vidu ankaŭ la klarigojn
help⭑·/·i
help⭑·i
(x)
1.
Facil⭑·ig·i ies⭑ ag⭑·ad·on.
a)
Facil⭑·ig·i ies⭑ ag⭑·ad·on, part⭑·o-pren⭑·ant·e ĝi·n: help⭑·i unu⭑ la⭑ ali⭑·an
; se⭑ vi⭑·a task¹·o est⭑·as tro⭑ long⭑·a, mi help⭑·os vi·n; li help⭑·is
la⭑ infan⭑·on, al⭑ la⭑ infan⭑·o port⭑·i la⭑ pez⭑·an sitel⭑·on; help⭑·i
afer⭑·on tre⭑ util⭑·an ; li tre⭑ mult⭑·e help⭑·is la⭑ dis·vast⭑·ig·on (aŭ⭑
al⭑ la⭑ dis·vast⭑·ig·o) de⭑ la⭑ lingv⭑·o; nek⭑ help⭑·ebl·e, nek⭑
konsil⭑·ebl·e (sen·rimed⭑·e perd⭑·it·a, ruin⭑·ig·it·a) ; ili ven⭑·is kaj⭑
ĉerp⭑·is akv⭑·on kaj⭑ plen⭑·ig·is la⭑ trog⭑·ojn […], tiam⭑ Mose⁽⁺⁾·o
lev⭑·iĝ·is kaj⭑ help⭑·is ili·n kaj⭑ trink⭑·ig·is ili⭑·ajn ŝaf⭑·ojn .
{apog⭑·i} , {sub·ten⭑·i}
b)
Facil⭑·ig·i ies⭑ ag⭑·ad·on, hav⭑·ig·ant·e rimed⭑·on kontraŭ⭑ embaras⭑·o aŭ⭑
mal·bon⭑·o (danĝer⭑·o, pen⭑·ig·a labor⭑·o, mizer⭑·o ktp): oni konsil⭑·as
kaj⭑ konsol⭑·as, sed⭑ help⭑·i ne⭑ vol⭑·as ; vi help⭑·is mal·riĉ⭑·an
hom⭑·on ; ni neniel⭑ pov⭑·as help⭑·i al⭑ ŝi; la⭑ Di⭑·o de⭑ mi⭑·a patr⭑·o
help⭑·is mi·n, kaj⭑ sav⭑·is mi·n kontraŭ⭑ la⭑ glav⭑·o de⭑ Faraon⁽⁺⁾·o ; vi
est⭑·os prem⭑·at·a kaj⭑ pri·rabat⭑·a ĉiu+tag⭑·e, kaj⭑ neniu vi·n help⭑·os
; la⭑ di⭑·oj […] help⭑·u vi·n en⭑ la⭑ temp⭑·o de⭑ vi⭑·a mizer⭑·o ; sed⭑
malgraŭ⭑ tut⭑·a vi⭑·a perfekt⭑·ec·o kiel⭑ vi pov⭑·as help⭑·i mi⭑·ajn
embaras⭑·ojn ? mi·n help⭑·u for·ig⭑·i la⭑ erar⭑·ojn, kiu·jn mi far⭑·is ;
ŝi don⭑·u help⭑·on kaj⭑ por⭑ ke⭑ vi ne⭑ dev⭑·u mort⭑·i ; mi est⭑·os
arest⭑·it·a ― help⭑·u mi·n ! {defend⭑·i} , {protekt¹·i}
2.
