vidu ankaŭ la klarigojn
fleks⭑·/·i
fleks⭑·i
(tr)
1.
{Kurb⭑·ig·i} , {ark⭑·ig·i} : la⭑ fe⭑-in⭑·o fleks⭑·is flank⭑·en la⭑ branĉ⭑·ojn ;
sid⭑·is [kun⭑ la⭑] kap⭑·o en⭑ la⭑ man⭑·oj, ŝi⭑·a blank⭑·a kol⭑·o est⭑·is
fleks⭑·it·a ; ŝi fleks⭑·is si⭑·ajn genu⭑·ojn kaj⭑ preĝ⭑·is ; li el·tir⭑·is el⭑
la⭑ ing⭑·o sufiĉ⭑·e long⭑·an glav⭑·on […] kaj⭑ komenc⭑·is fleks⭑·i ĝi·n per⭑ la⭑
man⭑·oj ; la⭑ faraon⁽⁺⁾·o si·n fleks⭑·is ĝis⭑ la⭑ ter⭑·o ; la⭑ ali⭑·aj fripon⭑·oj
kapt⭑·is li·n, lukt²·is kun⭑ li, fleks⭑·is li·n tiel⭑, ke⭑ li⭑·a kap⭑·o ating⭑·is
li⭑·ajn pied⭑·ojn ; star⭑·as antaŭ⭑ li sen·arm⭑·a, kun⭑ mizer⭑·a
vizaĝ⭑·o kaj⭑ kun⭑ figur⭑·o, fleks⭑·it·a de⭑ sufer⭑·o ; genu⭑·ojn hom⭑·oj
fleks⭑·as ja⭑ nur⭑ tiam⭑, / se⭑ la⭑ rampad’ profit⭑·on don⭑·as ; pov⭑·i
fleks⭑·i per⭑ la⭑ fingr⭑·oj fer⭑·ajn baston⭑·ojn ; si·n fleks⭑·int·e trans⭑ la⭑
tabl⭑·on, li kri⭑·is en⭑ la⭑ orel⭑·on mem⭑ de⭑ la⭑ vizit⭑·ant·o ; la⭑ fleks⭑·it·a
stri⭑·o de⭑ la⭑ voj⭑·o (mult⭑~kurb⭑·a, serpent⭑·um·a) ; fleks⭑·u arb⭑·on dum⭑ ĝi⭑·a
jun⭑·ec·o (ne⭑ las⭑·u pas⭑·i la⭑ ĝust⭑·an moment⭑·on)!
2.
Ced⭑·ig·i, {obe⭑·ig·i} : fleks⭑·i la⭑ jun⭑·ajn spirit⭑·ojn sub⭑ disciplin²·o;
fleks⭑·i la⭑ venk⭑·it·on sub⭑ sever⭑·a leĝ⭑·o; ĉi⭑ tiu·jn mi fleks⭑·os per⭑
nenio pens⭑·is la⭑ faraon⁽⁺⁾·o ; mi sci⭑·as ankoraŭ⭑ rimed⭑·ojn, kiu·j tre⭑
bon⭑·e pov⭑·as fleks⭑·i ( {humil⭑·ig·i} , {mal·fier⭑·ig·i} ) la⭑ fier⭑·ec·on de⭑
mal·humil⭑·a obstin⭑·ul·in·o .
3.
{Konform⭑·ig·i} , {adapt³·i} : lingv⭑·oj natur⭑·aj kresk⭑·as tut⭑·e
trankvil⭑·e, ĉar⭑ kun⭑ tia lingv⭑·o neniu kuraĝ⭑·as far⭑·i ia·jn
eksperiment¹·ojn aŭ⭑ fleks⭑·i ĝi·n laŭ⭑ si⭑·a gust⭑·o ; ni⭑·a lingv⭑·o est⭑·as
ankoraŭ⭑ jun⭑·a kaj⭑ ne·potenc⭑·a kaj⭑ dev⭑·as si·n fleks⭑·i, se⭑ ĝi ne⭑ vol⭑·as
pere⭑·i ; li ne⭑ pov⭑·as en⭑ tia direkt⭑·o fleks⭑·i la⭑ am⭑·at·an vir⭑·in·on .
fleks⭑·o
1.
