iĝ·is ĝis⭑ plen⭑+valor⭑·aj vokal⭑·oj en⭑ la⭑ silab⭑·oj ferm⭑·it·aj, kaj⭑
for·fal⭑·is en⭑ la⭑ silab⭑·oj mal·ferm⭑·it·aj .
4.
Kiu ne⭑ facil⭑·e komunik⭑·as, ne⭑ volont⭑·e ek·kon⭑·as nov⭑·ajn hom⭑·ojn,
nov⭑·ajn afer⭑·ojn: [ili] tim⭑·is trov⭑·i tre⭑ ferm⭑·it·an aŭ⭑ fanatik²·an
medi³·on ; mi pens⭑·is ke⭑ la⭑ part⭑·o-pren⭑·ant·oj est⭑·os pli⭑ ferm⭑·it·aj
parol⭑·ant·e pri⭑ […] la⭑ tut⭑·a mov⭑·ad·o ĝeneral¹·e ; tio ne⭑ signif⭑·as, ke⭑
ni est⭑·as ferm⭑·it·aj al⭑ ĉiu·j ide⭑·oj ; li korespond⭑·is kun⭑ ,
sed⭑ est⭑·is tre⭑ ferm⭑·it·a person⭑·o .
5.
(p.p. sub·ar⭑·o de⭑ {topologi⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) Tia, ke⭑ ĝi⭑·a
{komplement²·o} est⭑·as {mal·ferm⭑·it·a} .
Rim.: Grand⭑·a+pen⭑·e oni klopod⭑·as pruv⭑·i en⭑ , ke⭑ la⭑ par⭑·o „ferm⭑·it·a
ar⭑·o“/„mal·ferm⭑·it·a ar⭑·o“ ne⭑ taŭg⭑·as, kaj⭑ ke⭑ mult⭑·e pli⭑ bon⭑·a est⭑·us
„klozo“/„ apert⁽⁺⁾·o“. La⭑ argument⭑·oj est⭑·as bedaŭr⭑·ind·e tre⭑ mal·fort⭑·aj:
mal⭑·e al⭑ la⭑ asert¹·o ĉiu kompren⭑·as, ke⭑ la⭑ uz⭑·o de⭑ prefiks⭑·o „ mal-“
en⭑ epitet¹·o ne⭑ signif⭑·as, ke⭑ mal·ferm⭑·it·a ar⭑·o est⭑·us la⭑ mal⭑·o de⭑
ferm⭑·it·a ar⭑·o, sam⭑·e kiel⭑ mal·ferm⭑·it·a pord⭑·o ne⭑ est⭑·as la⭑ mal⭑·o de⭑
ferm⭑·it·a pord⭑·o! Est⭑·as tamen⭑ prav⭑·e rimark⭑·ig·i, ke⭑ mal·ferm⭑·it·a ar⭑·o
est⭑·as rezult²·o de⭑ neniu mal·ferm⭑·a ag⭑·o, sed⭑ tia·j metafor¹·oj abund³·as
tra⭑ la⭑ tut⭑·a matematik¹·a terminologi⁽⁺⁾·o kaj⭑ tuŝ⭑·as ankaŭ⭑ „apert⁽⁺⁾·o“,
kiu laŭ·etimologi²·e signif⭑·as... „mal·ferm⭑·it·aĵ·o“. Ni do⭑ adopt¹·is
„ferm⭑·it·a“/„mal·ferm⭑·it·a“, kiel⭑ far⭑·is .
