ge-

   I.

ge-

        1.
                Prefiks⭑·o montr⭑·ant·a la⭑ kun·est⭑·on de⭑ pli⭑ ol⭑ unu⭑ seks⭑·o ĉe⭑
                mult⭑·e~nombr⭑·a substantiv⭑·o: patr⭑·o kaj⭑ patr⭑·in·o kun⭑·e est⭑·as
                nom⭑·at·aj ge·patr⭑·oj; ; ge·edz⭑·oj (edz⭑·o kaj⭑ edz⭑·in·o); ge·frat⭑·oj
                (frat⭑·o kaj⭑ frat⭑·in·o aŭ⭑ frat⭑·oj kaj⭑ frat⭑·in·oj); ili am⭑·as si·n
                ge·frat⭑·e; ge·sinjor⭑·oj (sinjor⭑·o kaj⭑ sinjor⭑·in·o aŭ⭑ sinjor⭑·oj kaj⭑
                sinjor⭑·in·oj); ge·mastr⭑·oj.

        2.
                Prefiks⭑·o for·ig⭑·ant·a la⭑ seks⭑·an signif⭑·on de⭑ substantiv⭑·o, ĉef⭑·e
                de⭑ unu⭑+nombr⭑·a baz¹·e vir⭑·a substantiv⭑·o: ĉu⭑ vi hav⭑·as
                ge·frat⭑·ojn?; se⭑ oni hered⭑·as normal¹·an gen⁹·on de⭑ la⭑ ali⭑·a
                ge·patr⭑·o, oni tamen⭑ pov⭑·as produkt⭑·i sufiĉ⭑·e de⭑ la⭑ normal¹·a
                p16-protein⁹·o ; jen⭑ ebl⭑·a task¹·o, sen·dub⭑·e pens⭑·--instig⭑·a, por⭑
                ge·patr⭑·o kaj⭑ ge·fil⭑·o: kun·diskut¹·i la⭑ verk⭑·on ; la⭑ unu⭑·a afer⭑·o,
                kiu·n far⭑·as ĉiu sklav⭑-in⭑·o kiam⭑ ŝi al·iĝ⭑·as al⭑ nov⭑·a dom⭑·an·ar·o,
                est⭑·as inform¹·iĝ·i, kiu est⭑·as ge·edz⭑·o de⭑ kiu ; tio·n li tuj⭑
                dir⭑·as du⭑+foj⭑·e (al⭑ ĉiu ge·patr⭑·o en⭑ ties⭑ lingv⭑·o).

                Rim.: Laŭ⭑ si⭑·a tradici¹·a senc⭑·o, ge- implic⁽⁺⁾·as plur⁴·on kaj⭑
                normal¹·e la⭑ substantiv⭑·oj per⭑ ĝi for·mit¹·aj aper⭑·as en⭑
                plur⁴~nombr⭑·o. En⭑ Esperant⭑·o mank⭑·as rimed⭑·o por⭑ oportun⭑·e far⭑·i
                vort⭑·ojn seks⭑-blind⭑·ajn el⭑ vort⭑·oj seks⭑+indik³·aj (precip⭑·e tio
                koncern⭑·as la⭑ parenc⭑-vort⭑·ojn kiel⭑ _patr⭑·o, edz⭑·o, frat⭑·o_). Ĉar⭑
                por⭑ la⭑ modern¹·a soci³·o tiu seks⭑·e neŭtral²·a senc⭑·o (patr⭑·o _aŭ⭑_
                patr⭑·in·o) est⭑·as pli⭑ aktual⁴·a ol⭑ la⭑ tradici¹·a miks⭑+seks⭑·a (patr⭑·o
                _kaj⭑_ patr⭑·in·o), oni ne·mal·oft⭑·e vid⭑·as prov⭑·ojn aplik³·i ge- por⭑
                neŭtral²·ig·i la⭑ seks⭑-indik³·on (kaj⭑ tiam⭑ uz⭑·i la⭑ deriv⁴·aĵ·ojn
                ankaŭ⭑ unu⭑+nombr⭑·e: ge·patr⭑·o). Oni ne⭑ ĉiam⭑ konsci⭑·as, ke⭑ en⭑ iu·j
                situaci⭑·oj rezult²·as senc⭑·o kontraŭ⭑·a ol⭑ la⭑ tradici¹·a; ekzempl⭑·e
                laŭ⭑ PMEG, ge·patr⭑·a decid⭑·o est⭑·as decid⭑·o de⭑ _ambaŭ⭑_ ge·patr⭑·oj,
                dum⭑ en⭑ la⭑ neŭtral²·ig·a interpret¹·o ĝi pov⭑·as est⭑·i decid⭑·o nur⭑
                de⭑ unu⭑ el⭑ ili; simil⭑·e pri⭑ am⭑·o ge⁽⁺⁾·a kaj⭑ gej⁽⁺⁾·a. Teori⭑·e en⭑
                mult⭑·aj okaz⭑·oj ebl⭑·us esprim⭑·i la⭑ mank⭑·ant·an senc⭑·on
                neŭtral²·ig·ant·e la⭑ implic⁽⁺⁾·an plur⁴·on de⭑ ge- kaj⭑ la⭑ kun·est⭑·on de⭑
                ambaŭ⭑ seks⭑·oj per⭑ la⭑ elekt⭑·a sufiks⭑·o _-an_: ge·patr⭑·an·o (iu el⭑
                la⭑ ge·patr⭑·oj) , ge·edz⭑·an·o (iu el⭑ la⭑ ge·edz⭑·oj) ktp.