Facil⭑·ig·i io·n al⭑ iu, est⭑·i util⭑·a por⭑, efik⭑·a por⭑ ― aŭ⭑ kontraŭ⭑ io,
rimed⭑·i kontraŭ⭑ io: kontraŭ⭑ kalumni⭑·o help⭑·as nenio ; al⭑ farun⭑·'
mal·bon⭑+spec⭑·a ne⭑ help⭑·os la⭑ spic⭑·o ; li far⭑·is si·n grand⭑·a, li far⭑·is
si·n mal·grand⭑·a, sed⭑ nenia ombr⭑·o ven⭑·is, […] nenio help⭑·is ; li
pens⭑·is: nun⭑ nenio help⭑·os, oni dev⭑·as nur⭑ kuraĝ⭑·e rest⭑·i ĉe⭑ si⭑·a
opini⭑·o ; ne⭑ help⭑·is pet⭑·oj nek⭑ minac⭑·oj; ne⭑ help⭑·os riĉ⭑·o en⭑ la⭑ tag⭑·o
de⭑ ni⭑·a mort⭑·o; ĉiu·j mi⭑·aj admon⭑·oj nenio·n help⭑·is; vi fid⭑·as la⭑
mensog⭑·ajn vort⭑·ojn, kiu·j neniom⭑ help⭑·as ; kio·n help⭑·as (neniel⭑
util⭑·as) nun⭑ tro⭑ mal·fru⭑·aj plend⭑·oj ? al⭑ fiŝ⭑·' kuir⭑·it·a jam⭑ akv⭑·o ne⭑
help⭑·os (kiam⭑ oni est⭑·as perd⭑·it·a, help⭑·o ne⭑ plu⭑ util⭑·as) ; la⭑
cirkonstanc⭑·oj help⭑·is mi·n; la⭑ silent⭑·o mult⭑·e help⭑·as la⭑ medit⭑·ad·on.
{akcel⭑·i} , {favor⭑·i} , {progres⭑·ig·i} , {sukur⁽⁺⁾·i}
help!
(ek·kri⭑·o)
Help⭑·u (mi·n)!: tra·fulm⭑·is li⭑·an mens³·on dum⭑ sekund⭑·o la⭑ ide⭑·o kri⭑·i
„help!“ .
Rim.: Vid⭑·u la⭑ {rimark⭑·on ĉe⭑ halt!}
help⭑·o
Ag⭑·o de⭑ help⭑·ant·o; io, kio help⭑·as: don⭑·u al⭑ mi vi⭑·an help⭑·on ; kri⭑·i
pro⭑ help⭑·o; li ne⭑ kuraĝ⭑·is pet⭑·i help⭑·on ; jun⭑·a hom⭑·o […] ven⭑·is
London⭑·on, por⭑ serĉ⭑·i help⭑·on ĉe⭑ unu⭑ si⭑·a parenc⭑·o ; mi serĉ⭑·os
help⭑·on, mi send⭑·os ven⭑·ig·i kurac⭑·ist·ojn ; li mir⭑·ind·e aranĝ⭑·is al⭑ si
help⭑·on, ĝis⭑ li far⭑·iĝ·is potenc⭑·a . {sukur⁽⁺⁾·ad·o}
help⭑·a
1.
Help⭑·ant·a, don⭑·ant·a help⭑·on en⭑ okaz⭑·o de⭑ bezon⭑·o: help⭑·a mon⭑·o, trup¹·o,
man⭑·o; la⭑ lingv⭑·o help⭑·a de⭑ l'⭑ hom⭑·ar·o dev⭑·as est⭑·i por⭑ ĉiu·j facil⭑·a ;
ven⭑·os help⭑·a mon⭑·o de⭑ katastrof¹·a fondus⁽⁺⁾·o ; help⭑·a dung⭑·it·ar·o .
2.
Help⭑·ant·a kontraŭ⭑ io: tiu ĉi⭑ ban⭑·ej·o est⭑·as ver⭑·e por⭑ mi⭑·a mal·san⭑·o la⭑
plej⭑ help⭑·a ; por⭑ ĉia mal·bon⭑·o est⭑·as neces⭑·a ia⭑ help⭑·a rimed⭑·o .
help⭑·e
Laŭ⭑ help⭑·a manier⭑·o: ĉe⭑ li⭑·a al·vok⭑·o, ni kur⭑·is help⭑·e (por⭑ help⭑·i) al⭑
li; la⭑ vent⭑·o blov⭑·as help⭑·e (favor⭑·e) al⭑ la⭑ voj⭑·o ; mi li·n venk⭑·os,
se⭑ mi hav⭑·os help⭑·e cent⭑ ŝton⭑+ĵet⭑·ist·ojn ; la⭑ bub⭑·oj […] fajf⭑·ad·is
help⭑·e de⭑ la⭑ fingr⭑·oj ; la⭑ roz⭑·o-kolor⭑·a di⭑·o Eros⁽⁺⁾·o help⭑·e flug⭑·u al⭑ ni
mal·supr⭑·en .
