vidu ankaŭ la klarigojn
frukt⭑·/·o
frukt⭑·o
1.
Ĉe⭑ {flor⭑·o-plant⭑·oj} , produkt⭑·o est⭑·iĝ·int·a el⭑ fekund⁽⁺⁾·iĝ·int·a flor⭑·o
en·hav⭑·ant·a la⭑ {grajn⭑·ojn} : laŭ⭑ la⭑ frukt⭑·o oni arb⭑·on ek·kon⭑·as .
2.
Manĝ⭑·ebl·a frukt⭑·o ^1 aŭ⭑ plur⁴~frukt⭑·o: pom⭑·o, avel⭑·o, frag⭑·o, kukum⭑·o; la⭑
ĝarden⭑·ist·o al·port⭑·is frukt⭑·ojn ; kresk⭑·ig·u […] frukt⭑-arb⭑·on, kiu
don⭑·as laŭ⭑ si⭑·a spec⭑·o frukt⭑·on . {manĝ⭑·aĵ·o} {legom⭑·o}
3.
Ĉiu produkt⭑·o de·ven⭑·ant·a de⭑ la⭑ ter⭑·o aŭ⭑ de⭑ la⭑ viv⭑·ant·aj est⭑·ul·oj: la⭑
frukt⭑·oj de⭑ la⭑ ter⭑·o ; bon⭑+gust⭑·aj mar⭑-frukt⭑·oj ; vi⭑·a fi·lin⭑·o pov⭑·us
port⭑·i frukt⭑·ojn .
4.
{Rezult²·o} : vi ne⭑ hezit³·us […] ekspluat²·i la⭑ frukt⭑·ojn de⭑ mi⭑·a gajn⭑·o
; la⭑ Du⭑·a Mond⭑-milit⭑·o […] ruin⭑·ig·is la⭑ frukt⭑·ojn de⭑ mult⭑+jar⭑·a
streb⁶·ad·o ; tia stult²·aĵ·o pov⭑·us est⭑·i frukt⭑·o de⭑ ŝi⭑·a mal·san⭑·a cerb⭑·o ;
lern⭑·ad·o sen⭑ frukt⭑·oj ne⭑ rest⭑·as . {frukt⭑-uz⭑·o} , {konsekvenc⭑·o}
frukt⭑·i
(ntr)
1.
Don⁽⁺⁾·i frukt⭑·ojn aŭ⭑ id⭑·ojn: la⭑ Izrael⭑-id⭑·oj frukt⭑·is (nask⭑·is) kaj⭑
dis·kresk⭑·is ; la⭑ citron⭑-arb⭑·o […] komenc⭑·is de⭑ si mem⭑ frukt⭑·i, tio
signif⭑·as, ke⭑ ĝi iĝ⭑·is frukt⭑·o-don⭑·a arb⭑·o .
2.
Don⁽⁺⁾·i rezultat⭑·on, {sukces⭑·i} : vid⭑·u, mi⭑·a plan⭑·o est⭑·as tia, kaj⭑ mi
esper⭑·as, ke⭑ ĝi bon⭑·e frukt⭑·os ; tiu serĉ⭑·ad·o ne⭑ frukt⭑·is ; la⭑
inter·parol⭑·o frukt⭑·is ne⭑ mult⭑·e .
frukt⭑·aĵ·o
{Manĝ⭑·aĵ·o} far⭑·it·a el⭑ frukt⭑·oj: frukt⭑·aĵ·oj, kiel⭑ ekzempl⭑·e frukt⭑·oj
sek⭑·ig·it·aj, frukt⭑·aj gelaten⭑·oj, marmelad¹·oj, konfit⭑·aĵ·oj, frukt⭑·aj
suk⭑·oj ; farĉ⁹·o [est⭑·as] hak⭑·it·a kaj⭑ spic⭑·it·a viand⭑·o, legom⭑·aĵ·o aŭ⭑
frukt⭑·aĵ·o, kiu·n oni en·met⭑·as en⭑ la⭑ intern⭑·on de⭑ bak⭑·aĵ·o aŭ⭑ kuir⭑·ot·a
legom⭑·o aŭ⭑ best⭑·o .
frukt⭑·er·o
1.