Fleks⭑·it·a part⭑·o de⭑ io: la⭑ river⭑·o hav⭑·as mult⭑·e da⭑ fleks⭑·oj ; ŝi⭑·a
okul⭑·o sen⭑ mal·facil⭑·ec·o rimark⭑·as la⭑ plej⭑ komplik¹·it·ajn fleks⭑·ojn de⭑
la⭑ lini⭑·oj ; li mal·aper⭑·is mal·antaŭ⭑ fleks⭑·o de⭑ la⭑ mur⭑·o ; grand⭑·aj
branĉ⭑·oj [kun⭑] kurb⭑·aĵ·oj kaj⭑ fleks⭑·oj . {fleks⭑·aĵ·o}
2.
{Fort⭑·o} , kiu fleks⭑·as: la⭑ front⭑·aj cilindr¹·aj pivot⁴·oj est⭑·as
streĉ⭑·at·aj per⭑ fleks⭑·o .
3.
Ag⭑·o fleks⭑·i.
Rim.: Ĉi⭑ tiu signif⭑·o est⭑·as postulat⁽⁺⁾·a de⭑ la⭑ radik⭑·a karakter⭑·o, kaj⭑
supoz⭑·ebl·e tial⭑ ĝi est⭑·is en·konduk⭑·it·a en⭑ , sed⭑ ĝi rest⭑·as ne·uz⭑·at·a.
fleks⭑·a
1.
Rilat⭑·a al⭑ fleks⭑·o: fleks⭑·a momant⁽⁺⁾·o ; fleks⭑·a rigid⭑·ec·o .
2.
{Fleks⭑·iĝ·em·a} : fleks⭑·a serpent⭑·o ; terur⭑·aj polip²·oj, kiu·j etend⭑·ad·is
post⭑ ŝi si⭑·ajn fleks⭑·ajn brak⭑·ojn ; kun⭑ fingr⭑·oj kiel⭑ fleks⭑·aj verm⭑·oj
.
3.
Fleks⭑·it·a.
fleks⭑·ad·o
Ag⭑·o fleks⭑·i: al⭑ la⭑ pasiv¹·aj mov⭑·oj, dum⭑ kiu·j la⭑ masaĝ¹·it·a person⭑·o
mem⭑ far⭑·as neniu·n streĉ⭑·ad·on, aparten⭑·as [...] fleks⭑·ad·o ; laŭ⭑
princip⭑·o de⭑ piezoelektra efekt³·o [...] per⭑ prem⭑·ad·o aŭ⭑ fleks⭑·ad·o de⭑
iu·j material⭑·oj ek·est⭑·as elektr¹·a tensi⁽⁺⁾·o .
fleks⭑·aĵ·o
{Fleks⭑·o^1} : la⭑ fleks⭑·aĵ·oj de⭑ la⭑ voj⭑·o ; ĝis⭑ fleks⭑·aĵ·o de⭑ si⭑·a
kubut⭑·o ; la⭑ voĉ⭑·o kaj⭑ la⭑ gitar⭑·o de⭑ […] en⭑ si⭑·aj plej⭑
subtil¹·aj fleks⭑·aĵ·oj, don⭑·is al⭑ mi la⭑ neces⭑·an material⭑·on por⭑ mi⭑·a
labor⭑·o .
