vidu ankaŭ la klarigojn
honest⭑·/·a
honest⭑·a
1.
{Ver⭑·em·a} , mal·mensog⭑·em·a: „mi send⭑·os al⭑ la⭑ teks⭑·ist·oj mi⭑·an
mal·jun⭑·an honest⭑·an ministr¹·on!“ pens⭑·is la⭑ reĝ⭑·o ; se⭑ li est⭑·as hom⭑·o
honest⭑·a kaj⭑ ne⭑ vol⭑·as konsci⭑·e mensog⭑·i, li konfes⭑·os, ke⭑ li erar⭑·is
; kaj⭑ en⭑ tiu ĉi⭑ sam⭑·a manier⭑·o esprim⭑·is si·n pri⭑ la⭑ lingv⭑·o
Esperant⭑·o ĉiu·j tiu·j sen·antaŭ·juĝ⭑·aj kaj⭑ honest⭑·aj hom⭑·oj, kiu·j,
anstataŭ⭑ filozof¹·ad·i pri⭑ ĝi blind⭑·e, pren⭑·is sur⭑ si·n la⭑ mal·grand⭑·an
labor⭑·on efektiv⭑·e kon⭑·at·iĝ·i kun⭑ ĝi ; dir⭑·u mal·kaŝ⭑·e, kiel⭑ amik⭑·o al⭑
amik⭑·o kaj⭑ honest⭑·e, kiel⭑ blind⭑·ul·o al⭑ blind⭑·ul·o . {sincer⭑·a} ,
{kred⭑·ind·a} {mensog⭑·em·a}
2.
Mal·tromp⭑·em·a, ne⭑ mis·prezent⭑·a, {fid⭑·ind·a} , {lojal¹·a} , {konscienc⭑·a}
: honest⭑·a raport⭑·o, artikol⭑·o (kiu ne⭑ mis·prezent⭑·as la⭑ afer⭑·on);
[ili] pen⭑·ant·e de·klin⭑·i ni·n de⭑ ni⭑·a voj⭑·o, hav⭑·as la⭑ plej⭑ bon⭑·an kaj⭑
plej⭑ honest⭑·an intenc⭑·on ; kamarad⭑·o, dum⭑ milit⭑·o ne⭑ grav⭑·as honest⭑·a
lud⭑·o ; la⭑ sol⭑·a honest⭑·a respond⭑·o est⭑·as, ke⭑ ambaŭ⭑ lingv⭑·oj por⭑ tio
ne⭑ neces⭑·as .
a)
Lojal¹·a, fidel⭑·a en⭑ {matrimoni⁽⁺⁾·o} : [ĉu⭑] tia est⭑·as la⭑ kondut⭑·o
de⭑ honest⭑·a edz⭑·o ? ĉar⭑ la⭑ person⭑·o pri⭑ kiu mi parol⭑·as est⭑·as
rajt⭑·a edz⭑·in·o tre⭑ honest⭑·a, jam⭑ patr⭑·in·o de⭑ unu⭑ knab⭑·o kaj⭑ de⭑
unu⭑ knab⭑·in·o, ŝi hav⭑·is neniu·n profit⭑·on en⭑ tromp⭑·o al⭑ si⭑·aj
famili⭑·an·oj .
b)
Sever⭑·e respekt⭑·ant·a fremd⭑·an propr⭑·um·aĵ·on; ne⭑ tromp⭑·em·a; tiel⭑·e
akir⭑·it·a: honest⭑·a komerc⭑·ist·o; honest⭑·aj est⭑·is la⭑ ge·edz⭑·oj,
ili ne⭑ tromp⭑·is la⭑ lantern⭑·on eĉ⭑ je⭑ unu⭑ gut⭑·o ; Mart⭑·a […] tiu
energi⭑·a labor⭑·ul·in·o, kiu kun⭑ ŝvit⭑·o sur⭑ la⭑ vizaĝ⭑·o kaj⭑ kun⭑
dolor⭑·o en⭑ la⭑ kor⭑·o sur⭑ ĉiu·j voj⭑·oj de⭑ la⭑ ter⭑·o serĉ⭑·ad·is
honest⭑·an pec⭑·on da⭑ pan⭑·o […]
{tromp⭑·a} , {korupt³·it·a}
3.
{Dign³·a^1} , {honor⭑·ind·a} , {bon⭑+mor⭑·a} , {virt⭑·a} : unu⭑ foj⭑·on ŝtel⭑·is
pom⭑·on kaj⭑ perd⭑·is por⭑ ĉiam⭑ {honest⭑·an nom⭑·on} ; tiu, kiu viv⭑·as
honest⭑·e, ag⭑·as just⭑·e ; la⭑ fripon⭑·a port⭑·ist·o de⭑ ŝi⭑·a kofr¹·o konduk⭑·is
ŝi·n ne⭑ en⭑ honest⭑·an hotel⭑·on, sed⭑ en⭑ mal·ĉast⭑·an vir⭑·in·ej·on .
a)
{Virt⭑·a} , {ĉast⭑·a} : „mi est⭑·as honest⭑·a knab⭑·in·o,“ dir⭑·is al⭑
li .
