vidu ankaŭ la klarigojn
fos⭑·/·i
fos⭑·i
(tr)
1.
Far⭑·i kav⭑·aĵ·on el·tir⭑·ant·e ter⭑·on: ili fos⭑·is antaŭ⭑ mi fos⭑·on ; ĝarden⭑·o
[...], kie ŝi pov⭑·is laŭ⭑ si⭑·a plaĉ⭑·o kaj⭑ bon⭑~trov⭑·o fos⭑·i kaj⭑ plant⭑·i ;
ŝi ĵet⭑·iĝ·is sur⭑ la⭑ ter⭑·on kaj⭑ fos⭑·is per⭑ si⭑·aj man⭑·oj tomb⭑·on en⭑ la⭑
mal·mol⭑·a ter⭑·o ; la⭑ arme¹·o plen⭑~ŝut⭑·is li⭑·an kanal¹·on, kiu·n li fos⭑·is en⭑
la⭑ dezert⭑·o dum⭑ dek⭑ jar⭑·oj ; li komenc⭑·is fos⭑·i per⭑ ambaŭ⭑ man⭑·oj la⭑
ter⭑·on . {bor⭑·i} , {kav⭑·ig·i} , {plug⭑·i}
2.
Profund⭑·e esplor⭑·i demand⭑·on: filozofi¹·e fos⭑·i en⭑ teori⭑·oj .
fos⭑·ad·o
Ag⭑·o fos⭑·i: por⭑ la⭑ fos⭑·ad·o ŝi pov⭑·is uz⭑·i nur⭑ fort⭑·an branĉ⭑·on de⭑ arb⭑·o
kaj⭑ si⭑·ajn man⭑·ojn ; fos⭑·ad·o de⭑ kanal¹·o inter⭑ Ruĝ⭑·a kaj⭑ Mez⭑·a mar⭑·o ;
sen⭑ konstant⭑·a fos⭑·ad·o (esplor⭑·ad·o) de⭑ ĵurnal⭑·ist·oj la⭑ divers⭑·aj
skandal²·oj ebl⭑·e ne⭑ tiel⭑ rapid⭑·e, detal⭑·e kaj⭑ komplet²·e evident¹·iĝ·us .
fos⭑·aĵ·o
Fos⭑·it·a, ordinar⭑·e long⭑·a kav⭑·aĵ·o: se⭑ blind⭑·ul·o konduk⭑·os blind⭑·ul·on,
ambaŭ⭑ fal⭑·os en⭑ fos⭑·aĵ·on ; profund⭑·a akv⭑·o-fos⭑·aĵ·o ( {kanal¹·o^1} )
lim⭑·as kun⭑ ĝarden⭑·o kaj⭑ najbar⭑·a teren⁸·o nord⭑+flank⭑·e ; [burg⁽⁺⁾·o]
ĉirkaŭ⭑·it·a de⭑ tri⭑ fos⭑·aĵ·oj . {galeri⭑·o} , {min⭑·ej·o} , {put⭑·o} ,
{sulk⭑·o} , {ŝakt⁽⁺⁾·o} , {tomb⭑·o} , {tranĉe⁽⁺⁾·o}
fos⭑·il·o
Ĉia il⭑·o por⭑ fos⭑·i: per⭑ fos⭑·il·o ni fos⭑·as ; en⭑ la⭑ unu⭑·a vic⭑·o star⭑·is
la⭑ fos⭑·ist·oj kun⭑ pint⭑·o-hak⭑·il·oj, en⭑ la⭑ du⭑·a kun⭑ pioĉ⁴·oj, en⭑ la⭑ tri⭑·a
kun⭑ fos⭑·il·oj ; fos⭑·il·et·on vi dev⭑·as hav⭑·i ĉe⭑ vi sur⭑ rimen⭑·o; kaj⭑ kiam⭑
vi sid⭑·os ekster⭑·e, fos⭑·u per⭑ ĝi kaj⭑ re⭑·en kovr⭑·u vi⭑·an el·ir⭑·int·aĵ·on
(fek⁹·aĵ·on) .
ĉirkaŭ·fos⭑·i
(tr)
Fos⭑·i ĉiu+flank⭑·e: li ĉirkaŭ·fos⭑·is [si⭑·an ĝarden⭑·on], sen·ŝton⭑·ig·is ĝi·n,
kaj⭑ plant⭑·is en⭑ ĝi plej⭑ bon⭑+spec⭑·ajn vin⭑-ber⭑-branĉ⭑·ojn ; mi hast⁽⁺⁾·is
antaŭ⭑·en por⭑ vid⭑·i ĝi·n plaŭd⭑·i en⭑ la⭑ ĉirkaŭ·fos⭑·aĵ·on tuj⭑ antaŭ⭑ la⭑
ferm⭑·it·a lev⭑-pont⭑·o .
