glob⭑·/·o

glob⭑·o

   1.
          Fizik⭑·a objekt⭑·o, {korp⭑·o^3} , kies⭑ supr⭑·aĵ·o pli⭑ aŭ⭑ mal·pli⭑ ĝust⭑·e
          form⭑·as {sfer¹·on^1.a} : la⭑ ter⭑·o est⭑·as glob⭑·o ; bilard²·a glob⭑·o; la⭑
          glob⭑·oj de⭑ lagr⁽⁺⁾·o; {ter⭑-glob⭑·o} ; karton⭑·a geografi⭑·a glob⭑·o (t.e.
          {globus⁽⁺⁾·o} ); okul⭑-glob⭑·o; {glob⭑-krajon⭑·o} ; amik⭑·oj de⭑ Esperant⭑·o,
          kiu·j reprezent⭑·as per⭑ si preskaŭ⭑ ĉiu·jn land⭑·ojn de⭑ la⭑ ter⭑·a glob⭑·o ;
          ni ne⭑ hav⭑·as kristal⭑·an glob⭑·on (kiel⭑ uz⭑·at·an de⭑ aŭgur⁶·ist·oj), do⭑ ni
          nur⭑ atend⭑·u kaj⭑ vid⭑·u .

   2.

        a)
                (Glob⭑·o kun⭑ centr⭑·o  kaj⭑ radius⁽⁺⁾·o  ) Ar⭑·o da⭑ ĉiu·j tia·j
                {punkt⭑·oj} el⭑ {metrik²·a spac⭑·o} , ke⭑ ili⭑·a {distanc¹·o}  de⭑
                 la⭑ radius⁽⁺⁾·on  mal·super⭑·as (  , por⭑ „
                {mal·ferm⭑·it·a} glob⭑·o“), aŭ⭑ ne⭑ super⭑·as (  , por⭑ „
                {ferm⭑·it·a} glob⭑·o“).

                Rim.: ĉi⭑-senc⭑·e trov⭑·ebl·as ankaŭ⭑ „bul⭑·o“ .

        b)
                (Special⭑·e:) Sam⭑·e difin⭑·it·a (ferm⭑·it·a aŭ⭑ mal·ferm⭑·it·a)
                glob⭑·o^2.a ( {solid²·o^3} ) en⭑ tri⭑+dimensi⁴·a eŭklid⁽⁺⁾·a spac⭑·o: la⭑
                volumen⁴·o  de⭑ glob⭑·o hav⭑·ant·a la⭑ radius⁽⁺⁾·on  est⭑·as  ; la⭑ pez⭑-glob⭑·o est⭑·as fer⭑·a aŭ⭑ latun¹·a glob⭑·o kun⭑
                difin⭑·it·aj pez⭑·o kaj⭑ diametr¹·o .

          {centr⭑·o} , {diametr¹·o} , {radius⁽⁺⁾·o} ; {segment²·o} , {glob⭑-tavol⭑·o} ,
          {glob⭑-disk¹·o} .

glob⭑·a

   1.
          Glob⭑+form⭑·a: glob⭑·a fulm⭑·o (lum⭑·ant·a glob⭑·o ŝveb³·ant·a en⭑ aer⭑-flu⭑·o) ;
          glob⭑·e kun·volv⭑·it·a tuk⭑·et·o.

   2.
          Tut⭑+ter⭑·a, tuttergloba: jam⭑ de·long⭑·e ekzist⭑·as GPS (glob⭑·a pozici¹·a
          sistem⭑·o), ar⭑·o da⭑ satelit⁹·oj el⭑ kiu·j ĉiam⭑ tri⭑ est⭑·as vid⭑·ebl·aj en⭑
          preskaŭ⭑ ĉiu·j lok⭑·oj de⭑ la⭑ mond⭑·o .

glob⭑·et·o

          Mal·grand⭑·a glob⭑·o: aer⭑+glob⭑·et·o; sang⭑·aj glob⭑·et·oj; farmaci¹·aj
          glob⭑·et·oj; lud⭑·i glob⭑·et·ojn; en⭑ la⭑ dens⭑·a barb⭑·o li hav⭑·is vitr⭑·an
          glob⭑·et·on, el⭑ kiu flu⭑·is parfum⭑·oj .

blank⭑·a glob⭑·et·o

          {Blank⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o} : tro·mult⭑·iĝ·o de⭑ blank⭑·aj glob⭑·et·oj en⭑ la⭑ sang⭑·o
          .

