hom⭑·/·o

hom⭑·o, hom⭑·oj

   1.
          {Genr⁹·o} el⭑ famili⭑·o {homed⁽⁺⁾·oj} (), el⭑ kiu plu⭑ nur⭑ viv⭑·as la⭑ speci⁽⁺⁾·o
          , plej⭑ evolu²·int·a {viv⭑·aĵ·o} de⭑ la⭑ ter⭑·o, karakteriz¹·at·a per⭑
          vertikal⭑·a ten⭑·iĝ·o, raci¹·a inteligent¹·ec·o kaj⭑ parol⭑-kapabl⭑·o: la⭑
          lingv⭑·o [grav⭑·e rol¹·is] en⭑ la⭑ form⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ hom⭑·o ; la⭑ hom⭑·o […]
          produkt⭑·as kaj⭑ kri⭑·ojn kaj⭑ ĝem⭑·ojn kaj⭑ singult⭑·ojn per⭑ si mem⭑ ; la⭑
          pra·ul⭑·o de⭑ la⭑ hom⭑·o kaj⭑ post⭑·e la⭑ pra·hom⭑·o hav⭑·is, tamen⭑, kapabl⭑·on
          el·ig⭑·i ankaŭ⭑ divers⭑·ajn son⭑·ojn ; la⭑ lingv⭑·o, […] la⭑ ĉef⭑·a
          instrument¹·o de⭑ komunik⭑·ad·o kaj⭑ pens⭑·ad·o […] akompan⭑·as la⭑ hom⭑·on de⭑
          la⭑ lul⭑·il·o ĝis⭑ la⭑ tomb⭑·o ; anatomi¹·e la⭑ hom⭑·o, kun⭑·e kun⭑ la⭑ pra·simi⭑·oj
          kaj⭑ simi⭑·oj, aparten⭑·as al⭑ la⭑ grup⭑·o de⭑ primat⁽⁺⁾·oj ; sur⭑ la⭑ krani⭑·oj
          de⭑ la⭑ jav⁽⁺⁾·a hom⭑·o est⭑·as rimark⭑·ebl·aj komenc⭑·aj struktur¹·oj de⭑ la⭑
          tempi⭑·aj kaj⭑ frunt⭑·aj lob⁴·oj ; la⭑ dram¹+poem¹·a ĉef·verk⭑·o de⭑  La⭑ Tragedi⭑·o de⭑ l’ Hom⭑·o ; la⭑ instru⭑-riĉ⭑·a, popular²+scienc⭑·a
          revu²·o Hom⭑·o kaj⭑ Kosm⁸·o ; hund⭑·o boj⭑·as, hom⭑·o voj⭑·as . {vir⭑·o}
          {antropologi¹·o} , {art⭑·o} , {histori⭑·o} , {medicin¹·o} , {mens³·o} ,
          {religi⭑·o} , {scienc⭑·o ^2} , {soci³·o ^1} , {teĥnik³·o}

   2.
          Ĉiu reprezent⭑·ant·o de⭑ tiu genr⁹·o, precip⭑·e de⭑ la⭑ modern¹·a hom⭑·o, :
          infan⭑·o ne⭑ est⭑·as matur⭑·a hom⭑·o ; du⭑ hom⭑·oj pov⭑·as pli⭑ mult⭑·e far⭑·i ol⭑
          unu⭑ ; honest⭑·a hom⭑·o ag⭑·as honest⭑·e ; mal·feliĉ⭑·o oft⭑·e kun·ig⭑·as la⭑
          hom⭑·ojn, kaj⭑ feliĉ⭑·o oft⭑·e dis·ig⭑·as ili·n ; la⭑ verk⭑·o de⭑ unu⭑ hom⭑·o ne⭑
          pov⭑·as est⭑·i sen·erar⭑·a, se⭑ tiu hom⭑·o eĉ⭑ est⭑·us la⭑ plej⭑ geni¹·a ; je⭑ tiu
          ĉi⭑ nobl⭑·a hom⭑·o mi tuj⭑ amik⭑·iĝ·is ; hom⭑·o kun⭑ mol⭑·a kaj⭑ varm⭑·a kor⭑·o ;
          mil⭑·oj da⭑ hom⭑·oj antaŭ⭑·e fal⭑·is en⭑ la⭑ grand⭑·a batal⭑·o ; kio·n hom⭑·o
          pov⭑·as far⭑·i pli⭑ bon⭑·an, ol⭑ est⭑·i gaj⭑·a ? por⭑ kia hom⭑·o vi fos⭑·as la⭑
          tomb⭑·on ? [li] est⭑·as diplomat⭑·o kaj⭑ mond⭑·a hom⭑·o ; hom⭑·oj ne⭑ ĉiam⭑
          raci¹·e ag⭑·as; la⭑ hom⭑·oj ne⭑ kompren⭑·as unu⭑ la⭑ ali⭑·an kaj⭑ tial⭑ ili
          ten⭑·as si·n fremd⭑·e unu⭑ kontraŭ⭑ la⭑ ali⭑·a; la⭑ pronom⭑·on „li“ ni pov⭑·as
          uz⭑·i por⭑ hom⭑·o en⭑ ĉiu okaz⭑·o, kiam⭑ la⭑ seks⭑·o est⭑·as por⭑ ni
          indi⁽⁺⁾-fer⭑·ant·a. en⭑ infan⭑·o vid⭑·iĝ·as, kia hom⭑·o far⭑·iĝ·os ; hom⭑·o sen·pek⭑·a
          neniam⭑ ekzist⭑·is ; hom⭑·o lern⭑·as la⭑ tut⭑·an viv⭑·on .