Er⭑·o de⭑ frukt⭑·o: pasteĉ⭑·o el⭑ frukt⭑·er·oj .
2.
Unu⭑·op·a matur⭑·iĝ·int·a ovari⁽⁺⁾·o de⭑ {plur⁴~frukt⭑·o} : part⭑·ig·ebl·a
fend⭑·o-frukt⭑·o, kies⭑ frukt⭑·er·oj est⭑·as karakteriz¹·aj flug⭑·il+hav⭑·aj
nuks⭑·oj .
frukt⭑·ig·i
Ig⭑·i ke⭑ io port⭑·as frukt⭑·ojn: la⭑ Plej⭑+potenc⭑·a ben⭑·u vi·n kaj⭑ frukt⭑·ig·u
vi·n kaj⭑ mult⭑·ig·u vi·n, kaj⭑ kresk⭑·ig·u el⭑ vi amas⭑·on ; se⭑ vir⭑·in·o
frukt⭑·ig·os sem⭑·on kaj⭑ nask⭑·os knab⭑·et·on, tiam⭑ ŝi est⭑·os mal·pur⭑·a dum⭑
sep⭑ tag⭑·oj ; Nil⁽⁺⁾·o […] super·verŝ⭑·as kaj⭑ frukt⭑·ig·as ; font⭑·et·o […]
est⭑·is frukt⭑·ig·int·a la⭑ nov⭑·an park⭑·on .
frukt⭑·o-don⭑·a, frukt⭑·o-port⭑·a
Don⭑·ant·a, port⭑·ant·a frukt⭑·ojn, {fekund⁽⁺⁾·a} : ĝi ne⭑ est⭑·as arb⭑·o
frukt⭑·o-don⭑·a, vi pov⭑·as […ĝi·n] for·hak⭑·i ; Di⭑·o far⭑·is mi·n frukt⭑·o-port⭑·a
en⭑ la⭑ land⭑·o de⭑ mi⭑·a sufer⭑·ad·o ; kamp⭑·oj frukt⭑·o-don⭑·aj ; frukt⭑·o-port⭑·a
vin⭑-ber⭑-branĉ⭑·o ; frukt⭑·o-don⭑·a bien⭑·o ; sankt⭑·a, frukt⭑·o-don⭑·a river⭑·o ;
kiom⭑ frukt⭑·o-don⭑·a est⭑·as la⭑ ekzist⭑·o de⭑ tiu·j instituci⭑·oj .
sen·frukt⭑·a
1.
(pri⭑ viv⭑·aĵ·o) Ne⭑ frukt⭑·o-don⭑·a, {steril⁽⁺⁾·a} : est⭑·is sen·frukt⭑·a
kaj⭑ ne⭑ hav⭑·is infan⭑·on ; aŭtun⭑·aj arb⭑·oj sen·frukt⭑·aj, du⭑+foj⭑·e
mort⭑·int·aj .
2.
(pri⭑ grund⁴·o) {Mal·fekund⁽⁺⁾·a} , {dezert⭑·a} : la⭑ akv⭑·o est⭑·as mal·bon⭑·a,
kaj⭑ la⭑ ter⭑·o est⭑·as sen·frukt⭑·a ; land⭑·o sen·frukt⭑·a kaj⭑ ne⭑ loĝ⭑·at·a ; la⭑
mar⭑·o rul⭑·iĝ·as sur⭑ la⭑ sen·frukt⭑·an sabl⭑·an grund⁴·on .
3.
{Van⭑·a} , {sen·rezultat⭑·a} : ni⭑·a al·ven⭑·o al⭑ vi ne⭑ montr⭑·iĝ·is
sen·frukt⭑·a ; fid⭑·o sen⭑ far⭑·oj est⭑·as sen·frukt⭑·a ; li⭑·a serĉ⭑·ad·o rest⭑·is
sam⭑·e sen·frukt⭑·a ; sen·frukt⭑·a disput⭑·o ; est⭑·as sen·frukt⭑·a la⭑ klopod⭑·o
de⭑ vi⭑·aj filozof¹·oj por⭑ el·pens⭑·i la⭑ ŝtat⭑·on de⭑ la⭑ komun⭑·a beat⁽⁺⁾·o .