Rim.: Ĉi⭑ tiu signif⭑·o iom⭑ seks⭑·ism·e kaj⭑ arkaik³·e est⭑·as
aplik³·at·a nur⭑ al⭑ in⭑·oj. Oni ne⭑ konfuz⭑·u ĝi·n kun⭑ la⭑ „
{honest⭑·a^2.a} edz(in)o“, kiu alud⭑·as fidel⭑·an observ⭑·ad·on de⭑
ge·edz⭑·aj rilat⭑·oj (kaj⭑ ne⭑ kompar⭑·ebl·as kun⭑ „honest⭑·a
knab⭑·in·o“). Koleg⭑·o propon⭑·is por⭑ tiu signif⭑·o la⭑ ekzempl⭑·ojn
honest⭑·aj blu⭑·aj okul⭑·oj (de⭑ knab⭑·o) ; vizaĝ⭑·o pens⭑·em·a, honest⭑·a
kaj⭑ mild²·a (de⭑ libr⭑·ist·o) , tamen⭑ mi dub⭑·as ke⭑ ili rilat⭑·as al⭑
ĉast⭑·ec·o.
{brav⭑·a}
Rim.: La⭑ signif⭑·oj {honest⭑·a^1} kaj⭑ {honest⭑·a^2} est⭑·as koher⁹·aj kaj⭑ ĉef⭑·aj
en⭑ Esperant⭑·o; la⭑ divers⭑·aj signif⭑·oj de⭑ {honest⭑·a^3} grand⭑+part⭑·e est⭑·as
mal·koher⁹·aj atavism²·oj hered⭑·it·aj el⭑ naci⭑·aj lingv⭑·oj.
honest⭑·o, honest⭑·ec·o
La⭑ ec⭑·o aŭ⭑ stat⭑·o est⭑·i honest⭑·a: loĝ⭑·u sur⭑ la⭑ ter⭑·o kaj⭑ konserv⭑·u
honest⭑·ec·on ; ili est⭑·as fortik⭑·aj por⭑ etern⭑·e, far⭑·it·aj per⭑ ver⭑·o kaj⭑
honest⭑·o .
honest⭑·aĵ·o
1.
Far⭑·o honest⭑·a.
2.
{Ver⭑·o} : ili mal·am⭑·as tiu·n, kiu admon⭑·as ili·n en⭑ la⭑ pord⭑·eg·o, kaj⭑
ili abomen⭑·as tiu·n, kiu parol⭑·as honest⭑·aĵ·on .
honest⭑·ul·o
Hom⭑·o honest⭑·a: ne⭑ kred⭑·as fripon⭑·o, ke⭑ honest⭑·ul·oj ekzist⭑·as; [li]
donac⭑·os du⭑ mil⭑ piastr²·ojn al⭑ honest⭑·ul·o, kiu konsent⭑·os vojaĝ⭑·i kun⭑
li ; se⭑ la⭑ honest⭑·ul·o unu⭑ foj⭑·on est⭑·as el·pel⭑·it·a el⭑ la⭑ nest⭑·o, tiam⭑
la⭑ diabl⭑·o far⭑·iĝ·as li⭑·a mastr⭑·o ; ĉu⭑ ne⭑? vi est⭑·as honest⭑·ul·o kaj⭑
ankaŭ⭑ mi est⭑·as sincer⭑·a .
mal·honest⭑·a
1.
La⭑ mal⭑·o de⭑ {honest⭑·a^2.b} : la⭑ ge·frat⭑·oj ebl⭑·e kun·labor⭑·as en⭑ iu
mal·honest⭑·a ag⭑·ad·o ; per⭑ la⭑ mult⭑·o de⭑ vi⭑·aj mal·bon⭑~ag⭑·oj kaj⭑ per⭑ vi⭑·a
mal·honest⭑·a komerc⭑·ad·o vi mal·honor⭑·is vi⭑·an sankt⭑·ej·on ; mal·honest⭑·a
pan⭑·o (mal·honest⭑·e akir⭑·it·a) est⭑·as bon⭑+gust⭑·a por⭑ hom⭑·o, sed⭑ li⭑·a buŝ⭑·o
post⭑·e est⭑·os plen⭑·a de⭑ ŝton⭑·et·oj . {tromp⭑·a} , {fraŭd⁽⁺⁾·a} ,
{korupt³·it·a}
2.
La⭑ mal⭑·o de⭑ {honest⭑·a^2.a} : Vir⭑·in·o mal·honest⭑·a kaj⭑ perfid⭑·a! .
{mal·fidel⭑·a}
mal·honest⭑·o, mal·honest⭑·ec·o
La⭑ ec⭑·o aŭ⭑ stat⭑·o est⭑·i mal·honest⭑·a, tromp⭑·a, perfid⭑·a: vi loĝ⭑·as mez⭑·e
de⭑ mal·honest⭑·ec·o .
mal·honest⭑·aĵ·o
1.
Mal·ver⭑·o, tromp⭑·o, mis·prezent⭑·o: de⭑ la⭑ profet⭑·oj ĝis⭑ la⭑ pastr⭑·oj ĉiu·j
far⭑·as mal·honest⭑·aĵ·on, Kaj⭑ la⭑ vund⭑·ojn de⭑ mi⭑·a popol⭑·o ili kurac⭑·as
per⭑ facil⭑+anim⭑·ig·o, dir⭑·ant·e, ke⭑ ĉio est⭑·as en⭑ bon⭑·a stat⭑·o, kvankam⭑
ne⭑ est⭑·as bon⭑·a stat⭑·o .
2.
Mal·bon⭑·o, ag⭑·o kontraŭ·moral¹·a: oni fid⭑·as vant⭑·aĵ·on kaj⭑ parol⭑·as
mal·ver⭑·on, graved⭑·iĝ·as per⭑ mal·honest⭑·aĵ·o kaj⭑ nask⭑·as krim⭑·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.47 2023/12/08 06:32:29 ]
__________________________________________________________________