   3.
          (plural⁴·e) {Akompan⭑·ant·ar·o} , {serv⭑·ist·ar·o} de⭑ iu estr⭑·o: 
          kaj⭑ li⭑·aj hom⭑·oj est⭑·is en⭑ la⭑ dezert⭑·o ; ĉiu·j milit⭑·estr·oj, ili kaj⭑
          ili⭑·aj hom⭑·oj, aŭd⭑·is, ke⭑ la⭑ reĝ⭑·o de⭑  estr⭑·ig·is  ;
          li ek·blov⭑·is si⭑·an korn⭑·on, sed⭑ […] li⭑·aj hom⭑·oj ne⭑ pov⭑·is ĝi·n aŭd⭑·i ;
          mi ek·fajf⭑·as, kaj⭑ mi⭑·aj hom⭑·oj tie ekster⭑·e komenc⭑·as atak⭑·i ; la⭑
          satan¹·o sen·dub⭑·e kon⭑·as si⭑·ajn hom⭑·ojn, se⭑ li pren⭑·is vi·n kiel⭑
          makler⭑·ist·on ; mi kon⭑·as mi⭑·ajn hom⭑·ojn .

hom⭑·a

          De⭑ hom⭑·o, rilat⭑·a al⭑ hom⭑·o: hom⭑·a kor⭑·o ; hom⭑·aj ost⭑·oj ; far⭑·it·aĵ·o de⭑
          hom⭑·aj man⭑·oj ; hom⭑·an prudent⭑·on mi ne⭑ posed⭑·as ; mi⭑·a konfid⭑·o je⭑ la⭑
          hom⭑·a natur⭑·o est⭑·is detru⭑·it·a ; [pri⭑ tio] labor⭑·as ĉiu·j sfer¹·oj de⭑ l'⭑
          hom⭑·a societ⭑·o ; la⭑ ne·hom⭑·aj kri⭑·oj de⭑ li⭑·a edz⭑·in·o ; di⭑-in⭑·o sen⭑ hom⭑·aj
          bezon⭑·aĵ·oj ; ŝi kant⭑·is pri⭑ la⭑ ĉagren⭑·oj, kiu·j persekut⭑·as la⭑ hom⭑·an
          gent⭑·on de⭑ la⭑ lul⭑·il·o ĝis⭑ la⭑ mort⭑·o ; ne⭑ ĉiam⭑ daŭr⭑·as hom⭑·a sufer⭑·o .

