vidu ankaŭ la klarigojn
flug⭑·/·i
flug⭑·i
(ntr)
1.
{Si·n mov⭑·i} en⭑ aer⭑·o:
a)
per⭑ tiu+cel⭑·aj membr⭑·oj, {flug⭑·il·o} j, kiel⭑ la⭑ {bird⭑·o} j kaj⭑
{insekt⭑·o} j: la⭑ maj⭑-skarab⭑·o flug⭑·is […] sur⭑ la⭑ arb⭑·on ; la⭑
cikoni⭑·oj flug⭑·is unu⭑ tuj⭑ post⭑ la⭑ ali⭑·a, kaj⭑ ili est⭑·is jam⭑
flug⭑·int·aj tre⭑ grand⭑·an distanc¹·on ; [jen⭑] flug⭑·as la⭑
akcipitr⭑·o kaj⭑ etend⭑·as si⭑·ajn flug⭑·il·ojn al⭑ sud⭑·o ; li
ek·rajd⭑·is sur⭑ kerub⭑·o kaj⭑ ek·flug⭑·is ; la⭑ mal·grand⭑·a elf²·o […]
flug⭑·is el⭑ unu⭑ flor⭑·o al⭑ ali⭑·a ; li loĝ⭑·as tie, kie·n eĉ⭑ bird⭑·o
ne⭑ flug⭑·as .
b)
per⭑ tiu+cel⭑·a aparat¹·o, {avi⁽⁺⁾·o} , {aerostat⁽⁺⁾·o} ks: la⭑ raket¹·oj
flug⭑·is al⭑ la⭑ ĉiel⭑·o, dis·volv⭑·iĝ·is kvazaŭ⭑ flor⭑·oj […], kiel⭑
pluv⭑·o de⭑ divers⭑+kolor⭑·aj stel⭑·oj ; la⭑ aviad⁵·il·o flug⭑·is eg⭑·e
alt⭑·e, je⭑ ĉ. 10 km ; flug⭑·is kiel⭑ ordinar⭑·a
pasaĝer⭑·o […] en⭑ ĉeĥ⁽⁺⁾·a aviad⁵·il·o .
c)
pro⭑ puŝ⭑·o de⭑ {vent⭑·o} , {ĵet⭑·o} ks: la⭑ nub⭑·oj flug⭑·is tiel⭑
natur⭑·e, ke⭑ oni pov⭑·is vid⭑·i, kiel⭑ ili⭑·a ombr⭑·o for·glit⭑·as super⭑
la⭑ pejzaĝ⭑·o ; ŝi far⭑·iĝ·is furioz⭑·a, ŝi⭑·aj har⭑·oj flug⭑·is sen·ord⭑·e
ĉirkaŭ⭑ la⭑ kap⭑·o, ŝi […] ek·bat⭑·is la⭑ edz⭑·on per⭑ la⭑ pied⭑·o ; ili
flug⭑·is […] kiel⭑ sag⭑·o flug⭑·as tra⭑ la⭑ aer⭑·o ; ĉiu·j Turk⭑·oj
ek·salt⭑·is tiel⭑ alt⭑·e, ke⭑ la⭑ pantofl⭑·oj flug⭑·is al⭑ ili trans⭑ la⭑
orel⭑·ojn ; mil⭑·oj da⭑ kugl⭑·oj flug⭑·is al⭑ si⭑·a cel⭑·o, kaj⭑ la⭑
paf⭑·il·oj tuj⭑ de·nov⭑·e ŝarg⭑·iĝ·is ; est⭑·is tia vent⭑·eg·o, ke⭑ la⭑
tegol³·oj de·flug⭑·is de⭑ la⭑ tegment⭑·oj ; tra⭑ […] dens⭑·aj nub⭑·oj
flug⭑·is hajl⭑·o ; fajr⭑·er·oj ek·flug⭑·is el⭑ la⭑ fajr⭑·il·o .