ĉirkaŭ·ferm⭑·i
(tr)
Ferm⭑·i ĉiu+flank⭑·e: mal·vast⭑·a ĉirkaŭ·ferm⭑·it·a kort⭑·o ; mi las⭑·is ili·n
tut⭑·e ĉirkaŭ·ferm⭑·i, nun⭑ ili dev⭑·as batal⭑·i kiel⭑ mal·esper⭑·ul·oj ;
kelk⭑·aj inter·spac⭑·oj, kiu·jn tiu mal·hel⭑·a ĉirkaŭ·ferm⭑·o rest⭑·ig·is,
prezent⭑·is trans⭑·e nur⭑ apik⁽⁺⁾·e tranĉ⭑·it·ajn rok³·ojn . {ĉirkaŭ·bar⭑·i}
en·ferm⭑·i
(tr)
{Met⭑·i} en⭑ io·n ferm⭑·it·an; ten⭑·i ferm⭑·int·e en⭑ io: ili en·ferm⭑·is
grand⭑·an amas⭑·on da⭑ fiŝ⭑·oj, kaj⭑ ili⭑·aj ret⭑·oj ek·romp⭑·iĝ·is ; [k]iam⭑ la⭑
mar⭑·ist·a lern⭑·ant·o pren⭑·is ĝi·n kaj⭑ en·ferm⭑·is ĝi·n en⭑ la⭑ kok⭑·in·ej·on, al⭑
la⭑ kok⭑·in·oj […], la⭑ kompat⭑·ind·a cikoni⭑·o tut⭑·e tim⭑·ig·it·e star⭑·is mez⭑·e
de⭑ ili ; la⭑ ĉef·pastr⭑·oj kaj⭑ kelk⭑·e da⭑ nomarĥ⁽⁺⁾·oj si·n en·ferm⭑·is en⭑ la⭑
templ¹·o ; la⭑ kor⭑·o en·ferm⭑·as en⭑ si ĉiu·jn virt⭑·ojn, sed⭑ ankaŭ⭑ ĉiu·jn
mal·virt⭑·ojn ; Herb⭑-en⭑·o si·n en·ferm⭑·is en⭑ absolut⭑·an silent⭑·ad·on ; ŝi
en·ferm⭑·is tiu·n dik⭑·an skrib⭑·aĵ·on en⭑ fortik⭑·an kovert⭑·on ; Fradeko ne⭑
ŝajn⭑·is kompren⭑·i la⭑ senc⭑·on en·ferm⭑·it·an en⭑ tiu rid⭑·et·o . {en·ŝlos⭑·i} ,
{en·ten⭑·i}
mal·ferm⭑·i
(tr)
1.
Met⭑·i en⭑ stat⭑·on, kiu ebl⭑·ig·as en·ir⭑·on kaj⭑ el·ir⭑·on: kun⭑ bru⭑·o oni
mal·ferm⭑·is la⭑ pord⭑·eg·on, kaj⭑ la⭑ kaleŝ⭑·o en·vetur⭑·is en⭑ la⭑ kort⭑·on ;
post⭑ kvar⭑×dek⭑ tag⭑·oj No⁽⁺⁾·a mal·ferm⭑·is la⭑ fenestr⭑·on de⭑ la⭑ arke⁽⁺⁾·o ; Di⭑·o
mal·ferm⭑·is ŝi⭑·ajn okul⭑·ojn ; li mal·ferm⭑·is si⭑·an sak⭑·on, por⭑ don⭑·i
furaĝ⭑·on al⭑ si⭑·a azen⭑·o ; mal·ferm⭑·u vi⭑·an buŝ⭑·on kaj⭑ manĝ⭑·u ; la⭑
trink⭑-butik⭑·o est⭑·as mal·ferm⭑·it·a nun⭑ ; simpati¹·a jun⭑·ul·o, kies⭑ opini⭑·oj
mal·ferm⭑·is nov⭑·ajn perspektiv¹·ojn pri⭑ la⭑ […] problem¹·o ; or⭑·a ŝlos⭑·il·o
ĉio·n mal·ferm⭑·as ; kiu frap⭑·as, al⭑ tiu oni mal·ferm⭑·as .
2.
{Komenc⭑·i} : mi deklar¹·as mal·ferm⭑·it·a la⭑ du⭑·an ekster·ordinar⭑·an
kun·ven⭑·on ; iu ali⭑·a prezent⭑·iĝ·is por⭑ mal·ferm⭑·i la⭑ kont³·on ; verk⭑·o,
kiu konklud⭑·is la⭑ unu⭑·an period¹·on, sed⭑ mal·ferm⭑·is ankaŭ⭑ nov⭑·an ; la⭑
kongres⭑·on mal·ferm⭑·as la⭑ prezid⭑·ant·o . {inaŭgur⁴·i}
mal·ferm⭑·aĵ·o
1.
Liber⭑·a, ne⭑ barit⁽⁺⁾·a spac⭑·o aŭ⭑ lok⭑·o: mal·ferm⭑·aĵ·o de⭑ put⭑·o, grot⭑·o, en⭑
mur⭑·o; tuj⭑ aper⭑·is en⭑ la⭑ du⭑·on-mal·ferm⭑·aĵ·o rav⭑·a kap⭑·o de⭑ brun⭑+har⭑·a
jun⭑·ul·in·o ; Maziero far⭑·ig·is mal·ferm⭑·aĵ·on en⭑ la⭑ fam⭑·a inter⭑·a mur⭑·o ;
li sen⭑ mal·facil⭑·ec·o penetr⭑·is tra⭑ tiu mal·vast⭑·a mal·ferm⭑·aĵ·o, kaj⭑ si·n
star⭑·ig·is sur⭑ la⭑ mal·larĝ⭑·a rand⭑·aĵ·o ; de⭑ supr⭑·e, tra⭑ grand⭑·a
mal·ferm⭑·aĵ·o, en·fal⭑·ad·is kolon⭑·o da⭑ hel⭑·a lum⭑·o ; pord⭑·a mal·ferm⭑·aĵ·o,
for·mit¹·a el⭑ tri⭑ grand⭑·eg·aj, bril⭑·e polur⭑·it·aj kalk⭑-ŝton⭑·oj ; la⭑ son⭑·oj
pur⭑·e vokal⭑·aj, nom⭑·e a, e, i, o, u, pov⭑·as est⭑·i for·mit¹·aj […]
ŝanĝ⭑·ant·e la⭑ form⭑·on de⭑ la⭑ buŝ⭑·a mal·ferm⭑·aĵ·o por⭑ ĉiu el⭑ ili .