hom⭑·ar·o

          La⭑ tut⭑·a hom⭑·a gent⭑·o: grand⭑·eg·an signif⭑·on hav⭑·us por⭑ la⭑ hom⭑·ar·o la⭑
          en·konduk⭑·o de⭑ unu⭑ komun⭑·e akcept⭑·it·a lingv⭑·o ; ide⭑·oj, kiu·j est⭑·as
          lud⭑·ont·aj grav⭑·an rol¹·on en⭑ la⭑ histori⭑·o de⭑ la⭑ hom⭑·ar·o, hav⭑·as ĉiam⭑
          tiu·n sam⭑·an egal⭑·an sort⭑·on ; ne⭑ util⭑·us do⭑ pen⭑·ad·i por⭑ pli·bon⭑·ig·i la⭑
          sort⭑·on de⭑ l'⭑ hom⭑·ar·o ; al⭑ ni⭑·aj mult⭑·aj mal·san⭑·oj akompan⭑·iĝ·is nov⭑·a
          epidemi¹·o por⭑ turment⭑·i la⭑ hom⭑·ar·on ; la⭑ tut⭑·a histori⭑·o de⭑ la⭑ hom⭑·ar·o
          est⭑·as, esenc⭑·e, histori⭑·o de⭑ trans·ir⭑·ad·o al⭑ pli⭑ alt⭑·aj
          produkt⭑·o-metod¹·oj ; pek⭑·o kaj⭑ erar⭑·o est⭑·as ec⭑·oj de⭑ l'⭑ hom⭑·ar·o .
          {soci³·o} {mond⭑·o^1.b}

hom⭑·ar·an·o

   1.
          Hom⭑·o, konsider⭑·at·a kiel⭑ an⭑·o de⭑ la⭑ tut⭑·a hom⭑·ar·o: bon⭑+intenc⭑·aj
          hom⭑·ar·an·oj dev⭑·as konserv⭑·i, fleg⭑·i kaj⭑ est⭑·ig·i fort⭑·an kapabl⭑·on por⭑
          defend⭑·i energi⭑·e viv⭑·on kaj⭑ bon⭑~fart⭑·on de⭑ tiu·j, kiu·j vol⭑·as viv⭑·i
          pac⭑·e . {mond⭑-civit³·an·o} , {hom⭑·id·o} , {hom⭑-frat⭑·o}

   2.
          Adept¹·o de⭑ {hom⭑·ar·an·ism·o} : En⭑ la⭑ komenc⭑·o de⭑ April⭑·o la⭑ Unu⭑·a grup⭑·o
          Hom⭑·ar·an·a dis·send⭑·is al⭑ ĉiu·j hom⭑·ar·an·oj la⭑ sekv⭑·ant·an cirkuler⭑·an
          leter⭑·on: […] .

hom⭑·ar·an·ism·o

          Projekt⭑·o de⭑ neŭtral²·a {religi⭑·o} prezent⭑·it·a de⭑ Zamenhof⭑·o, daŭr⭑·ig·o
          de⭑ {Hilel⁽⁺⁾·ism·o} , kun⭑ doktrin¹·o postul⭑·ant·a, ke⭑ ĉiu rigard⭑·u kaj⭑ am⭑·u
          ĉiu+land⭑·ajn hom⭑·ojn kiel⭑ si⭑·ajn frat⭑·ojn: la⭑ hom⭑·ar·an·ism·o, kiu varb⭑·os
          si⭑·ajn adept¹·ojn ne⭑ per⭑ blind⭑·a kred⭑·ig·ad·o, sed⭑ per⭑ admon⭑·ad·o, est⭑·as
          ja⭑ destin¹·it·a sol⭑·e nur⭑ por⭑ hom⭑·oj liber⭑·e pens⭑·ant·aj .

hom⭑·ec·o

   1.
          La⭑ ec⭑·o est⭑·i hom⭑·o, aparten⭑·i al⭑ la⭑ hom⭑·a gent⭑·o, ul⭑·ec·o: de⭑~post⭑ la⭑
          moment⭑·o, en⭑ kiu mi perd⭑·is la⭑ kred⭑·on pri⭑ mi⭑·a hom⭑·ec·o, mi⭑·aj sufer⭑·oj
          fin⭑·iĝ·is ; en⭑ si⭑·a demand⭑·o la⭑ leg⭑·ant·in·o menci³·as (ne⭑)hom⭑·ec·on de⭑ la⭑
          ag⭑·ant·o ; la⭑ hom⭑·ec·o kaj⭑ la⭑ di⭑·ec·o de⭑ Jesu³·o Krist⭑·o.