dis·fos⭑·i
(tr)
Mal·ferm⭑·e fos⭑·i, difekt⭑·ant·e la⭑ surfac⁸·on: li kun·kun·ŝovel⭑·is per⭑ la⭑
pied⭑·o velk⭑·int·ajn foli⭑·ojn sur⭑ la⭑ dis·fos⭑·it·an ter⭑·on ; du⭑·on·e
dis·fos⭑·it·a pavim⭑·o el⭑ brik⭑·oj .
en·fos⭑·i
(tr)
Fos⭑·i por⭑ en·ter⭑·ig·i: en·fos⭑·is [la⭑ ring⭑·ojn] sub⭑ la⭑ kverk⭑·o ;
la⭑ skarab⭑·o tre⭑ oportun⭑·e pov⭑·is en·glit⭑·ig·i si·n kaj⭑ si·n en·fos⭑·i en⭑ la⭑
freŝ⭑·an sterk⭑·on .
el·fos⭑·i
(tr)
El·ter⭑·ig·i, el·tir⭑·i per⭑ fos⭑·ad·o: kanal¹·o, el·fos⭑·it·a en⭑ la⭑ sabl⭑·oj ; ili
el·fos⭑·is en⭑ si⭑·a land⭑·o ret⭑·on de⭑ kanal¹·oj, kelk⭑~mil⭑·ojn da⭑ mejl⭑·oj
long⭑·an ; put⭑·oj, rapid⭑·e el·fos⭑·it·aj ; ŝi el·fos⭑·is kav⭑·on en⭑ la⭑ ter⭑·o,
tiel⭑ profund⭑·e, kiel⭑ ŝi pov⭑·is, ŝi vol⭑·is far⭑·i por⭑ ili tomb⭑·on ; li
el·fos⭑·is al⭑ si long⭑·an tra·ir⭑·ej·on tra⭑ la⭑ ter⭑·o de⭑ si⭑·a loĝ⭑·ej·o ĝis⭑ ŝi⭑·a
.
el·fos⭑·ad·o
El·met⭑·o de⭑ sub·ter⭑·aĵ·oj trov⭑·it·aj per⭑ fos⭑·o: la⭑ grand⭑+skal⭑·aj el·fos⭑·ad·oj
postul⭑·as la⭑ kun·labor⭑·on de⭑ plur⁴·aj arkeolog³·oj kaj⭑ ali⭑·aj fak⭑·ul·oj ;
la⭑ ekonomi¹·o centr⭑·iĝ·as krom⭑ la⭑ turism²·o, en⭑ la⭑ produkt⭑·ad·o de⭑
suker⭑·o kaj⭑ en⭑ la⭑ el·fos⭑·ad·o de⭑ baŭksit⁽⁺⁾·o ; 1859, 25-a de⭑ april⁽⁺⁾·o:
unu⭑·a el·fos⭑·ad·o por⭑ la⭑ konstru⭑·o de⭑ la⭑ Suez⁽⁺⁾·a Kanal¹·o .
pri·fos⭑·ad·o
Esplor⭑·ad·o de⭑ la⭑ grund⁴·o por⭑ trov⭑·i sub·ter⭑·aĵ·ojn: ĝi⭑·a de·ven⭑·o ne⭑
cert⭑·as ĉar⭑ ĝi ne⭑ est⭑·is trov⭑·it·a dum⭑ arkeologi³·a pri·fos⭑·ad·o, sed⭑ en⭑
la⭑ merkat⁴·ej·o de⭑ antikv⭑·aĵ·oj ; pri·fos⭑·ad·o evident¹·ig·is, ke⭑ soldat⭑·oj
ankoraŭ⭑ ten⭑·is si⭑·an fusil⁽⁺⁾·on, kiam⭑ ili est⭑·is ĉi⭑-tie ter⭑-kovr⭑·it·aj .
sub·fos⭑·i
(tr)
1.
Fos⭑·i sub⭑·e de⭑ io: akv⭑·o silent⭑·a sub·fos⭑·as la⭑ bord⭑·on ; se⭑ iu trov⭑·os
ŝtel⭑·ant·on ĉe⭑ sub·fos⭑·ad·o kaj⭑ bat⭑·os li·n kaj⭑ tiu mort⭑·os, tiam⭑ oni ne⭑
juĝ⭑·u li·n pro⭑ la⭑ sang⭑·o ; li est⭑·as komand⭑·ant·o de⭑ citadel¹·o, kiu·n
sub·fos⭑·as la⭑ mal·amik⭑·o, kaj⭑ li rigard⭑·as tio·n sen·pov⭑·a !
2.
