vidu ankaŭ la klarigojn
foj·/·o

foj·o

   1.
          Ĉiu el la {okaz·oj} , kiam io far·iĝ·as: unu foj·on por ĉiam ; li
          son·is tri foj·ojn; je la unu·a foj·o ; por la last·a foj·o;
          aŭtoritat·a komitat·o [...] hav·os la rajt·on far·i en la fundament·o
          de la lingv·o unu foj·on por ĉiam ĉiu·jn dezir·it·ajn ŝanĝ·ojn, se
          tia·j ŝanĝ·oj montr·iĝ·os neces·aj . {ŝanc¹·o}

   2.
          {Obl·e} : konstant·a regul·o por la akcent·o en lingv·o lern·ot·a est·as
          mil foj·ojn pli bon·a (t.e. „mil·obl·e pli bon·a“) ol akcent·o
          ne·regul·a ; da lingv·oj art·aj ekzist·as ja tre mult·e kaj ili·a
          nombr·o pov·as est·i ankoraŭ mil foj·ojn pli grand·a (t.e. „mil·obl·e
          pli grand·a“) .

foj·e

   1.
          Iu·n foj·on, en ne·difin·it·a temp·o; {iam} , unu foj·on: foj·e la reĝ·o
          aranĝ·is festen·on kaj invit·is ĉiu·jn bel·ajn jun·ul·in·ojn de la tut·a
          land·o ; ĉu vi sci·as, kio·n ŝi foj·e dir·is al mi? ; La Ond·o de
          Esperant·o foj·e demand·is mi·n pri tri libr·oj en Esperant·o, kiu·jn
          mi kun·pren·us, est·ant·e ekzil·ot·a al ne·loĝ·at·a insul·o ; tiu·n tip¹·e
          ĉin⁹·an fraz¹-struktur¹·on mi foj·e memor·is dum inter·parol·o, kaj, pro
          la ricev·it·aj laŭd·oj, de tiam regul·e uz·is .

   2.
          Iu·jn foj·ojn, en divers·aj sporad⁽⁺⁾·aj okaz·oj; {foj+foj·e} , {kelk+foj·e}
          , de temp·o al temp·o: foj·e mi el·ir·as  mez·e en la nokt·o kaj
          promen·as en la park·o ; hom·oj foj·e vid·as strang·ajn afer·ojn, se
          ili rest·as tro long·e sub la sun·o ;  motorcikl⁽⁺⁾·oj foj·e ne pov·as
          tra·penetr·i la dens·an en·urb·an trafik⁴·on ; la pol·a kaj la rus·a foj·e
          uz·as la instrumental⁽⁺⁾·on por indik³·i predikativ⁽⁺⁾·on dis~de subjekt·o .

   Rim.: La unu·a signif·o est·is plej oft·a en la fru·a histori·o de Esperant·o,
   kaj pov·as est·i konsider·at·a la klasik¹·a signif·o. Nun·temp·e la du·a signif·o
   est·as mult·e pli oft·a, sed ambaŭ daŭr·e est·as uz·at·aj inter spert·aj
   Esperant·ist·oj. Mult·aj uz·ant·oj de la vort·o uz·as preskaŭ nur po unu el la
   du signif·oj.
   Rim.: Pro tio, ke la vort·o _foj·e_ est·as ambigu⁽⁺⁾·a en mult·aj okaz·oj,
   kelk·aj parol·ant·oj prefer·as en·tut·e evit·i ĝi·n kaj anstataŭ·e uz·i pli
   klar·ajn sinonim¹·ojn kiel _iam_ kaj _foj+foj·e_. Ekzempl·e, sen pli·a
   kun·tekst·o ne est·as klar·e, ĉu en la fraz¹·o kiam mi est·is student·o, mi
   foj·e vojaĝ·is al Iran⁸·o tem·as pri unu unik³·a okaz·aĵ·o,  pri kutim·o
   plur⁴+foj·e vojaĝ·i al Iran⁸·o. Iu·j ali·aj rekomend·as uz·i la vort·on _foj·e_ nur
   tiam, kiam la kun·tekst·o est·as sufiĉ·e klar·a por indik³·i, kiu signif·o
   est·as cel·it·a,  kiam ne grav·as, ĉu tem·as pri unu foj·o  plur⁴·aj foj·oj.

foj·e... foj·e...