{kur⭑·i} , {naĝ⭑·i} , {ŝveb³·i} .
2.
Rapid⭑·e {pas⭑·i} de⭑ iu lok⭑·o aŭ⭑ de⭑ iu moment⭑·o al⭑ ali⭑·a: mi⭑·aj tag⭑·oj
for·flug⭑·is pli⭑ facil⭑·e, ol⭑ boben⭑·o de⭑ teks⭑·ist·o ; Nik⁽⁺⁾·o fal⭑·is en⭑ la⭑
river⭑·on kaj⭑ tuj⭑ flug⭑·is al⭑ la⭑ fund⭑·o ; el⭑ la⭑ dis·sem⭑·it·aj palac⭑·et·oj
flug⭑·is ĝem⭑·oj: la⭑ vir⭑·in·oj, aparten⭑·ant·aj al⭑ la⭑ dom⭑·o de⭑ la⭑ mort⭑·int·a
faraon⁽⁺⁾·o, plor⭑·is ; vent⭑·o al⭑ li ek·flug⭑·is sub⭑ la⭑ haŭt⭑·o ; [li] ven⭑·is
kun⭑ turban⭑·o kaj⭑ flug⭑·et·ant·a beduen⁽⁺⁾·a mantel⭑·o ; kie ajn⭑ mi est⭑·as,
mi⭑·a kor⭑·o flug⭑·as post⭑ vi ; tiu·j nov⭑·aĵ·oj […] dis·flug⭑·is en⭑ la⭑ libi⁸·a
land⭑·o kaj⭑ tuj⭑ trov⭑·is kred⭑·on ; tiu·j vort⭑·oj […] rul⭑·iĝ·is […]
trans·flug⭑·ant·e el⭑ unu⭑ buŝ⭑·o en⭑ ali⭑·an, konstant⭑·e kresk⭑·ant·e .
{flagr³·i} , {flirt⭑·i} , {flos⭑·i} , {flu⭑·i}
flug⭑·o
1.
Mov⭑·o de⭑ io aŭ⭑ iu flug⭑·ant·a: la⭑ leĝ⭑·o far⭑·is limak⭑·an ir⭑·on el⭑ tio,
kio dev⭑·is far⭑·iĝ·i flug⭑·o de⭑ agl⭑·o ; la⭑ trans·flug⭑·o de⭑ bird⭑·oj klar⭑·e
parol⭑·as pri⭑ la⭑ proksim⭑·ec·o de⭑ tiu ĉi⭑ ter⭑·o ; kuraĝ⭑·a sub·pont⭑·a flug⭑·o
; lud⭑·ant·e, l'⭑ arab⁸·oj ponard⭑·ojn ĵet⭑·ad·is kaj⭑ ili·n en⭑ flug⭑·o kun⭑
ĝoj⭑·o kapt⭑·ad·is ; la⭑ hejm⭑·on ŝi ating⭑·is […] en⭑ flug⭑·o de⭑ pens⭑·o ;
kon⭑·iĝ·as bird⭑·o laŭ⭑ flug⭑·o kaj⭑ hom⭑·o laŭ⭑ ag⭑·o .
2.
Plan⭑·it·a ir⭑·o de⭑ flug⭑-aparat¹·o: la⭑ flug⭑·o est⭑·is prokrast⭑·it·a je⭑ kvin⭑
hor⭑·oj ; pasaĝer⭑·oj de⭑ la⭑ flug⭑·o 3-2-5 al⭑ kaj⭑ , bon⭑~vol⭑·u direkt⭑·iĝ·i al⭑ en·avi⁽⁺⁾·ig·a pord⭑·o numer⭑·o 2 .
flug⭑·il·o
1.
