vidu ankaŭ la klarigojn
grand⭑·/·a
grand⭑·a
1.
Super⭑·ant·a la⭑ ordinar⭑·ajn dimensi⁴·ojn: mi⭑·a frat⭑·o ne⭑ est⭑·as grand⭑·a,
sed⭑ li ne⭑ est⭑·as ankaŭ⭑ mal·grand⭑·a: li est⭑·as de⭑ mez⭑·a kresk⭑·o ; sur⭑
tiu·j ĉi⭑ vast⭑·aj kaj⭑ herb⭑·o-riĉ⭑·aj kamp⭑·oj paŝt⭑·as si·n grand⭑·aj brut⭑·ar·oj
; grand⭑·a (vast⭑·a) urb⭑·o ; grand⭑·a (long⭑·a, larĝ⭑·a) river⭑·o , grand⭑·a
(profund⭑·a) abism¹·o ; grand⭑·a ( {mult⭑+nombr⭑·a} ) popol⭑·o ; ili⭑·a hav⭑·o
est⭑·is grand⭑·a ; vi⭑·a rekompenc⭑·o est⭑·as tre⭑ grand⭑·a (mult⭑+valor⭑·a) ; la⭑
plej⭑ grand⭑·a part⭑·o de⭑ la⭑ nov⭑·aj vort⭑·oj est⭑·os jam⭑ tut⭑·e matur⭑·a ; kia
grand⭑·a brul⭑·o ! tri⭑ grand⭑·aj diamant⭑·oj ; fiŝ⭑·o pli⭑ grand⭑·a
mal·grand⭑·an en·glut⭑·as ; de⭑ mal·grand⭑·a kandel⭑·o for·brul⭑·is grand⭑·a
kastel⭑·o ; grand⭑·a teler⭑·o, mal·plen⭑·a kuler⭑·o . {ampleks⭑·a} ,
{elefant⭑·a} , {gigant¹·a} , {kolos¹·a}
2.
Super⭑·ant·a la⭑ ordinar⭑·an grad⭑·on, {intens⁴·a} , {alt⭑+kvalit¹·a} : mi
viv⭑·as kun⭑ li en⭑ grand⭑·a amik⭑·ec·o ; grand⭑·aj sufer⭑·oj ; grand⭑·a est⭑·as
la⭑ favor⭑+kor⭑·ec·o, kiu·n Vi montr⭑·is al⭑ mi ; Abraham far⭑·is grand⭑·an
festen⭑·on ; kiel⭑ grand⭑·a est⭑·os la⭑ ĝentil⭑·ec·o de⭑ tiu ĉi⭑ jun⭑·a knab⭑·in·o
; tia kapabl⭑·o hav⭑·as pli⭑ grand⭑·an ind⭑·on, ol⭑ ĉio, kio·n oni pov⭑·us
don⭑·i dot⭑·e ; grand⭑·a poet¹·o ; grand⭑·aj mal·bon⭑·oj, grand⭑·aj rimed⭑·oj;
grand⭑·a ofic⭑·o, grand⭑·aj zorg⭑·oj. al⭑ grand⭑·aj sinjor⭑·oj grand⭑·aj
honor⭑·oj . {eminent⭑·a} , {fort⭑·a} , {grav⭑·a} , {potenc⭑·a} , {tro⭑·a}
grand⭑·o
1.
La⭑ mezur⭑·o, laŭ⭑ kiu io est⭑·as grand⭑·a: kruĉ⭑·oj de⭑ plej⭑ divers⭑·a form⭑·o
kaj⭑ grand⭑·o ; mezur⭑·i la⭑ grand⭑·on de⭑ piramid¹·o ; rond⭑·a masiv⭑·a tabl⭑·o
de⭑ ne·ordinar⭑·a grand⭑·o ; la⭑ okul⭑·o erar⭑·e mezur⭑·is la⭑ grand⭑·on de⭑ l’
objekt⭑·oj kaj⭑ ne⭑ rimark⭑·is ke⭑ tio […] est⭑·is en⭑ re·al·ec⭑·o arb⭑·ar·o de⭑
grand⭑·eg·aj pin⭑·oj ; atom¹-horloĝ⭑·o […] je⭑ port⭑·ebl·a grand⭑·o .
2.
Tio, kio est⭑·as grand⭑·a, rigard⭑·at·a en⭑ abstrakt¹·a, absolut⭑·a manier⭑·o:
[ :] la⭑ poet¹·o de⭑ nobl⭑·aj vir⭑·in·aj kor⭑·oj, [...] la⭑
pri·kant⭑·ant·o de⭑ la⭑ grand⭑·o kaj⭑ bel⭑·o .
3.
{fizik⭑·a grand⭑·o}
grand⭑·ig·i
1.
