vidu ankaŭ la klarigojn
instig⭑·/·i
instig⭑·i
(tr)
Per⭑ ekscit⭑·oj kaj⭑ admon⭑·oj kaŭz⭑·i ia·n ag⭑·on:
a)
(iu·n al⭑ ag⭑·o; iu·n far⭑·i io·n; iu·n, ke⭑ iu far⭑·u io·n) Foj⭑·e per⭑
moral¹·a aŭ⭑ fizik⭑·a prem⭑·ad·o, influ⭑·i iu·n tia·mani¹·er·e, ke⭑ li
far⭑·u ia·n ag⭑·on aŭ⭑ al·pren⭑·u ia·n anim⭑-stat⭑·on: instig⭑·i iu·n al⭑
batal⭑·o, ribel⭑·o, kontraŭ·star⭑·o, pacienc⭑·o; instig⭑·i al⭑ am⭑·o kaj⭑
bon⭑·aj far⭑·oj ; Ramzes instig⭑·is la⭑ soldat⭑·ojn al⭑ rapid⭑·a marŝ⭑·o
; ŝi instig⭑·is li·n pet⭑·i de⭑ ŝi⭑·a patr⭑·o kamp⭑·on ; mi⭑·aj amik⭑·oj
instig⭑·is mi·n an⭑·iĝ·i al⭑ la⭑ asoci¹·o; la⭑ nub⭑·a veter⭑·o instig⭑·is
mi·n kun·pren⭑·i la⭑ pluv⭑-ombrel⭑·on; instig⭑·is li·n ir⭑·i natur⭑·a
sci⭑+vol⭑·em·o ; Adaha instig⭑·is la⭑ best⭑·on kur⭑·i pli⭑ kaj⭑ pli⭑
rapid⭑·e ; instig⭑·u la⭑ ĉef·kapitan⭑·on, ke⭑ li konduk⭑·u [Paŭl⭑·on]
al⭑ vi ; la⭑ ĉef·pastr⭑·oj instig⭑·is la⭑ hom⭑-amas⭑·on, ke⭑ prefer⭑·e
[Pilat⁽⁺⁾·o] liber⭑·ig·u al⭑ ili Bar⭑-abas⁽⁺⁾·on ; la⭑ instig⭑·int·o (de⭑
komplot²·o) .
b)
(ag⭑·on, anim⭑-stat⭑·on) Instig⭑·i ^1.a iu·n al⭑ tio: instig⭑·i
ribel⭑·on, strik⭑·on, inter·pac⭑·iĝ·on, ies⭑ diligent⭑·on; [ili]
instig⭑·is persekut⭑·ad·on kontraŭ⭑ Paŭl⭑·o kaj⭑ Barnab⁽⁺⁾·as ; [la⭑
desegn⭑·o] rav⭑·is la⭑ okul⭑·on, instig⭑·is la⭑ imag⭑·on, inklin⭑·ig·is
la⭑ pens⭑·on al⭑ kompar⭑·ad·o kaj⭑ diven⭑·ad·o ; nur⭑ interes⭑·aj libr⭑·oj
instig⭑·as la⭑ leg⭑·em·on kaj⭑ la⭑ aĉet⭑·em·on.
c)
(iu·n kontraŭ⭑ iu(n)) Instig⭑·i ^1.a la⭑ unu⭑·an mal·util⭑·i al⭑ la⭑
du⭑·a: mi⭑·a fil⭑·o instig⭑·is mi⭑·an sklav⭑·on kontraŭ⭑ mi, por⭑ far⭑·i
insid⭑·on ; jen⭑ Mi instig⭑·os kontraŭ⭑ vi·n vi⭑·ajn am⭑·ist·ojn ;
ŝovinist¹·oj instig⭑·as hom⭑·on kontraŭ⭑ hom⭑·o .
{admon⭑·i} , {decid⭑·ig·i} , {impuls¹·i} , {incit⭑·i} , {inspir⭑·i} ,
{influ⭑·i} , {inklin⭑·ig·i} , {invit⭑·i} , {konsil⭑·i} , {kuraĝ⭑·ig·i} ,
{pel⭑·i} , {persvad⁹·i} , {puŝ⭑·i} , {prem⭑·i} , {stimul²·i} , {sugest⁹·i} ,
{suflor¹·i} , {tent⭑·i} , {urĝ¹·i}
Rim.: Kiel⭑ montr⭑·as la⭑ ekzempl⭑·oj, la⭑ subjekt⭑·o kutim⭑·e est⭑·as
person⭑·o, kiu influ⭑·as per⭑ divers⭑·aj prem⭑·oj, oft⭑·e ne⭑ menci³·it·aj, sed⭑
pov⭑·as est⭑·i ankaŭ⭑ ali⭑·a ekster⭑·a cirkonstanc⭑·o, kiu influ⭑·as per⭑·e de⭑
la⭑ konsci⭑·o de⭑ la⭑ instig⭑·at·o, (veter⭑·o, libr⭑·o...), aŭ⭑ est⭑·i la⭑
anim⭑-mov⭑·o mem⭑ de⭑ la⭑ instig⭑·at·o (sci⭑+vol⭑·em·o, dezir⭑·o, prudent⭑·o...).
La⭑ objekt⭑·o de⭑ la⭑ verb⭑·o montr⭑·as kutim⭑·e al⭑ person⭑·o, best⭑·o aŭ⭑ ali⭑·a
afer⭑·o person⭑·ig·ebl·a (anim⭑·o, kor⭑·o...), aŭ⭑ al⭑ la⭑ cel⭑·at·a ag⭑·o mem⭑
(ĉi⭑-okaz⭑·e la⭑ instig⭑·at·o ne⭑ est⭑·as menci³·it·a).