help⭑·ant·o, help⭑·ist·o
Tiu, kiu help⭑·as ali⭑·an, sed⭑ ne⭑ anstataŭ⭑·as: ne⭑ est⭑·as bon⭑·e, ke⭑ la⭑
hom⭑·o est⭑·u sol⭑·a, Mi kre⭑·os al⭑ li help⭑·ant·on simil⭑·an al⭑ li ; la⭑
apotek¹·ist·o est⭑·as help⭑·ant·o de⭑ l'⭑ kurac⭑·ist·o ; {adjunkt⁽⁺⁾·o} ,
{akolit⁽⁺⁾·o} , {asesor¹·o} , {asist⁸·ant·o} , {diakon¹·o}
Rim.: Anstataŭ⭑ du⭑+vort⭑·aj „help⭑·ant·o-serv⭑·ant·o“,
„help⭑·ant·o-kuir⭑·ist·o“, ktp: mort⭑·is bon⭑+kor⭑·a help⭑·ant·' okul⭑·ist·o ;
„help-“ est⭑·as foj⭑·e uz⭑·at·a kvazaŭ·prefiks⭑·e simil⭑·e kiel⭑ „vic-“:
send⭑·int·e en⭑ Makedon⁽⁺⁾·uj·on du⭑ el⭑ si⭑·aj help⭑-serv⭑·ant·oj […] li mem⭑
rest⭑·is iom⭑ da⭑ temp⭑·o ; help⭑+labor⭑·ist·o est⭑·is ŝtel⭑·int·a pak⭑·aĵ·on da⭑
kaf⭑·o-grajn⭑·oj .
help⭑·em·a
Volont⭑·e help⭑·ant·a, {komplez⭑·em·a} : just⭑·a kaj⭑ help⭑·em·a li est⭑·as ;
por⭑ problem¹·oj mal·facil⭑·aj de⭑ lern⭑·ej·a task¹·o li est⭑·is ankaŭ⭑ tre⭑
help⭑·em·a konsil⭑·ant·o ; ili vid⭑·is nur⭑ kia·mani¹·er·e li viv⭑·is: bon⭑+kor⭑·e,
pur⭑·e, modest⭑·e, help⭑·em·e, ofer⭑·e, mir⭑·ind·e pacienc⭑·e kun⭑ ĉiu·j ; mi⭑·an
varm⭑·eg·an dank⭑·on al⭑ la⭑ publik⭑·o por⭑ la⭑ help⭑·em·o, kiu·n ĝi montr⭑·is al⭑
mi ; ekzempl⭑·o de⭑ li⭑·a help⭑·em·o al⭑ hom⭑·oj est⭑·as li⭑·a el·pens⭑·ad·o de⭑
tut⭑·e el·labor⭑·it·a skrib⭑-maŝin⭑·o .
help⭑·il·o
Rimed⭑·o por⭑ help⭑·i: supr⭑~en·lev⭑·int·e ĝi·n, oni uz⭑·is help⭑·il·ojn, por⭑
sub·zon⭑·i la⭑ ŝip⭑·on ; la⭑ libr⭑·o cel⭑·as est⭑·i help⭑·il·o al⭑ prepar⭑·iĝ·o por⭑
la⭑ ekzamen⭑·oj ; dum⭑ preskaŭ⭑ tut⭑·a jar⭑-cent⭑·o la⭑ map⁸·o est⭑·is la⭑ ĉef⭑·a
help⭑·il·o por⭑ aŭt⁸·o-ŝofor⁸·oj, kiu·j vetur⭑·as en⭑ ne·kon⭑·at·a region⭑·o .