du⭑·on-glob⭑·o

          Du⭑·on·o de⭑ glob⭑·o; objekt⭑·o hav⭑·ant·a tia·n form⭑·on: la⭑ dekstr⭑·a
          du⭑·on-glob⭑·o de⭑ la⭑ cerb⭑·o; la⭑ nord⭑·a du⭑·on-glob⭑·o; la⭑ orient⭑·a du⭑·on-glob⭑·o;
          antipod¹·o est⭑·as lok⭑·o de⭑ la⭑ ter⭑·o kuŝ⭑·ant·a sub⭑ ni⭑·aj pied⭑·oj sur⭑ la⭑
          ali⭑·a du⭑·on-glob⭑·o .

faden⭑-glob⭑·o

          {faden⭑-bul⭑·o}

ĵet⭑-glob⭑·o

          glob⭑·o plej⭑~oft⭑·e lign⭑·a aŭ⭑ metal⭑·a, ten⭑·ebl·a per⭑ unu⭑ man⭑·o, uz⭑·at·a en⭑
          divers⭑·aj lud⭑·oj en⭑ kiu·j lud⭑·ant·oj prov⭑·as ili·n ĵet⭑·i plej⭑~ebl⭑·e
          proksim⭑·en al⭑ iu cel⭑·o: divers⭑·aj ĵet⭑-glob⭑-lud⭑·oj est⭑·as popular²·aj
          precip⭑·e en⭑ Kroati⁽⁺⁾·o, Itali⁽⁺⁾·o, Franci⁽⁺⁾·o; dum⭑ la⭑ post·tag⭑-mez⭑·oj
          dimanĉ⭑·aj mi ir⭑·is tie·n kun⭑ vi⭑·a patr⭑·o por⭑ lud⭑·i je⭑ ĵet⭑-glob⭑·oj. .

plat⭑~glob⭑·o

          {Map⁸·o} de⭑ la⭑ tut⭑·a ter⭑-glob⭑·o: ĝi tra·pas⭑·as ĉiu·jn meridian²·ojn
          egal⭑+angul⭑·e kaj⭑ rezult²·ig·as la⭑ sam⭑·an kalkul⭑·on kiel⭑ per⭑ rekt⭑·a lini⭑·o
          desegn⭑·it·a sur⭑ plat⭑~glob⭑·o .

ruĝ⭑·a glob⭑·et·o

          {Ruĝ⭑·a sang⭑·o-ĉel⭑·o} : mal·pli⭑·iĝ·o de⭑ hemoglobin⁽⁺⁾·o kaj⭑ de⭑ ruĝ⭑·aj
          glob⭑·et·oj .

ter⭑-glob⭑·o

          La⭑ planed⭑·o {Ter⭑·o} konsider⭑·at·a kiel⭑ tut⭑·o, kun⭑ ĝi⭑·a form⭑·o proksim⭑·a
          al⭑ glob⭑·o: li ĉiam⭑ ir⭑·is laŭ⭑ si⭑·a kutim⭑·o, kvazaŭ⭑ li, tut⭑·e sol⭑·a,
          kapabl⭑·us ŝanĝ⭑·i la⭑ pozici¹·on de⭑ la⭑ aks⭑·o de⭑ la⭑ ter⭑-glob⭑·o ; pli⭑ vast⭑·a
          ol⭑ la⭑ ter⭑-glob⭑·o ; ter⭑+glob⭑·a varm⭑·iĝ·o ; la⭑ est⭑·ig·it·a ter⭑-trem⭑·o est⭑·is
          mezur⭑·ebl·a sur⭑ la⭑ tut⭑·a ter⭑-glob⭑·o ; la⭑ grip²-virus⁹·o pov⭑·as kaŭz⭑·i
          vast⭑·eg·ajn epidemi¹·ojn, kiu·j pov⭑·as en·danĝer⭑·ig·i la⭑ tut⭑·an ter⭑-glob⭑·on
          .

kav⭑·a glob⭑·o

          {Solid²·o} konsist⭑·ant·a el⭑ ĉiu·j punkt⭑·oj inter⭑ du⭑ sam⭑+centr⭑·aj sfer¹·oj:
          la⭑ ter⭑-krust⭑·o kaj⭑ la⭑ atmosfer¹·o form⭑·as kav⭑·ajn glob⭑·ojn.

   {ŝel⭑·o}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.56 2023/11/11 11:36:35 ]
     __________________________________________________________________