{sen·senc⭑·a^1} , {sen·valor⭑·a} , {vant⭑·a^1}
fend⭑·o-frukt⭑·o
Form⭑·o de⭑ {nuks⭑·o} , ĉe⭑ kiu la⭑ frukt⭑·o-foli⭑·oj dis·iĝ⭑·as ĉe⭑ la⭑
matur⭑·iĝ·o, en·hav⭑·ant·aj po⭑ unu⭑ grajn⭑·on, ekz. ĉe⭑ acer⭑·o: simfitoj
est⭑·as plur⁴+jar⭑·aj herb⭑·oj kun⭑ […] kvar⭑+part⭑·aj fend⭑·o-frukt⭑·oj .
ferm⭑-frukt⭑·o
{Frukt⭑·o} , kiu rest⭑·as ferm⭑·it·a ĉe⭑ matur⭑·iĝ·o kaj⭑ distribu⁸·iĝ·as kun⭑
la⭑ sem⭑-grajn⭑·oj: al⭑ la⭑ ferm⭑-frukt⭑·oj aparten⭑·as: ber⭑·o, drup⁽⁺⁾·o, nuks⭑·o .
mal·ferm⭑-frukt⭑·o
{Frukt⭑·o} kiu ĉe⭑ matur⭑·iĝ·o mal·ferm⭑·iĝ·as kaj⭑ el·fal⭑·ig·as la⭑
sem⭑-grajn⭑·ojn: {lent⭑·o} […] est⭑·as mal·ferm⭑-frukt⭑·o jam⭑ kon⭑·at·a en⭑ la⭑
epok⭑·o de⭑ la⭑ Mal·nov⭑·a testament⭑·o .
mar⭑-frukt⭑·o
Manĝ⭑·ebl·a mar⭑+viv⭑·aĵ·o ali⭑·a ol⭑ fiŝ⭑·o, precip⭑·e {molusk¹·o} aŭ⭑ {krust⭑·ul·o}
: mar⭑-frukt⭑·oj ekzempl⭑·e […] omar⭑·oj, kankr⭑·oj, ostr⭑·oj, petunkoj,
mitul²·oj, mar⭑-limak⭑·oj ktp ; la⭑ lok⭑·an tradici¹·on reprezent⭑·os gigant¹·a
paelj⁽⁺⁾·o […] hispani⁽⁺⁾·a kaj⭑ special⭑·e valenci⁽⁺⁾·a plad⭑·o el⭑ riz⭑·o,
kok⭑·id·aĵ·o, mar⭑-frukt⭑·oj .
plur⁴~frukt⭑·o
{Frukt⭑·o} est⭑·iĝ·int·a el⭑ plur⁴·aj liber⭑·aj pistil²·oj: {framb⭑·o} […] ne⭑
est⭑·as ber⭑·o, sed⭑ plur⁴~frukt⭑·o de⭑ mult⭑·aj drup⁽⁺⁾·et·oj ĉirkaŭ⭑ mol⭑·a kern⭑·o
.
frukt⭑·o-foli⭑·o
Part⭑·o de⭑ {flor⭑·o} , sur⭑ kiu form⭑·iĝ·as la⭑ ovul⁽⁺⁾·oj. Ili form⭑·as uj⭑·on
ĉe⭑ la⭑ magnoli⁽⁺⁾·o-plant⭑·oj, sed⭑ est⭑·as mal·ferm⭑·it·aj ĉe⭑ la⭑
konifer⁽⁺⁾·o-plant⭑·oj: silikv⁽⁺⁾·o est⭑·as du⭑+fak⭑·a kapsul⭑·o […] est⭑·iĝ·ant·a el⭑
du⭑ frukt⭑·o-foli⭑·oj kaj⭑ hav⭑·ant·a mez⭑·an mur⭑·on sur⭑ kiu situ⁸·as la⭑
sem⭑-grajn⭑·oj . {karpel⁽⁺⁾·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.132 2023/11/10 06:08:01 ]
__________________________________________________________________