Solid²·a surfac⁸·o, per⭑ kiu io port⭑·iĝ·as en⭑ aer⭑·o.
a)
{Organ¹·o} ĉe⭑ divers⭑·aj best⭑·oj, kiu·n ili mov⭑·as por⭑ si·n port⭑·i
en⭑ la⭑ aer⭑·o: agl⭑·aj flug⭑·il·oj ; la⭑ flug⭑·il·oj de⭑ […] vespert⭑·o ;
dis·etend⭑·i , dis·volv⭑·i , dis·vast⭑·ig·i la⭑ flug⭑·il·ojn; se⭑ mi
hav⭑·us flug⭑·il·ojn kiel⭑ kolomb⭑·o, mi for·flug⭑·us ; kiel⭑ muŝ⭑·o kun⭑
de·tranĉ⭑·it·aj flug⭑·il·oj .
b)
Simil⭑·a kaj⭑ sam⭑+cel⭑·a part⭑·o de⭑ {flug⭑-aparat¹·o} : la⭑ pilot⭑·o
pend⭑·as de⭑ la⭑ ŝtof⭑·a flug⭑·il·o per⭑ ŝnur⭑·oj ; flug⭑·il-ŝarĝ⭑·o est⭑·as
la⭑ pez⭑·o de⭑ la⭑ aviad⁵·il·o divid⭑·at·a per⭑ la⭑ are⁹·o de⭑ la⭑ flug⭑·il·o
. {ŝveb³·il·o}
2.
Mov⭑·il·o ebl⭑·ig·ant·a facil⭑·an kaj⭑ rapid⭑·an flug⭑·on, fizik⭑·an aŭ⭑
metafor¹·an: flug⭑·il·oj de⭑ facil⭑·a vent⭑·o ; li port⭑·iĝ·is sur⭑ la⭑
flug⭑·il·oj de⭑ la⭑ vent⭑·o ; Di⭑·o de⭑ Izrael, sub⭑ kies⭑ flug⭑·il·oj vi
serĉ⭑·is protekt¹·on ; rigard⭑·u la⭑ perl⭑·on de⭑ la⭑ mal·ĝoj⭑·o, en⭑ ĝi kuŝ⭑·as
la⭑ spirit⭑·aj flug⭑·il·oj, kiu·j port⭑·as ni·n for⭑ de⭑ ĉi⭑ tie ; flam⭑·aj
flug⭑·il·oj, el⭑ kiu·j unu⭑ est⭑·is dolor⭑·o kaj⭑ la⭑ du⭑·a est⭑·is tim⭑·o ; ĝi
don⭑·is flug⭑·il·ojn al⭑ li⭑·a pens⭑·o .
3.
Io form⭑·e simil⭑·a al⭑ bird⭑·a flug⭑·il·o, precip⭑·e pri⭑ objekt⭑·oj
etend⭑·iĝ·ant·aj du⭑·op·e aŭ⭑ kvar⭑·op·e ĉe⭑ ambaŭ⭑ flank⭑·oj de⭑ iu aĵ⭑·o:
kolor⭑·aj kravat⭑·oj dis·volv⭑·is si⭑·ajn papili⭑·ajn flug⭑·il·ojn ; la⭑
flug⭑·il·oj de⭑ vent⭑·o {muel⭑·il·o} ; la⭑ Alp⁽⁺⁾·oj ŝajn⭑·is al⭑ li kvazaŭ⭑ la⭑
kun·met⭑·it·aj flug⭑·il·oj de⭑ la⭑ ter⭑·o ; sur⭑ la⭑ flug⭑·il·oj de⭑ la⭑ sankt⭑·ej·o
est⭑·os abomen⭑·ind·a dezert⭑·ec·o . {al⭑·o} {flank⭑·aĵ·o} , {lob⁴·o} .
4.
Tio, kio pov⭑·as sving⭑·iĝ·i kiel⭑ flug⭑·il·o: la⭑ dik⭑·aj, lign⭑·aj flug⭑·il·oj
de⭑ la⭑ urb⭑·o-pord⭑·eg·o est⭑·is kaduk⭑·aj ; ŝlos⭑·il-flug⭑·il·o . {klap⭑·o}
flug⭑·il·a
1.
