vidu ankaŭ la klarigojn
formul¹·/·o

formul¹·o

   1.
          Esprim^⭑·o en^⭑ simbol¹·a lingv^⭑·o: kun·sid^⭑·is ses^⭑ land^⭑·oj laŭ^⭑ la^⭑ formul¹·o
          EU3 + 3 (Briti⁽⁺⁾·o, Franci⁽⁺⁾·o, Germani⁽⁺⁾·o + Ĉini⁽⁺⁾·o, Rusi⁽⁺⁾·o, Uson⁹·o) ; kaj^⭑
          special^⭑·e:

        a)
                Asert¹·o esprim^⭑·it·a en^⭑ simbol¹·a lingv^⭑·o: por^⭑ kalkul^⭑·i la^⭑
                volumen⁴·on de^⭑ la^⭑ piramid¹·o ŝi uz^⭑·is la^⭑ formul¹·on  ;
                li^⭑·a formul¹·o don^⭑·as tre^⭑ bon^⭑·an aproksim⁽⁺⁾·on de^⭑ la^⭑ ver^⭑·a valor^⭑·o;
                oni vid^⭑·os facil^⭑·e la^⭑ ebl^⭑·on konstru^⭑·i ĝust^⭑·e tia·n sun^⭑-horloĝ^⭑·on,
                se^⭑ oni serĉ^⭑·os la^⭑ formul¹·ojn liver^⭑·ant·ajn x, y kaj^⭑ δ ; la^⭑
                formul¹·oj montr^⭑·as, vid^⭑·ebl·e, ke^⭑ M est^⭑·as la^⭑ projekci¹·o
                horizont¹·a de^⭑ la^⭑ punkt^⭑·o m, kiu respond^⭑·as al^⭑ la^⭑ hor^⭑·o h sur^⭑
                la^⭑ rond^⭑·o tag^⭑-nokt^⭑-egal^⭑·ig·a, far^⭑·it·a per^⭑ la^⭑ radi^⭑·o C . {esprim^⭑·o}

                Rim.: Formul¹·o pov^⭑·as est^⭑·i ver^⭑·a aŭ^⭑ mal·ver^⭑·a.

        b)
                Simbol¹·a prezent^⭑·o (per^⭑ liter^⭑·oj, indic⁽⁺⁾·oj, kramp^⭑·oj ktp) de^⭑
                substanc²·o per^⭑ ĝi^⭑·aj element¹·oj: la^⭑ formul¹·o de^⭑ la^⭑ akv^⭑·o est^⭑·as
                 ; sekv^⭑·is la^⭑ kalkul^⭑·oj pri^⭑ elast^⭑·aj kun·frap^⭑·iĝ·oj kaj^⭑
                oscil⁽⁺⁾·ad·oj, […] ĥemi^⭑·aj formul¹·oj kaj^⭑ post^⭑·e sen·fin^⭑·a ar^⭑·o da^⭑
                matematik¹·aj dedukt³·oj .

   2.
          Dir^⭑-form^⭑·o vort^⭑·a: tiu·jn kabal¹·ajn formul¹·ojn […] la^⭑ mez^⭑+epok^⭑·aj
          sorĉ^⭑·ist·oj kred^⭑·is pro·vizit^⭑·aj de^⭑ super·natur^⭑·a potenc^⭑·o .

