vidu ankaŭ la klarigojn
harmoni¹·/·o
harmoni¹·o
1.
Efekt³·o de⭑ objekt⭑·o, kies⭑ divers⭑·aj part⭑·oj plaĉ⭑·e akord¹·as inter⭑ si,
aŭ⭑ de⭑ la⭑ {akord¹·o} inter⭑ divers⭑·aj objekt⭑·oj: kor⭑+tuŝ⭑·iĝ·o, dank⭑·em·o
[…], simil⭑·aj al⭑ la⭑ pord⭑·oj de⭑ la⭑ paradiz⭑·o, tra⭑ kiu·j ven⭑·is lum⭑·o
kaj⭑ anĝel⭑·a harmoni¹·o ; li ĵet⭑·is sur⭑ la⭑ paper⭑·on tiu·n fask⭑·on da⭑
lini⭑·oj, el⭑ kiu aper⭑·is la⭑ tut⭑·aĵ·o, plen⭑·a de⭑ profund⭑·a sent⭑·o, simpl⭑·a
ĉarm⭑·o kaj⭑ kviet⭑·a harmoni¹·o ; est⭑·is tiom⭑ da⭑ art⭑·ist·a bel⭑·ec·o en⭑ la⭑
aranĝ⭑·o de⭑ la⭑ salon⭑·o, ke⭑ kun⭑ ĝu⭑·o oni en·spir⭑·is ĉi⭑ tiu·n harmoni¹·on
de⭑ bril⭑·aj kolor⭑·oj ; [ŝi] aŭskult⭑·is la⭑ ĉarm⭑·an harmoni¹·on de⭑ ŝi⭑·a
voĉ⭑·o, kiam⭑ ŝi plu⭑ pentr⭑·ad·is la⭑ ĝoj⭑·ojn de⭑ la⭑ re·vid⭑·iĝ·o ; en⭑ la⭑
mez⭑·o de⭑ la⭑ […] uragan¹·o de⭑ vi⭑·a pasi⭑·o vi dev⭑·as observ⭑·i cert⭑·an
moder⭑·ec·on, kiu don⭑·as al⭑ ĉio harmoni¹·on ; [li] konserv⭑·is ankoraŭ⭑
la⭑ harmoni¹·on de⭑ la⭑ jun⭑·ec·o ; li⭑·aj nun⭑·aj viv⭑·o-cel⭑·oj tut⭑·e ne⭑ est⭑·as
en⭑ harmoni¹·o kun⭑ la⭑ spirit⭑·o de⭑ la⭑ alt⭑+anim⭑·a, mal·ego⁽⁺⁾·ist·a reĝ⭑·o ; tia
di⭑·a harmoni¹·o en⭑ la⭑ sen·anim⭑·a natur⭑·o ; Esperant⭑·o est⭑·as plen⭑·a je⭑
harmoni¹·o kaj⭑ estetik¹·o kaj⭑ memor⭑·ig·as per⭑ si la⭑ lingv⭑·on ital⁸·an ;
neces⭑·as ia⭑ ekvilibr²·o inter⭑ la⭑ tri⭑ aspekt¹·oj de⭑ lingv⭑·a plan⭑·ad·o, do⭑
ia⭑ kun·efik⭑·o kaj⭑ harmoni¹·o inter⭑ status⁽⁺⁾·a, korpus⭑·a kaj⭑ akir⭑·a
plan⭑·ad·o .
a)
Agrabl⭑·a sam⭑+temp⭑·a son⭑·ad·o de⭑ ton⭑·oj: harmoni¹·o de⭑ voĉ⭑·o, de⭑
vers⭑·oj; la⭑ trumpet⭑·oj, la⭑ fajf⭑·il·oj, la⭑ hoboj¹·oj, la⭑
tambur⭑·oj, la⭑ kanon¹·oj, form⭑·is tia·n harmoni¹·on, kia neniam⭑
est⭑·is ; la⭑ flut⭑·o el·don⭑·os tre⭑ bon⭑·an muzik⭑·on […] sed⭑ mi tut⭑·e
ne⭑ kompren⭑·as uz⭑·i la⭑ klap⭑·ojn por⭑ el·vok⭑·i ia·n harmoni¹·on .
{akord¹·o^3}
b)
Baz¹·a princip⭑·o de⭑ {vers⭑-far⭑·ad·o} , konsist⭑·ant·a en⭑ ripet⭑·ad·o aŭ⭑
kontrast¹·ig·o de⭑ iu·j son⭑·oj; tiu·j son⭑-efekt³·oj mem⭑: est⭑·i grand⭑·a
poet¹·o [signif⭑·as] sci⭑-pov⭑·i perfekt⭑·e si⭑·an lingv⭑·on, ĝi·n pur⭑·e
parol⭑·i, kun⭑ sen·ĉes⭑·a harmoni¹·o, kaj⭑ tiel⭑·e, ke⭑ la⭑ rim⭑·o ne⭑
difekt⭑·u la⭑ senc⭑·on . {aliteraci⁽⁺⁾·o} , {asonanc²·o} , {rim⭑·o}
{ekvilibr²·o} , {ord⭑·o} , {proporci¹·ec·o}
2.