Flug⭑·il+hav⭑·a: flug⭑·il·a est⭑·aĵ·o ; preter·flug⭑·is libel⭑·oj kaj⭑ ali⭑·aj
flug⭑·il·aj best⭑·et·oj ; bild¹·oj de⭑ flug⭑·il·aj serpent⭑·oj ; nigr⭑·a flug⭑·il·a
ĉeval⭑·o ; flug⭑·il·a statu¹·o de⭑ la⭑ di⭑-in⭑·o .
2.
De⭑ flug⭑·il·o: blank⭑·a flug⭑·il·a plum⭑·o .
al·flug⭑·i
(ntr)
{Proksim⭑·iĝ·i} al⭑ io flug⭑·ant·e: la⭑ bird⭑·o ne⭑ for·flug⭑·is: ĝi nur⭑
de·flug⭑·is de⭑ la⭑ arb⭑·o, al·flug⭑·is al⭑ la⭑ dom⭑·o kaj⭑ sur·flug⭑·is sur⭑ la⭑
tegment⭑·on ; kiam⭑ ven⭑·is la⭑ vesper⭑·o, al·flug⭑·is koturn⭑·oj kaj⭑ kovr⭑·is
la⭑ tend⭑·ar·on ; subit⭑·e al·flug⭑·is grand⭑·a maj⭑-skarab⭑·o ; unu⭑ anas⭑·o
al·flug⭑·is kaj⭑ mord⭑·is la⭑ anas⭑·id·on en⭑ la⭑ nuk⭑·o .
ĉirkaŭ·flug⭑·i
1.
(tr)
Flug⭑·i ĉirkaŭ⭑: Kaj⭑ ĉu⭑ ne⭑ ĉirkaŭ·flug⭑·as la⭑ arme¹·on / La⭑ venk⭑·o kaj⭑ eĉ⭑
antaŭ⭑ ĝi rapid⭑·as ? kiam⭑ mi en·ir⭑·is en⭑ la⭑ ĉambr⭑·on, [la⭑ pig⭑·oj]
ĉirkaŭ·flug⭑·is mi·n daŭr⭑·e danc⭑·ant·e kaj⭑ kant⭑·ant·e .
2.
(abs.)
Flug⭑·i en⭑ la⭑ ĉirkaŭ·aĵ⭑·o: naĝ⭑·u do⭑, se⭑ ĝust⭑·e ĉirkaŭ·flug⭑·ant·a
karg⁽⁺⁾·o-mast⭑·o, aŭ⭑ kio ajn⭑ est⭑·is, draŝ⭑·is sur⭑ vi⭑·ajn brak⭑·ojn ;
skarab⭑·oj nokt⭑·aj kaj⭑ sep⭑ nokt⭑·aj papili⭑·oj sen·bru⭑·e ĉirkaŭ·flug⭑·as
ĉirkaŭ⭑ ĉies⭑ kap⭑·' ; verd⭑·is tie herb⭑·oj, prosper⭑·is flor⭑·oj,
ĉirkaŭ·flug⭑·is par⭑·oj kaj⭑ par⭑·oj da⭑ blank⭑·aj gru⭑·oj ; la⭑ mal·jun⭑·a
Kristofor⁽⁺⁾·o ĉirkaŭ·flug⭑·is kiel⭑ jun⭑·a bird⭑·o, ĉiam⭑ vigl⭑·a kaj⭑ kun⭑
viv⭑·em·a bril⭑·o en⭑ la⭑ okul⭑·oj .