{Kresk⭑·ig·i} laŭ·dimensi⁴·e: ili […] grand⭑·ig·as la⭑ franĝ⭑·ojn de⭑ si⭑·aj
vest⭑·oj ; kvazaŭ⭑ per⭑ […] vi⭑·a komerc⭑·ad·o vi grand⭑·ig·us vi⭑·an riĉ⭑·ec·o ;
grand⭑·ig·i si⭑·an regn⭑·on . {skal⭑·i}
2.
Kresk⭑·ig·i laŭ·grad⭑·e, laŭ·intens⁴·e, laŭ·kvalit¹·e: Mi ben⭑·os vi·n kaj⭑
grand⭑·ig·os vi⭑·an nom⭑·on ; la⭑ kler⭑·ec·o de⭑ la⭑ orator¹·o grand⭑·ig·as li⭑·an
aŭtoritat⭑·on ; ŝi grand⭑·ig·is la⭑ sever⭑·ec·on de⭑ si⭑·a vidv⭑+in⭑·ec·o ĝis⭑ la⭑
plej⭑ ekstrem⭑·aj lim⭑·oj .
grand⭑·iĝ·i
(ntr)
1.
{Kresk⭑·i} laŭ·dimensi⁴·e: la⭑ knab⭑·oj grand⭑·iĝ·is ; la⭑ riĉ⭑·ec·o de⭑ la⭑
mal·jun⭑·a fraŭl⭑-in⭑·o pli⭑ kaj⭑ pli⭑ grand⭑·iĝ·is ; la⭑ blu⭑·a stri⭑·et·o en⭑ la⭑
sud⭑·o proksim⭑·iĝ·as kaj⭑ grand⭑·iĝ·as ; kia nask⭑·iĝ·is, tia grand⭑·iĝ·is .
2.
Kresk⭑·i laŭ·grad⭑·e, laŭ·kvalit¹·e: en⭑ la⭑ anim⭑·o de⭑ […] grand⭑·iĝ·is
nov⭑·aj, ne·kon⭑·at·aj sent⭑·oj ; mi⭑·a tim⭑·o mal·aper⭑·is, grand⭑·iĝ·is la⭑
sci⭑-vol⭑·o ; ni⭑·a reciprok⭑·a am⭑·o pli⭑ ankoraŭ⭑ grand⭑·iĝ·os .
grand⭑·eg·ul·o
{Gigant¹·o} : la⭑ legend⭑·oj rakont⭑·as pri⭑ grand⭑·eg·ul·oj, kiu·j vol⭑·is
batal⭑·i kun⭑ la⭑ di⭑·oj ; el·ir⭑·is grand⭑·eg·ul·o el⭑ la⭑ tend⭑·ar·oj […], li⭑·a
nom⭑·o est⭑·is ; sur⭑ la⭑ mal·proksim⭑·aj insul⭑·oj li·n turment⭑·as
grand⭑·eg·ul·oj, kies⭑ sandal¹·o est⭑·as pli⭑ grand⭑·a ol⭑ fenici⁽⁺⁾·a ŝip⭑·o ; la⭑
arb⭑·oj grand⭑·eg·ul·oj en⭑ la⭑ princ⭑·a park⭑·o jen⭑ sku⭑·iĝ·is .
grand⭑·ul·o
{Grand⭑~sinjor⭑·o} : de⭑ mal·grand⭑·ul·o ĝis⭑ grand⭑·ul·o ili ĉiu·j est⭑·as
profit⭑·a+vid⭑·aj ; la⭑ monument⭑·oj, kiu·jn star⭑·ig·is la⭑ dank⭑·em·a
post·epok⭑·o al⭑ la⭑ memor⭑·o de⭑ la⭑ grand⭑·ul·oj . {aŭtoritat⭑·ul·o} ,
{eminent⭑·ul·o} , {super·ul⭑·o}
mal·grand⭑·a
1.
Ne⭑ ating⭑·ant·a la⭑ ordinar⭑·ajn dimensi⁴·ojn: mal·grand⭑·aj infan⭑·oj ; mi⭑·a
frat⭑·o ne⭑ est⭑·as […] mal·grand⭑·a: li est⭑·as de⭑ mez⭑·a kresk⭑·o ; ĉi⭑ tiu
urb⭑·o est⭑·as […] mal·grand⭑·a ; ŝi ek·vid⭑·is mal·grand⭑·an dom⭑·et·on kaj⭑
en·ir⭑·is por⭑ ripoz⭑·i ; eĉ⭑ mal·grand⭑·a muŝ⭑·o ne⭑ est⭑·as sen⭑ buŝ⭑·o ; eĉ⭑
gut⭑·o mal·grand⭑·a, konstant⭑·e frap⭑·ant·e, tra·bor⭑·as la⭑ mont⭑·on granit⭑·an
. {et⭑·a} , {liliput⁽⁺⁾·a} , {mikroskop²·a} , {miniatur¹·a} .