Rim.: Ĉiu·j supr⭑·e referenc³·it·aj termin⭑·oj deriv⁴·iĝ·as de⭑ la⭑ noci⁽⁺⁾·o
_influ⭑·i_. La⭑ nuanc⭑·o inter⭑ ili kuŝ⭑·as ĉef⭑·e en⭑ la⭑ cel⭑·o de⭑ la⭑ influ⭑·o
(neniu sub·kompren⭑·it·a cel⭑·o, ek·mov⭑·iĝ·o, ek·ag⭑·o, daŭr⭑·ig·o de⭑ ag⭑·o, ag⭑·oj
nur⭑ bon⭑·aj aŭ⭑ ĉia·j, ktp) kaj⭑ en⭑ la⭑ rimed⭑·oj de⭑ la⭑ influ⭑·o (parol⭑·oj
pli⭑-mal·pli⭑ mild²·aj, prem⭑·oj moral¹·aj aŭ⭑ fizik⭑·aj, ekster⭑·aj al⭑ la⭑
influ⭑·at·o aŭ⭑ intern⭑·aj, ktp). En⭑ long⭑·a rimark⭑·o sub⭑ artikol⭑·o
_instig_ la⭑ aŭtor⭑·oj de⭑ prov⭑·is sistem⭑·ig·i kelk⭑·ajn el⭑ ĉi⭑ tiu·j
nuanc⭑·oj, sed⭑ la⭑ senc⭑·--elast⭑·ec·o de⭑ la⭑ koncern⭑·aj termin⭑·oj est⭑·as
sufiĉ⭑·e grand⭑·a, ke⭑ en⭑ mult⭑·aj okaz⭑·oj ebl⭑·as uz⭑·i indiferent⭑·e unu⭑ aŭ⭑
la⭑ ali⭑·an. Ni do⭑ re·send⭑·as la⭑ leg⭑·ant·on al⭑ ĉiu apart⭑·a artikol⭑·o por⭑
pli⭑ da⭑ detal⭑·oj.
instig⭑·o
Ag⭑·o instig⭑·i: est⭑·as feliĉ⭑·o [...] hav⭑·i jam⭑ en⭑ la⭑ sang⭑·o la⭑ instig⭑·on
progres⭑·ad·i en⭑ ĉio brav⭑·a ; sub⭑ instig⭑·o de⭑ la⭑ instinkt¹·o de⭑
mem·konserv⭑·o ŝi kur⭑·is for⭑ de⭑ la⭑ hom⭑·oj ; Am⭑+tel⁽⁺⁾·aj ir⭑·is vizit⭑·i
Zalmunan laŭ⭑ instig⭑·o de⭑ si⭑·a serv⭑·ist·in·o Nupt⁽⁺⁾·a .
instig⭑·il·o
Ĉio, kio instig⭑·as: [ili⭑·a arĝent⭑·o kaj⭑ ili⭑·a or⭑·o] est⭑·is instig⭑·il·o
por⭑ ili⭑·aj mal·bon⭑~ag⭑·oj ; la⭑ an⭑·iĝ·o al⭑ SAT pov⭑·os est⭑·i instig⭑·il·o
[lern⭑·i la⭑ lingv⭑·on] .
mal·instig⭑·i
Instig⭑·i ne⭑ far⭑·i, instig⭑·i al⭑ la⭑ mal⭑·o: tio ne⭑ mal·instig⭑·is ŝi·n
far⭑·iĝ·i amik⭑-in⭑·o de⭑ la⭑ plej⭑ humil⭑·a person⭑·o en⭑ la⭑ regn⭑·o ;
mal·instig⭑·i la⭑ ribel⭑·ul·ojn antaŭ·en·ir⭑·i . {instig⭑·i;} {de·admon⭑·i} ,
{de·konsil⭑·i, mal·konsil⭑·i} .
sub·instig⭑·i
Ne·rekt⭑·e, alud⭑·e, sekret⭑·e aŭ⭑ tromp⭑·e instig⭑·i: ili sub·instig⭑·is
vir⭑·ojn, kiu·j dir⭑·is: Ni aŭd⭑·is li·n parol⭑·i blasfem¹·ajn vort⭑·ojn ; Li
Hongzhi [...] sub·instig⭑·is la⭑ ekzerc⭑·ant·ojn [de⭑ Falungong] ir⭑·i al⭑
Pekin⁽⁺⁾·o, ir⭑·i al⭑ la⭑ central⁸·o, al⭑ la⭑ Ŝtat⭑·a Konsil⭑·ant·ar·o ; la⭑ Nigr⭑·a
spirit⭑·o-kat⭑·o ĉiam⭑ avid⭑·is la⭑ flor⭑·on kaj⭑ sub·instig⭑·is, ke⭑ Dal⁽⁺⁾·an
ŝajn⭑·ig·u si·n Xiaolan kaj⭑ ŝtel⭑·u la⭑ flor⭑·on ; li permes⭑·is al⭑ si
[...] send⭑·i al⭑ la⭑ arest⭑·it·o ia·n sub·instig⭑·an rigard⭑·on .
pens⭑+instig⭑·a
Kiu instig⭑·as al⭑ plu⭑·a, propr⭑·a pens⭑·ad·o: la⭑ last⭑·aj tri⭑ paĝ⭑·oj est⭑·as
por⭑ mi la⭑ plej⭑ pens⭑+instig⭑·aj .
[artikol⭑-versi⁹·o: 1.30 2023/12/12 20:27:51 ]
__________________________________________________________________