        a)
                Preciz^⭑·a dir^⭑-form^⭑·o, fiks¹·it·a de^⭑ la^⭑ leĝ^⭑·o aŭ^⭑ kutim^⭑·o: formul¹·o de^⭑
                nask^⭑·iĝ·a akt¹·o, de^⭑ pet^⭑-skrib^⭑·o; ekzist^⭑·as long^⭑·aj leĝ^⭑+form^⭑·ul·oj,
                dank’ al^⭑ kies^⭑ mal·simpl^⭑·ec·o ĉen^⭑-romp^⭑·int·a kondamn^⭑·it·o pov^⭑·as
                facil^⭑·e si·n ŝov^⭑·i ekster^⭑ la^⭑ maŝ^⭑·oj de^⭑ la^⭑ just^⭑·ec·a ret^⭑·o ; la^⭑
                kun·tir^⭑·it·aj lip^⭑·oj sen·pens^⭑·e ripet^⭑·ad·as la^⭑ formul¹·on de^⭑ la^⭑
                almoz^⭑-pet^⭑·ad·o ; la^⭑ formul¹·o edz^⭑·ig·a ; [ili] akcent^⭑·as la^⭑
                sankt^⭑·a+val^⭑·ec·on de^⭑ la^⭑ formul¹·o dir^⭑·ant·e: por^⭑ kler^⭑·i kaj^⭑ klar^⭑·i,
                ĝi·n uz^⭑·i kun^⭑ ŝpar^⭑·i ! la^⭑ permes^⭑·o […] est^⭑·is konsider^⭑·ind·a nur^⭑
                kiel^⭑ simpl^⭑·a ĝentil^⭑·ec·a formul¹·o ; pun^⭑·it·a per^⭑ X jar^⭑·oj ĝis^⭑ Y
                jar^⭑·oj da^⭑ mal·liber^⭑·ec·o, la^⭑ pun^⭑·a formul¹·o est^⭑·as ĉiam^⭑ tiel^⭑ aŭ^⭑
                simil^⭑·e vari³-ebl^⭑·a ; la^⭑ nov^⭑·a formul¹·o est^⭑·is akcept^⭑·it·a […]
                proksim^⭑·um·e unu^⭑ jar^⭑·on kaj^⭑ du^⭑·on·on antaŭ^⭑ la^⭑ Universal^⭑·a
                Deklaraci³·o de^⭑ Hom^⭑·aj Rajt^⭑·oj ; la^⭑ cel^⭑·oj de·pend^⭑·as de^⭑ la^⭑
                karakter^⭑·o de^⭑ la^⭑ koncern^⭑·a FA, la^⭑ plej^⭑ kutim^⭑·a formul¹·o est^⭑·as:
                dis·vast^⭑·ig·i la^⭑ Inter·naci^⭑·an Lingv^⭑·on en^⭑ la^⭑ koncern^⭑·a fak^⭑·o aŭ^⭑
                special^⭑·a medi³·o, unu^⭑+flank^⭑·e, kaj^⭑ util^⭑·ig·i la^⭑ Inter·naci^⭑·an
                Lingv^⭑·on por^⭑ la^⭑ respektiv²·aj fak^⭑·aj aŭ^⭑ special^⭑·aj cel^⭑·oj,
                ali^⭑+flank^⭑·e .

        b)
                Preciz^⭑·a, mal·long^⭑·a dir^⭑-form^⭑·o resum⁽⁺⁾·a: prezent^⭑·i propon^⭑·on laŭ^⭑
                taŭg^⭑·a formul¹·o; la^⭑ formul¹·o „oficial^⭑·aj-labor^⭑·aj lingv^⭑·oj“
                signif^⭑·is fakt¹·an super·reg^⭑·on de^⭑ la^⭑ angl^⭑·a kaj^⭑ franc^⭑·a ; katen^⭑·i
                si^⭑·ajn ide^⭑·ojn en^⭑ rigor³·ajn formul¹·ojn ; la^⭑ orator¹·o,
                formul¹·ant·e si^⭑·ajn pens^⭑·ojn, sam^⭑+temp^⭑·e formul¹·as la^⭑ pens^⭑·ojn de^⭑
                si^⭑·aj aŭskult^⭑·ant·oj, traf^⭑·aj formul¹·oj el·vok^⭑·as entuziasm^⭑·on kaj^⭑
                aplaŭd^⭑·ojn .