{Inter·akord¹·o} , pac⭑·o inter⭑ plur⁴·aj person⭑·oj: la⭑ harmoni¹·o de⭑
edz⭑·o-par⭑·o; est⭑·as neces⭑·e demonstraci³·i si⭑·ajn ŝat⭑·on kaj⭑ estim⭑·on, por⭑
ke⭑ est⭑·u harmoni¹·o ; reciprok⭑·a am⭑·o kaj⭑ harmoni¹·o dolĉ⭑·ig·as al⭑ ni la⭑
viv⭑·on ; est⭑·is bon⭑·a best⭑·o, viv⭑·ant·a ĉiam⭑ en⭑ harmoni¹·o kun⭑
la⭑ kapr⭑-in⭑·o ; ni tro⭑ entuziasm⭑·e ĝoj⭑·as pro⭑ la⭑ spert⭑·o de⭑
inter·popol⭑·a harmoni¹·o ; evident¹·a fend⭑·et·o en⭑ ili⭑·a harmoni¹·o ; en⭑
mal·sat⭑·a famili⭑·o mank⭑·as harmoni¹·o . {akord¹·o} , {konkord³·o} ,
{konsent⭑·o}
harmoni¹·a
Rilat⭑·a al⭑ harmoni¹·o, prezent⭑·ant·a harmoni¹·on: [ili] lev⭑·as si⭑·an
kap⭑·on ĉiam⭑ pli⭑ alt⭑·en kaj⭑ ĉe⭑ kant⭑·ad·o kaj⭑ harmoni¹·aj son⭑·oj rigard⭑·as
en⭑ la⭑ nokt⭑·o ; la⭑ fabel⭑·o hav⭑·as harmoni¹·an solv⭑·on jam⭑ ĉi⭑ tie sur⭑ la⭑
ter⭑·o, sed⭑ la⭑ re·al·ec⭑·o oft⭑·e for·ŝov⭑·as la⭑ solv⭑·on trans⭑ la⭑ ter⭑·an
viv⭑·on, en⭑ la⭑ etern⭑·ec·on ; [mi] rigard⭑·as la⭑ siluet²·on de⭑ ĉi⭑ tiu
palac⭑·o kun⭑ lini⭑·oj tiel⭑ harmoni¹·aj kaj⭑ elegant¹·aj ; tio ne⭑ est⭑·is
plu⭑ apart⭑·aj akord¹·oj, sed⭑ harmoni¹·aj, sen·inter·romp⭑·aj ton⭑·oj ; ŝi
kudr⭑·is diligent⭑·e, lev⭑·ant·e kaj⭑ mal·lev⭑·ant·e la⭑ man⭑·on en⭑ harmoni¹·a
takt¹·o kun⭑ la⭑ du⭑×dek⭑ man⭑·oj ; [ŝi] demand⭑·is per⭑ dolĉ⭑·a kaj⭑ harmoni¹·a
voĉ⭑·o ; nur⭑ en⭑ harmoni¹·a lig⭑·o kun⭑ la⭑ ali⭑·aj detal⭑·oj, en⭑ proporci¹·o
kun⭑ la⭑ tut⭑·o, el·salt⭑·as ĝi⭑·a ver⭑·a art⭑·a valor⭑·o ; la⭑ cel⭑·ad·o de⭑ ĉiu·j
hom⭑·oj dev⭑·us est⭑·i: kre⭑·i harmoni¹·an hom⭑·ar·on ; ŝaf⭑·ar·o harmoni¹·a lup⭑·on
ne⭑ tim⭑·as .
harmoni¹·i
(ntr)
Est⭑·i en⭑ harmoni¹·o kun⭑: la⭑ kalendar¹·o est⭑·as nur⭑ hom⭑·a el·pens⭑·o, kiu
ne⭑ harmoni¹·as kun⭑ la⭑ natur⭑·o ; la⭑ flik⭑·aĵ·o el⭑ la⭑ nov⭑·a [vest⭑·o] ne⭑
harmoni¹·us kun⭑ la⭑ mal·nov⭑·a ; sek⭑·a rid⭑·o, kies⭑ son⭑·o […] harmoni¹·is
kun⭑ la⭑ velk⭑·int·ec·o de⭑ la⭑ frunt⭑·o ; ni⭑·aj anim⭑·oj tiel⭑ harmoni¹·is […],
ke⭑ ni kred⭑·ebl·e est⭑·as du⭑-nask⭑·it·oj ; spit⭑·e al⭑ ŝi⭑·aj strang⭑·aj kutim⭑·oj
ŝi harmoni¹·is kun⭑ ĉiu·j, kiu·j ŝi·n kon⭑·is ; la⭑ kolor⭑·o de⭑ la⭑ vaks⭑-tol⭑·o
ĉiam⭑ harmoni¹·is kun⭑ la⭑ kolor⭑·o de⭑ la⭑ ŝton⭑·aj mur⭑·oj . {akord¹·i}
harmoni¹·ig·i
(tr)
{Aranĝ⭑·i} laŭ⭑ harmoni¹·o, kre⭑·i harmoni¹·on inter⭑: kompon¹·ist·o
harmoni¹·ig·as son⭑·ojn ; orator¹·o nur⭑ klopod⭑·u harmoni¹·ig·i la⭑ stil⭑·on
kaj⭑ ton⭑·on de⭑ si⭑·a parol⭑·ad·o al⭑ la⭑ jam⭑ ekzist⭑·ant·a spirit⭑·o-stat⭑·o de⭑
la⭑ aŭskult⭑·ant·oj ; kiom⭑ mal·facil⭑·e est⭑·as harmoni¹·ig·i la⭑ etik¹·ajn
princip⭑·ojn kun⭑ la⭑ bezon⭑·oj de⭑ la⭑ real¹·o ; por⭑ harmoni¹·ig·i la⭑
ag⭑·ad·on, UN fond⭑·is apart⭑·an Prepar⭑-komitat⭑·on ; oni dev⭑·as harmoni¹·ig·i
la⭑ interes⭑·ojn de⭑ 15 land⭑·oj de⭑ EU ; li⭑·a korp⭑·o tamen⭑ est⭑·is
skulpt⭑·it·a de⭑ talent⭑·a art⭑·ist·o, kiu sci⭑·is harmoni¹·ig·i la⭑ part⭑·ojn .