antaŭ·mal·help⭑·i
Ne·ebl⭑·ig·i, ke⭑ io mal·bon⭑·a okaz⭑·u, aper⭑·u; {prevent⁽⁺⁾·i} : anstataŭ⭑
okup⭑·iĝ·i ĉef⭑·e pri⭑ la⭑ konsekvenc⭑·oj de⭑ akv⭑·o-lik⁽⁺⁾·oj, prefer⭑·ind·e oni
okup⭑·iĝ·as pri⭑ klopod⭑·oj ili·n antaŭ·mal·help⭑·i ; antaŭ·mal·help⭑·i
pli·akr⭑·iĝ·on de⭑ la⭑ situaci⭑·o ; moder⭑·a trink⭑·ad·o de⭑ alkohol¹·aĵ·oj kaj⭑
ne·fum⭑·ad·o pov⭑·as antaŭ·mal·help⭑·i demenc⁽⁺⁾·on . {antaŭ·for·ig⭑·i} ,
{antaŭ·gard⭑·i} , {antaŭ·halt⭑·ig·i}
kun·help⭑·i
(tr)
Kun·labor⭑·i, don⭑·i help⭑·on en⭑ komun⭑·a afer⭑·o: kun·help⭑·i io·n, por⭑ io,
kun⭑ iu; kun·help⭑·i al⭑ la⭑ iom⭑-post⭑-iom⭑·a el·labor⭑·iĝ·o de⭑ filozofi¹·e
pur⭑·a […] religi⭑·o ; jun⭑·a gis⁽⁺⁾·ist·o […] kun·help⭑·is ĉe⭑ la⭑ restaŭr⁽⁺⁾·a
labor⭑·o en⭑ la⭑ dom⭑·o ; kun·help⭑·ant·o por⭑ la⭑ kompil¹·o de⭑ vort⭑·ar·o.
{kontribu³·i} , {kontingent⁽⁺⁾·i} , {kotiz¹·i}
kun·help⭑·o
Kun·labor⭑·o, help⭑·o don⭑·at·a en⭑ komun⭑·a afer⭑·o: mi rekomend⭑·as la⭑
divers⭑·ajn lern⭑·o-libr⭑·ojn kaj⭑ vort⭑·ar·ojn […] el·don⭑·it·aj de⭑ ni⭑·aj plej⭑
kompetent⭑·aj amik⭑·oj […] sub⭑ mi⭑·a person⭑·a kontrol⭑·o kaj⭑ kun·help⭑·o ;
vi […] sav⭑·is mi⭑·an viv⭑·on ― kvankam⭑ ne⭑ sen⭑ mi⭑·a kun·help⭑·o .
mal·help⭑·i
(tr)
1.
Mal·facil⭑·ig·i ies⭑ ag⭑·ad·on per⭑ divers⭑·aj kontraŭ·ag⭑·oj: pardon⭑·u, ebl⭑·e
mi mal·help⭑·as vi·n? vi neniel⭑ pov⭑·as mal·help⭑·i mi·n, en⭑ nenia manier⭑·o
; ŝi […] tra·penetr⭑·ad·is la⭑ amas⭑·ojn da⭑ hom⭑·oj, kiu·j mal·help⭑·is ŝi⭑·an
ir⭑·ad·on ; la⭑ pastr⭑·ar·o mal·help⭑·as la⭑ re·form⭑·ojn por⭑ la⭑ labor⭑·ant·aj
klas⭑·oj . {embaras⭑·i} , {ĝen⭑·i} , {mal·oportun⭑·i} , {ted⭑·i}
2.