{apertur⁶·o} , {luk⁸·o}
2.
(de⭑ sub·ar⭑·o en⭑ {topologi⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) La⭑ plej⭑ grand⭑·a {mal·ferm⭑·it·a
} {sub·ar⭑·o} , inkluzivata de⭑ (ali⭑+dir⭑·e: la⭑ {kun·aĵ⭑·o} de⭑ ĉiu·j
mal·ferm⭑·it·aj sub·ar⭑·oj, inkluzivataj de⭑ ĝi) : la⭑ mal·ferm⭑·aĵ·on de⭑
oni kutim⭑·e sign⭑·as per⭑ kun⭑ supr⭑·a ring⭑·o, nom⭑·e (leg⭑·u: a
ring⭑·o); mal·ferm⭑·it·a ar⭑·o ident¹·as kun⭑ si⭑·a mal·ferm⭑·aĵ·o; la⭑
komplement²·o de⭑ la⭑ mal·ferm⭑·aĵ·o de⭑ egal⭑·as al⭑ la⭑ ferm⭑·aĵ·o de⭑ la⭑
komplement²·o de⭑ . {intern⭑·o}
mal·ferm⭑·iĝ·i
(ntr)
Dis·spac⭑·iĝ·i, breĉ²·iĝ·i, dis·ig⭑·i si⭑·ajn part⭑·ojn kaj⭑ ebl⭑·ig·i tra·ir⭑·on,
funkci¹·ad·on; {komenc⭑·iĝ·i} : mal·ferm⭑·iĝ·is la⭑ okul⭑·oj de⭑ ili ambaŭ⭑,
kaj⭑ ili sci⭑·iĝ·is, ke⭑ ili est⭑·as nud⭑·aj ; larĝ⭑·e mal·ferm⭑·iĝ·is mi⭑·a buŝ⭑·o
; mal·ferm⭑·iĝ·is antaŭ⭑ vi la⭑ pord⭑·eg·o de⭑ la⭑ mort⭑·o ; la⭑ vin⭑-ber⭑-trunk⭑·o
jam⭑ burĝon⭑·is […], ĝi⭑·aj flor⭑·oj jam⭑ mal·ferm⭑·iĝ·is ; ŝi⭑·aj blu⭑·iĝ·int·aj
lip⭑·oj, trem⭑·ant·e mal·ferm⭑·iĝ·is kaj⭑ ferm⭑·iĝ·is kelk⭑·e da⭑ foj⭑·oj ; pord⭑·o
mal·ferm⭑·iĝ·is, jun⭑·a, elegant¹·e vest⭑·it·a, vigl⭑·a serv⭑·ist·in·o aper⭑·is sur⭑
la⭑ sojl⭑·o ; mal·ferm⭑·iĝ·is la⭑ vid⭑·o en⭑ la⭑ kaŝ⭑·it·aĵ·on ; en⭑ la⭑ kongres⭑·o,
kiu nun⭑ mal·ferm⭑·iĝ·as, […] ekzist⭑·os nur⭑ sam⭑~ide⭑·an·oj ; mal·ferm⭑·iĝ·as
period¹·o de⭑ fort⭑·a mal·cert⭑·ec·o .
mal·ferm⭑·it·a
1.
Tia, ke⭑ ĝi ne⭑ mal·help⭑·as en⭑- kaj⭑ el·ir⭑·on: ili las⭑·is la⭑ urb⭑·on
mal·ferm⭑·it·a ; mal·ferm⭑·it·a tomb⭑·o ; li hav⭑·is en⭑ la⭑ man⭑·o libr⭑·et·on
mal·ferm⭑·it·an ; tranĉ⭑-mal·ferm⭑·it·aj fiŝ⭑·oj ; la⭑ redakci⭑·o de⭑ La⭑ Nov⭑·a
Epok⭑·o (Moskv⁽⁺⁾·o) pro⭑ tio direkt⭑·is mal·ferm⭑·it·an (publik⭑·ig·it·an)
leter⭑·on al⭑ , en⭑ kiu ĝi esprim⭑·as si⭑·an profund⭑·an dank⭑·on ;
sukces⭑·a venk⭑·ant·o de⭑ pord⭑·oj mal·ferm⭑·it·aj .