fleks⭑·ebl·a
Kiu·n oni pov⭑·as fleks⭑·i: ŝtal⭑·o est⭑·as fleks⭑·ebl·a, sed⭑ fer⭑·o ne⭑ est⭑·as
fleks⭑·ebl·a ; la⭑ trunk⭑·et·o kaj⭑ foli⭑·oj est⭑·as tiel⭑ fleks⭑·ebl·aj kaj⭑
elast⭑·aj, ke⭑ ili ĉe⭑ la⭑ plej⭑ mal·grand⭑·a flu⭑·o de⭑ la⭑ akv⭑·o si·n mov⭑·as,
kiel⭑ viv⭑·aj est⭑·aĵ·oj ; li hav⭑·as fingr⭑·ojn delikat⭑·ajn kaj⭑
fleks⭑·ebl·ajn ; ili ŝmir⭑·is al⭑ si la⭑ angul⭑·ojn de⭑ la⭑ buŝ⭑·o per⭑
fiŝ⭑-ole⭑·o, por⭑ ke⭑ ili far⭑·iĝ·u pli⭑ fleks⭑·ebl·aj ; [ili] kalkul⭑·is sur⭑
li⭑·a nud⭑·a korp⭑·o kvin⭑×dek⭑ fleks⭑·ebl·ajn kan⭑·ojn (bat⭑·ojn) ; fleks⭑·ebl·a
lingv⭑·o, stil⭑·o. {mol⭑·a} , {elast⭑·a}
fleks⭑·iĝ·i, si·n fleks⭑·i
1.
Kurb⭑·iĝ·i: est⭑·is tia vent⭑·eg·o, ke⭑ […] la⭑ arb⭑·oj […] ĉiu+minut⭑·e
fleks⭑·is si·n kiel⭑ kan⭑·o ; ili glor⭑-kant⭑·is kun⭑ ĝoj⭑·o, fleks⭑·is si·n,
kaj⭑ ador⭑+klin⭑·iĝ·is ; pli⭑ bon⭑·e fleks⭑·iĝ·i ol⭑ romp⭑·iĝ·i manĝ⭑·aĵ·o kaj⭑ plej⭑
bon⭑·aj vin⭑·oj star⭑·is sur⭑ la⭑ tabl⭑·oj, kiu·j fleks⭑·iĝ·is sub⭑ ili⭑·a pez⭑·o ;
la⭑ branĉ⭑·oj de⭑ la⭑ pom⭑-arb⭑·o fleks⭑·iĝ·is sub⭑ la⭑ ruĝ⭑+vang⭑·aj frukt⭑·oj ;
humil⭑·e fleks⭑·iĝ·i kaj⭑ fal⭑·i sen·fort⭑·e ; sid⭑-fleks⭑·iĝ·int·e preskaŭ⭑ ĝis⭑
la⭑ plank⭑·o (vd {kaŭr²·iĝ·i^2} ) ; li hav⭑·as unu⭑ eg⭑·e mal·nov⭑·an seg⭑·il·on,
[…] la⭑ instrument¹·o ne⭑ est⭑·is perfekt⭑·a, tamen⭑ bon⭑·eg·e fleks⭑·iĝ·is kaj⭑
bel⭑~son⭑·is .
2.
Ced⭑·i, sub·met⭑·iĝ·i: fleks⭑·iĝ·i antaŭ⭑ la⭑ fort⭑·o, sub⭑ la⭑ destin¹·o; li⭑·a
kuraĝ⭑·o fleks⭑·iĝ·is; [Esperant⭑·o] kresk⭑·is regul⭑·e [...], neniam⭑
fleks⭑·iĝ·ant·e (de·klin⭑·iĝ·ant·e, mis·form⭑·iĝ·ant·e) aŭ⭑ kripl⭑·iĝ·ant·e .
fleks⭑·iĝ·o
Mov⭑·o, per⭑ kiu io fleks⭑·iĝ·as; form⭑·o de⭑ io fleks⭑·it·a: fleks⭑·iĝ·o de⭑
risort⭑·o; ĉe⭑ la⭑ fleks⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ river⭑·o; ĉiu arb⭑·o montr⭑·is la⭑ bel⭑·ajn
form⭑·ojn kaj⭑ fleks⭑·iĝ·ojn de⭑ si⭑·aj branĉ⭑·oj .