   2.
          La⭑ supoz⭑·at·aj trajt⭑·oj de⭑ „ne·difekt⭑·it·a“ hom⭑·a natur⭑·o (kompat⭑·em·o,
          help⭑·em·o, bon⭑+far⭑·em·o): Vi pens⭑·as, ke⭑ la⭑ skit⁽⁺⁾·o la⭑ barbar¹·a Aŭskult⭑·os
          tiu·n voĉ⭑·on de⭑ la⭑ ver⭑·o Kaj⭑ de⭑ l'⭑ hom⭑·ec·o, kiu·n ne⭑ aŭskult⭑·is La⭑
          grek⁸·' Atreo? ; kiel⭑ migr⭑·ant·a, sen·hejm⭑·a apostol¹·o de⭑ liber⭑·o kaj⭑
          hom⭑·ec·o mi montr⭑·us al⭑ ili la⭑ gvid⭑-stel⭑·on .

hom⭑·ec·a

   1.
          Rilat⭑·a al⭑ hom⭑·ec·o^1: la⭑ mal·ĝoj⭑·ig·a, la⭑ lament⁴-ind⭑·a, sed⭑ tut⭑·e hom⭑·ec·a
          afer⭑·o est⭑·as, ke⭑ tiu·j, kiu·j ĵus⭑ hieraŭ⭑ mem⭑ est⭑·is la⭑ persekut⭑·at·oj,
          nun⭑ est⭑·as la⭑ plej⭑ kruel⭑·aj persekut⭑·ant·oj

   2.
          Rilat⭑·a al⭑ hom⭑·ec·o^2: ni vol⭑·as kultur¹·i ĉe⭑ ni⭑·aj membr⭑·oj „fortik⭑·an
          sent⭑·on de⭑ hom⭑·ec·a solidar¹·o“ ; tiu·j, kiu·j labor⭑·as, est⭑·as tre⭑
          help⭑·o-pret⭑·aj kaj⭑ hom⭑·ec·aj

hom⭑·id·o

   1.
          Hebre⭑-de·ven⭑·a ĉirkaŭ·fraz¹·o por⭑ {hom⭑·o} : Kaj⭑ la⭑ Etern⭑·ul·o mal·lev⭑·iĝ·is,
          por⭑ vid⭑·i la⭑ urb⭑·on kaj⭑ la⭑ tur⭑·on, kiu·jn konstru⭑·is la⭑ hom⭑·id·oj ; Di⭑·o
          ne⭑ est⭑·as hom⭑·o, ke⭑ Li mensog⭑·us, Kaj⭑ ne⭑ hom⭑·id·o, ke⭑ Li pent⭑·us. ;
          „Ha⭑, mi mal·feliĉ⭑·a hom⭑·id·o!“ ĝem⭑·is la⭑ reĝ⭑·id·in·o; „kial⭑ mi ne⭑ pren⭑·is
          la⭑ bel⭑·an reĝ⭑·id·on! Ha⭑, kiel⭑ mal·feliĉ⭑·a mi est⭑·as!“ . {hom⭑-frat⭑·o}

   2.
          {Infan⭑·o} :  , la⭑ 5-jar⭑·a fil⭑·o de⭑ partizan⁽⁺⁾·aj ge·patr⭑·oj, […]
          amik⭑·iĝ·as tut⭑·e natur⭑·e al⭑ Pirgo, la⭑ kelk⭑+tag⭑·a kapreol⭑·id·o […] La⭑
          unu⭑·an paŝ⭑·on de⭑ tiu rilat⭑·o far⭑·as la⭑ trem⭑·ant·a kaj⭑ nenio·n
          kompren⭑·ant·a best⭑-id⭑·o, kiu dum⭑ la⭑ bombard¹·o fid⭑·as si⭑·an instinkt¹·on
          kaj⭑ proksim⭑·iĝ·as al⭑ la⭑ trem⭑·ant·a kaj⭑ preskaŭ⭑ nenio·n kompren⭑·ant·a
          hom⭑·id·o .

hom⭑·in·o

          In⭑-seks⭑·a hom⭑·o: jun⭑·a financ¹·ist·o […] atak⭑·it·a kaj⭑ sieĝ⭑·it·a de⭑ ĉiu·j
          hom⭑·oj, aŭ⭑ prefer⭑·e hom⭑·in·oj, kiu·j […] kun⭑ li rilat⭑·is ; la⭑ sol⭑·a
          hom⭑·in·o, kiu neniam⭑ dub⭑·is pri⭑ mi, kiam⭑ ĉiu·j hom⭑·oj mi·n kulp⭑·ig·is ;
          Por⭑ kia hom⭑·o vi fos⭑·as la⭑ tomb⭑·on? ― Ne⭑ por⭑ hom⭑·o. ― Nu⭑, do⭑, por⭑
          kia hom⭑·in·o? ― Ankaŭ⭑ ne⭑ por⭑ hom⭑·in·o . {vir⭑·in·o}