2.
Mal·alt⭑+grad⭑·a, mal·alt⭑+kvalit¹·a, {mal·grav⭑·a} : [li] ekscit⭑·iĝ·as oft⭑·e ĉe⭑
la⭑ plej⭑ mal·grand⭑·a bagatel⭑·o ; mi est⭑·as tro⭑ mal·grand⭑·a (sen·merit⭑·a)
por⭑ ĉiu·j favor⭑+kor⭑·aĵ·oj kaj⭑ por⭑ la⭑ tut⭑·a bon⭑·aĵ·o, kiu·n Vi far⭑·is al⭑
Vi⭑·a sklav⭑·o ; ĉiu·n mal·grand⭑·an afer⭑·on juĝ⭑·u ili ; mal·grand⭑·a
(mal·alt⭑+valor⭑·a) mon⭑·er·o ; oni fest⭑·is kun⭑ grand⭑·a pomp²·o kaj⭑
mal·grand⭑·a ĝoj⭑·o ; neniu […] dev⭑·as hav⭑·i la⭑ rajt⭑·on arbitr⭑·e far⭑·i en⭑
ni⭑·a Fundament⭑·o iu·n eĉ⭑ plej⭑ mal·grand⭑·an ŝanĝ⭑·on ! {bagatel⭑·a}
mal·grand⭑·eg·ul·o
Tre⭑ mal·alt⭑+kresk⭑·a hom⭑·o: li aparten⭑·is al⭑ la⭑ genr⁹·o de⭑ la⭑
mal·grand⭑·eg·ul·oj, est⭑·is tre⭑·eg·e subtil¹·a ul⭑·et·o . {et⭑·ul·o} , {nan⁹·o} ,
{pigme¹·o}
mez⭑-grand⭑·a
Inter⭑ grand⭑·a kaj⭑ mal·grand⭑·a, moder⭑·e grand⭑·a: mez⭑-grand⭑·a duet¹+aĝ⭑·a
dom⭑·o, ; li est⭑·is mez⭑-grand⭑·a, kun⭑ rond⭑·a vizaĝ⭑·o ; en⭑ la⭑ mez⭑·o
trov⭑·iĝ·as plur⁴·aj mez⭑-grand⭑·aj kaj⭑ relativ²·e mal·grand⭑·aj ŝtat⭑·oj ; li⭑·a
patr⭑·o posed⭑·is mez⭑-grand⭑·an fer⭑-fabrik⭑·on .
po⭑~grand⭑·e
Laŭ⭑ grand⭑·a kvant⭑·o, {mal·detal⭑·e} : mi konfidenc³·is, ke⭑ mi em⭑·as
aĉet⭑·i po⭑~grand⭑·e, kaj⭑ li dir⭑·is, ke⭑ li pens⭑·as ke⭑ la⭑ firma⁽⁺⁾·o vend⭑·us
ili·n al⭑ mi ; mi vend⭑·as kondom⁹·ojn po⭑~grand⭑·e .
po⭑~mal·grand⭑·e
Laŭ⭑ mal·grand⭑·a kvant⭑·o, ordinar⭑·e inter⭑ proviz⭑·ant·o kaj⭑ fin⭑·a
konsum⭑·ant·o. {detal⭑·e}
tro·grand⭑·ig·i
(tr)
Preter·pas⭑·i la⭑ ĝust⭑·an grad⭑·on: patr⭑·oj! […] ne⭑ tro·grand⭑·ig·u mi⭑·ajn
merit⭑·ojn ; absolut⭑·e ne·kompren⭑·ebl·e! la⭑ histori⭑·ist·oj cert⭑·e
tro·grand⭑·ig·as ! vi mal·bon⭑~uz⭑·as li⭑·ajn vort⭑·ojn kaj⭑ tro·grand⭑·ig·as
ili⭑·an signif⭑·on ; vi tro·grand⭑·ig·as la⭑ grav⭑·ec·on de⭑ mi⭑·a stat⭑·o .
{ŝvel⭑·ig·i} , {tro⭑·ig·i}
fizik⭑·a grand⭑·o
Ec⭑·o de⭑ fizik⭑·a sistem⭑·o, esprim⭑·ebl·a per⭑ pli⭑-mal·pli⭑ grand⭑·a nombr⭑·o
aŭ⭑ vektor⁽⁺⁾·o: long⭑·o, mas⭑·o, temp⭑·o est⭑·as baz¹·aj fizik⭑·aj grand⭑·oj.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.152 2023/12/12 19:24:43 ]
__________________________________________________________________