{akord¹·ig·i} , {kun·ord⭑·ig·i^1}
mal·harmoni¹·o, dis·harmoni¹·o
{Mal·akord¹·o} , mal·agrabl⭑·a kun·est⭑·o de⭑ aĵ⭑·oj: minut⭑·o, en⭑ kiu la⭑
mal·harmoni¹·o ali⭑+form⭑·iĝ·as en⭑ harmoni¹·on ; pro⭑ tiu mal·harmoni¹·o inter⭑
la⭑ psik⁽⁺⁾·a stat⭑·o de⭑ la⭑ publik⭑·o kaj⭑ tiu de⭑ la⭑ orator¹·o, la⭑ orator¹·o
far⭑·iĝ·as rid⭑-ind⭑·a ; ili⭑·aj vizaĝ⭑·oj tamen⭑ montr⭑·is nenia·n
dis·harmoni¹·on ; ne⭑ nur⭑ la⭑ kontrast¹·oj unu⭑·iĝ·is […], sed⭑ la⭑
dis·harmoni¹·o homogen⁽⁺⁾·iĝ·is kun⭑ la⭑ harmoni¹·o ; ekzist⭑·is nenia
dis·harmoni¹·o inter⭑ mi⭑·a patri⁽⁺⁾·o kaj⭑ Itali⁽⁺⁾·o pro⭑ la⭑ kiel⭑·o de⭑ la⭑
afer⭑·oj ; li kun·vok⭑·is la⭑ popol⭑·on kaj⭑ anonc⭑·is, ke⭑ la⭑ long⭑·a kaj⭑
sang⭑·a mal·harmoni¹·o ĉes⭑·is ; fort⭑·a mal·harmoni¹·o inter⭑ la⭑ oficial⭑·a
teori⭑·o […] kaj⭑ la⭑ praktik⭑·a lini⭑·o ; Vi vol⭑·as mi·n ĉe⭑-ekran⁸·e, / mi
vol⭑·as vi·n man⭑·--en⁽⁺⁾·--man⭑·e. / Ho⭑! Kial⭑ tiu mal·harmoni¹·' ? la⭑ kazern¹·o
[…] komenc⭑·is si⭑·an viv⭑·on sur⭑ la⭑ plat⭑·aĵ·o apud⭑ la⭑ pont⭑·o, en⭑
komplet²·a dis·harmoni¹·o kun⭑ ĉio ĝi·n ĉirkaŭ⭑·ant·a . {mal·pac⭑·o}
vokal⭑-harmoni¹·o, vokal⭑·a harmoni¹·o
En⭑ iu·j lingv⭑·oj, simil⭑·iĝ·o de⭑ vokal⭑·oj (laŭ⭑ rond⭑·ec·o, antaŭ·ec⭑·o...
de·pend⭑·e je⭑ la⭑ lingv⭑·o) en⭑ kun·met⭑·it·a vort⭑·o: tiu altern⭑·iĝ·o ler/lar
est⭑·as efektiv⭑·e tut⭑·e simpl⭑·a, ĉar⭑ ĝi de·pend⭑·as de⭑ la⭑ princip⭑·o de⭑
vokal⭑-harmoni¹·o ; vokal⭑·a harmoni¹·o […] renkont⭑·iĝ·as en⭑ la⭑ aglutin⁽⁺⁾·aj
lingv⭑·oj (tjurk⁽⁺⁾·aj, mongol⁽⁺⁾·aj, finno-ugraj, tungus⁽⁺⁾·o-man⭑+ĉur⁽⁺⁾·aj) kaj⭑
en⭑ kelk⭑·aj okcident⭑·--afrik⁸·aj kaj⭑ pra·azi⁸·aj lingv⭑·oj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.43 2023/11/15 16:45:17 ]
__________________________________________________________________