          Rim.: La⭑ ekzempl⭑·o el⭑ la⭑ Zamenhof⭑·a traduk⭑·o de⭑ „Hamlet⁽⁺⁾·o“ (5:1)
          demonstr⁽⁺⁾·as, ke⭑ tiu dub⭑·ind·a vort⭑·o aper⭑·is en⭑ mal·sukces⭑·a prov⭑·o
          traduk⭑·i angl⭑·an kalembur⁽⁺⁾·on baz¹·it·an sur⭑ la⭑ angl⭑·a+lingv⭑·a konfuz⭑·o de⭑
          la⭑ signif⭑·oj ‹hom⭑·o› kaj⭑ ‹vir⭑·o›. Prov⭑·o mal·sukces⭑·a, ĉar⭑ en⭑
          Esperant⭑·o la⭑ konklud⭑·o „ne⭑ hom⭑·o — do⭑, in⭑·o“ ne⭑ valid⁴·as, ĝi est⭑·as
          krud⭑·a erar⭑·o.  tio·n kompren⭑·is, kaj⭑ en⭑ si⭑·a traduk⭑·o
          de⭑ „Hamlet⁽⁺⁾·o“ li traduk⭑·is: „Por⭑ kiu vir⭑·o vi fos⭑·as ĝi·n? — Por⭑
          neniu vir⭑·o, sinjor⭑·o. — Do⭑, por⭑ kiu vir⭑·in·o?“ ktp. Tio est⭑·as tut⭑·e
          ĝust⭑·a gramatik⭑·e, tamen⭑ la⭑ kalembur⁽⁺⁾·o perd⭑·iĝ·as, kaj⭑ la⭑ demand⭑·o
          est⭑·as ne·natur⭑·a: kial⭑ Hamlet⁽⁺⁾·o unu⭑·e supoz⭑·as, ke⭑ tem⭑·as pri⭑ _vir⭑·o_?
          Taŭg⭑·a solv⭑·o est⭑·as anstataŭ⭑·ig·i ‹hom⭑·o›n per⭑ ali⭑·a situaci⭑·e konven⭑·a
          vort⭑·o, kies⭑ genr⁹·aj signif⭑·oj simil⭑·as tiu·jn de⭑ la⭑ angl⭑·a ‚  ‘;
          ekz-e  anstataŭ⭑·ig·is ĝi·n per⭑ ‚krist⭑·an·o‘ (komenc⭑·e
          de⭑ la⭑ scen⭑·o la⭑ tomb⭑·ist·oj diskut¹·as pri⭑ tiu „krist⭑·an·a en·tomb⭑·ig·o“):
          „Por⭑ kiu krist⭑·an·o vi fos⭑·as ĝi·n? — Por⭑ neniu krist⭑·an·o, sinjor⭑·o. —
          Do⭑, por⭑ kiu krist⭑·an·in·o?“ ktp.

ĉiu+hom⭑·a

          Tia, ke⭑ ĝi koncern⭑·as ĉiu·n hom⭑·on; {universal⭑·a} : ni sent⭑·is la⭑
          spirit⭑·on de⭑ ĉiu+hom⭑·a frat⭑·ec·o ; ĉu⭑ tio ĉi⭑ est⭑·is ia⭑ ĉiu+hom⭑·a
          epidemi¹·a idiot¹·ec·o ? en⭑ unu⭑ bel⭑·a tag⭑·o montr⭑·iĝ·us, ke⭑ […] ekzist⭑·as
          nur⭑ unu⭑ ĉiu+hom⭑·a famili⭑·o kun⭑ unu⭑ ĉiu+hom⭑·a lingv⭑·o .

kun·hom⭑·o

          Hom⭑·o viv⭑·ant·a komun⭑·e kun⭑ ali⭑·aj; {proksim⭑·ul·o} : [ili] respekt⭑·as la⭑
          ordon⭑·ojn de⭑ Di⭑·o kaj⭑ am⭑·as si⭑·ajn kun·hom⭑·ojn ; kiel⭑ hom⭑·oj pov⭑·as
          ador⭑·i si⭑·ajn kompat⭑·ind·ajn kun·hom⭑·ojn, kiel⭑ di⭑·ojn, ankoraŭ⭑ reg⭑·at·ajn
          de⭑ la⭑ sam⭑·aj mal·virt⭑·oj ; spert⭑·int·e tio·n […], mi nun⭑ rigard⭑·as
          mi⭑·ajn kun·hom⭑·ojn kiel⭑ terur⭑·e supr⭑·aĵ·ajn . {hom⭑·ar·an·o^1} ,
          {hom⭑-frat⭑·o} , {kun·ul⭑·o}