                Rim.: Oni foj⭑·e trov⭑·as unu⭑+nombr⭑·an uz⭑·on de⭑ „ge-“ por⭑ indik³·i
                (ŝerc⭑·e) la⭑ ne·cert⭑·ec·on pri⭑ ies⭑ seks⭑·o, ekz-e ge·knab⭑·o (knab⭑·o,
                kiu·n oni pov⭑·as pren⭑·i por⭑ in⭑·o), aŭ⭑ por⭑ el·turn⭑·iĝ·i traduk⭑·ant·e
                seks⭑·e neŭtral²·an termin⭑·on el⭑ naci⭑·a lingv⭑·o, kaj⭑ la⭑ plej⭑ tip¹·a
                ekzempl⭑·o est⭑·as ge·patr⭑·o (patr⭑·o aŭ⭑ patr⭑·in·o), dum⭑ oni ne⭑ uz⭑·as
                ge·frat⭑·o, ge·onkl⭑·o, ge·nep⭑·o... Ĉiu+okaz⭑·e tia·j uz⭑·oj, kvankam⭑
                ili pov⭑·as aper⭑·i traf⭑·aj kaj⭑ konform⭑·aj al⭑ iu nun·temp⭑·e mod⭑·a
                ideologi⁹·o, est⭑·as ne·logik¹·aj kaj⭑ evit⭑·ind·aj. Ja⭑ se⭑ oni
                akcept⭑·us konsider⭑·i ili·n normal¹·aj, neces⭑·us konsent⭑·i ankaŭ⭑
                pri⭑ tio, ke⭑ la⭑ plur⁴+nombr⭑·aj vort⭑·oj ge·knab⭑·oj, ge·patr⭑·oj pov⭑·as
                hav⭑·i du⭑ senc⭑·ojn: unu⭑·e „plur⁴·aj person⭑·oj de⭑ ne·difin⭑·it·a
                seks⭑·o“ (do⭑ eventual¹·e nur⭑ vir⭑·oj aŭ⭑ nur⭑ vir⭑·in·oj) kaj⭑, du⭑·e,
                „person⭑·oj el⭑ ambaŭ⭑ seks⭑·oj“. Ne⭑ ebl⭑·as en·las⭑·i en⭑ la⭑ lingv⭑·on
                tia·n ne·preciz⭑·ec·on, tiom⭑ pli⭑, ke⭑ la⭑ Fundament⭑·o klar⭑·e
                difin⭑·as la⭑ senc⭑·on de⭑ ĉi⭑ tiu prefiks⭑·o.

   II.
          Sam⭑+signif⭑·a vort⭑·er·o:

ge⁽⁺⁾·a

                Rilat⭑·a al⭑ kun·est⭑·o de⭑ ambaŭ⭑ seks⭑·oj: ge⁽⁺⁾·a ĥor⭑·o, lern⭑·ej·o;
                par⭑·oj ge⁽⁺⁾·aj kaj⭑ gej⁽⁺⁾·aj.

ge⁽⁺⁾·iĝ·i

                Est⭑·ig·i ambaŭ·seks⭑·an par⭑·on, kun·ig⭑·ant·e du⭑ mal·sam⭑+seks⭑·ajn
                viv⭑·ul·ojn.

ge⁽⁺⁾·iĝ·o

                Ambaŭ·seks⭑·a par⭑·iĝ·o.

ge⁽⁺⁾·ig·i

        1.
                Kun·ig⭑·i en⭑ ambaŭ·seks⭑·an par⭑·on.

        2.
                Far⭑·i kompani¹·on, aranĝ⭑·on ktp ge⁽⁺⁾·a, miks⭑+seks⭑·a: ge⁽⁺⁾·ig·i
                instru⭑·ad·on en⭑ lern⭑·ej·o; endas ge⁽⁺⁾·ig·i tiu·n team⁽⁺⁾·on.

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.24 2023/10/15 06:07:00 ]
     __________________________________________________________________