Kaŝ⭑·e prepar⭑·i la⭑ ruin⭑·ig·on, la⭑ mal·sukces⭑·on de⭑; perfid⭑·e mal·util⭑·i
al⭑, ne·vid⭑·ebl·e iom⭑ post⭑ iom⭑ difekt⭑·i: konfid⭑·u al⭑ ni la⭑ sekret⭑·an
ĉagren⭑·on, kiu sub·fos⭑·as ne⭑ nur⭑ vi⭑·an feliĉ⭑·on, sed⭑ ankaŭ⭑ vi⭑·an san⭑·on
; fremd⭑·aj popol⭑·oj […] pov⭑·us sub·fos⭑·i ni⭑·an religi⭑·on kaj⭑ kun⭑ ĝi la⭑
en·spez⭑·ojn ; sub·fos⭑·i per⭑ kalumni⭑·oj la⭑ reputaci¹·on de⭑ iu; ĉu⭑ dec⭑·as
sub·fos⭑·i ili⭑·an aŭtoritat⭑·on antaŭ⭑ la⭑ amas⭑·oj ? tiu ĉi⭑ mal·ĝoj⭑·o
sub·fos⭑·os vi⭑·an viv⭑·on ; akir⭑·i la⭑ mal·ĝoj⭑·an glor⭑·on de⭑ mal·help⭑·ant·o
kaj⭑ sub·fos⭑·ant·o ; sub·fos⭑·i la⭑ tut⭑·an labor⭑·on de⭑ du⭑·on-cent⭑-jar⭑·o .
tra·fos⭑·i
(tr)
Bor⭑·e fos⭑·i kaj⭑ esplor⭑·i, tru⭑·ig·ant·e la⭑ material⭑·on: ne⭑ proviz⭑·u al⭑ vi
trezor⭑·ojn sur⭑ la⭑ ter⭑·o, […] kie ŝtel⭑·ist·oj tra·fos⭑·as kaj⭑ ŝtel⭑·as ;
se⭑ la⭑ dom⭑·o-mastr⭑·o sci⭑·us, je⭑ kiom⭑·a hor⭑·o la⭑ ŝtel⭑·ist·o ven⭑·os, li
mal·dorm⭑·us kaj⭑ ne⭑ las⭑·us si⭑·an dom⭑·on tra·fos⭑·iĝ·i ; mi tra·fos⭑·is la⭑
mur⭑·on, kaj⭑ jen⭑ est⭑·as ia⭑ pord⭑·o .
pik⭑-fos⭑·il·o
{Pioĉ⁴·o} : per⭑ fortik⭑·a frap⭑·o de⭑ si⭑·a mal·grand⭑·a pik⭑-fos⭑·il·o, li
romp⭑·is la⭑ glaci⭑·an el·star⭑·aĵ·on ; uz⭑·ant·e la⭑ pint⭑·on de⭑ si⭑·a pik⭑-fos⭑·il·o
kiel⭑ lev⭑·il·on, li fal⭑·ig·is la⭑ brik⭑·ojn, kiu·j est⭑·is plej⭑ mal·bon⭑·e
kun·lig⭑·it·aj ; la⭑ hom⭑·o de⭑ novŝtonepoko setl⁽⁺⁾·iĝ·is, daŭr⭑·ig·is
ter⭑-kultiv⁽⁺⁾·ad·on per⭑ pik⭑-fos⭑·il·o, bred⁸·is best⭑·ojn .
plat⭑~fos⭑·il·o
{ŝpat⁴·o}
serĉ⭑-fos⭑·i
(tr)
1.
{Fos⭑·i^2} : kelk⭑·aj strat⭑·aj bub⭑·oj kuŝ⭑·iĝ·is ĉirkaŭ⭑ la⭑ de·flu⭑·il·o kaj⭑
serĉ⭑-fos⭑·is en⭑ ĝi, kie ili trov⭑·is mal·nov⭑·ajn najl⭑·ojn, kupr⭑·ajn
mon⭑·er·ojn kaj⭑ ali⭑·on .
2.
Serĉ⭑·i io·n kaŝ⭑·it·an: mi dev⭑·as ja⭑ rekompenc⭑·i vi·n […], li serĉ⭑-fos⭑·as
en⭑ si⭑·a poŝ⭑·o .
urĝ¹·a pri·fos⭑·ad·o
Esplor⭑·ad·o de⭑ grund⁴·o por⭑ trov⭑·i sav⭑·ind·aĵ·ojn, antaŭ⭑ ol⭑ oni detru⭑·os
pro⭑ konstru⭑·ad·o: de⭑ la⭑ 21a ĝis⭑ la⭑ 25a de⭑ decembr⁽⁺⁾·o, 2002, ĉin⁹·aj
arkeolog³·oj far⭑·is urĝ¹·an pri·fos⭑·ad·on de⭑ tomb⭑·ar·o ,
-provinc⭑·o .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.46 2023/11/10 06:08:00 ]
__________________________________________________________________