vidu ankaŭ la klarigojn
inform¹·/·i
inform¹·i
(x)
Don⁽⁺⁾·i al⭑ iu {sci⭑·ig·ojn} aŭ⭑ klar⭑·ig·ojn pri⭑ io de⭑ li ankoraŭ⭑ ne⭑
kon⭑·at·a: mi ven⭑·is, por⭑ inform¹·i vi·n, kio est⭑·os kun⭑ vi⭑·a popol⭑·o en⭑
la⭑ est⭑·ont·a temp⭑·o ; mi dev⭑·os unu⭑·e inform¹·i la⭑ aŭtoritat⭑·ojn ; mi
dev⭑·as inform¹·i vi·n pri⭑ io... mal·ĝoj⭑·ig·a nov⭑·aĵ·o, tre⭑ mal·ĝoj⭑·ig·a ; mi
ili·n pet⭑·is, ke⭑ ili mi·n inform¹·u pri⭑ la⭑ pret⭑·ig·ad·o de⭑ sup⭑·o ; oni
est⭑·as inform¹·it·a pri⭑ la⭑ tie⭑·a fest⭑·o tiel⭑ bon⭑·e kiel⭑ mi ; kon⭑·iĝ·u kun⭑
hom⭑·oj bon⭑·e inform¹·it·aj kaj⭑ […] form⭑·u el⭑ ili esplor⭑·an komitat⭑·on ;
mi hav⭑·as la⭑ honor⭑·on inform¹·i vi·n, ke⭑ ĵus⭑ mi mal·ferm⭑·is butik⭑·on ;
la⭑ kelk⭑·aj inter·ŝanĝ⭑·it·aj vort⭑·oj jam⭑ sufiĉ⭑·e inform¹·is ŝi·n pri⭑ […]
la⭑ mal·jun⭑·ul·in·o ; ĉiu·j okul⭑·oj fiks¹·iĝ·is sur⭑ mi·n, neniu vol⭑·is mi·n
inform¹·i ; la⭑ fam⭑·o inform¹·is li·n pri⭑ mi⭑·aj riĉ⭑·aĵ·oj ; iu mal·saĝ⭑·ul·o
fuŝ⭑·--inform¹·is ( {mis·inform¹·i} s) ŝi·n dir⭑·ant·e, ke⭑ mi for·ir⭑·is ; li
ne⭑ kon⭑·as mi·n pli⭑ bon⭑·e, ol⭑ li⭑·aj inform¹·int·oj ; nur⭑ ne·inform¹·it·oj
pov⭑·as ankoraŭ⭑ dub⭑·i pri⭑ tio, kio·n eĉ⭑ fam⭑·aj lingv⭑·ist·oj dev⭑·is
konfes⭑·i ; nur⭑ mis·kompren⭑·o kaj⭑ ne·sufiĉ⭑·a inform¹·it·ec·o pri⭑ ni⭑·a
mov⭑·ad·o ig⭑·is vi·n skrib⭑·i . {sci⭑·ig·i} , {kon⭑·ig·i} , {indik³·i} ,
{aviz⭑·i} , {anonc⭑·i} .
inform¹·o
1.
Io, pri⭑ kio oni inform¹·as: el·serĉ⭑·u al⭑ mi vir⭑·in·on, kiu pov⭑·o-sci⭑·as
aŭgur⁶·i, por⭑ ke⭑ mi ir⭑·u al⭑ ŝi kaj⭑ ricev⭑·u de⭑ ŝi inform¹·ojn ; ir⭑·u al⭑
Damask⁽⁺⁾·o kaj⭑ tie vi ricev⭑·os inform¹·on pri⭑ ĉio ; pri⭑ ĉiu land⭑·o li
pov⭑·is ricev⭑·i inform¹·ojn, nur⭑ pri⭑ tio, kie trov⭑·iĝ·as la⭑ ĝarden⭑·o de⭑
la⭑ paradiz⭑·o, en⭑ tiu·j libr⭑·oj ne⭑ est⭑·is eĉ⭑ unu⭑ vort⭑·o ; neniu pov⭑·is
don⭑·i inform¹·on pri⭑ tio ; la⭑ butik⭑·ist·o leg⭑·is el⭑ si⭑·a vesper⭑·a gazet⭑·o
la⭑ inform¹·ojn pri⭑ art⭑·o ; li vol⭑·as ricev⭑·i cent⭑ kis⭑·ojn […] dir⭑·is la⭑
kort⭑·eg·an·in·o, kiu pren⭑·is inform¹·on ; vi dev⭑·os komunik⭑·i la⭑ inform¹·on
al⭑ la⭑ tut⭑·a mond⭑·o, tiel⭑ ke⭑ la⭑ tut⭑·a mond⭑·o sci⭑·u ; ĉu⭑ vi hav⭑·as
inform¹·ojn pri⭑ ? ir⭑·is sur⭑ la⭑ strat⭑·on kaj⭑
vizit⭑·is la⭑ ofic⭑·ej·on de⭑ inform¹·oj (inform¹·an ofic⭑·ej·on) ; tiu tuk⭑·et·o
fin⭑+fin⭑·e rezult²·ig·is io·n, ĝi ja⭑ est⭑·is inform¹+port⭑·a .
