vidu ankaŭ la klarigojn
incit⭑·/·i
incit⭑·i
(tr)
1.
(iu·n) {Ekscit⭑·i} ties⭑ koler⭑·on: ili incit⭑·is Mi·n per⭑ ne⭑-di⭑·o, [...]
tial⭑ Mi incit⭑·os ili·n per⭑ ne⭑-popol⭑·o ; ne⭑ incit⭑·u [la⭑ anĝel⭑·on], ĉar⭑
li ne⭑ pardon⭑·os vi⭑·an pek⭑·on ; la⭑ princ⭑·o vol⭑·as incit⭑·i ni·n per⭑ si⭑·a
fav⭑·o-rat⭑·in·o ; urs⭑·on evit⭑·u, du⭑·on-patr⭑·in·on ne⭑ incit⭑·u ; la⭑ incit⭑·it·a
ĉef·pastr⭑·o ne⭑ las⭑·is si·n distr⭑·i de⭑ si⭑·aj ide⭑·oj ; diskut¹·i per⭑
incit⭑·it·a voĉ⭑·o (voĉ⭑·o de⭑ incit⭑·it·o). {ĉagren⭑·i} , {defi⁹·i} , {irit⁽⁺⁾·i}
, {pik⭑·i} , {provok⁴·i} , {spit⭑·i} .
Rim.: En⭑ la⭑ bibli¹·aj ekzempl⭑·oj la⭑ koler⭑·o font⭑·as el⭑ la⭑ ĵaluz⭑·o de⭑
Di⭑·o. En⭑ pli⭑ modern¹·a lingv⭑·aĵ·o la⭑ koler⭑·o aper⭑·as oft⭑·e kiel⭑ sekv⭑·o de⭑
vort⭑·aj atak⭑·oj: pik⭑·oj, mok⭑·oj ks.
2.
(best⭑·on) Sufer⭑·ig·i ĝi·n por⭑ vigl⭑·ig·i ĝi⭑·an agres⁹·em·on: incit⭑·i hund⭑·on,
abel⭑·ojn; abel⭑·uj·on ne⭑ incit⭑·u, amas⭑·on ne⭑ spit⭑·u ; la⭑ dres⭑·ist·o [...]
sen·ĉes⭑·e incit⭑·is la⭑ serpent⭑·ojn ; [la⭑ vir⭑-bov⭑·o] komenc⭑·is persekut⭑·i
la⭑ lanc¹·ist·ojn, kiu·j incit⭑·is li·n per⭑ pik⭑·ad·o ; li⭑·a modest⭑·ec·o est⭑·is
incit⭑·il·o por⭑ li⭑·aj mal·amik⭑·oj. {turment⭑·i} .
3.
Mal·mild²·e {instig⭑·i} , sen·kaŝ⭑·e instig⭑·i al⭑ mal·bon⭑·o: incit⭑·i koler⭑·on,
sent⭑·on, ĵaluz⭑·on, fier⭑·on , envi⭑·on, dezir⭑·on, pasi⭑·on, kverel⁴·on,
ribel⭑·on; ni trov⭑·is ĉi⭑ tiu·n vir⭑·on pest⭑·ul·o, kaj⭑ incit⭑·ant·a al⭑
ribel⭑·ad·o ; mal·bon⭑·e kaŝ⭑·it·a ŝtel⭑·ist·on incit⭑·as ; mi vid⭑·as, ke⭑ mi⭑·a
silent⭑·o incit⭑·as vi⭑·an mal·ŝat⭑·on; Li incit⭑·is David⁽⁺⁾·on kontraŭ⭑ [la⭑
Izrael⭑-id⭑·oj] ( {instig⭑·is} David⁽⁺⁾·on kontraŭ⭑ ili) ; sen·hont⭑·aj
vir⭑·in·oj log⭑-incit⭑·ad·is la⭑ pas⭑·ant·ojn. {instig⭑·i} , {nask⭑·i} , {vek⭑·i}
.
4.
Mal·mild²·e {ekscit⭑·i} korp⭑·an organ¹·on aŭ⭑ sent⭑·um·aĵ·on: incit⭑·i la⭑
nerv¹·ojn; tro⭑ krud⭑·a lum⭑·o incit⭑·as la⭑ okul⭑·ojn; incit⭑·i la⭑ gal⭑·on
(koler⭑·ig·i); incit⭑·i la⭑ soif⭑·on, la⭑ dolor⭑·on; la⭑ incit⭑·ant·a blank⭑·ec·o
de⭑ la⭑ neĝ⭑·o; incit⭑·ant·a flav⭑·ec·o de⭑ la⭑ sabl⭑·o de⭑ la⭑ libi⁸·a dezert⭑·o .
Sofi⭑·o est⭑·is tut⭑·e ne⭑ bel⭑·a, tamen⭑ sen⭑ okul⭑-incit⭑·ant·aj mal·bon⭑~punkt⭑·oj
. {agit²·i} , {agac⭑·i} , {irit⁽⁺⁾·i} .
5.