fleks⭑·iĝ·em·a
Kiu facil⭑·e fleks⭑·iĝ·as; facil⭑·e fleks⭑·ebl·a: long⭑·aj fleks⭑·iĝ·em·aj kol⭑·oj
[... de⭑] cign⭑·oj ; fleks⭑·iĝ·em·ec·o de⭑ ili⭑·aj mov⭑·oj .
ne·fleks⭑·ebl·a, ne·fleks⭑·iĝ·em·a
Kiu ne⭑ facil⭑·e fleks⭑·iĝ·as, ne⭑ facil⭑·e ced⭑·as: ne⭑ parol⭑·u kun⭑
ne·fleks⭑·ebl·a kol⭑·o ; ĉiam⭑ ili renkont⭑·is ne·fleks⭑·ebl·an kontraŭ·star⭑·on
de⭑ l'⭑ pastr⭑·oj ; la⭑ ĵaluz⭑·o est⭑·as ne·fleks⭑·ebl·a kiel⭑ ;
ne·fleks⭑·ebl·a karakter⭑·o vir⭑·o ne·fleks⭑·ebl·a ( {fer⭑·a^2} ) ; li turn⭑·is
si⭑·ajn rigid⭑·ajn maleol⭑·ojn, pen⭑·e mov⭑·is si⭑·ajn ne·fleks⭑·iĝ·em·ajn
fingr⭑·ojn ferm⭑·e-mal·ferm⭑·e . {fiks¹·a} , {firm⭑·a} , {mal·ced⭑·em·a} ,
{obstin⭑·a} , {rigid⭑·a} , {sen·ŝancel⭑·iĝ·a} , {spit⭑·em·a}
genu⭑-fleks⭑·i
(ntr)
Fleks⭑·i si⭑·an korp⭑·on ĉe⭑ la⭑ {genu⭑·o} , oft⭑·e por⭑ esprim⭑·i respekt⭑·on al⭑
la⭑ person⭑·o, antaŭ⭑ kiu oni star⭑·as: antaŭ⭑ Li genu⭑-fleks⭑·os ĉiu·j
for·ir⭑·ant·aj al⭑ la⭑ tomb⭑·o ; ŝi est⭑·is ĉiam⭑ kutim⭑·int·a, ke⭑ oni ŝi·n
star⭑·ig·u sur⭑ piedestal⭑·on, ĉirkaŭ⭑·at·an de⭑ genu⭑-fleks⭑·ant·aj kavalir⭑·oj
; en⭑ tiu sen·kompar⭑·e vast⭑·a bazilik²·o ja⭑ pov⭑·as ok⭑×dek⭑ mil⭑ kred⭑·ul·oj
respekt⭑·eg·e genu⭑-fleks⭑·i antaŭ⭑ la⭑ pap⭑·o ; vi genu⭑-fleks⭑·as antaŭ⭑
mal·plen⭑·a tabernakl⁽⁺⁾·o ; ŝi ig⭑·is salut⭑·i per⭑ man⭑-prem⭑·o kaj⭑
genu⭑-fleks⭑·o . {genu⭑·i} , {genu⭑·iĝ·i} , {ador⭑+klin⭑·iĝ·i} , {riverenc⭑·i}
Rim.: Genu⭑-fleks⭑·ad·on foj⭑·e akompan⭑·as klin⭑·ad·o de⭑ la⭑ bust¹·o. La⭑
krur⭑·oj pov⭑·as rest⭑·i paralel⭑·aj aŭ⭑ ne⭑. Oni kutim⭑·e sub·kompren⭑·as, ke⭑
la⭑ fleks⭑·ad·o est⭑·as mal·long⭑·a kaj⭑ tuj⭑ sekv⭑·ot·a de⭑ re·rekt⭑·ig·o, sed⭑ la⭑
etiket³·o pov⭑·as postul⭑·i, ke⭑ unu⭑ genu⭑·o mal·alt⭑·iĝ·u ĝis⭑ la⭑ plank⭑·o kaj⭑
ke⭑ oni rest⭑·u star⭑·ant·a unu⭑+genu⭑·e sur⭑ la⭑ plank⭑·o.
