vidu ankaŭ la klarigojn
harmoni¹·/·o

harmoni¹·o

   1.
          Efekt³·o de objekt·o, kies divers·aj part·oj plaĉ·e akord¹·as inter si,
           de la {akord¹·o} inter divers·aj objekt·oj: kor+tuŝ·iĝ·o, dank·em·o
          […], simil·aj al la pord·oj de la paradiz·o, tra kiu·j ven·is lum·o
          kaj anĝel·a harmoni¹·o ; li ĵet·is sur la paper·on tiu·n fask·on da
          lini·oj, el kiu aper·is la tut·aĵ·o, plen·a de profund·a sent·o, simpl·a
          ĉarm·o kaj kviet·a harmoni¹·o ; est·is tiom da art·ist·a bel·ec·o en la
          aranĝ·o de la salon·o, ke kun ĝu·o oni en·spir·is ĉi tiu·n harmoni¹·on
          de bril·aj kolor·oj ; [ŝi] aŭskult·is la ĉarm·an harmoni¹·on de ŝi·a
          voĉ·o, kiam ŝi plu pentr·ad·is la ĝoj·ojn de la re·vid·iĝ·o ; en la
          mez·o de la […] uragan¹·o de vi·a pasi·o vi dev·as observ·i cert·an
          moder·ec·on, kiu don·as al ĉio harmoni¹·on ; [li] konserv·is ankoraŭ
          la harmoni¹·on de la jun·ec·o ; li·aj nun·aj viv·o-cel·oj tut·e ne est·as
          en harmoni¹·o kun la spirit·o de la alt+anim·a, mal·ego⁽⁺⁾·ist·a reĝ·o ; tia
          di·a harmoni¹·o en la sen·anim·a natur·o ; Esperant·o est·as plen·a je
          harmoni¹·o kaj estetik¹·o kaj memor·ig·as per si la lingv·on ital⁸·an ;
          neces·as ia ekvilibr²·o inter la tri aspekt¹·oj de lingv·a plan·ad·o, do
          ia kun·efik·o kaj harmoni¹·o inter status⁽⁺⁾·a, korpus·a kaj akir·a
          plan·ad·o .

        a)
                Agrabl·a sam+temp·a son·ad·o de ton·oj: harmoni¹·o de voĉ·o, de
                vers·oj; la trumpet·oj, la fajf·il·oj, la hoboj¹·oj, la
                tambur·oj, la kanon¹·oj, form·is tia·n harmoni¹·on, kia neniam
                est·is ; la flut·o el·don·os tre bon·an muzik·on […] sed mi tut·e
                ne kompren·as uz·i la klap·ojn por el·vok·i ia·n harmoni¹·on .
                {akord¹·o^3}

        b)
                Baz¹·a princip·o de {vers-far·ad·o} , konsist·ant·a en ripet·ad·o 
                kontrast¹·ig·o de iu·j son·oj; tiu·j son-efekt³·oj mem: est·i grand·a
                poet¹·o [signif·as] sci-pov·i perfekt·e si·an lingv·on, ĝi·n pur·e
                parol·i, kun sen·ĉes·a harmoni¹·o, kaj tiel·e, ke la rim·o ne
                difekt·u la senc·on . {aliteraci⁽⁺⁾·o} , {asonanc²·o} , {rim·o}

          {ekvilibr²·o} , {ord·o} , {proporci¹·ec·o}

   2.
          {Inter·akord¹·o} , pac·o inter plur⁴·aj person·oj: la harmoni¹·o de
          edz·o-par·o; est·as neces·e demonstraci³·i si·ajn ŝat·on kaj estim·on, por
          ke est·u harmoni¹·o ; reciprok·a am·o kaj harmoni¹·o dolĉ·ig·as al ni la
          viv·on ;  est·is bon·a best·o, viv·ant·a ĉiam en harmoni¹·o kun
          la kapr-in·o ; ni tro entuziasm·e ĝoj·as pro la spert·o de
          inter·popol·a harmoni¹·o ; evident¹·a fend·et·o en ili·a harmoni¹·o ; en
          mal·sat·a famili·o mank·as harmoni¹·o . {akord¹·o} , {konkord³·o} ,
          {konsent·o}

harmoni¹·a

          Rilat·a al harmoni¹·o, prezent·ant·a harmoni¹·on: [ili] lev·as si·an
          kap·on ĉiam pli alt·en kaj ĉe kant·ad·o kaj harmoni¹·aj son·oj rigard·as
          en la nokt·o ; la fabel·o hav·as harmoni¹·an solv·on jam ĉi tie sur la
          ter·o, sed la re·al·ec·o oft·e for·ŝov·as la solv·on trans la ter·an
          viv·on, en la etern·ec·on ; [mi] rigard·as la siluet²·on de ĉi tiu
          palac·o kun lini·oj tiel harmoni¹·aj kaj elegant¹·aj ; tio ne est·is
          plu apart·aj akord¹·oj, sed harmoni¹·aj, sen·inter·romp·aj ton·oj ; ŝi
          kudr·is diligent·e, lev·ant·e kaj mal·lev·ant·e la man·on en harmoni¹·a
          takt¹·o kun la du×dek man·oj ; [ŝi] demand·is per dolĉ·a kaj harmoni¹·a
          voĉ·o ; nur en harmoni¹·a lig·o kun la ali·aj detal·oj, en proporci¹·o
          kun la tut·o, el·salt·as ĝi·a ver·a art·a valor·o ; la cel·ad·o de ĉiu·j
          hom·oj dev·us est·i: kre·i harmoni¹·an hom·ar·on ; ŝaf·ar·o harmoni¹·a lup·on
          ne tim·as .