          {Jen... jen...} : foj·e ŝi rid·is, foj·e ŝi plor·is; ili kant·is
          [...] foj·e unu·op·e, foj·e ĥor·e ; tiel li oft·e el·ir·is por est·i tut·e
          sol·a, kiam li desegn·is [...] foj·e li far·is fantazi¹·ajn bild¹·ojn,
          foj·e li prov·is desegn·i io·n en la ĉirkaŭ·aĵ·o .

foj+foj·e

          De temp·o al temp·o, en divers·aj sporad⁽⁺⁾·aj okaz·oj: en ĉiu libr·o […]
          oni·n foj+foj·e frap·as iu·j mal·kovr·oj kaj ne·atend·it·aj pens·oj ;
          foj+foj·e aper·as fizik·aj formul¹·oj, kiu·j est·as kompren·ebl·aj per
          abiturient⁴·a sci·o ; jam de tiu temp·o li (  ) komenc·as
          drink·ad·i, kaj, ebri¹·a, est·as foj+foj·e atak·it·a de murd⁴·em·a furioz·o .

ankoraŭ+foj·e

          Unu plu·an foj·on, ankoraŭ unu foj·on : Se vi parol·os tiel
          ankoraŭ+foj·e, mi dev·os pun·i vi·n. .

ĉiu+foj·e, ĉiu·n foj·on

          En ĉiu·j okaz·oj: ĉiu+foj·e, kiam vi ven·os, oni akcept·os vi·n
          plezur·e; ĉiu+foj·e kiam mi vid·as vi·n, vi ŝajn·as al mi ali·a ; vi
          ĉiu·n foj·on far·as la sam·an erar·on. {ĉiam} , {sen·escept·e}

ia+foj·e, iu+foj·e, dis·foj·e

          {Foj+foj·e} : mi konfes·as, mi mem am·as ia+foj·e filozofi¹·i ; iu+foj·e
          per roz·a  blu·a kolor·o bril·is ia ruband·et·o [...] iu+foj·e laĉ·o da
          kolor·aj koral¹·et·oj ĉirkaŭ·is la kol·on ; amik·oj kaj kon·at·oj […]
          dis·foj·e vizit·as  telefon¹·as .

kelk·a+foj·e, kelk+foj·e

   1.
          Kelk·ajn foj·ojn: Ŝi klin·iĝ·is, pren·is la infan·on en si·ajn brak·ojn,
          kelk+foj·e al·prem·is la buŝ·on al ĝi·a frunt·o kaj vang·oj […] ; Li
          far·is apenaŭ kelk~cent·on da paŝ·oj, sed li dev·is kelk+foj·e halt·i
          kaj ripoz·i .

   2.
          {Foj+foj·e} : la sign·oj de la voj·et·o far·iĝ·is pli kaj pli
          mal·klar·aj, kaj kelk·a+foj·e ŝajn·e tut·e mal·aper·is ; en la tie·a
          komun·ist·a Parti·o okaz·as kelk+foj·e inter Rus·oj kaj Pol·oj
          konflikt²·et·oj .

mult+foj·e

          En mult·aj okaz·oj, re·e kaj re·e: oni dev·us mult+foj·e leg·i tekst·on
          por ĝi·n bon·e memor·i; Vi sav·is ili·n mult+foj·e pro Vi·a grand·a
          kompat·em·ec·o ; vi ripet·is mult+foj·e la demand·on: kial? {oft·e}

re·foj·e

          {De·nov·e} : danc·u plu, de·nov·e kaj re·foj·e ! ĉiam re·foj·e li kur·is
          al la meti·ist·oj kaj urĝ¹·is ili·n .

unu·a+foj·e

          La unu·an foj·on: [ili] unu·a+foj·e renkont·iĝ·is ĉi tie ; de unu
          monat·o unu·a+foj·e mi pov·as kolekt·i la pens·ojn ; unu·a+foj·e la princ·o
          vid·is tiel grand·eg·an dokument·on, en kiu est·is pri·skrib·o nur de
          unu provinc·o kaj dum unu sol·a jar·o . {debut⁽⁺⁾·i} , {ek-} ,
          {premier⁽⁺⁾·o} , {sen·precedenc⁽⁺⁾·a} , {unu·e^2}

vic·a+foj·e

          Pli·an, vic·an foj·on en seri·o: ni sci·as vic·a+foj·e trov·i plaĉ·on en
          la trajt·oj de ĉiu verk·ist·o .

   [artikol-versi⁹·o: 1.58 2023/11/09 20:48:33 ]
     __________________________________________________________________