Rim.: La⭑ vort⭑·o aper⭑·as en⭑ kaj⭑ kun⭑ la⭑ iom⭑ ali⭑·a signif⭑·o „
{sur·genu⭑·iĝ·i} “ kaj⭑ tut⭑·e mal·aper⭑·is el⭑ , supoz⭑·ebl·e pro⭑ la⭑ fakt¹·o,
ke⭑, en⭑ la⭑ koncern⭑·a kun·met⭑·aĵ·o, la⭑ flank⭑-element¹·o ŝajn⭑·as rol¹·i kiel⭑
objekt⭑·o de⭑ la⭑ ĉef·element¹·o.
trans·fleks⭑·iĝ·a
(p.p. punkt⭑·o de⭑ eben⭑·a {kurb⭑·o} ) Tia, ke⭑ la⭑ {sign⭑·o} de⭑ la⭑
{kurb⭑·ec·o} ŝanĝ⭑·iĝ·as, kiam⭑ la⭑ kurb⭑·o ĝi·n tra·ir⭑·as; intuici⁽⁺⁾·e: la⭑
kurb⭑·o tra·ir⭑·as si⭑·an tanĝ⁽⁺⁾·ant·on ĉe⭑ tiu punkt⭑·o: por⭑ ke⭑ est⭑·u
trans·fleks⭑·iĝ·a la⭑ punkt⭑·o de⭑ kurb⭑·o difin⭑·it·a per⭑
kartezi⁽⁺⁾·a ekvaci²·o , kie est⭑·as almenaŭ⭑ du⭑+foj⭑·e
kontinu⁴·e deriv⁴·ebl·a {funkci¹·o} , neces⭑·as, ke⭑ la⭑ du⭑·a deriv⁴·aĵ·o de⭑
nul⭑·iĝ·u ĉe⭑ (tiam⭑, oni pov⭑·as dir⭑·i, ke⭑ la⭑ koncern⭑·a
punkt⭑·o est⭑·as trans·fleks⭑·iĝ·a punkt⭑·o de⭑ funkci¹·o ). {infleks⁽⁺⁾·a.}
Rim.: Tiu termin⭑·o ne⭑ est⭑·as tre⭑ kontent⭑·ig·a: ĝi mal·preciz⭑·e el·vok⭑·as
la⭑ ide⭑·on, ke⭑ la⭑ kurb⭑·o trans·ir⭑·as la⭑ koncern⭑·an punkt⭑·on, aŭ⭑ si⭑·an
tanĝ⁽⁺⁾·ant·on ĉe⭑ tiu punkt⭑·o, fleks⭑·iĝ·ant·e (al⭑ ali⭑·a direkt⭑·o). Ĉiu·j
ali⭑·aj font⭑·oj ‐ krom⭑ , kiu kon⭑·as nur⭑ la⭑ substantiv⭑·on
„trans·fleks⭑·iĝ·ej·o“ ‐ prefer⭑·as la⭑ form⭑·on „infleks⁽⁺⁾·a“, kies⭑ radik⭑·o
rest⭑·as ignor²·at·a de⭑ la⭑ ĝeneral¹·aj vort⭑·ar·oj.
trans·fleks⭑·iĝ·ej·o
{Trans·fleks⭑·iĝ·a} punkt⭑·o.
Rim.: Pri⭑ tia uz⭑·o de⭑ sufiks⭑·o „-ej⭑·o“, vd rimark⭑·on sub⭑
{maksimum³·ig·ant·o} .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.50 2023/11/09 20:48:33 ]
__________________________________________________________________