          {deviz^⭑·o} , {mot⁽⁺⁾·o} , {sentenc^⭑·o} , {slogan⁽⁺⁾·o}

formul¹·i

   (tr)

   1.
          Esprim^⭑·i per^⭑ formul¹·oj: formul¹·i la^⭑ kompon¹·on de^⭑ la^⭑ aer^⭑·o.

   2.
          Mal·long^⭑·e, preciz^⭑·e {esprim^⭑·i} io·n: formul¹·u klar^⭑·e vi^⭑·an dezir^⭑·on kaj^⭑
          prezent^⭑·u ĝi·n al^⭑ la^⭑ voĉ^⭑-don^⭑·ad·o ; si^⭑·an pens^⭑·on li formul¹·is en^⭑
          mal·long^⭑·a fraz¹·o: „por^⭑ ke^⭑ lingv^⭑·o est^⭑·u tut^⭑+mond^⭑·a, ne^⭑ sufiĉ^⭑·as nur^⭑
          nom^⭑·i ĝi·n tia“ ; la^⭑ Kongres^⭑·o formul¹·is si^⭑·ajn konklud^⭑·ojn en^⭑
          Rezoluci⁹·o pri^⭑ la^⭑ kultur¹·aj rajt^⭑·oj kaj^⭑ lingv^⭑·a diskriminaci⁹·o ; [li]
          eĉ^⭑ ne^⭑ sci^⭑·is formul¹·i la^⭑ demand^⭑·on: de^⭑ kie ven^⭑·as la^⭑ mal·bon^⭑·o kaj^⭑
          kiel^⭑ ĝi·n for·ig^⭑·i ? la^⭑ iniciator⁽⁺⁾·oj de^⭑ tiu ide^⭑·o ne^⭑ kuraĝ^⭑·is preciz^⭑·e
          formul¹·i si^⭑·ajn dogm^⭑·ojn ; por^⭑ formul¹·i preciz^⭑·e ĉiu·jn detal^⭑·ojn de^⭑ la^⭑
          dir^⭑·it·a deviz^⭑·o, ne^⭑ ven^⭑·is ankoraŭ^⭑ la^⭑ temp^⭑·o, ili formul¹·iĝ·os per^⭑ si
          mem^⭑, iom^⭑ post^⭑ iom^⭑ ; ĝis^⭑ nun^⭑ sinjor^⭑·o Tabu⁽⁺⁾-ri·o formul¹·is neniu·n
          preciz^⭑·an kulp^⭑·ig·on ; mult^⭑·aj protest¹·aj pens^⭑·oj tuj^⭑ sugesti³·iĝ·is al^⭑
          la^⭑ kap^⭑·o de^⭑ Vil^⭑~frid⁽⁺⁾·o, sed^⭑ antaŭ^⭑ ol^⭑ li pov^⭑·is formul¹·i unu^⭑, li^⭑·a
          kun·voj^⭑-ir^⭑·ant·o […] dir^⭑·is […] ; antaŭ^⭑ ol^⭑ la^⭑ vir^⭑·o ĉe^⭑ ŝi^⭑·a flank^⭑·o
          pov^⭑·is formul¹·i taŭg^⭑·an respond^⭑·on, star^⭑·iĝ·is tumult^⭑·o ; la^⭑ magistrat⁽⁺⁾·o
          formul¹·is la^⭑ ĉef^⭑·an princip^⭑·on de^⭑ re·konstru^⭑·ad·o tiel^⭑: protekt¹·o kaj^⭑
          ripar¹·o . {deklar¹·i} , {difin^⭑·i} , {for·mal·ig^⭑·i} , {preciz^⭑·ig·i} ,
          {vort^⭑·ig·i}

formul¹·ar·o

   1.
          Kolekt^⭑·o da^⭑ formul¹·oj: farmaci¹·a formul¹·ar·o ; formul¹·ar·o de^⭑ notari^⭑·oj
          ; la^⭑ religi^⭑·a ceremoni¹·o est^⭑·is plen^⭑·um·it·a fulm^⭑·o-rapid^⭑·e: ĉar^⭑ Matild⁽⁺⁾·o
          sen·diskut¹-ebl^⭑·e postul^⭑·is, ke^⭑ la^⭑ abat^⭑·o Benojto ĝi·n mal·pli·grand^⭑·ig·u
          ĝis^⭑ la^⭑ nur^⭑ neces^⭑·eg·a formul¹·ar·o .