Mal·facil⭑·ig·i aŭ⭑ mal·ebl⭑·ig·i io·n: la⭑ varm⭑·eg·o mal·help⭑·is, ke⭑ mi fin⭑·u
la⭑ labor⭑·on; nenio mal·help⭑·as, ke⭑...; bru⭑·o mal·help⭑·as la⭑ aŭd⭑·ad·on;
li⭑·a for·ir⭑·o neniom⭑ mal·help⭑·as la⭑ trakt⭑·ad·ojn; la⭑ sever⭑·a ne·tuŝ⭑·ebl·ec·o
de⭑ la⭑ Fundament⭑·o gard⭑·os ĉiam⭑ la⭑ unu⭑·ec·on de⭑ ni⭑·a lingv⭑·o, ne⭑
mal·help⭑·ant·e tamen⭑ al⭑ la⭑ lingv⭑·o […] perfekt⭑·iĝ·ad·i ; konsum⭑·o de⭑
kafein⁽⁺⁾·o kaj⭑ alkohol¹·aĵ·oj mal·help⭑·as nokt⭑·an ripoz⭑·on ; princip⭑·oj kaj⭑
postul⭑·oj puŝ⭑·is kaj⭑ mal·help⭑·is unu⭑ la⭑ ali⭑·an ; mal·help⭑·is al⭑ liber⭑·a
vetur⭑·ad·o de⭑ ni⭑·a bus⁽⁺⁾·o ankaŭ⭑ amas⭑·o da⭑ modern¹·aj aŭtomobil¹·oj ; li
[…] vol⭑·is stud¹·i en⭑ la⭑ universitat⭑·o, sed⭑ la⭑ mal·bon⭑·a stat⭑·o de⭑ li⭑·aj
okul⭑·oj […] mal·help⭑·is tiu·n plan⭑·on . {bar⭑·i} , {brid⭑·i} , {ĝen⭑·i} ,
{halt⭑·ig·i} , {kontraŭ⭑·i}
mal·help⭑·o
Io, kio mal·help⭑·as; mal·facil⭑·ig·o, mal·facil⭑·aĵ·o: mult⭑·aj mal·help⭑·oj
rezult²·as el⭑ la⭑ lingv⭑·a divers⭑·ec·o; met⭑·i al⭑ iu mal·help⭑·ojn sur⭑ la⭑
voj⭑·on; for·ig⭑·u mal·help⭑·ojn de⭑ la⭑ voj⭑·o ; fianĉ⭑·on de⭑ l'⭑ sort⭑·o
difin⭑·it·an for·pel⭑·os nenia mal·help⭑·o ; la⭑ pluv⭑·o fal⭑·ad·is torent¹·e,
sed⭑ malgraŭ⭑ la⭑ […] mal·help⭑·oj li dev⭑·is nepr⭑·e el·ir⭑·i ; la⭑ gvardi⭑·o,
al⭑ kiu neniu far⭑·is mal·help⭑·on, proksim⭑·iĝ·is ; burokrat⁹·aj mal·help⭑·oj
; plur⁴·aj land⭑·oj ne⭑ ating⭑·as si⭑·an normal¹·an produkt⭑·o-kvant⭑·on pro⭑
politik¹·aj mal·help⭑·oj . {bar⭑·o} , {baston⭑·o} , {dorn⭑·o} , {trab⭑·o} ,
{tuber⭑·o}
mal·help⭑·a
Mal·facil⭑·ig·a, ĝen⭑·ant·a: [li] ja⭑ sur·hav⭑·is si⭑·an sekur⁴·ig·an zon⭑·on, sed⭑
ne⭑ est⭑·is fiks¹·int·a si·n en⭑ la⭑ fal⭑·o-mal·help⭑·an drat⁸·eg·on ĉe⭑ la⭑ rok³·o .
mal·help⭑·aĵ·o
Io, kio mal·help⭑·as: ne⭑ est⭑·as lit⭑·o por⭑ vi en⭑ mi⭑·a dom⭑·o, – tio ja⭑
tut⭑·e ne⭑ est⭑·as mal·help⭑·aĵ·o, mi pov⭑·as dorm⭑·i sur⭑ pajl⭑·o ; Floriso
rakont⭑·is al⭑ ĉiu·j pri⭑ si⭑·aj mal·help⭑·aĵ·oj, mal·agrabl⭑·aĵ·oj kaj⭑
ĉagren⭑·oj de⭑ post⭑ si⭑·a nask⭑·iĝ·o ; stud¹·ad·o de⭑ filozofi¹·aj verk⭑·oj
ankoraŭ⭑ pli⭑ en·profund⭑·ig·is mi·n en⭑ marĉ⭑·on de⭑ dub⭑·oj kaj⭑ mal·help⭑·aĵ·oj
; ŝi nepr⭑·e dev⭑·os pren⭑·i sur⭑ si·n ĉi⭑ tiu·jn task¹·ojn, kiel⭑ ajn⭑
grand⭑·aj est⭑·us la⭑ mal·help⭑·aĵ·oj . {embaras⭑·o} , {ĝen⭑·aĵ·o} ,
{implik⭑·aĵ·o} , {mal·facil⭑·aĵ·o} , {obstakl⁸·o}
sen·help⭑·a
1.
