vidu ankaŭ la klarigojn
indukt³·/·i
indukt³·i
(tr)
1.
{Rezon¹·i} , konklud⭑·ant·e el⭑ apart⭑·aj fakt¹·oj al⭑ ĝeneral¹·a leĝ⭑·o, el⭑
spec⭑·oj al⭑ spec⭑·ar·o, el⭑ efik⭑·oj al⭑ kaŭz⭑·o: el⭑ tio, ni pov⭑·as indukt³·i,
ke⭑ ... kial⭑ li verk⭑·is kaj⭑ traduk⭑·is tiu·jn kalumni⭑·ajn artikol⭑·ojn
kontraŭ⭑ jud³·oj, Zamenhof⭑·o, cion⁽⁺⁾·ism·o […]? – mi indukt³·as, ke⭑ ĉar⭑ li
esenc⭑·as antisemit⁽⁺⁾·o ; filolog¹·o tamen⭑ ne⭑ pov⭑·us mult⭑·e indukt³·i, el⭑
la⭑ kon⭑·at·a histori⭑·o de⭑ esperant⭑·o, ĝeneral¹·ajn leĝ⭑·ojn pri⭑ la⭑
evolu²·ad·o de⭑ lingv⭑·oj ; {dedukt³·i}
2.
Produkt⭑·i elektr¹·an aŭ⭑ magnet⭑·an kamp⭑·on per⭑ indukt³·o^2: la⭑ altern⭑·a
indukt³·it·a flu⭑·o en⭑ la⭑ mov⭑·ant·a boben⭑·o est⭑·as trans·for·mit¹·a en⭑
kontinu⁴·an tensi⁽⁺⁾·on ; la⭑ ter⭑·a magnet⭑-kamp⭑·o indukt³·as al⭑ ĉiu·j
material⭑·oj magnet⭑·ajn ec⭑·ojn .
3.
{Aktiv⭑·ig·i} fiziologi¹·an dis·volv⭑·iĝ·an procez⁽⁺⁾·on; en⭑ genetik⁽⁺⁾·o,
aktiv⭑·ig·i gen⁹·on per⭑ ekster⭑·a faktor²·o: medi³·o- kaj⭑ viv⭑-kondiĉ⭑·oj pov⭑·as
indukt³·i hered⭑·ebl·ajn ŝanĝ⭑·iĝ·ojn (ekz. vintr⭑·o-rezist⁴·ec·on de⭑ oranĝ⭑·o)
.
4.
{Est⭑·ig·i} en⭑ io, {el·vok⭑·i} , {inspir⭑·i} : maneken⁽⁺⁾·o ĉu⭑ viv⭑·ant·a, ĉu⭑
pup⭑·o el⭑ plast⁸·o, dev⭑·as indukt³·i ĉe⭑ la⭑ ge·aĉet⭑·ant·oj sur·real¹·an sent⭑·on
de⭑ ideal¹·a super·ec⭑·o ; ni⭑·a eminent⭑·a, nobl⭑·a, kompetent⭑·a akademi¹·o de⭑
Esperant⭑·o re·konsider⭑·u si⭑·ajn decid⭑·ojn, re·kon⭑·u si⭑·ajn mis·paŝ⭑·ojn,
indukt³·it·ajn de⭑ la⭑ koloni¹·ism·o, ksenofobi⁽⁺⁾·o, naci⭑·ism·o, ŝovinism¹·o .
indukt³·o
1.
Ag⭑·o indukt³·i ^1: al⭑ la⭑ logik¹·o de⭑ Aristotel⁽⁺⁾·o, Bakono al·don⭑·is
indukt³·on: se⭑ io okaz⭑·as sufiĉ⭑·e ripet⭑·e aŭ⭑ est⭑·as ripet⭑·ig·ebl·a, oni
pov⭑·as antaŭ·dir⭑·i, ke⭑ ĝi okaz⭑·os de·nov⭑·e ; oni disting⭑·as […inter⭑] la⭑
dedukt³·oj, la⭑ indukt³·oj kaj⭑ la⭑ abduktoj, kvankam⭑ foj⭑·e oni
[konsider⭑·as] la⭑ abduktojn kiel⭑ special⭑·a tip¹·o de⭑ indukt³·o .