{Ekscit⭑·i} la⭑ aktiv⭑·ec·on de⭑ io, kvazaŭ⭑ koler⭑·ig·ant·e ĝi·n: incit⭑·i la⭑
fajr⭑·on; la⭑ incit⭑·it·aj (furioz⭑·aj) ond⭑·oj de⭑ mar⭑·o.
Rim.: _Incit⭑·i_ en·hav⭑·as ĉiam⭑ en⭑ si ide⭑·on de⭑ mal·mild²·ec·o, akr⭑·ec·o, krud⭑·ec·o,
eĉ⭑ mal·agrabl⭑·ec·o; oni do⭑ ne⭑ dev⭑·as uz⭑·i ĝi·n sen·disting⭑·e anstataŭ⭑
_ekscit⭑·i_, kiu en·hav⭑·as esenc⭑·e nur⭑ la⭑ ide⭑·on de⭑ pli·vigl⭑·ig·o.
incit⭑·o
1.
Io, kio incit⭑·as: mok⭑-riproĉ⭑·oj, incit⭑·oj kaj⭑ kri⭑·eg·oj aŭd⭑·iĝ·is el⭑
ĉiu·j flank⭑·oj ; li ne⭑ rest⭑·ig·is ĉe⭑ Jerobeam eĉ⭑ unu⭑ anim⭑·on [...]
pro⭑ la⭑ incit⭑·o, per⭑ kiu li koler⭑·ig·is la⭑ Etern⭑·ul·on ; Li⭑·a koler⭑·o
ek·flam⭑·is kontraŭ⭑ Jud³·uj·o pro⭑ ĉiu·j incit⭑·oj, per⭑ kiu·j incit⭑·is Li·n
Man⭑+as⭑·e . {pik⭑·o.}
2.
{Incit⭑·ec·o} : inter⭑ la⭑ konstru⭑+labor⭑·ist·oj reg⭑·is eg⭑·a incit⭑·o
(kontraŭ⭑ la⭑ estr⭑·ar·o) .
incit⭑·ad·i
Ade incit⭑·i: fiakr²·ist·o incit⭑·ad·is si⭑·an ĉeval⭑·on ; ek·bat⭑·o de⭑ naz⭑·o
aper⭑·ig·as sang⭑·on kaj⭑ incit⭑·ad·o de⭑ koler⭑·o kaŭz⭑·as mal·pac⭑·on ; la⭑
incit⭑·ad·o de⭑ ŝovinism¹·aj sent⭑·oj konduk⭑·as al⭑ milit⭑·o; incit⭑·ad·o de⭑ la⭑
vid⭑-nerv¹·o per⭑ ia⭑ ajn⭑ proced³·o nask⭑·as ĉiam⭑ dolor⭑·ajn sent⭑·um·aĵ·ojn.
incit⭑·ebl·a
{Incit⭑·iĝ·em·a} : la⭑ incit⭑·ebl·aj bubal⭑·oj; est⭑·i pac⭑·em·a, mal·sovaĝ⭑·a kaj⭑
ne⭑ facil⭑·e incit⭑·ebl·a .
incit⭑·ec·o
Stat⭑·o de⭑ iu aŭ⭑ io incit⭑·it·a: tiu ja⭑ est⭑·as la⭑ bon⭑·o, kiu·n al⭑ mi
far⭑·is mi⭑·aj persekut⭑·ant·oj sen·mezur⭑·e el·uz⭑·ant·e ĉiu·jn sag⭑·ojn de⭑ si⭑·a
incit⭑·ec·o .
incit⭑·et·i
Mild²·e incit⭑·i: li incit⭑·et·ad·is eĉ⭑ la⭑ mal·grand⭑·an Gerdan, kiu li·n
am⭑·is el⭑ la⭑ tut⭑·a kor⭑·o .
incit⭑·iĝ·i
Iĝ⭑·i incit⭑·it·a: ne⭑ incit⭑·iĝ·u pro⭑ la⭑ mal·virt⭑·ul·oj ; kio·n do⭑ vi
ankoraŭ⭑ dir⭑·as? ― sufok⭑·at·e de⭑ incit⭑·iĝ·o Azazello preskaŭ⭑ sibl⭑·is ;
la⭑ ton⭑·o de⭑ incit⭑·iĝ·o est⭑·is sufiĉ⭑·a indik³·o pri⭑ la⭑ anim⭑-stat⭑·o de⭑ la⭑
inspektor¹·o .
incit⭑·iĝ·em·a
Facil⭑·e incit⭑·iĝ·ant·a: incit⭑·iĝ·em·a karakter⭑·o, humor⭑·o; mal·saĝ⭑·ul·o
est⭑·as incit⭑·iĝ·em·a kaj⭑ mem·fid⭑·em·a ; mal·saĝ⭑·ul·on mort⭑·ig·as la⭑ koler⭑·o,
kaj⭑ sen·senc⭑·ul·on pere⭑·ig·as la⭑ incit⭑·iĝ·em·ec·o (aŭ⭑: incit⭑·iĝ·em·o) .
{incit⭑·ebl·a}
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.35 2023/11/19 10:22:12 ]
__________________________________________________________________