mal·hom⭑·a, ne·hom⭑·a

          Ne⭑ hom⭑-aspekt¹·a, ne⭑ ind⭑·a je⭑ hom⭑·o: tro⭑ kruel⭑·a, tro⭑ mizer⭑·a, tro⭑
          terur⭑·a...: li komenc⭑·is ripet⭑·i per⭑ raŭk⭑·a, ne·hom⭑·a voĉ⭑·o: mi kred⭑·as,
          mi kred⭑·as ; la⭑ komun⭑·um·o […] mal·hom⭑·e super·viv⭑·is mez⭑·e de⭑ la⭑
          poluci⁽⁺⁾·o kaj⭑ de⭑ la⭑ mizer⭑·o .

mult⭑+hom⭑·a, mult⭑·e~hom⭑·a, hom⭑-plen⭑·a

          En·hav⭑·ant·a mult⭑·ajn hom⭑·ojn; loĝ⭑·at·a de⭑ mult⭑·aj hom⭑·oj: la⭑ strat⭑·oj
          est⭑·is tiom⭑ hom⭑-plen⭑·aj, ke⭑ la⭑ promen⭑·ant·oj si·n inter·puŝ⭑·ad·is ; li
          sur·salt⭑·is ŝtup⭑·ar·et·on de⭑ tram²·o, laŭ·kutim⭑·e hom⭑-plen⭑·a ; kiel⭑ sol⭑·ec·e
          sid⭑·as la⭑ urb⭑·o, kiu est⭑·is tiel⭑ mult⭑·e~hom⭑·a ! eĉ⭑ en⭑ mult⭑+hom⭑·a Hind⁽⁺⁾·uj·o
          ne⭑ ebl⭑·e est⭑·as por⭑ iu ajn⭑ sid⭑·i sen·mov⭑·e ; li ek·rigard⭑·is tra⭑ la⭑
          vitr⭑·o sur⭑ la⭑ mult⭑·e~hom⭑·an kaj⭑ mult⭑·em+ov⭑·an strat⭑·on .

kavern⭑-hom⭑·o

          Pra·hom⭑·o, kiu loĝ⭑·is en⭑ kavern⭑·oj: ni iam⭑ sci⭑·os, kiel⭑ kavern⭑-hom⭑·oj
          nom⭑·is mamut²·on, nur⭑ se⭑ est⭑·os invent⁸·it·a la⭑ temp⭑·o-maŝin⭑·o .

   Rim.: Pra·histori⭑·o unu⭑·e imag⭑·is, ke⭑ iu·j pra·hom⭑·oj loĝ⭑·is en⭑ kavern⭑·oj, ĉar⭑
   ili tie las⭑·is pentr⭑·aĵ·ojn. Tiu noci⁽⁺⁾·o ne⭑ plu⭑ valid⁴·as.

komun⭑+hom⭑·a, komun⭑·e~hom⭑·a

          Interes⭑·ant·a ĉiu·jn hom⭑·ojn: ĉiu societ⭑·o aŭ⭑ kongres⭑·o apart⭑·e decid⭑·u
          io·n tia·n, kio al·proksim⭑·ig·us la⭑ grand⭑·an komun⭑·e~hom⭑·an cel⭑·on almenaŭ⭑
          je⭑ unu⭑ paŝ⭑·o .

natur⭑-hom⭑·o

          Hom⭑·o viv⭑·ant·a en⭑ natur⭑·a kondiĉ⭑·o, sen⭑ luks⭑·aĵ·oj de⭑ civiliz⭑·o, kun⭑
          nur⭑ element¹·aj rimed⭑·oj:  […] far⭑·is akvafort⁴·on pri⭑
          Adam⁽⁺⁾·o kaj⭑  , kaj⭑ li prezent⭑·as ili·n kiel⭑ best⭑·ec·ajn,
          simi⭑-simil⭑·ajn natur⭑-hom⭑·ojn .

neĝ⭑-hom⭑·o

          Skulpt⭑·it·a figur⭑·o simil⭑·a al⭑ hom⭑·o, far⭑·it·a el⭑ neĝ⭑·o: Ni⭑·a neĝ⭑-hom⭑·o
          diskut¹·is parol⭑·e ⫽ Kun⭑ admir⭑·ant·oj .