de·flug⭑·i
(ntr)
Mal·proksim⭑·iĝ·i de⭑ io flug⭑·ant·e, mal·supr⭑·en~ir⭑·i flug⭑·ant·e: la⭑ bird⭑·o ne⭑
for·flug⭑·is: ĝi nur⭑ de·flug⭑·is de⭑ la⭑ arb⭑·o, al·flug⭑·is al⭑ la⭑ dom⭑·o kaj⭑
sur·flug⭑·is sur⭑ la⭑ tegment⭑·on ; est⭑·is tia vent⭑·eg·o, ke⭑ la⭑ tegol³·oj
de·flug⭑·is de⭑ la⭑ tegment⭑·oj ; ŝi halt⭑·ig·is la⭑ obe⭑·em·an bala⭑·il·on,
iom⭑·et·e de·flug⭑·is flank⭑·en, post⭑·e subit⭑·e atak⭑·is la⭑ disk¹·on ; ĉe⭑ vi
kun⭑ ĉiu vort⭑·o kvazaŭ⭑ Ciceron⁽⁺⁾·o de·flug⭑·as de⭑ la⭑ lang⭑·o .
for·flug⭑·i
(ntr)
1.
{For·ir⭑·i} flug⭑·ant·e: la⭑ bird⭑·oj for·flug⭑·is, kiam⭑ la⭑ vir⭑·in·o ek·kri⭑·is ;
li el·las⭑·is korv⭑·on, kaj⭑ ĝi el·flug⭑·is, for·flug⭑·ad·is kaj⭑ re·ven⭑·ad·is .
2.
{Mal·aper⭑·i} , {for·iĝ⭑·i} : kiel⭑ sonĝ⭑·o li for·flug⭑·os, kaj⭑ oni li·n ne⭑
trov⭑·os ; ĝoj⭑·on kaj⭑ gaj⭑·ec·on ili ating⭑·os, kaj⭑ for·flug⭑·os aflikt³·oj
kaj⭑ ĝem⭑·ad·o ; la⭑ tag⭑·o for·flug⭑·as ; en⭑ la⭑ moment⭑·o de⭑ la⭑ mort⭑·o mem⭑
for·flug⭑·as la⭑ iluzi¹·o ; supr⭑·aĵ·aj, ne⭑ preciz⭑·e kompren⭑·it·aj sci⭑·oj […]
for·flug⭑·is el⭑ mi⭑·a memor⭑·o .
for·flug⭑·em·a
Kiu facil⭑·e for·flug⭑·as, facil⭑·e ŝanĝ⭑·as si⭑·an lok⭑·on, si⭑·an inklin⭑·on;
{mal·konstant⭑·a} , {pas⭑·em·a} : for·flug⭑·em·aj iluzi¹·oj .
sur·flug⭑·i
(ntr)
Flug⭑·i sur⭑ io·n: mi mort⭑·ig·us muŝ⭑·on, kiu obstin⭑·e sur·flug⭑·us mi⭑·an
manĝ⭑·on ; la⭑ uson⁹·a aer⭑-fort⭑·o sur·flug⭑·is la⭑ kub⭑·an teritori²·on por⭑
dis·send⭑·i program¹·ojn de⭑ Televid⁸·o „Martí“, tiel⭑ romp⭑·ant·e la⭑
regul⭑·ar·on de⭑ la⭑ Inter·naci⭑·a Uni⁹·o pri⭑ Telekomunik⁽⁺⁾·ad·o ; la⭑ vagon⭑·ar·o
sur·flug⭑·as viadukt²·on, dis·ĵet⭑·ant·e tondr⭑·on en⭑ asfalt¹·ajn strat⭑·ojn .
tra·flug⭑·i
(tr)
1.
Flug⭑·e tra·ir⭑·i: fal⭑-stel⭑·o kiel⭑ bril⭑·ant·a lini⭑·o tra·flug⭑·is la⭑ ĉiel⭑·on ;
sovaĝ⭑·aj kolomb⭑·oj tra·flug⭑·ad·is inter⭑ la⭑ branĉ⭑·oj de⭑ la⭑ alt⭑·aj arb⭑·oj
; la⭑ tut⭑·a aeroplan³·o tra·flug⭑·is fask⭑·ojn de⭑ griz⭑·e blank⭑·a nebul⭑·o .
2.