2.
Senc⭑·a en·hav⭑·o de⭑ {datum⁽⁺⁾·o} : la⭑ spekt⁹·o-metr⭑·oj sen·halt⭑·e liver⭑·as
datum⁽⁺⁾·ojn al⭑ la⭑ centr⭑·a komput⁹·il·o, kiu konstant⭑·e kalkul⭑·ad·as kaj⭑
aktual⁴·ig·as inform¹·ojn ; la⭑ mult⭑·iĝ·o de⭑ la⭑ konekt⁹·it·aj objekt⭑·oj […]
ĉiu+tag⭑·e ŝvel⭑·ig·as la⭑ inform¹·o-flu⭑·ojn .
inform¹·a
Don⭑·ant·a inform¹·ojn, rilat⭑·a al⭑ inform¹·o: inform¹·a bulten⁵·o; [sur⭑ la⭑
pord⭑·o] bril⭑·is kupr⭑·a plat⭑·o kun⭑ la⭑ sur·skrib⭑·o : inform¹·a ofic⭑·ej·o por⭑
instru⭑·ist·oj kaj⭑ instru⭑·ist·in·oj ; inform¹·aj gazet⭑·oj (kontrast¹·e al⭑
la⭑ politik¹·aj gazet⭑·oj); ni pli·perfekt⭑·ig·u ni⭑·an inter·help⭑·an,
inform¹·an, kler⭑·ig·an, eduk⭑·an aparat¹·on ; inform¹·a en·hav⭑·o de⭑ iu
fraz¹·o.
inform¹·ad·o
Ag⭑·o inform¹·i.
inform¹·ej·o
Inform¹·a ofic⭑·ej·o, kontor⭑·o, giĉet⁹·o ks: mi⭑·a butik⭑·o ne⭑ est⭑·as
inform¹·ej·o .
inform¹·er·o
Baz¹·a inform¹·o el⭑ kiu konsist⭑·as tut⭑·a kompren⭑·ebl·aĵ·o; {sci⭑·er·o} :
mez⭑·um·a plen⭑+kresk⭑·ul·o konserv⭑·as ĉiu·n inform¹·er·on dum⭑ ĉ. 4 - 10
sekund⭑·oj en⭑ si⭑·a konsci⭑·o ; pri⭑ mez⭑+klas⭑·aj famili⭑·oj oft⭑·e en⭑ la⭑
urb⭑·aj arkiv³·oj trov⭑·ebl·as inform¹·er·oj, ĉar⭑ ili ekzempl⭑·e part⭑·o-pren⭑·is
milit⭑·on ; la⭑ cens⁽⁺⁾·o en·hav⭑·as kred⭑·ebl·e pli⭑ traf⭑·ajn inform¹·er·ojn por⭑
kompren⭑·i la⭑ nun⭑·an brit⁹·an soci³·on ; ni⭑·aj cerb⭑·oj ne⭑ pov⭑·as re·ten⭑·i
tiom⭑ da⭑ inform¹·er·oj en⭑ komplik¹·a, […] rapid⭑·e ŝanĝ⭑·iĝ·ant·a mond⭑·o .