   2.
          {Ŝablon⁽⁺⁾·a} {dokument^⭑·o} , en^⭑ kiu est^⭑·as las^⭑·it·a spac^⭑·o kiu·n
          koncern^⭑·ul·oj plen^⭑·ig·as per^⭑ okaz^⭑·aj inform¹·oj (nom^⭑·oj, dat^⭑·oj, mon^⭑-sum^⭑·oj
          ktp): ŝrank^⭑·et·oj por^⭑ konserv^⭑·ad·o de^⭑ formul¹·ar·oj, stamp^⭑·il·oj,
          kolor^⭑·ig·aĵ·o, faden^⭑·oj, ŝnur^⭑·et·oj, sigel^⭑-vaks^⭑·o ; la^⭑ divers^⭑·aj pozici¹·oj
          en^⭑ la^⭑ formul¹·ar·oj est^⭑·as kompar^⭑·at·aj, oni kvitanc^⭑·as, rapid^⭑·aj man^⭑·oj
          port^⭑·as trans^⭑ la^⭑ haven^⭑·a pont^⭑·o la^⭑ poŝt^⭑·ajn sak^⭑·ojn el^⭑ la^⭑ ŝip^⭑·o sur^⭑ la^⭑
          bord^⭑·on ; hom^⭑·ar·an·a formul¹·ar·o propon^⭑·as ja^⭑ model^⭑·on tre^⭑ praktik^⭑·an
          por^⭑ est^⭑·ont·aj demand^⭑·ar·oj oficial^⭑·aj ; oficial^⭑·aj formul¹·ar·oj por^⭑
          akir^⭑·i pasport^⭑·on aŭ^⭑ permes^⭑·il·on por^⭑ konduk^⭑·i aŭtomobil¹·on ; en^⭑
          Estoni⁽⁺⁾·o 90 % de^⭑ la^⭑ civit³·an·oj plen^⭑·ig·as si^⭑·an impost¹·o-formul¹·ar·on
          inter·ret^⭑·e ; brit⁹·oj plen^⭑·ig·is si^⭑·ajn plur⁴+paĝ^⭑·ajn cens⁽⁺⁾·o-formul¹·ar·ojn .
          {al·iĝ^⭑·il·o} , {abon^⭑·il·o} , {dialog¹·o^4}

          Rim.: Est^⭑·as dis·put^⭑·ebl·e ĉu^⭑ oni konsider^⭑·u tiu·n ĉi^⭑ senc^⭑·on kiel^⭑
          deriv⁴·aĵ·o de^⭑ {formul¹·o^2} aŭ^⭑ de^⭑ apart^⭑·a radik^⭑·o „formular/“.

sorĉ^⭑+form^⭑·ul·o, magi^⭑·a formul¹·o

          Mal·long^⭑·a dir^⭑-form^⭑·o, kiu laŭ·mit¹·e hav^⭑·as ia·n magi^⭑·an efik^⭑·on:
          murmur^⭑·ant·e kelk^⭑·ajn magi^⭑·ajn formul¹·ojn li en·paŝ^⭑·is ; oni ankaŭ^⭑
          dir^⭑·is al^⭑ li, ke^⭑ la^⭑ jud³·oj kon^⭑·as ia·jn sorĉ^⭑+form^⭑·ul·ojn, per^⭑ kiu·j ili
          kovr^⭑·as per^⭑ absces^⭑·oj la^⭑ korp^⭑·ojn de^⭑ mal·amik^⭑·oj ;

   [artikol^⭑-versi⁹·o: 1.109 2023/11/10 06:07:59 ]
     __________________________________________________________________