2.
(pri⭑ {silab⭑·o} ) Fin⭑·iĝ·ant·a per⭑ {vokal⭑·o} : „du⭑“, „la⭑“, „mi“ est⭑·as
mal·ferm⭑·it·aj silab⭑·oj. {vast⭑·a}
3.
Kiu volont⭑·e komunik⭑·as, interes⭑·iĝ·as pri⭑ nov⭑·aĵ·oj: ni hav⭑·as mens³·on
ebl⭑·e pli⭑ mal·ferm⭑·it·an ol⭑ vi imag⭑·as ; li⭑·a mien⭑·o est⭑·is ĉiam⭑
mal·ferm⭑·it·a ; mal·ferm⭑·it·aj, pli⭑ liberal²·aj hom⭑·oj ; jun⭑·ul·ar·aj
ne·esperant⭑·ist·aj grup⭑·oj mal·ferm⭑·it·aj al⭑ ni⭑·a cel⭑·o ; mi hav⭑·is
mal·ferm⭑·it·an pens⭑-manier⭑·on por⭑ akcept⭑·i nov⭑·ajn inform¹·ojn kaj⭑
pri·pens⭑·i ili·n ; mal·ferm⭑·it·aj est⭑·is la⭑ okul⭑·oj de⭑ Francisk⁽⁺⁾·o,
mal·ferm⭑·it·a est⭑·is ankaŭ⭑ li⭑·a kor⭑·o .
4.
a)
(p.p. sub·ar⭑·o de⭑ {topologi⁽⁺⁾·a spac⭑·o} ) Aparten⭑·ant·a al⭑
.
Rim.: Ial⭑ nur⭑ la⭑ neologism²·o „apert⁽⁺⁾·a“ aper⭑·as en⭑ , dum⭑ la⭑
sam⭑·a kon⭑·as „ferm⭑·it·a “ paralel⭑·e kun⭑ „kloza“. Vd ankaŭ⭑ la⭑
rimark⭑·on sub⭑ {ferm⭑·it·a} .
b)
(p.p. sub·ar⭑·o de⭑ {metrik²·a spac⭑·o} ) Tia, ke⭑ por⭑ ĉiu ĝi⭑·a
punkt⭑·o ĝi inkluziv²·as mal·ferm⭑·it·an {glob⭑·on} kun⭑ centr⭑·o
kaj⭑ radius⁽⁺⁾·o : la⭑ mal·ferm⭑·it·aj ar⭑·oj de⭑ metrik²·a
spac⭑·o konsist⭑·ig·as ĝi⭑·an kutim⭑·an {topologi⁽⁺⁾·on} .
fulm⭑·o-ferm⭑·il·o
{zip⁹·o}
lap⁸-ferm⭑·il·o
Ferm⭑·il·o aŭ⭑ lig⭑·il·o konsist⭑·ant·a el⭑ du⭑ bend⁸·oj, unu⭑ kovr⭑·it·a per⭑ et⭑·aj
hok⭑·oj kaj⭑ unu⭑ kovr⭑·it·a per⭑ bukl⭑·aj drat⁸·oj, kiu·j facil⭑·e fiks¹·iĝ·as
kaj⭑ mal·fiks¹·iĝ·as se⭑ oni prem⭑·as aŭ⭑ tir⭑·as ili·n: la⭑ ĉemiz⭑·oj de⭑ la⭑
labor⭑·ist·oj hav⭑·as stri⭑·ojn el⭑ fluoresk⁽⁺⁾·a lap⁸-ferm⭑·il·o pro⭑ motiv¹·oj de⭑
sekur⁴·ec·o ; kun·fiks¹·il·oj est⭑·as simpl⭑·ig·it·aj per⭑ oval⭑·aj buton⭑·oj,
prem⭑-buton⭑·oj kaj⭑ lap⁸-ferm⭑·il·oj . {lap⁸·o} {zip⁹·o}
ĵet⭑-ferm⭑·i
(tr)
Ferm⭑·i subit⭑·e per⭑ ĵet⭑·a mov⭑·o: la⭑ jun⭑·a vidv⭑-in⭑·o [...] fort⭑·e
ĵet⭑-ferm⭑·is post⭑ si la⭑ pord⭑·et·on .
puŝ⭑-mal·ferm⭑·i
(tr)
Mal·ferm⭑·i per⭑ ek·puŝ⭑·o aŭ⭑ prem⭑·o: la⭑ eduk⭑·ej·estr·o [...] puŝ⭑-mal·ferm⭑·is
la⭑ fenestr⭑·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.165 2023/12/12 19:24:42 ]
__________________________________________________________________