pajl⭑·o-hom⭑·o

          Hom⭑·o, kiu nur⭑ ŝajn⭑·e funkci¹·as, mal·antaŭ⭑ kiu real¹·e decid⭑·as ali⭑·aj
          hom⭑·oj kaŝ⭑·at·aj: hodiaŭ⭑·aj stud¹·oj tamen⭑ pruv⭑·as, ke⭑ li est⭑·is nur⭑·a
          pajl⭑·o-hom⭑·o: la⭑ ver⭑·a ‚Id⁽⁺⁾·o‘ est⭑·is unu⭑ el⭑ la⭑ sekretari⭑·oj mem⭑ de⭑ la⭑
          Komitat⭑·o, nom⭑·e  . tem⭑·as pri⭑ piramid¹·et·a struktur¹·o
          kun⭑ plur⁴·aj pajl⭑·o-hom⭑·oj, […] sur·scen⭑·ig·ant·aj simpl⭑·an fars¹·on .

pra·hom⭑·o

          Iu el⭑ la⭑ divers⭑·aj pra·histori⭑·aj hom⭑·oj, de⭑ la⭑ genr⁹·o hom⭑·o^1: [tio]
          montr⭑·as ĝis⭑ kiu grad⭑·o la⭑ pra·hom⭑·o lig⭑·is si⭑·an mens³·on al⭑ la⭑ man⭑·o ;
          li sukces⭑·is sub·akv⭑·iĝ·i kaj⭑ trov⭑·i nigr⭑·a+ŝton⭑·an fend⭑·il·on, tre⭑
          simil⭑·an al⭑ tiu uz⭑·at·a de⭑ pra·hom⭑·oj ; laŭ⭑ vi⭑·a logik¹·o, vort⭑·oj ne⭑
          est⭑·as util⭑·aj, ĉar⭑ pra·hom⭑·oj fart⭑·is bon⭑·e sen⁽⁺⁾·e .

sen·hom⭑·a

          Kie hom⭑·oj ne⭑ est⭑·as, ne·vizit⭑·at·a, ne·loĝ⭑·at·a: dezert⭑·o sen·hom⭑·a ; la⭑
          voj⭑·o inter⭑ la⭑ ĝarden⭑·oj est⭑·as sen·hom⭑·a ; la⭑ vagon⭑·ar·o pas⭑·is
          kvazaŭ·fulm⭑·e antaŭ⭑ sen·hom⭑·a trotuar⭑·o .

sen·hom⭑·ej·o

          Lok⭑·o, region⭑·o, kie neniu hom⭑·o viv⭑·as konstant⭑·e: la⭑ arb⭑·ar·aj
          sen·hom⭑·ej·oj de⭑ la⭑ intern⭑·a Afrik⁸·o ; li al·ven⭑·is la⭑ region⭑·on de⭑ la⭑
          krist⭑·an·oj trans⭑ la⭑ sen·hom⭑·ej·o, tra⭑ kiu laŭ⭑ hom⭑·a memor⭑·o neniu
          andaluz⁽⁺⁾·a arme¹·o pas⭑·is .

sen·hom⭑·ig·i

   (tr)

          Sen·ig⭑·i je⭑ loĝ⭑·ant·oj: dezert⭑·ig·it·aj kaj⭑ sen·hom⭑·ig·it·aj lok⭑·oj ; Mi
          ven⭑·ig·us en⭑ la⭑ land⭑·on sovaĝ⭑·ajn best⭑·ojn, por⭑ ĝi·n sen·hom⭑·ig·i, por⭑ ke⭑
          ĝi far⭑·iĝ·u dezert⭑·a . {dezert⭑·ig·i}

super·hom⭑·o

          Imag⭑·o de⭑ nov⭑·a hom⭑-tip¹·o, hav⭑·ant·a ekster·ordinar⭑·e super⭑·ajn
          kvalit¹·ojn: La⭑ ul⭑·oj, kiu·j far⭑·as la⭑ koncern⭑·an labor⭑·on, ne⭑ est⭑·as
          super·hom⭑·oj, ili jen⭑ kaj⭑ jen⭑ mis·rezon¹·as, ili ced⭑·as al⭑ si⭑·aj
          dezir⭑·oj ne·oportun⭑·e ; vi re·bat⭑·is ni·n al⭑ temp⭑·o kiam⭑ super·hom⭑·oj
          prav⭑·is kaj⭑ la⭑ tut⭑·a mond⭑·a sufer⭑·o est⭑·is ŝok⁹·o al⭑ hom⭑·ar·o ; plu·met⭑·o
          […] trov⭑·is la⭑ voj⭑·on [al⭑ la⭑] naz⭑·o, kiu·n ĝi sad⁽⁺⁾·ism·e ek·tikl⭑·is, nur⭑
          super·hom⭑·o pov⭑·us rezist⁴·i [tern⭑·on] .