2.
{Fenomen¹·o} , per⭑ kiu ŝanĝ⭑·iĝ·ant·a elektr¹·a kamp⭑·o form⭑·as magnet⭑·an
kamp⭑·on kaj⭑ invers⁴·e: per⭑·e de⭑ indukt³·o oni pov⭑·as ŝarg⭑·i elektr¹·an
dent⭑·o-bros⭑·on sen⭑ konekt⁹·il·o ; transformator⁽⁺⁾·o (aŭ⭑ trans·form⭑·il·o) […]
trans·form⭑·as altern⭑·an kurent⁸·on kaj⭑ tensi⁽⁺⁾·on […] per⭑ elektromagnet⁽⁺⁾·a
indukt³·o .
3.
Manier⭑·o {pruv⭑·i} , ke⭑ {propozici²·o} ver⭑·as por⭑ ĉiu natur⭑·a entjer⁽⁺⁾·o
, montr⭑·ant·e ke⭑ ĝi ver⭑·as por⭑ , kaj⭑ ke⭑ se⭑ ĝi ver⭑·as por⭑
iu , ĝi ver⭑·as ankaŭ⭑ por⭑ : tem⭑·as pri⭑ pruv⭑·oj de⭑
matematik¹·aj teorem²·oj per⭑·e de⭑ indukt³·o, kaj⭑ solv⭑·ant·e tiu·jn task¹·ojn
hieraŭ⭑ post·tag⭑-mez⭑·e, mi supoz⭑·is aŭ⭑ eĉ⭑ cert⭑·is, ke⭑ neniu el⭑ mi⭑·aj
sam⭑~klas⭑·an·oj sukces⭑·os solv⭑·i ili·n ; aksiom¹·o de⭑ (matematik¹·a)
indukt³·o ; pruv⭑·u per⭑ indukt³·o, ke⭑ la⭑ ĝeneral¹·a term⁽⁺⁾·o de⭑
geometri¹·a {progresi⁽⁺⁾·o} egal⭑·as al⭑ .
indukt³·a
Karakteriz¹·at·a per⭑ indukt³·o:
1:
indukt³·a rezon¹·ad·o, metod¹·o.
2:
per⭑ indukt³·a infrast[r]ukturo en⭑ la⭑ pavim⭑·o […] aŭt⁸·oj pov⭑·os
ŝarg⭑·iĝ·i dum⭑ vetur⭑·ad·o ; tiu·j magnet⭑·e lev⭑·it·aj vetur⭑·il·oj uz⭑·os
al·tir⭑·an kaj⭑ for·puŝ⭑·an fort⭑·ojn kre⭑·at·ajn de⭑ super⭑-kondukt⁽⁺⁾·ant·a
magnet⭑·o en⭑ la⭑ vagon⭑·oj kun⭑ indukt³·aj boben⭑·oj sur⭑ la⭑ gvid⭑·aj
voj⭑-mur⭑·oj .
indukt³·il·o
{Boben⭑·o} , kiu kontraŭ·star⭑·as la⭑ pas⭑·on de⭑ altern⭑·a kurent⁸·o per⭑ si⭑·a
{induktanco} : se⭑ en⭑ cirkvit⁸·o est⭑·as kondens⁽⁺⁾·il·o, indukt³·il·o, tiu·j
propr⭑·ec·oj simil⭑·e okaz⭑·ig·as en·ŝalt⁹·an pli⭑+ŝarĝ⭑·ec·on .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.34 2023/11/19 10:22:12 ]
__________________________________________________________________