harmoni¹·i

   (ntr)

          Est·i en harmoni¹·o kun: la kalendar¹·o est·as nur hom·a el·pens·o, kiu
          ne harmoni¹·as kun la natur·o ; la flik·aĵ·o el la nov·a [vest·o] ne
          harmoni¹·us kun la mal·nov·a ; sek·a rid·o, kies son·o […] harmoni¹·is
          kun la velk·int·ec·o de la frunt·o ; ni·aj anim·oj tiel harmoni¹·is […],
          ke ni kred·ebl·e est·as du-nask·it·oj ; spit·e al ŝi·aj strang·aj kutim·oj
          ŝi harmoni¹·is kun ĉiu·j, kiu·j ŝi·n kon·is ; la kolor·o de la vaks-tol·o
          ĉiam harmoni¹·is kun la kolor·o de la ŝton·aj mur·oj . {akord¹·i}

harmoni¹·ig·i

   (tr)

          {Aranĝ·i} laŭ harmoni¹·o, kre·i harmoni¹·on inter: kompon¹·ist·o
          harmoni¹·ig·as son·ojn ; orator¹·o nur klopod·u harmoni¹·ig·i la stil·on
          kaj ton·on de si·a parol·ad·o al la jam ekzist·ant·a spirit·o-stat·o de
          la aŭskult·ant·oj ; kiom mal·facil·e est·as harmoni¹·ig·i la etik¹·ajn
          princip·ojn kun la bezon·oj de la real¹·o ; por harmoni¹·ig·i la
          ag·ad·on, UN fond·is apart·an Prepar-komitat·on ; oni dev·as harmoni¹·ig·i
          la interes·ojn de 15 land·oj de EU ; li·a korp·o tamen est·is
          skulpt·it·a de talent·a art·ist·o, kiu sci·is harmoni¹·ig·i la part·ojn .
          {akord¹·ig·i} , {kun·ord·ig·i^1}

mal·harmoni¹·o, dis·harmoni¹·o

          {Mal·akord¹·o} , mal·agrabl·a kun·est·o de ·oj: minut·o, en kiu la
          mal·harmoni¹·o ali+form·iĝ·as en harmoni¹·on ; pro tiu mal·harmoni¹·o inter
          la psik⁽⁺⁾·a stat·o de la publik·o kaj tiu de la orator¹·o, la orator¹·o
          far·iĝ·as rid-ind·a ; ili·aj vizaĝ·oj tamen montr·is nenia·n
          dis·harmoni¹·on ; ne nur la kontrast¹·oj unu·iĝ·is […], sed la
          dis·harmoni¹·o homogen⁽⁺⁾·iĝ·is kun la harmoni¹·o ; ekzist·is nenia
          dis·harmoni¹·o inter mi·a patri⁽⁺⁾·o kaj Itali⁽⁺⁾·o pro la kiel·o de la
          afer·oj ; li kun·vok·is la popol·on kaj anonc·is, ke la long·a kaj
          sang·a mal·harmoni¹·o ĉes·is ; fort·a mal·harmoni¹·o inter la oficial·a
          teori·o […] kaj la praktik·a lini·o ; Vi vol·as mi·n ĉe-ekran⁸·e, / mi
          vol·as vi·n man·--en⁽⁺⁾·--man·e. / Ho! Kial tiu mal·harmoni¹·' ? la kazern¹·o
          […] komenc·is si·an viv·on sur la plat·aĵ·o apud la pont·o, en
          komplet²·a dis·harmoni¹·o kun ĉio ĝi·n ĉirkaŭ·ant·a . {mal·pac·o}

vokal-harmoni¹·o, vokal·a harmoni¹·o

          En iu·j lingv·oj, simil·iĝ·o de vokal·oj (laŭ rond·ec·o, antaŭ·ec·o...
          de·pend·e je la lingv·o) en kun·met·it·a vort·o: tiu altern·iĝ·o ler/lar
          est·as efektiv·e tut·e simpl·a, ĉar ĝi de·pend·as de la princip·o de
          vokal-harmoni¹·o ; vokal·a harmoni¹·o […] renkont·iĝ·as en la aglutin⁽⁺⁾·aj
          lingv·oj (tjurk⁽⁺⁾·aj, mongol⁽⁺⁾·aj, finno-ugraj, tungus⁽⁺⁾·o-man+ĉur⁽⁺⁾·aj) kaj
          en kelk·aj okcident·--afrik⁸·aj kaj pra·azi⁸·aj lingv·oj .

   [artikol-versi⁹·o: 1.43 2023/11/15 16:45:17 ]
     __________________________________________________________________