Tia, ke⭑ mank⭑·as ĉia help⭑·o: mal·riĉ⭑·a sen·help⭑·a orf⭑-in⭑·o ; sen·saĝ⭑·aj kaj⭑
sen·help⭑·aj best⭑·oj ; la⭑ kontraŭ·ul⭑·oj ek·star⭑·as sen·help⭑·e kaj⭑ ne⭑
sci⭑·as, kio·n respond⭑·i ; [la⭑ E-istoj] montr⭑·ad·is en⭑ si⭑·a ag⭑·ad·o
grand⭑·eg·an ne·lert⭑·ec·on kaj⭑ sen·help⭑·ec·on ; li star⭑·is sen·help⭑·e, tia·n
respond⭑·on li ne⭑ atend⭑·is .
2.
Tia, ke⭑ nenia help⭑·o pov⭑·us ĝi·n pli·bon⭑·ig·i: [tio okaz⭑·is] el⭑ simpl⭑·a
sen·help⭑·a neces⭑·ec·o ; sen·help⭑·a mizer⭑·o .
help⭑·i al⭑ si
1.
Trov⭑·i rimed⭑·on por⭑ el·ir⭑·i per⭑ propr⭑·aj fort⭑·oj el⭑ embaras⭑·a situaci⭑·o,
{el·turn⭑·iĝ·i} : eĉ⭑ en⭑ fremd⭑·a land⭑·o li al⭑ si help⭑·as; kia·mani¹·er·e la⭑
sinjor⭑·in·o help⭑·os al⭑ si en⭑ la⭑ mond⭑·o ; sur⭑ la⭑ mar⭑·o la⭑ kuir⭑·ist·o
dev⭑·as pov⭑·o-sci⭑·i help⭑·i al⭑ si ; oni bezon⭑·is jam⭑ help⭑·i al⭑ si per⭑
pri·skrib⭑·a uz⭑·o de⭑ kelk⭑·e da⭑ vort⭑·oj ; li el·pens⭑·is rimed⭑·on, por⭑
help⭑·i al⭑ si .
2.
(reciprok⭑·e) help⭑·i unu⭑ la⭑ ali⭑·an: ili help⭑·is al⭑ si reciprok⭑·e tir⭑·i
la⭑ boat⭑·ojn pli⭑ alt⭑·en sur⭑ la⭑ sabl⭑·on ; el⭑ tiu ĉi⭑ reciprok⭑·a
sin⁸-help⭑·ad·o rezult²·os pli⭑ da⭑ amik⭑·ec·o kaj⭑ estim⭑·o .
hom⭑-help⭑·a
Dediĉ⭑·it·a al⭑ bon⭑·o de⭑ hom⭑·oj, precip⭑·e de⭑ mal·feliĉ⭑·ul·oj, mizer⭑·ul·oj,
viktim³·oj...; {filantropi¹·a} : kalkul⭑·iĝ·as pli⭑ ol⭑ 200 hom⭑-help⭑·aj
organiz¹·aĵ·oj en⭑ la⭑ land⭑·o . {hom⭑-am⭑·a} , {human¹·a} , {karit(at)a} ,
{hom⭑-sav⭑·a} , {social²·a}
mon⭑-help⭑·o
Help⭑·o per⭑ mon⭑·o: mon⭑-help⭑·o, kiu·n ni administr⭑·as ; ŝtat⭑·a mon⭑-help⭑·o ;
mi aparten⭑·as al⭑ hom⭑-grup⭑·o kiu tut⭑·e ne⭑ sub·ten⭑·as ĝeneral¹·an
mon⭑-help⭑·on en⭑ la⭑ kaz⭑·o de⭑ katastrof¹·oj . {aliment⁽⁺⁾·o} , {pensi⭑·o} ,
{stipendi⁴·o} , {subvenci⁴·o}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.145 2023/12/12 19:24:43 ]
__________________________________________________________________