Rapid⭑·e {tra·pas⭑·i} : ŝi tra·flug⭑·is mal·grand⭑·an distanc¹·on, kaj⭑ la⭑
id⭑·oj far⭑·is mal·grand⭑·an mal·lert⭑·an mov⭑·iĝ·on ; ĉiu+moment⭑·e tra·flug⭑·is
super⭑ li nokt⭑·aj bird⭑·oj kaj⭑ grand⭑·aj vespert⭑·oj ; ĉiu·j ĉi⭑ rimark⭑·oj
kun⭑ rapid⭑·ec·o de⭑ l'⭑ vent⭑·o tra·flug⭑·is la⭑ anim⭑·on de⭑ l'⭑ kron⭑-princ⭑·o ;
murmur⭑·et·o de⭑ admir⭑·o tra·flug⭑·is inter⭑ la⭑ ĉe·est⭑·ant·oj ; spirit⭑·o
tra·flug⭑·is antaŭ⭑ mi, kaj⭑ la⭑ har⭑·oj sur⭑ mi⭑·a korp⭑·o rigid⭑·iĝ·is ;
tra·flug⭑·is anĝel⭑·o preter⭑ orel⭑·o .
alte⭑+flug⭑·a, alt⭑+flug⭑·a
Ideal¹·em·a, nobl⭑·a, alt⭑+spirit⭑·a: alte⭑+flug⭑·aj kvazaŭ⭑-scienc⭑·aj fraz¹·oj ;
kie est⭑·as vi⭑·aj alt⭑+flug⭑·aj plan⭑·oj ? simpl⭑·a, ne⭑ alt⭑+flug⭑·a poezi¹·o .
preter·flug⭑·e, preter·flug⭑·ant·e
Preter·pas⭑·e, rapid⭑·e, sen·atent⭑·e aŭ⭑ sen·detal⭑·e: ŝi nur⭑ pas⭑·e,
preter·flug⭑·e apenaŭ⭑ io·n aŭd⭑·is pri⭑ tio ; ŝi […] ĵet⭑·is nur⭑
preter·flug⭑·ant·an rigard⭑·on sur⭑ la⭑ knab⭑·in·et·on .
ret⭑-flug⭑·il·ul·oj
{Ord⭑·o} de⭑ {insekt⭑·oj} (, ), kun⭑ kvar⭑ egal⭑·aj, membran⭑·ec·aj, ret⭑·e
nervur⁽⁺⁾·it·aj flug⭑·il·oj: la⭑ efemer³·oj est⭑·as famili⭑·o de⭑ ret⭑-flug⭑·il·ul·oj
. {nevropter⁽⁺⁾·oj, neŭropter⁽⁺⁾·oj}
flug⭑-pend⭑·i
(ntr)
1.
Flug⭑·i fiks¹·it·a ĉe⭑ ŝnur⭑·o ks: super⭑ mi⭑·a kap⭑·o flug⭑-pend⭑·as grand⭑·eg·a
arane⭑·o kaj⭑ teks⭑·as ĉirkaŭ⭑ mi ret⭑·ojn ; mi […] re·konsci⭑·iĝ·is el⭑ mi⭑·a
rigid⭑·ec·o, ek·vid⭑·int·e subit⭑·e ĉirkaŭ⭑ mi hom⭑·ajn figur⭑·ojn, kun⭑
flug⭑-pend⭑·ant·aj har⭑·oj kaj⭑ kun⭑ larĝ⭑·e mal·ferm⭑·it·aj okul⭑·oj . {pendol⭑·i}
2.
{Ŝveb³·i} : agl⭑·o vek⭑·as si⭑·an nest⭑·on, flug⭑-pend⭑·as super⭑ si⭑·aj id⭑·oj ;
blu⭑·a fum⭑·o de⭑ pulv⭑·o […] flug⭑-pend⭑·is super⭑ la⭑ akv⭑·o . {glis⁹·i} ,
{sor⁽⁺⁾·i}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.150 2023/12/12 19:24:42 ]
__________________________________________________________________