{fakt¹·o}
inform¹·iĝ·i
(ntr)
Est⭑·i inform¹·it·a, ricev⭑·i inform¹·ojn aŭ⭑ serĉ⭑·i, pet⭑·i inform¹·ojn, far⭑·i
la⭑ neces⭑·on, por⭑ est⭑·i inform¹·at·a pri⭑ io: ir⭑·u kaj⭑ inform¹·iĝ·u pri⭑
tio, kio okaz⭑·is en⭑ la⭑ urb⭑·o; mi ven⭑·os ĉi⭑ tie·n mem⭑ por⭑ inform¹·iĝ·i;
se⭑ vi pri⭑ ĉio inform¹·iĝ·os, vi baldaŭ⭑ mal·jun⭑·iĝ·os ; mi dev⭑·os
inform¹·iĝ·i pri⭑ la⭑ viv⭑-kost⭑·oj tie⭑·aj ; ĵurnal⭑·ist·a inform¹·iĝ·ad·o.
{enket¹·i} , {esplor⭑·i} , {stud¹·i} .
inform¹·il·o
Skrib⭑·aĵ·o, bulten⁵·o aŭ⭑ ajn⭑·a rimed⭑·o, per⭑ kiu oni inform¹·as.
inform¹·ist·o
Person⭑·o profesi⭑·e serĉ⭑·ant·a kaj⭑ liver⭑·ant·a inform¹·ojn por⭑ gazet⭑·o
(gaz¹·et+inform¹·ist·o) aŭ⭑ polic⭑·o (polic⭑·a inform¹·ist·o).
mis·inform¹·i
(x)
Mal·ĝust⭑·e inform¹·i, sci⭑·ig·i io·n, kio ne⭑ est⭑·as plen⭑·a ver⭑·o:
last⭑·a+temp⭑·e aper⭑·is spam⁽⁺⁾-mesaĝ⁹·oj kiu·j mis·inform¹·as pri⭑ ne·ekzist⭑·ant·aj
virus⁹·oj .
mis·inform¹·o
Mal·ĝust⭑·a, iel⭑ mal·ver⭑·a aŭ⭑ mis·gvid⭑·a inform¹·o: la⭑ mis·inform¹·o […]
est⭑·as unu⭑ el⭑ mult⭑·aj erar⭑·oj en⭑ la⭑ ret⭑·a Jar⭑-libr⭑·o de⭑ UEA .
Rim.: _Indik³·i_ signif⭑·as: „don⭑·i al⭑ iu, kiu pet⭑·as, konkret²·an sci⭑·ig·on,
ekz. nom⭑·on, numer⭑·on de⭑ dom⭑·o ktp“. _Inform¹·i_ signif⭑·as: „don⭑·i al⭑ iu, kiu
nenio·n pet⭑·as aŭ⭑ nenio·n preciz⭑·e atend⭑·as, sci⭑·ig·on pri⭑ nov⭑·aĵ·o, okaz⭑·aĵ·o
ktp“. Oni _indik³·ig·as_ al⭑ si io·n, pri⭑ kies⭑ ekzist⭑·o oni est⭑·as cert⭑·a, sed⭑
kio·n oni ne⭑ pov⭑·as per⭑ si mem⭑ trov⭑·i. Oni _inform¹·iĝ·as_ pri⭑ ĉio, kio pov⭑·is
okaz⭑·i aŭ⭑ kio pov⭑·as ekzist⭑·i en⭑ tia aŭ⭑ tia afer⭑·o. Oni pet⭑·as kaj⭑ ricev⭑·as
_indik³·ojn_ pri⭑ io, pri⭑ kies⭑ ekzist⭑·o aŭ⭑ re·al·ec⭑·o oni sci⭑·as, sed⭑ pri⭑ kies⭑
preciz⭑·aj cirkonstanc⭑·oj oni ne⭑ pov⭑·as mem⭑ serĉ⭑·i sci⭑·ig·ojn; oni pet⭑·as kaj⭑
ricev⭑·as _inform¹·ojn_ pri⭑ ĉio, kio pov⭑·as okaz⭑·i aŭ⭑ ekzist⭑·i sed⭑ pri⭑ kies⭑
okaz⭑·iĝ·o aŭ⭑ ekzist⭑·o oni ne⭑ sci⭑·as. Pli⭑·e, la⭑ _indik³·oj_ est⭑·as ĝeneral¹·e
konkret²·aj apart⭑·aj sci⭑·ig·oj (nom⭑·o, numer⭑·o, hor⭑·o, strat⭑·o, ktp), dum⭑ la⭑
_inform¹·oj_ koncern⭑·as pli⭑ ampleks⭑·ajn kaj⭑ mal·simpl⭑·ajn afer⭑·ojn aŭ⭑
okaz⭑·aĵ·ojn.
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.36 2023/11/19 10:22:13 ]
__________________________________________________________________