          Rim.: La⭑ noci⁽⁺⁾·o ven⭑·as de⭑  kaj⭑ est⭑·is uz⭑·at·a post⭑·e
          de⭑  ,  kaj⭑  . La⭑ nazi⁽⁺⁾·oj mis·uz⭑·is la⭑
          noci⁽⁺⁾·on por⭑ si⭑·a ideologi⁹·o.

super·hom⭑·a

          Super⭑·ant·a la⭑ kapabl⭑·ojn de⭑ normal¹·a hom⭑·o: la⭑ di⭑·oj don⭑·is al⭑ li
          super·hom⭑·an memor⭑·on kaj⭑ la⭑ mirakl¹·an penetr⭑·em·an okul⭑·on ; post⭑ kiam⭑
          ŝi est⭑·is sen·tint⭑·a super·hom⭑·an ĝoj⭑·on, la⭑ mal·feliĉ⭑·a vir⭑·in·o subit⭑·e
          re·fal⭑·is el⭑ la⭑ supr⭑·o de⭑ si⭑·a rev⭑·o ; per⭑ super·hom⭑·a pen⭑·ad·o de⭑ mi⭑·a
          vol⭑·o mi ŝajn⭑·e kontraŭ·ag⭑·is .

trans·hom⭑·ism·o

          Doktrin¹·o kiu cel⭑·as pli·fort⭑·ig·on de⭑ hom⭑·oj per⭑ gen⁹-teĥnik³·o kaj⭑ ali⭑·aj
          art⭑·aj rimed⭑·oj:  resum⁽⁺⁾·as la⭑ dilem²·ojn pri⭑
          trans·hom⭑·ism·o jen⭑·e: ĉu⭑ genetik⁽⁺⁾·a mem·trans·form⭑·o kaj⭑ mem·perfekt⭑·ig·o
          de⭑ la⭑ spec⭑·o pli⭑+ampleks⭑·ig·us la⭑ aŭtonom⁴·ec·on de⭑ la⭑ hom⭑·a est⭑·aĵ·o aŭ⭑,
          kontraŭ⭑·e, ĉu⭑ tio redukt⁴·us ni⭑·an norm²·an mem·kompren⭑·on kiel⭑ hom⭑·oj ;

vir⭑-hom⭑·o

          Vir⭑+seks⭑·a hom⭑·o: matur⭑+aĝ⭑·a vir⭑-hom⭑·o . {vir⭑·o}

hom⭑-am⭑·a

          Zorg⭑·ant·a pri⭑ la⭑ feliĉ⭑·o de⭑ l'⭑ hom⭑·oj: kiu far⭑·is li·n sen·tem⭑·a kaj⭑
          hom⭑-am⭑·a, tiu ĉi⭑ nun⭑ est⭑·is for⭑ ; domaĝ⭑·e ke⭑ ili⭑·a tro⭑ hom⭑-am⭑·a
          instinkt¹·o direkt⭑·is la⭑ bomb²·on ; saĝ⭑·a kaj⭑ hom⭑-am⭑·a sin⁸-ten⭑·ad·o de⭑ la⭑
          venk⭑·int·a general⭑·o ebl⭑·ig·as re·pac⭑·iĝ·on inter⭑ la⭑ batal⭑·int·oj ;
          Universal⭑·a Hom⭑-am⭑·a Asoci¹·o (  ) . {filantropi¹·a} , {human¹·a} ,
          {humanitar⁽⁺⁾·a}

hom⭑-evit⭑·ul·o

          Hom⭑·o, kiu mal·ŝat⭑·as kaj⭑ evit⭑·as ali⭑·ajn hom⭑·ojn: li iĝ⭑·is pli⭑ kaj⭑ pli⭑
          hom⭑-evit⭑·ul·o kaj⭑ neniam⭑ edz⭑·iĝ·is . {mizantrop⁽⁺⁾·o} {ermit⭑·o} ,
          {kontraŭ·soci³·ul·o}

   [artikol⭑-versi⁹·o: 1.171 2023/12/12 19:24:43 ]
     __________________________________________________________________